تغییر احساسات بازار

شاخص ترس و طمع (Fear and Greed Index) بازار ارزهای دیجیتال

هنگام تصمیم گیری در مورد خرید یا فروش و یا ورود و خارج از بازار رمزنگاری ، یک معامله گر یا سرمایه گذار خوب همیشه به دنبال داده های بازار است. نمودارهای قیمتی، اصول اساسی و تحلیل احساسات بازار از جمله مهمترین مواردی است که باید در نظر گرفته شود. با این حال، مطالعه همه معیارها و شاخص های موجود کارآمدترین راه برای استفاده از زمان نیست. شاخص ترس و طمع ، ترکیبی از احساسات بازار و معیارهای فاندامنتال ، و نمایی از ترس و طمع بازار را ارائه می دهد. اگرچه تریدرها و سرمایه گذاران نباید تنها به این شاخص تکیه کنند، اما بدون شک شاخص ترس و طمع می تواند به درک احساس کلی بازارهای ارزهای رمزنگاری شده کمک شایانی کند.

شاخص ترس و طمع چیست؟

شاخص ترس و طمع در بازار ارزهای دیجیتال شاخصی برای نشان دادن احساسات کلی بازار است که با مقادیر بین 0 تا 100 سنجیده می شود.

این شاخص بر اساس شاخص ترس و طمع CNNMoney برای تجزیه و تحلیل بازار سهام ایجاد شده است و کاربرد خود را در بازار ارزهای تغییر احساسات بازار دیجیتال برای درک یک دیدگاه کلی از وضعیت بازار و سرمایه گذاران به اثبات رسانده است.

ترس (مقادیر بین 0 تا 49) نشان دهنده کم ارزش بودن و عرضه مازاد یک دارایی در بازار است. حرص (مقادیر 50 تا 100) نشان می دهد که ارزش یک دارایی در یک حباب احتمالی وجود دارد که در اثر تقاضای زیاد در بازار تشکیل شده است.

توجه به تغییرات در سطح ترس و طمع در بازار می تواند بخشی از استراتژی معاملاتی سرمایه گذار یا ترید در هنگام انتخاب نقاط ورود یا خروج از بازار ارزهای رمزپایه باشد.

شاخص ترس و طمع ارزهای دیجیتال، سبدی از گرایش ها و شاخص های مختلف بازار را تجزیه و تحلیل می کند تا مشخص شود که شرکت کنندگان در بازار احساس حرص و آز می کنند یا می ترسند.

نمره 0 نشان دهنده ترس شدید است ، در حالی که 100 نشان دهنده حرص شدید است. نمره 50 نشان می دهد که بازار تا حدودی خنثی است.

در بازاری که در آن ترس بر سرمایه گذاران غلبه کرده است قیمت دارایی ها معمولا کمتر از ارزش واقعی آنها است. ترس زیاد در بازار می تواند منجر به فروش و وحشت بیش از حد شود. البته ترس لزوما به این معنا نیست که بازار وارد یک روند نزولی بلند مدت شده است و ممکن است احساسات در یک بازه زمانی کوتاه مدت نزولی شده باشد.

حرص و طمع در بازار وضعیت برعکس است. اگر سرمایه گذاران و معامله گران حریص باشند ، امکان افزایش قیمت بی رویه دارایی ها و ایجاد حباب قیمتی وجود دارد. وضعیتی را تصور کنید که FOMO (ترس از دست دادن فرصت ها) باعث می شود سرمایه گذاران فشار خرید را افزایش دهند و قیمت ها بی رویه بالا برود. به عبارت دیگر ، افزایش حرص و طمع ممکن است منجر به تقاضای بیش از حد شود و به طور مصنوعی قیمت یک کوین یا توکن را افزایش دهد.

شاخص ترس و طمع بیت کوین چگونه کار می کند؟

هر روز توسط سایت alternative.me یک مقدار جدید از 0 تا 100 برای این شاخص محاسبه می شود.

شاخص ترس و طمع معمولا فقط از اطلاعات مربوط به بیت کوین استفاده می کند. دلیل این امر ارتباط و همبستگی قابل توجه بیت کوین با کل بازار رمزنگاری به طور کلی در مورد قیمت و احساسات است. به همین دلیل بسیاری به آن شاخص ترس و طمع بیت کوین میگویند.

می توانید مقیاس شاخص را به دسته های زیر تقسیم کنید:

0-24	ترس شدید	نارنجی
25-49	ترس	زرد
50-74	طمع	سبز روشن
75-100	طمع شدید	سبز

این شاخص با ترکیب پنج عامل مختلف وزن دار بازار، عدد نهایی را محاسبه می کند. این عوامل عبارتند از:

نوسان (25 درصد شاخص). نوسانات ارزش فعلی بیت کوین را با میانگین های 30 و 90 روز گذشته اندازه گیری می کند. در واقع این شاخص از نوسانات به عنوان پایه ای برای عدم قطعیت در بازار استفاده می کند.

روند /حجم بازار (25 درصد شاخص). حجم معاملات فعلی بیت کوین و روند بازار با مقادیر متوسط ​​30 و 90 روزه قبلی مقایسه شده و سپس ترکیب می شوند. خرید مداوم با حجم بالا نشان دهنده احساس مثبت یا حریصانه بازار در شاخص ترس و طمع بیت کوین است.

رسانه های اجتماعی (15 درصد شاخص). این عامل تعداد هشتگ های توییتر مربوط به بیت کوین و به طور خاص ، میزان تعامل آن را بررسی می کند. به طور معمول ، میزان مداوم و غیرمعمول زیاد تعاملات بیشتر به طمع بازار مربوط می شود تا ترس.

سلطه بیت کوین بر بازار (10 درصد شاخص). این ورودی میزان تسلط BTC بر بازار را اندازه گیری می کند. افزایش تسلط بر بازار نشان می دهد که سرمایه گذاری جدیدی روی کوین و برگشت سرمایه گذاران از آلت کوین ها به بیت کوین صورت گرفته است.

ترند های گوگل (10 درصد شاخص). با مشاهده داده های Google Trends برای جستجوهای مربوط به بیت کوین ، این شاخص می تواند بینش هایی را در مورد احساسات بازار ارائه دهد. به عنوان مثال ، افزایش جستجوهای “کلاهبرداری بیت کوین” نشان دهنده ترس بیشتر در بازار است.

نتایج نظرسنجی ها (15 درصد شاخص). این ورودی در حال حاضر مدتی است که متوقف شده است و تاثیری بر شاخص ترس و طمع بیت کوین ندارد.

کاربرد شاخص ترس و طمع چیست؟

رفتار بازار رمزنگاری تا حد بسیار زیادی وابسته به فاکتور های احساسی است. وقتی بازار در یک روند صعودی قرار دارد، مردم حریص می شوند و تحت تاثیر FOMO (ترس از دست دادن فرصت ها) قرار میگیرند. از طرف دیگر، مردم اغلب دارایی های خود را در واکنش غیرمنطقی با دیدن اعداد تغییر احساسات بازار قرمز و نمودار های نزولی می فروشند.

شاخص ترس و طمع تلاش می کند که سرمایه گذاران را از واکنش های بیش از حد احساسی خود نجات دهد.

کاربرد این شاخص در دو فرض ساده شکل میگیرد:

• ترس شدید می تواند نشانه نگرانی بیش از حد سرمایه گذاران باشد. این می تواند یک فرصت خرید باشد.
• وقتی سرمایه گذاران بیش از حد حریص هستند، بازار باید اصلاح شود.

آیا می تواند از شاخص حرص و طمع برای سرمایه گذاری طولانی مدت استفاده کرد؟

این شاخص در تجزیه و تحلیل طولانی مدت چرخه های بازار رمزنگاری به خوبی عمل نمی کند. در رالی های گاوی یا خرسی بازار ، چرخه های متعددی از ترس و حرص وجود دارد.

این شاخص بیشتر برای معامله گران نوسان گیری مفید است.برای سرمایه گذارانی که مایل به نگهداری هستند ، پیش بینی تغییر از بازار صعودی به بازار خرسی فقط از طریق این شاخص دشوار خواهد بود. برای به دست آوردن چشم انداز بلند مدت از قیمت یک دارایی و تغییرات آن ، باید جنبه های دیگر بازار را تحلیل کنید.

جمع بندی

شاخص ترس و طمع بیت کوین و ارزهای رمزنگاری راهی ساده برای جمع آوری و جمع بندی طیف وسیعی از معیارهای بنیادی و تکنیکال بازار است. به جای این که خودتان با بررسی رسانه های اجتماعی ، ترندهای جستجوی گوگل و سایر آمارها احساسات در بازار را بسنجید می توانید از این شاخص استفاده کنید. توصیه می شود که شاخص ترس و طمع را با معیارها و شاخص های دیگر ترکیب کنید تا دیدگاه کامل تر و معتبر تری از بازار به دست آورید.

پاسخ به سوالات متداول

این شاخص ابزاری برای تحلیل احساسات بازار است که به داده های مختلف استناد میکند.

یکی از برترین منابع برای پیگیری وضعیت شاخص ترس و طمع بیت کوین و ارزهای دیجیتال سایت alternative.me است.

6 روش سود کردن در بازار نزولی

بازار خرسی یا نزولی قسمتی از ذات بازارهای مالی است. هیچ‌کس نمی‌تواند با قطعیت بگوید که بازار نسبت به سهام یا دارایی خاصی همیشه به صورت صعودی خواهد بود. بیشتر افراد از دیدن بازار خرسی نگران می‌شوند یا احساس می‌کنند از این پس، فقط ضرر خواهند کرد، اما سود کردن در بازار نزولی، غیرممکن نیست. برای دستیابی به این هدف، باید پیش‌نیازهای لازم را داشته باشید. باید بدانید که تحلیل تکنیکال تغییر احساسات بازار و حد ضرر چیست و اصلاح قیمت با سقوط قیمت چه تفاوتی دارد.

برای اینکه بتوانیم به سود کردن در بازار خرسی برسیم، ابتدا باید کاملاً با این مفهوم آشنا شویم. در این مقاله چگونگی سود از ریزش ارز دیجیتال را آموزش می‌دهیم. با کلینیک سرمایه همراه باشید.

فهرست عناوین مقاله

بازار خرسی چیست؟

بازار نزولی یا خرسی برهه‌ای از بازار است که افت قیمتی طولانی‌مدت را تجربه می‌کند. این اصطلاح معمولاً شرایطی را توصیف می‌کند که در آن، قیمت اوراق بهادار یا دارایی‌های دیجیتال به علت بدبینی گسترده و احساسات منفی سرمایه‌گذاران، 20 درصد یا بیشتر از اوج‌های اخیر خود فاصله می‌گیرد. البته درصد گفته‌شده عددی نسبی است و احتمال دارد در شرایط خاصی سرمایه‌گذاران 10 یا 15 درصد کاهش قیمت را هم بازار خرسی در نظر بگیرند.

احتمالاً، پدیده بازار خرسی نام خود را از نحوه حمله خرس به شکار خود گرفته است که پنجه‌های خود را به سمت پایین طعمه می‌کشد؛ دقیقاً مانند بازار خرسی، نام‌گذاری بازار گاوی ممکن است به دلیل روشی باشد که گاو با چرخاندن شاخ‌های خود در هوا به هدف حمله می‌کند.

علل به وجود آمدن بازار نزولی اغلب متفاوت است؛ اما به‌طور کلی، اقتصاد ضعیف، ترکیدن حباب‌های بازار، بیماری‌های همه‌گیر مثل کرونا، جنگ‌ها، بحران‌های ژئوپلیتیکی و تغییرات شدید در اقتصاد مانند تغییر از اقتصاد کاغذی به اقتصاد آنلاین، عواملی هستند که ممکن است سبب ایجاد بازار خرسی شوند. کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران نیز ممکن است نشانه شروع بازار نزولی باشد. این کاهش اعتماد ممکن است به دلایل مختلف، مثل مداخلات دولت‌ها در بازار ایجاد شود؛ مثلاً اگر دولت تصمیم بگیرد نرخ بهره را تغییر دهد، شرایط بازارهای مالی هم به تبعیت از آن دستخوش تغییر می‌شود.

مراحل بازار خرسی

بازارهای خرسی معمولاً چهار فاز مختلف دارند:

فاز اول با قیمت‌های گران و تمایل زیاد سرمایه‌گذاران به بازار شناخته می‌شود. در پایان این مرحله، سرمایه‌گذاران خروج از بازار و کسب سود را شروع می‌کنند.

در فاز دوم، قیمت دارایی، فعالیت‌های تجاری و سود شرکت‌ها شروع به کاهش شدید می‌کند و شاخص‌های اقتصادی که ممکن است زمانی مثبت بوده‌ باشند، کم‌کم از حدود متوسط خود پایین‌تر می‌روند.

فاز سوم نشان می‌دهد که سفته‌بازان شروع به ورود به بازار کرده‌اند و درنتیجه، برخی قیمت‌ها و حجم معاملات را افزایش می‌دهند.

در فاز چهارم و آخر، کاهش قیمت دارایی ادامه دارد، اما این اتفاق به‌کندی رخ می‌دهد. قیمت‌های کم و اخبار خوب دوباره شروع به جذب سرمایه‌گذاران می‌کنند؛ به همین دلیل، بازارهای نزولی در این مرحله دوباره به سمت بازارهای صعودی متمایل می‌شوند.

آماده شدن برای دریافت آموزش سود از ریزش ارز دیجیتال، نیازمند آشنا شدن با این مفهوم است.

اصلاح قیمت در مقابل سقوط قیمت

بازار نزولی را نباید با دوره‌ اصلاح قیمت اشتباه گرفت. اصلاح روند کوتاه‌مدتی است که کمتر از دو ماه طول می‌کشد. این دوره از بازار، زمان خوبی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا نقطه ورود مجدد را برای خود پیدا کنند؛ در مقابل، بازارهای نزولی به‌ندرت نقاط ورود مناسبی را ارائه می‌دهند. این مانع به این دلیل است که تعیین کف بازار نزولی تقریباً غیرممکن است.

تلاش برای جبران زیان‌ها ممکن است چالش دشواری باشد، مگر اینکه سرمایه‌گذاران برای کسب سود در این بازارهای در حال سقوط، از معاملات شرت (Short selling) یا استراتژی‌های دیگری استفاده کنند.

بین سال‌های 1900 تا 2018، میانگین شاخص صنعتی داوجونز (DJIA) تقریباً 33 مرتبه با بازار نزولی مواجه شد. این موضوع به‌طور میانگین در هر سه سال، یک‌بار اتفاق ‌افتاد. یکی از شاخص‌ترین بازارهای نزولی در تاریخ، مصادف با بحران مالی جهانی بود که بین تغییر احساسات بازار اکتبر 2007 و مارس 2009 رخ داد. در طول این مدت، میانگین شاخص صنعتی داوجونز 54 درصد کاهش یافت. همه‌گیری جهانی کووید19 سبب ایجاد جدیدترین بازار نزولی در سال 2020 شد. شاخص نزدک نیز به‌تازگی، در مارس 2022، به‌دلیل ترس از جنگ در اوکراین، تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و تورم بالا وارد بازار نزولی شد.

چگونه در بازار نزولی سود کنیم؟

شرایط بازار خرسی کمی با بازار رنج و بازار صعودی متفاوت است و برای سود کردن در بازار نزولی باید از دستورالعمل‌های خاص خودش پیروی کرد. برخلاف آنچه تصور می‌شود، سود کردن در بازار نزولی محال نیست؛ اما برای این کار به دانش کافی در زمینه مسائل اقتصادی، تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال، مدیریت احساسات در بازار و همچنین تجربه نیاز است. در ادامه، هرکدام از موارد مذکور را به‌تفصیل بررسی خواهیم کرد.

استیکینگ (Staking)

یکی از روش‌های دیگر سود کردن در بازار نزولی، استیکینگ دارایی‌های دیجیتال است. استیکینگ فرایندی است که در آن، کاربر توکن‌ های خود را برای تأمین نقدینگی در یک پروتکل قفل می‌کند و در ازای آن، پاداش می‌گیرد. پروتکل‌های استیکینگ از گواه اثبات سهام (Proof of Stake) به‌عنوان مکانیسم اجماع خود استفاده می‌کنند. کاربران با سپردن دارایی‌های خود به نودهای شبکه، به دنبال فرصتی هستند تا تراکنش‌های شبکه تأیید شود و درنتیجه، با ایجاد یک بلاک جدید، پاداش خود را دریافت کنند. کوکوین (Kucoin) و پنکیک سواپ (PancakeSwap) ازجمله صرافی‌هایی هستند که امکان استیکینگ ارزهای دیجیتال مختلف را برای کاربران فراهم کرده‌اند.

وام‌دهی (Lending)

یکی دیگر از راه‌های سود کردن در بازارهای خرسی، فرایند وام دادن است. در این فرایند، شخص قسمتی از سرمایه خود را در ازای دریافت پاداش به پلتفرم‌ها قرض می‌دهد. از مشهورترین پروتکل‌های این حوزه می‌توان به آوی (Aave) و کامپوند (Compound) اشاره کرد. برای پروژه‌هایی که امکان استیکینگ را فراهم نمی‌کنند، وام‌دهی روشی از درآمدزایی در هر دو نوع بازار خرسی و گاوی است که ریسک کمتری دارد.

استفاده از کشت سود (Yield Farming)

ییلد فارمینگ روشی از کسب درآمد است که افراد می‌توانند با وام دادن به دیگران یا به اشتراک گذاشتن توکن خود با آن‌ها، در قالب ارزهای دیجیتال سود کسب کنند. پروتکل‌های مربوط به کشت سود افراد را تشویق می‌کند تا با استفاده از استخرهای نقدینگی مبتنی بر قراردادهای هوشمند، دارایی‌های دیجیتال خود را به اشتراک بگذارند.

ETF معکوس

صندوق قابل معامله در بورس (ETF)، برای سودآوری در زمانی طراحی شده است که بدون داشتن اصل یک دارایی، روند آن را معامله می‌کنید. برای سود کردن در بازار نزولی می‌توانید از ETFهای معکوس استفاده کنید.

تصور کنید ETF معکوس بیت‌کوین را خریده‌اید. اگر نمودار بیت‌کوین 1 درصد کاهش قیمت داشته باشد، وارد 1 درصد سود می‌شوید. این روش کسب درآمد مناسب سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت است و معمولاً برای استراژی‌های بلندمدت استفاده نمی‌شود.

به صورت سنتی، ETFهای معکوس جایگزینی برای معاملات شرت در نظر گرفته می‌شوند؛ زیرا حداکثر مقداری که می‌توانید ضرر کنید، همان مقداری از سرمایه است که برای خرید صندوق‌ها خرج کرده‌اید؛ اما اگر در پوزیشن‌های شرت خود ضرر کنید، باید زیان دارایی‌هایی را که از صرافی قرض گرفته‌اید نیز بپردازید. از این روش برای پوشش زیان‌های یک پرتفوی نیز استفاده می‌شود.

کسب درآمد از راه بازی

چگونه در بازار منفی ارز دیجیتال سود کنیم؟ چه راهی بهتر از بازی کردن؟ بازی‌های زیادی وجود دارند که در ازای دستیابی به اهدافی خاص، به شما به صورت توکن پاداش می‌دهند. معروف‌ترین بازی‌های P2E (یا بازی برای کسب درآمد)، اکسی اینفینیتی (Axie Infinity) و کریزی دیفنس هیروز (Crazy Defense Heroes) هستند. با انجام این بازی‌ها هم می‌توانید به دور از اتفاقات بازار تفریح کنید و هم در بازار نزولی سود کنید.

بیشتر بخوانید: گیم فای چیست

استخراج

یکی دیگر از راه‌های سود کردن در بازار نزولی، استفاده از ریگ‌های ماینینگ است. البته توجه کنید که استخراج دیگر مانند روزهای اول خود کار ساده‌ای نیست و به تجهیزات قوی نیاز دارد؛ اما هنوز هم می‌توان با پیوستن به استخرهای استخراج سود کسب کرد. فقط باید حواستان باشد که برای استخراج چه مقدار هزینه می‌کنید و در قبال آن چه مقدار درآمد کسب می‌کنید.

استفاده از پوزیشن‌های شرت (Short Positions)

معامله‌گران می‌توانند با استفاده از پوزیشن‌های شرت در بازار نزولی سود کسب کنند. این روش شامل فروش دارایی‌های قرض گرفته‌شده و بازخرید آن‌ها با قیمت‌های کمتر است. این نوعی معامله بسیار پرخطر است و در صورت موفق نشدن، ممکن است ضررهای سنگینی به همراه داشته باشد. سرمایه‌گذار باید قبل از ثبت سفارش خود، دارایی دیجیتال مدنظر را از یک صرافی قرض بگیرد. مبلغ سود و زیان کاربر را تفاوت قیمتی تعیین می‌کند که دارایی در آن فروخته و بازخرید شده است.

برای مثال، یک سرمایه‌گذار ۱۰۰ توکن را به قیمت ۹۴ دلار می‌فروشد. قیمت سقوط می‌کند و توکن به 84 دلار می‌رسد. سرمایه‌گذار به ازای هر توکن خود 10 دلار سود می‌کند. با توجه به اینکه 100 توکن را وارد معامله کرده است، پس با بازخرید آن 100 توکن، سودش به 1000 دلار می‌رسد.

اگر توکن به‌طور غیرمنتظره‌ای در قیمت‌های بالاتر معامله شود، سرمایه‌گذار مجبور می‌شود آن‌ها را در همان قیمت‌ بالاتر بازخرید کند که سبب زیان سنگین می‌شود. به صورت کلی این نوع معاملات در سه دسته‌ معاملات مارجین، معاملات فیوچرز یا آتی و معاملات با استفاده از اهرم یا لوریج قرار می‌گیرند.

در نظر داشته باشید که این استراتژی با هدف کلی بازار که روند صعودی در بلندمدت است، مغایرت دارد و از آن فقط باید به ‌صورت کوتاه‌مدت و در دوره‌های نزولی بازار استفاده کرد.

این را هم در نظر بگیرید که ریسک این روش بسیار زیاد است و افراد تازه‌کاری که به این روش معاملاتی مسلط نیستند، باید از آن پرهیز کنند.

همچنین بخوانید: آموزش فیوچرز کوینکس

بررسی دیگر پروژه‌های موجود

سود کردن در بازار نزولی صرفاً کسب درآمد لحظه‌ای نیست. یکی از مزیت‌های بازار خرسی این است که می‌توانید با خیال راحت به دنبال دیگر پروژه‌های ارزهای دیجیتال باشید؛ شاید در آینده این پروژه‌ها برای شما سودآوری مناسبی داشته باشند. اگر در این زمان پروژه‌های دیگر را بررسی کردید و برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌ای خاص تصمیم گرفتید، از خودتان این چند سؤال را کنید تا دید وسیع‌تری به سرمایه‌گذاری خود داشته باشید: آیا این پروژه کاربردی است؟ آیا این پروژه در مقایسه با رقبای خود برتری دارد؟ آیا ذخایر نقدی برای این پروژه وجود دارد؟

این را هم فراموش نکنید، زمانی که بازار خرسی است، می‌توانید پلتفرم‌های جدید را امتحان کنید. فرض کنید همیشه از شبکه‌ اتریوم برای تراکنش‌های خود استفاده می‌کردید. بازار نزولی این فرصت را فراهم می‌کند تا شبکه هوشمند بایننس (Binance Smart Chain) را هم آزمایش کنید. شاید شبکه جدید با معیارهای شما، ازجمله سرعت بیشتر تأیید تراکنش و هزینه گس کمتر، تغییر احساسات بازار همسو بود.

مدیریت احساسات در بازارهای نزولی

در زمان مواجهه با بازار خرسی، باید توان کنترل احساسات خود را داشته باشید. در غیر این صورت، اوضاع نابسامان بازار و ازدیاد دریافت بصری رنگ قرمز، ابتکار عمل را از شما می‌گیرد. در این شرایط مهم است که درگیر ترس و استرس نشوید و صبور باشید تا بازار به مسیر اصلی خود بازگردد. هرکسی می‌تواند در شرایطی که بازار خرسی است از بازار خارج شود، اما برای سود کردن در بازار نزولی، باید متفاوت عمل کرد.

سخن پایانی

بازار ارزهای دیجیتال آبستن نوسانات است. تحرکات قیمت، خواه صعودی و خواه نزولی است که یک بازار را می‌سازد. از طرف دیگر ریسک، جزئی جدایی‌ناپذیر از سرمایه‌گذاری است و معامله‌گر قبل از وارد شدن به بازار، این مسئله را با خود حل می‌کند که قرار نیست پیوسته سود یا زیان کند. با کسب دانش و تجربه کافی، می‌توان نحوه سود کردن در بازارهای مالی در شرایط نزولی را هم آموخت. برای دستیابی به این هدف باید با مفاهیمی مثل تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و مباحث پایه‌ای و پیشرفته حوزه ارزهای دیجیتال آشنا باشید، اصطلاحاتی مثل استیکینگ، ETF، استخراج و وام‌دهی را بشناسید و بدانید از هرکدام چطور استفاده می‌شود. در این مقاله، آموختیم که چگونه در بازار منفی ارز دیجیتال سود کنیم، با بازار خرسی و فازهای آن آشنا شدیم و دریافتیم سود کردن در بازار نزولی، غیرممکن نیست.

کاربرد شاخص ترس و طمع در بازار ارز دیجیتال

با توجه به نوسانات شدید بازار کریپتو، تحلیل موارد تاثیر گذار بر این نوسانات از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. به همین دلیل نمودار های تحلیل تکنیکال فراوانی با هدف زیر نظر گرفتن بازار ارز دیجیتال و پیشبینی روند رمز ارز ها به وجود آمده اند. اما از مهم ترین این نمودار ها، اندیکاتور هایی هستند که احساسات بازار را زیر ذره بین قرار می دهند، زیرا احساسات تاثیر بسزایی در روند یک ارز رمزنگاری شده دارد. به همین ترتیب شاخص ترس و طمع یا Fear and Greed Index یکی از مهم ترین عوامل تحلیل تکنیکال به شمار می رود که به صورت عدد 0 تا 100 به تریدر ها ارائه می شود. در واقع شاخص ترس و طمع به بالاترین میزان خرید در پی طمع یک سرمایه گذار و میزان فروش به دلیل حراس بازار اشاره دارد. در ادامه نحوه اندازه گیری شاخص ترس و طمع، کاربرد آن و استفاده در موقعیت های خرید را به شما عزیزان آموزش دهیم.

کاربرد شاخص ترس و طمع

همانطور که گفته شد رفتار بازار کریپتو بسیار احساسی است، به این معنی که سرمایه گذاران هنگام بالا رفتن قیمت یک رمز ارز تمایل زیادی برای خرید ارز مورد نظر از خود نشان می دهند و حس طمع افراد برای خرید بر انگیخته می شود. از تغییر احساسات بازار سوی دیگر زمانی که قیمت یک ارز رمز نگاری شده کاهش میابد سرمایه گذاران احساس ترس کرده و دارایی خود را حتی با ضرر به فروش می رسانند. در این شرایط دو حالت پیش می آید:

شاخص ترس: احساس خطر شدید از سوی سرمایه گذاران فعال در بازار نشان دهنده نگرانی آن ها در مورد کاهش قیمت یک رمزارز است، این یک فرصت خرید را برای هلدر های کوین ایجاد می کند.
شاخص طمع: هنگامی که سرمایه گذاران طمع شدیدی برای خرید یک رمز ارز از خود نشان می دهند، که بازار را در روند اصلاح قرار می دهد.

با توجه به دو عامل بالا که گفتیم، تحلیل گران مجرب بازار شاخص ترس و طمع را اندازه گیری کرده اند تا مشخص شود کاهش یا افزایش قیمت یک ارز طبق احساسات بازار بوده و یا عوامل منطقی تری در روند آن تاثیر گذار بوده اند. به همین ترتیب شاخص ترس و طمع با اعداد 0 تا 100 اندازه گیری می شود، عدد 0 به معنی ترس شدید سرمایه گذاران و شاخص ترس می باشد. عدد 100 نیز به معنی طمع زیاد معامله گران برای خرید یک رمز ارز نشان داده می شود.

اندازه گیری بازار توسط این دو شاخص، از آموزش نوسان گیری بازار ارز دیجیتال به شمار می رود که به معامله گران کمک می کند بهترین انتخاب برای خرید یا فروش یک رمز ارز پایه را داشته باشند.

تاثیر گذاری شاخص ترس و طمع در بازار

شاخص ترس و طمع ابزاری است که برخی از سرمایه گذاران برای سنجش بازار از آن استفاده می کنند، استراتژی شاخص ترس بر این اساس استوار است که ترس بیش از حد می تواند منجر به معامله سهام به مراتب کمتر از ارزش های ذاتی آن ها شود، در حالی که طمع افسار گسیخته سرمایه گذاران می تواند منجر به عرضه سهام بسیار بالاتر از آنچه که باید ارزش داشته باشند شود. در نتیجه می توان گفت شاخص ترس و طمع در تعیین قیمت دارایی های دیجیتال تاثیر بسزایی دارد. اما بیایید برخی از مواردی که باعث ایجاد ترس و طمع در بازار می شوند را برسی کنیم:

• تاثیرنوسانات بازار 25 درصد
• تاثیر حجم معاملا 25 درصد
• تاثیر اخبر و رسانه ها 15 درصد
• تاثیر سلطه بیت کوین 10 درصد
• تاثیر افزایش یا کاهش جستجو یک رمز ارز در گوگل 10 درصد

همانطور که مشاهده کردید طبق عوامل بالا شاخص ترس و طمع در بازار تغییر می کند که این تغییرات به صورت روزانه توسط تیم های تحلیل کریپتو و اندیکاتور های آنالیزگر اندازه گیری می شود.

مزایا و معایب استفاده از شاخص ترس و طمع

شاید این تفکر برای شما پیش بیاید که چرا باید از میزان ترس و طمع سرمایه گذاران در بازار آگاهی داشته باشیم؟ یکی از کارآمد ترین شاخص های سرمایه گذاری موفق در بازار ارز دیجیتال، تحقیق در مورد روند معاملات رمز ارز ها محسوب می شود که به سهامداران کمک می کند برای بهترین موقعیت های خرید و فروش هشیار باشند.

مزایا استفاده از شاخص ترس و طمع: به گفته برخی از آکادمی ها، طمع می تواند بر روی مغز ما تاثیر بگذارد و ما را به سوی ریسک تحریک کند. طبق داده های بازار اکثر سرمایه گذاران هنگام ترس یا طمع از روند یک ارز تصمیم به خرید و فروش ارز دیجیتال گرفته اند. در واقع طمع عامل اصلی تحریک انسان به شمار می رود. همچنین وجود خطر در یک بازار مالی بسیار طبیعی است و ساختار معاملات را پیچیده تر می کند که فرصت های بیشماری برای کسب سود از سرمایه گذاری مناسب به وجود می آورد.

معایب استفاده از شاخص ترس و طمع: بسیاری از سرمایه گذاران نسبت به نوسان گیری بازار ارز دیجیتال با شاخص ترس و طمع خوش بین نیستند، زیرا آن را از ابزار های قانونی و لازم برای تحقیقات سرمایه گذاری نمی دانند. افرادی که شاخص ترس و طمع را مورد انتقاد خود قرار می دهند ادعا دارند نگران بازده نامطلوب این شاخص بر روی بازار کریپتو هستند. همچنین این شاخص باعث فروش های هیجانی نیز می شود، برای مثال تحلیلگران بازار عامل اصلی ریزش قیمت اخیر بیت کوین را هیجانات فروش بازار تلقی می کنند که وجود شاخص ترس سبب این کاهش قیمت شده و به بازار بیت کوین لطمه وارد کرده است.

احساسات بازار

با اينكه معاملات نمادها پتانسيل اين را دارد كه سودآوري بزرگي برايتان داشته باشد اما آپشن‌ها و استراتژي اليمپ تريد راهي ايده‌آل براي كنترل مقدار بزرگي از نمادها بدون ارائه سرمايه‌ي موردنياز براي مالكيت آنها، محسوب مي‌شود.

آپشن Put چيست؟

در واقع آپشن Put نوعي از آپشن است كه با كاهش قيمت نماد معاملاتي مربوطه، به ارزش تغییر احساسات بازار آن اضافه مي‌شود.

قراردادهاي آپشن Put به دارنده‌ي آن اين اختيار را مي‌دهند كه نماد معاملاتي مربوطه را با يك قيمت مشخص شده از قبل در هر زماني تا تاريخ انقضا به فروش برسانند.

اين قراردادها معمولا استراتژي‌هاي نزولي هستند و افرادي كه پيش‌بيني مي‌كنند قيمت نماد معاملاتي در آينده كاهش پيدا خواهد كرد، به خريد آن مي‌پردازند.

اگر قيمت يك نماد معاملاتي در حال كاهش باشد، آپشن Put در واقع به معامله‌گر اين اجازه را مي‌دهد كه نماد معاملاتي را با قيمت استرايك از قبل تعيين شده ، به فروش برساند و ريسك را به حداقل برساند.

جذابيت آپشن‌هاي Put اين است كه به راحتي با تغييرات كوچك در قيمت نماد، مي‌توانند ارزش بسياري به دست آورند و اين براي معامله‌گراني كه به دنبال سود بسيار در زمان كوتاه هستند مناسب است.

استفاده از استراتژي Long Put در OlympTrade

در واقع معامله به صورت Long Put اينگونه است كه يك معامله‌گر به خريد آپشن Put پرداخته و اين اختيار را به دست مي‌آورد كه نماد موردنظر را با قيمت استرايك قبل از تاريخ انقضا بفروشد.

زماني كه معامله‌گر به خريد يك آپشن Put پرداخته و در حال حاضر صاحب آن است،‌ گفته مي‌شود كه اين معامله‌گر يك Put Option را Long كرده است يا خريداري كرده است.

به عنوان يك خريدار، شما بايد در مورد تاثير گذر زمان بر روي ارزش آپشن خود توجه كافي را داشته باشيد. آپشن‌ها داراي يك تاريخ انقضا هستند بنابراين اگر قيمت ثابت بماند، ارزشش را به مرور از دست مي‌دهند.

اين باعث مي‌شود براي خريداران كار سخت شود چون نه تنها بايد در مورد جهتي كه قيمت در آينده طي خواهد كرد درست پيش‌بيني كند بلكه بايد زمان تغيير جهت را نيز بداند.

معرفی شاخص ترس و طمع؛ کاربرد این اندیکاتور در بازار رمز ارزها چیست؟

شاخص ترس و طمع توسط CNNMoney توسعه داده شد تا دو مورد از اصلی‌ترین احساسات بازار را به صورت روزانه، هفتگی و ماهیانه ارزیابی کند. ترس و طمع (Fear and Greed) نشان می‌دهند که سرمایه گذاران و تریدرها چه مقدار تمایل دارند تا برای یک ارز دیجیتال، کالا، سهام و غیره پول پرداخت کنند.

در تئوری، این شاخص می‌تواند منصفانه بودن قیمت رمز ارز را اندازه گیری کند؛ بدین صورت که ترس بیش از حد، قیمت کریپتوی مورد نظر را بیش از ارزش ذاتی و واقعی کاهش می‌دهد و طمع بیش از اندازه نیز باعث افزایش قیمت، بیشتر از ارزش واقعی رمز ارز می‌شود. در این مقاله به معرفی شاخص ترس و طمع نحوه کارکرد آن، مزایا و معایب و اهمیت آن در بازار ارزهای رمزنگاری شده می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

شاخص ترس و طمع چیست؟

شاخص Fear and Greed راهی برای شناسایی و ارزیابی احساساتی است که بازار رمز ارزها را به حرکت در می‌آورند که این احساس به صورت یک عدد بین صفر تا صد اندازه گیری می‌شود؛ ترس بیش از حد که با عدد پایین شناسایی می‌شود، علامت این است که سرمایه گذاران نگران شده و در حال فروش هستند؛ این می‌تواند سیگنال خرید برای تریدرها باشد. این شاخص از بین ۰ تا ۱۰۰ به این احساسات امتیاز می‌دهد؛ معمولا ۰ تا ۵۰ برای ترس و ۵۱ تا ۱۰۰ برای طمع به کار می‌رود؛ هر سایت و اندیکاتوری که این احساسات را نشان می‌دهد، امتیازهای متفاوتی دارد. اما همه آنها در اصل یک کار را انجام می‌دهند.

زمانی که سرمایه گذاران دچار طمع شدید می‌شوند (که با عدد بالا شناسایی می‌شود)، یعنی بازار با اصلاح مواجه شده و اکنون افراد در حال خرید هستند.

احساسات بازار را به حرکت در می‌آورند؛ ترس قیمت را کاهش و طمع آن را افزایش می‌دهد. احساسات انسان غیرمنطقی است؛ زیرا بسیاری از مردم در شرایط خاصی، واکنش یکسانی دارند. این شامل تحلیل تکنیکال نیز می‌شود؛ استفاده از ابزارهایی مثل حجم و دیتاهای گذشته بازار، برای پیش بینی حرکات آینده قیمت.

مردم در زمان‌هایی که بازار در حال رشد است، دچار طمع و تغییر احساسات بازار در نتیجه فومو (ترس از دست دادن فرصت سرمایه گذاری) می‌شوند. به علاوه، تریدرها با دیدن کاهش قیمت‌ها و قرمز شدن بازار، اکثرا کریپتوهای خود را می‌فروشند.

اندیکاتور Fear and Greed چگونه کار می‌کند؟

این اندیکاتور بر اساس این فرضیه کار می‌کند که ترس مفرط می‌تواند قیمت را به پایین‌تر از حد واقعی خود برساند و طمع زیاد، قیمت رمز ارز را به بالاتر تغییر احساسات بازار از ارزش واقعی افزایش می‌دهد. به بیانی دیگر،‌ حباب مثبت و منفی در قیمت ایجاد می‌کند.

در وبسایت BTCTools شاخص ترس و طمع بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال در هر ۸ ساعت آپدیت می‌شود (حدود ساعت ۴:۳۰ صبح، ۱۲:۳۰ ظهر و ۲۰:۳۰). برای محاسبه این اندیکاتور، این سایت دیتاها را از ۴ منبع مختلف جمع آوری کرده است؛ هر منبع یک “وزن” مشخص دارد و نشان دهنده اهمیت تخمین احساسات بازار است.

حجم (Volume)

سایت BTCTools حجم فعلی را با داده‌های تاریخی مقایسه کرده است؛ حجم بالاتر نشان دهنده این است که بازار بسته به جهت بازار، با ترس یا طمع زیادی مواجه است.

قراردادهای تسویه نشده در بازارهای آتی (Open Interest)

دیتاهای قراردادهای تسویه نشده (شاخصی برای تشخیص قدرت روند) از صرافی‌های مختلف ترکیب شده و با اطلاعات تاریخی مقایسه شده است، تا بتوان میزان ترس یا طمع حاکم بر بازار را آنالیز کرد؛ سود باز بالا، به معنی طمع بازار و Open Interest‌ پایین نیز به منزله ترس بازار است.

صفحات اجتماعی (ردیت و توییتر)

این سایت توییت‌ها و پست‌ها و کامنت‌های ردیت را که به بیت کوین و دیگر رمز ارزها اشاره کرده‌اند را جمع آوری کرده و احساسات این پست‌ها را بررسی کرده است؛ به طور کلی توییت‌ها و پست‌هایی که درباره بازار صعودی یا گاوی صحبت می‌کردند (مثل بیتکوین به سوی ماه!) نشان دهنده احساس طمع بازار بودند و پست‌هایی که بازار را خرسی توصیف می‌کردند (مثل بیت کوین پذیرفته نمی‌شود و کارمزدها بسیار بالاست) نشان از احساس ترس در بازار می‌دادند.

دیتاهای جستجو (گوگل و بینگ)

وبسایت BTCTools حجم جستجوی مطالبی که به کریپتوکارنسی‌ها مربوط می‌شود را آنالیز کرده است (مانند How to Buy Bitcoin، Bitcoin و Bitcoin Price)، تا علاقه عموم مردم به بیتکوین و دیگر رمز ارزها را تخمین بزند.

وب سایت Alternative نیز میزان ترس و طمع در بازار رمز ارزها را آنالیز می‌کند و به ما نشان می‌دهد. در این دو تصویر زیر این شاخص را مشاهده می‌کنید.

مزایا و معایب شاخص Fear and Greed

طبق نظریه‌های علمی، طمع درست مثل عشق، قدرت تاثیرگذاری بر روی مغز را دارد؛ اثری که باعث می‌شود ما عقل سلیم و کنترل خود را کنار بگذاریم و تحریک شویم. با این که نتایج تحقیقات تایید شده‌ای از بیوشیمی طمع وجود ندارد، اما زمانی که بحث پول و انسان‌ها به میان می‌آید، ترس و طمع می‌توانند محرک‌های قدرتمندی باشند.

بسیاری از سرمایه گذاران احساسی و واکنشی هستند؛ بنابراین طمع و ترس تاثیر بسیار زیادی بر روی آنها می‌گذارد. این احساسات توسط اقتصاددانان برجسته شده و طبق شواهد چند دهه، تبدیل به شاخص‌های مهمی برای بازار شده‌اند. تاریخ نشان می‌دهد که اندیکاتور Fear and Greed اکثر اوقات قابل اعتماد بوده است. برای مثال، این اندیکاتور در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۰۸ عدد ۱۲ (ترس شدید) را نشان داده است؛ یعنی زمانی که شاخص S&P 500 پس از ورشکست شدن بانک Lehman Brothers به زیر سه سال گذشته‌اش نزول کرد.

بسیاری از صاحب نظران درباره کاربردی بودن شاخص ترس و طمع توافق نظر دارند. به سرمایه گذاران توصیه می‌شود که به منظور خرید در کف قیمت، شاخص ترس تغییر احساسات بازار تغییر احساسات بازار را نیز در نظر داشته باشند و برای این که بدانند ارزش یک رمز ارز در قیمتی بیش از ارزش واقعی خود قرار دارد یا خیر، اندیکاتور طمع را مد نظر قرار دهند.

مزایای دیگر اندیکاتور ترس و طمع شامل موارد زیر هستند:

• شاخص‌های احساسات بازار می‌توانند برای تایید تحلیل تکنیکال به کار بروند و بالعکس. اندیکاتورهای احساسات همچنین برای تنظیم زمان سرمایه گذاری‌های بلندمدتی که مبتنی بر تحلیل فاندامنتال هستند نیز به کار می‌روند.
• ترس و طمع می‌تواند برای تشخیص زمان ورود و خروج در بازار بسیار مفید باشد.
• این اندیکاتور می‌تواند درباره احساسات بازار هشدار دهد، که این بر روی تصمیم گیری شما تاثیرگذار است؛ زمانی که تریدرهای دیگر تصمیمات غیرمنطقی و احساسی می‌گیرند، می‌تواند جلوی وسوسه شما را بگیرد.

با وجود مزایایی که این اندیکاتور دارد، چند مورد از معایب شاخص ترس و طمع را در اینجا توضیح می‌دهیم:

• احساسات بازار به تنهایی نمی‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. حداکثر ترس بعضی اوقات باعث ایجاد فرصت خرید کوتاه مدت می‌شود؛ در حالی که در موقعیت‌های دیگر می‌تواند نشانه شروع یک بازار خرسی باشد. برعکس این موضوع نیز برای حداکثر طمع صادق است. این موضوعات باید با فاکتورهای دیگر نیز بررسی شود.
• علائم هشداری که خبر از اصلاح‌های اساسی و بازار خرسی می‌دهند، احتمالا از خودِ اقتصاد ظهور می‌کنند؛ نه اندیکاتورهای احساسات بازار.
• شاخص‌های احساسات بازار مثل ترس و طمع، واقعه قوی سیاه (Black Swan Event) و حرکات اصلی بازار را پیش بینی نمی‌کنند.
• برخی از منتقدین این اندیکاتور اعتقاد دارند که استراتژی خرید و نگهداری رمز ارز، بهترین روش برای سرمایه گذاری است و شاخص ترس و طمع سرمایه گذاران را تشویق به خرید و فروش مداوم می‌کند. تاریخ نشان داده که ترید کوتاه مدت سود کمتری برای تریدرها داشته است.

سرمایه گذاران چگونه می‌توانند از اندیکاتور ترس و طمع استفاده کنند؟

دو روش برای استفاده از این شاخص وجود دارد: برای مقابله با احساسات بازار و استفاده از این احساسات به عنوان تاییدیه.

مقابله با احساسات بازار

همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم، احساسات بازار را به حرکت در می‌آورند. سرمایه گذاران می‌توانند از این موضوع به عنوان فرصت استفاده کنند. شاخص ترس و طمع در دید کلی روند قیمتی بازار و درک ارزش، بسیار مفید و کاربردی است. در اصل، روندهای کوتاه مدت و میان مدت را می‌توان با میانگین‌های متحرک ۱۰، ۵۰ و ۲۰۰ شناسایی کرد. زمانی که قیمت بالاتر از این میانگین‌ها حرکت کند، روند صعودی و اگر پایین‌تر حرکت کند روند نزولی است. پس اگر قیمت بالاتر از میانگین‌های ۱۰ و ۵۰ باشد، اما پایین‌تر از میانگین متحرک ۲۰۰ حرکت کند، بدین معنی است که روندهای کوتاه مدت و میان مدت صعودی هستند، اما روند بلندمدت نزولی است.

شاخص‌های احساسات بازار برای زمان سنجی بازار بسیار مفید هستند؛ یک فرصت مناسب برای دریافت سود، زمانی رخ می‌دهد که شاخص Fear and Greed سطح بالایی از طمع را در بازار صعودی نشان دهد. اینجا نقطه‌ای است که شما می‌توانید از قدرت قیمت بازار استفاده کنید و اندازه پوزیشن معاملاتی خود را به منظور مدیریت ریسک کاهش دهید. همچنین زمانی که سطح بالایی از ترس به وجود می‌آید، بهترین فرصت برای خرید رمز ارز است.

استفاده از احساسات بازار به عنوان تاییدیه

راه دیگری برای استفاده از احساسات بازار، پیدا کردن تغییر از ترس به طمع و یا بالعکس است. تغییر در احساسات یا روند مداوم در یک جهت (مثلا ترس) برای تایید فرصت‌های سرمایه گذاری به کار می‌رود.

این به ویژه در زمانی که اصلاح‌های بزرگ یا ریزش در بازار صورت می‌گیرد، بسیار کاربردی است. اگر یک روند میان مدت یا بلندمدت از بالا به پایین حرکت کند، سرمایه گذاران باید منتظر تاییدیه برای خرید باشند. این باعث کاهش ریسک نزول بیشتر قیمت می‌شود.

احساسات دیگری که بر روی بازار تاثیرگذار هستند

ترس و طمع احساساتی هستند که بر روی کل بازار و تریدرها تاثیر می‌گذارند؛ برخی احساسات دیگر نیز هستند که بر روی تریدرها به صورت فردی اثرگذار هستند و هر از گاهی نیز بر روی بازار تاثیر می‌گذارند:

• خستگی: باعث می‌شود که تریدرها پوزیشن‌های معاملاتی خود را ببندند و وارد معاملات جدیدی بشوند که با استراتژی آنها همخوانی ندارد. این اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که حجم و نوسانات بسیار کم هستند.
• هیجان و شادی: معمولا زمانی رخ می‌دهد که معامله تریدر عملکرد بسیار خوبی دارد و یا از معامله خود سود سرشاری دریافت کرده‌اند. این حس می‌تواند باعث ریسک کردن زیاد تریدر شود.
• ناامیدی: اکثرا زمانی که تریدر از بازار جا می‌ماند اتفاق می‌افتد. در این موقعیت، معامله‌گر حس می‌کند که هیچ کاری از او بر نمی‌آید و نتیجه آن، رها کردن استراتژی می‌شود.
• امید: این احساس در سرمایه گذارانی به وجود می‌آید که نمی‌خواهند واقعیت و اشتباه خود را قبول کنند. آنها به راحتی از کنار اشتباه خود عبور می‌کنند و امیدوارند که نتایج بهتری بگیرند.
• نگرانی و استرس: زمانی اتفاق می‌افتد که سایز پوزیشن‌های معاملاتی تریدر بسیار بزرگ است و یا معامله‌گر حس می‌کند کنترلی بر شرایط ندارد.

جمع بندی

در این مقاله با شاخص ترس و طمع ، یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که در بازار رمز ارزها و بسیاری از بازارهای دیگر تاثیر گذار است، آشنا شدیم. در اصل، احساسات مردم بازار را به حرکت در می‌آورد و شناختن این احساسات برای تصمیم گیری درست، بسیار کمک می‌کند.

زمانی که شاخص ترس زیاد شد، بدین معنی است که مردم در حال فروش هستند و اگر اندیکاتور طمع افزایش یافت، یعنی تریدرها در حال خرید هستند. از این شاخص می‌توان هم برای مقابله با این احساسات، و هم به عنوان تاییدیه استفاده کرد؛ اگر مشاهده کردید که اندیکاتور طمع شدید را نشان می‌دهد، می‌توانید به منظور کاهش ریسک، اندازه پوزیشن خود را کاهش دهید و یا اگر دیدید که همه در حال فروش هستند (شاخص ترس زیاد است)، منتظر تایید بمانید و در فرصت مناسب خرید کنید.