انواع جریان وجوه نقد

با استفاده از صورت جریان وجوه نقد، می‌توان توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های شرکت، پرداخت سود به صاحبان سهام و اطمینان از تامین مالی شرکت در برنامه‌های آتی را ارزیابی کرد.

انواع جریان وجوه نقد

گزارشی است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکان یک شرکت(حقوق صاحبان سهام) را در یک تاریخ معین نشان می‌دهد. ترازنامه به‌گونه‌ای است كه میزان دارایی‌های یک شركت همواره برابر با مجموع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن است که به آن معادله اساسی حسابداری نیز می‌گویند.

از ترازنامه به‌عنوان صورت‌وضعیت مالی نیز نام‌برده می‌شود. ترازنامه در اصل به شما می‌گوید که یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهکار است

دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سرمایه

از ترازنامه به‌عنوان صورت‌ وضعیت مالی نیز نام‌برده می‌شود. ترازنامه در اصل به شما می‌گوید که یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهکار است. تفاوت بین دارایی و بدهی‌ها، حقوق صاحبان سهام را مشخص می‌کند. ترازنامه تصویری از وضعیت شرکت در زمان تهیه صورت‌های مالی به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد.

به‌طورکلی اگر نسبت‌ بدهی‌های یک شرکت به دارایی‌های آن بالا باشد، ریسک شرکت بالا می‌رود، همان‌طور که شما هنگام قرض دادن پول به کسی که بدهی بالایی دارد، تأمل بیشتری می‌کنید، شرکتی که نسبت بدهی آن به دارایی‌ها بالا باشد، باید با دقت بیشتری بررسی شود.

عناصر اصلی و سه‌گانه ترازنامه

۱- دارایی‌ها(سمت راست ترازنامه)، ۲- بدهی‌ها، ۳- حقوق صاحبان سهام(سمت چپ ترازنامه)

حقوق صاحبان سهام(سرمایه)

تصویر زیر نمونه‌ای از ترازنامه مربوط به شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه است.

تامین دارایی شرکت‌ها

دارایی‌های شرکت از طریق ایجاد بدهی و وام یا از طریق آورده سهامداران اعم از نقدی و غیر نقدی تأمین مالی می‌شوند. آن بخشی از دارایی‌ها که توسط سهامداران شرکت تأمین مالی شده‌اند، در قالب حقوق صاحبان سهام طبقه‌بندی می‌شود. دقت شود که هرگونه تغییر در یک سمت ترازنامه، منجر به تغییر دیگری در سمت مقابل می‌شود که در نهایت حاصل جمع دو طرف با یکدیگر مساوی باقی می‌ماند. دارایی‌ها به دو دسته دارایی‌های جاری و دارایی‌های ثابت تقسیم می‌شوند.

انواع دارایی:

دارایی‌های جاری؛ آن دسته از دارایی‌ها هستند که قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند، مانند موجودی نقد، سپرده انواع جریان وجوه نقد بانکی، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت، حساب‌ها و اسناد دریافتنی، موجودی کالا، مواد و.

دارایی‌های ثابت؛ برخلاف دارایی‌های جاری فاقد نقدشوندگی بالا بوده و شرکت نیز تصمیمی بر نقد کردن آن‌ها در کوتاه‌مدت ندارد؛ مانند ماشین‌آلات تولیدی، زمین، ساختمان‌ها، اموال، وسایط نقلیه، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و. مشخصه اصلی دارایی‌های ثابت به‌استثنای زمین، استهلاک آن‌هاست و همه‌ساله بخشی از ارزش آن‌ها به هزینه استهلاک انتقال می‌یابد. در اثر استهلاک، ارزش دفتری این اقلام همه‌ساله کاهش می‌یابد.

انواع بدهی:

بدهی‌ها نیز همانند دارایی‌ها به دو دسته بدهی جاری و بدهی غیر جاری (بلندمدت) تقسیم می‌شوند. در گروه بدهی جاری آن دسته از اقلامی که دارای سررسید کمتر از یک دوره مالی هستند قرار می‌گیرند؛ مانند حساب‌ها و اسناد پرداختنی، پیش دریافت‌ها، ذخیره مالیات و.

شرکت‌ها موظف‌اند در پایان سال مالی، صورت و زیان خود را منتشر و از این طریق، میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند

در گروه بدهی‌های غیر جاری نیز کلیه بدهی‌های بلندمدت شرکت که انتظار نمی‌رود، در طی یک دوره مالی سررسید شوند، دسته‌بندی می‌شوند، مانند ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان، تسهیلات بلندمدت و. و اما حقوق صاحبان سهام که شامل سرمایه، اندوخته قانونی، سایر اندوخته‌ها، سود و زیان انباشته و. است.

صورت سود و زیان:

یکی از مهم‌ترین معیارها برای انتخاب سهام یک شرکت، میزان سودآوری آن شرکت است. طبیعتاً هر اندازه میزان سودآوری یک شرکت در مقایسه با قیمت سهام آن شرکت در بورس، بیشتر باشد، می‌تواند یکی از نشانه‌های ارزنده بودن سهم باشد؛ اما چگونه می‌شود از میزان سودآوری یک شرکت مطلع شد؟ صورت سود و زیان، به‌خوبی بیانگر میزان سود یک شرکت در پایان سال مالی است. شرکت‌ها موظف‌اند در پایان سال مالی، صورت و زیان خود را منتشر و از این طریق، میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند. در صورت سود و زیان، مواردی مانند میزان فروش شرکت‌ها، میزان هزینه‌های آن‌ها و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت قابل‌مشاهده است.

در تصویر زیر نمونه‌ای از صورت سود و زیان شرکت سرمایه‌گذاری پارس توشه براساس عملکرد 6 ماهه ارائه شده است.

این صورت مالی به‌طور خلاصه شامل پارامترهای زیر است:

• درآمدها؛ شامل درآمدهای عملیاتی و درآمدهای غیرعملیاتی و.
• هزینه‌ها؛ شامل بهای تمام‌شده کالای فروش رفته، سایر هزینه‌های عملیاتی، سایر هزینه‌های غیرعملیاتی و هزینه‌های مالی و.
• سود(زیان)؛ شامل سود ناخالص، سود عملیاتی، سود ویژه، سود هر سهم(EPS)

صورت جریان وجوه نقد:

گردش نقدینگی در شرکت در طول یکسال به‌وسیله صورت جریان وجوه نقد اندازه‌گیری می‌شود. خصوصیت مهم این صورت مالی این است که منابع و مصارف وجوه نقد را در طول یکسال دقیقاً تعیین می‌کند. صورت گردش وجوه نقد براساس اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه محاسبه می‌شود. گردش پول نقد همانند خون حیات‌بخشی است که در شریان شرکت جریان دارد. یک شرکت بدون پول نقد نمی‌تواند ادامه حیات دهد.

بستانکاران به‌دقت جریان نقدی شرکت را بررسی می‌کنند، زیرا آنان نگران پرداخت‌های شرکت هستند؛ به‌عبارت‌دیگر با بررسی این صورت مالی، جریان‌های نقدی بالقوه آتی شرکت، میزان قدرت پرداخت دیون، قدرت نقدینگی، انعطاف‌پذیری مالی و کیفیت درآمد شرکت قابل ارزیابی است.

اطلاعات پیوست صورت‌های مالی:

ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد، اکثر اطلاعات مالی مورد نیاز تحلیلگران را پوشش می‌دهند؛ اما جزییات دقیق‌تر عملکرد مالی شرکت‌ها را می‌توان از سایر بخش‌های گزارش سالانه استخراج کرد. این گزارش‌های مالی شامل مواردی نظیر یادداشت‌های توضیحی همراه صورت‌های مالی، گزارش تحلیلی هیئت‌مدیره و گزارش حسابرس می‌شود.

یادداشت‌های توضیحی، اطلاعات تکمیلی درباره حساب‌های مندرج در صورت‌های مالی مانند ریز دارایی‌های ثابت و جدول خرید یا فروش آن‌ها، روش حسابداری محاسبه استهلاک دارایی‌ها، رویه‌های حسابداری، ریز تعهدات و دیون شرکت و . است.

گزارش مدیریت، شامل روندهای مالی شرکت، رویدادهای با اهمیت مؤثر بر شرکت، طرح‌های توسعه‌ای آتی شرکت، رویدادهای مؤثر بر نقدینگی شرکت و . است.

گزارش حسابرس، اظهارنظر حسابرس مستقل شرکت را درباره منصفانه بودن صورت‌های مالی شرکت نشان می‌دهد.

پست ها

صورت های مالی سوابق مکتوبی از وضعیت مالی هر کسب‌وکار هستند. صورت های مالی شامل گزارش‌های استانداردی مانند ترازنامه، صورت درآمد یا سودوزیان و صورت گردش نقدی هستند. صورت های مالی از اجزای مهم و ضروری اطلاعات کسب‌وکار و روش اصلی انتقال اطلاعات مالی مربوط‌به هر نهاد به طرف‌های دیگر هستند. ازنظر فنی، صورت های مالی برای برآورده کردن نیازهای کاربران گوناگون و فراوان، به‌ویژه مالکان فعلی و بالقوه و بستانکاران طراحی شده‌اند. صورت های مالی نتیجه‌ی ساده‌سازی، فشرده‌سازی و جمع‌آوری حجم زیادی از اطلاعات و داده‌هایی هستند که بیشتر از سیستم حسابداری شرکت به‌دست می‌آیند.

صورتهای مالی اساسی کدامند؟

مهمترین صورت های مالی که به آن ها “صورت های مالی اساسی یا اصلی” نیز گفته می شود عبارتند از:

• ترازنامه
• صورت سود و زیان
• صورت سود و زیان جامع
• صورت جریان وجوه نقد

ترازنامه

گزارشی است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکان یک شرکت(حقوق صاحبان سهام) را در یک تاریخ معین نشان می‌دهد. ترازنامه به‌گونه‌ای است که میزان دارایی‌های یک شرکت همواره برابر با مجموع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن است که به آن معادله اساسی حسابداری نیز می‌گویند.

دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سرمایه

از ترازنامه به‌عنوان صورت‌ وضعیت مالی نیز نام‌برده می‌شود. ترازنامه در اصل به شما می‌گوید که یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهکار است. تفاوت انواع جریان وجوه نقد بین دارایی و بدهی‌ها، حقوق صاحبان سهام را مشخص می‌کند. ترازنامه تصویری از وضعیت شرکت در زمان تهیه صورت‌های مالی به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد.

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان، نتیجه فعالیت یک شرکت را با نمایش میزان درآمد و هزینه و سود یا زیان هر شرکت در یک دوره مشخص زمانی نمایش می دهد.

گزارش سود و زیان به دو روش یک و دو مرحله ای تهیه می شود. در روش تک مرحله ای ابتدا کلیه درآمد ها و در ادامه کلیه هزینه ها در زیر آنها آورده می شود و در نهایت از تفاضل آنها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات نمایش داده می شود. در روش دو مرحله ای، ابتدا درآمدهای عملیاتی و سپس هزینه های عملیاتی در زیر آن ها آورده می شود سپس از تفاضل این دو سود یا زیان ناویژه به دست می آید. در مرحله بعد درآمدهای غیر عملیاتی و هزینه های غیر عملیاتی آورده می شود که نتیجه تفاضل این مرحله و مرحله قبل به سود و زیان قبل از کسر مالیات می رسیم.

صورت گردش وجوه نقد

صورت گردش وجوه نقد تغییرات وجه نقد که همان جریان ورود و خروج وجه نقد یا معادل وجه نقد یا سپرده های دیداری یا سرمایه گذاری های کوتاه مدت بدون سررسید یا حداکثر رسید سه ماهه دارند را نشان می دهد، یا به عبارتی به ما نشان می دهد که چه میزان وجه نقد بابت چه نوع فعالیتی به یک واحد تجاری وارد یا از آن خارج شده است.

جریان های نقدی طی دوره به تفکیک ماهیت فعالیت در قالب طبقات سه تایی یا پنج تایی در این صورت مالی انعکاس پیدا می کند. ارائه صورت جریان وجه نقد قابلیت مقایسه جنبه عملیاتی عملکرد مالی واحدهای تجاری را فراهم و کنترل وجوه نقد را عهده دار است.

صورت سود و زیان جامع

گزارشی که کلیه تغیرات افزایشی یا کاهشی ناشی از درآمد ها یا هزینه ها اعم از تحقق یافته و یا تحقق نیافته را طی دوره مالی رانشان دهد صورت سود و زیان جامع نامیده می شود.

انواع جریان وجوه نقد

عصر اعتبار- صورت جریان وجوه نقد یکی از گزارش‌های مالی سه ماهه است که هر شرکت سهامی در بورس ملزم به گزارش آن به عموم است.

به گزارش پایگاه خبری«عصر اعتبار» به نقل از میزان، در حسابداری مالی به یک صورت مالی که حاوی گزارش جریان نقدینگی در فعالیت‌های عملیاتی، مالی و سرمایه‌گذاری ترازنامه یک شرکت است، اطلاق می‌گردد، به عبارت دیگر صورت جریان وجوه نقد یکی از گزارش‌های مالی سه ماهه است که هر شرکت سهامی در بورس ملزم به گزارش آن به عموم است.

این گزارش اطلاعات اضافی مربوط به همه جریان‌های نقدی که یک شرکت برای عملیات جاری و منابع سرمایه گذاری خارجی‌اش دریافت می‌کند، به‌علاوه همه جریان‌های خروجی پول که برای فعالیت‌های تجاری و سرمایه گذاری‌ها در طول یک بازه زمانی انجام می‌شود، نشان می‌دهد.

چون شرکت‌های سهامی ملزم به استفاده از روش حسابداری تعهدی دارند، صورت سود و زیانی که هر سه ماه یک‌بار منتشر می‌کنند ممکن است الزاماً گردش وجوه نقد و میزان نقدینگی آن‌ها را نشان ندهد.

به‌طور مثال، اگر شرکتی یک قرارداد فروش بزرگ به ثبت برساند، عواید آتی این قرارداد بلافاصله به‌عنوان درآمد و درنتیجه سود شناخته خواهد شد، اما ممکن است شرکت تا اجرای کامل تعهد خود مبنی بر تحویل کالا هیچ پولی دریافت نکند.

درحالی‌که امکان دارد ازنظر دولت و اصول حسابداری در حال کسب درآمد و لذا ملزم به پرداخت مالیات بر درآمد آن باشد؛ بنابراین در این صورت شرکت در پایان سه ماهه نقدینگی کمتری نسبت به آغاز سه ماهه خواهد داشت.

توجه کنید که حتی شرکت‌های سودآور می‌توانند در انواع جریان وجوه نقد مدیریت خوب جریان پول نقدی‌شان با شکست مواجه شوند، به همین دلیل بررسی دقیق صورت جریان وجوه نقد بسیار مهم است.

این صورتحساب به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا ببینند که آیا شرکت پول نقد کافی برای پرداخت بدهی‌ها و مخارج جاری خود دارد یا خیر.

صورت سود و زیان چیست؟ [تعریف، اجزاء، انواع و نحوه محاسبه صورت‌های سود و زیان]

صورت سود و زیان (به انگلیسی: Income Statement) که به آن صورت درآمد و هزینه هم گفته می‌شود، میزان درآمدها، هزینه‌ها و همچنین سود و زیان یک شرکت را در یک سال مالی نشان می‌دهد. شرکت‌ها موظف هستند انواع جریان وجوه نقد انواع جریان وجوه نقد در پایان هر سال مالی، صورت‌حساب سود و زیان خود را منتشر کنند و به این ترتیب، میزان سودآوری خود را به سهامداران گزارش دهند. در یک جدول صورت سود و زیان ساده، مواردی مانند میزان فروش، میزان هزینه‌ها و دیگر اطلاعات مهم مربوط به عملکرد مجموعه قابل مشاهده خواهد بود.

درآمدها و هزینه‌ها در صورت سود و زیان

مبنای محاسبه صورت سود و زیان «حسابداری تعهدی» است. در این حالت، درآمدها و هزینه‌ها زمانی شناسایی و در نظر گرفته می‌شوند که وجه نقد دریافت و پرداخت شود. به عبارت دیگر، هر نوع مبلغی که از حساب شرکت به انواع جریان وجوه نقد انواع جریان وجوه نقد خارج از آن انتقال یابد (خواه مرتبط به هزینه گذشته یا پیشِ رو باشد) به عنوان هزینه و هر مبلغی که به حساب شرکت واریز شود به عنوان درآمد در نظر گرفته می‌شود. گفتنی است که در صورت سود و زیان، سود سهام پرداخت‌شده به سهامداران عادی به عنوان هزینه در نظر گرفته نمی‌شود. همچنین پول حاصل از صدور سهام نیز به عنوان درآمد در نظر گرفته نمی‌شود. مبادلات بین شرکت و مالکانش نیز به طور جداگانه در گزارش حقوق صاحبان سهام نشان داده می‌شود.

روش محاسبه صورت سود و زیان

صورت سود و زیان می‌تواند حاصل فعالیت‌های عملیاتی یا غیرعملیاتی شرکت باشد. به طور خلاصه، به فعالیت‌هایی که در راستای اساسنامه شرکت هستند عملیاتی و به آنهایی که در اساسنامه‌ی شرکت پیش‌بینی نشده‌اند غیرعملیاتی گفته می‌شود. بنابراین هنگام تهیه صورتحساب سود و زیان می‌توان به دو روش عمل کرد. در روش اول، همۀ درآمدها با هم جمع و همۀ هزینه‌ها از آنها کسر می‌شوند. سپس با کسر مالیات به صورت سود و زیان ویژه می‌رسیم. اما در روش دوم که به آن محاسبه دومرحله‌ای نیز گفته می‌شود، درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی جداگانه محاسبه می‌شوند. بنابراین می‌توان به صورت دقیق‌تر میزان سودآوری شرکت را مشاهده و بررسی کرد.

نوشته مرتبط: انواع صورت‌های مالی

انواع زیان در صورت‌های سود و زیان

برای محاسبه سود و زیان شرکت‌ها، درآمدها را از هزینه‌ها کسر می‌کنند. در صورتی که درآمدها بیشتر از هزینه‌ها باشند، شرکت سود داشته است. اما اگر هزینه‌ها بیشتر باشند، شرکت زیان دیده است. اصطلاح زیان خالص اشاره به مبلغی دارد که در این شرایط در صورت سود و زیان به دست می‌آید.

انواع سود در صورت‌های سود و زیان

عملکرد مالی شرکت به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که موجب تغییر دارایی‌ها یا بدهی‌ها یا سرمایه‌های شرکت می‌شوند. سود حاصل از این عملکرد که در صورت سود و زیان شرکت منعکس می‌شود بر سه نوع است:

۱. سود ناخالص: که از کسر میزان فروش کالا از هزینه تمام‌شده آن به دست می‌آید.

۲. سود عملیاتی: میزان سود شرکت پیش از کسر مالیات است. این عدد با کسر درآمدهای عملیاتی از هزینه‌ها به دست می‌آید.

۳. سود خالص: که با کسر مالیات از درآمدهای شرکت (اعم از عملیاتی و غیرعملیاتی) به دست می‌آید.

اجزای صورت سود و زیان

عناصر اصلی صورت سود و زیان ساده به شرح زیر است:

درآمد یا میزان فروش: که نشان‌دهندۀ عایدی شرکت از فروش محصولات یا ارائه خدمات است. این عدد در بالای صورت سود و زیان نوشته می‌شود. گفتنی است که هزینه‌های مربوط به تولید کالا یا خدمات ارائه‌شده در این قسمت لحاظ نمی‌شود و این مبلغ به صورت ناخالص در نظر گرفته می‌شود. همچنین درآمدهای جانبی و فرعی مثل خدمات پس از فروش یا لوازم کمکی در این صورت‌حساب ثبت نمی‌شود.

هزینه تولید یا هزینه فروش: که بیانگر بهای تمام‌شده کالایی است که به فروش رفته یا خدماتی است که ارائه شده. به طور مثال، این عدد در صورت سود و زیان شرکت تولیدی نشان می‌دهد که هزینه‌های تولید محصول در انتهای دوره حسابداری چقدر بوده است. مواد اولیه، دستمزد نیروی انسانی، استهلاک دستگاه‌ها و مواردی از این دست در این محاسبه لحاظ می‌شوند.

سایر درآمدها: که شامل مواردی می‌شوند که از فعالیت‌های مستقیم مجموعه به دست نمی‌آیند و جزو فعالیت‌های فرعی و جنبی محسوب می‌شوند. به عنوان نمونه، سود سپرده بانکی در صورت سود و زیان شرکت بازرگانی جزو درآمدهای فرعی آن است.

هزینه توزیع: که شامل هزینه‌هایی می‌شود که برای ارائه کالا به بازار صرف می‌شود. بازاریابی، تبلیغ و جابه‌جایی محصولات در این دسته طبقه‌بندی می‌شوند. تمامی این هزینه‌ها به منظور افزایش میزان فروش کالاها هستند.

هزینه‌های انواع جریان وجوه نقد اداری: که مستقیماً به تولید و توزیع و فروش مرتبط نیستند. هزینه‌های عمومی‌ای مثل مدیریت و پشتیبانی در این دسته می‌گنجند. این اعداد بیانگر هزینه‌های غیرمستقیم اداره کسب‌وکار هستند. حقوق و مزایای کارمندان و کارکنان بخش‌های خارج از تولید نیز در این جدول صورت سود و زیان جای می‌گیرند.

هزینه‌های مالی: که عمدتاً شامل بهره تسهیلات بانکی و اوراق قرضه هستند.

مالیات بر درآمد: که سازمان امور مالیاتی کشور میزان آن را بر اساس سود سالیانه شرکت محاسبه می‌کند.

استهلاک: که نشان‌دهنده هزینه‌های غیرنقدی فعالیت‌های مجموعه است. به طور مثال، در صورت سود و زیان شرکت خدماتی هزینه استهلاک دارایی‌های مجموعه مانند وسایل کار و تجهیزات جداگانه در نظر گرفته می‌شود. گفتنی است که به این مبالغ، مالیات تعلق نمی‌گیرد.

سایر هزینه‌ها: که شامل مواردی است که خارج از موارد پیشین هستند. فعالیت‌های تحقیقی و توسعه‌ای در این دسته‌بندی می‌گنجند. این مبالغ در هر نوع کسب‌وکاری با توجه به شرایط خاص زمینه تخصصی فعالیت شرکت مشخص می‌شوند.

سود و زیان انباشته

سود و زیان انباشته در واقع مجموع صورت سود و زیان شرکت در تمام سال‌های فعالیت آن است. صورت سود و زیان نشان‌دهندۀ سود خالص یا زیان خالص دوره جاری است، اما سود و زیان سنواتی حسابی دائمی است که هر سال بر روی هم انباشته می‌شود و به حسابی خارج از شرکت منتقل نمی‌شود. مهم‌ترین تفاوت صورت سود و زیان جامع با انباشته در دوره حسابداری آنها است. باید توجه داشت که این صورت‌حساب ماهیتی خنثی دارد و می‌توان با نظر اعضا در مورد آن تصمیم‌گیری کرد.

صورت سود و زیان جامع

صورت سود و زیان جامع یکی از صورت‌های مالی اساسی است که عملکرد مالی مجموعه را در یک دوره مالی مشخص به صورت کامل نشان می‌دهد. این صورت حساب را می‌توان گزارشی از فعالیت‌های یک کسب‌وکار در نظر گرفت که به سهامداران برای سرمایه‌گذاری و به مدیران برای تصمیم‌گیری کمک بسیار شایانی می‌کند. موجودی کالا در صورت سود و زیان نیز نقشی مهم در حسابداری شرکت‌ها ایفا می‌کند. از آنجایی که برخی هزینه‌ها و درآمدها در صورت سود و زیان عادی نمایش داده نمی‌شوند، برای نمایش دقیق آنها صورت سود و زیان جامع تهیه می‌شود.

برای این منظور، تمام درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را به موارد قبلی اضافه می‌کنند. به عنوان نمونه، تعدیلات سنواتی جزو اجزای مهم صورت سود و زیان جامع هستند. مواردی که حاصل تغییر در ارزش دارایی‌ها و بدهی‌های تحقق نیافته هستند و مواردی که طبق استانداردهای حسابداری به صورت مستقیم بر حقوق سرمایه‌گذاران و صاحبان سرمایه تأثیر می‌گذارند در این صورت مالی درج می‌شوند.

پرسش‌های پرتکرار در مورد صورت‌های سود و زیان (صورت درآمد و هزینه)

صورت سود و زیان چیست؟

صورت سود و زیان که به آن صورت درآمد و هزینه هم گفته می‌شود، میزان درآمدها، هزینه‌ها و همچنین سود و زیان یک شرکت را در یک سال مالی نشان می‌دهد. شرکت‌ها موظف هستند در پایان هر سال مالی، صورت سود و زیان خود را منتشر کنند و به این ترتیب، میزان سودآوری خود را به سهامداران گزارش انواع جریان وجوه نقد دهند.

صورت سود و زیان شرکت چه چیزهایی را نشان می‌دهد؟

میزان سود شرکت در پایان سال مالی.

آیا ارائه صورت سود و زیان الزامی است؟

بله. شرکت‌های تجاری موظف هستند در پایان هر سال مالی صورت سود و زیان خود را منتشر کنند.

مبنای محاسبه صورت سود و زیان چیست؟

حسابداری تعهدی به عنوان مبنای محاسبه صورت درآمد و هزینه در نظر گرفته می‌شود. هر نوع مبلغی که از حساب شرکت به خارج از آن انتقال یابد به عنوان هزینه و هر مبلغی که به حساب شرکت واریز شود به عنوان درآمد در نظر گرفته می‌شود.

هزینه استهلاک در صورت سود و زیان چگونه محاسبه می‌شود؟

این مبالغ مشمول مالیات نمی‌شوند و جزو هزینه‌های غیرنقدی فعالیت‌های شرکت هستند.

تفاوت صورت سود و زیان جامع با صورت سود و زیان ساده در چیست؟

از آنجایی که برخی هزینه‌ها و درآمدها در صورت سود و زیان عادی نمایش داده نمی‌شوند، برای نمایش دقیق آنها صورت سود و زیان جامع تهیه می‌شود. برای این منظور، تمام درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را به موارد قبلی اضافه می‌کنند.

تفاوت صورت سود و زیان جامع با انباشته چیست؟

صورت سود و زیان ساده بیانگر سود خالص یا زیان خالص دوره جاری است، اما سود و زیان جامع حسابی دائمی است که هر سال بر روی هم انباشته می‌شود.

روش محاسبه صورت سود و زیان به چه صورت است؟

صورت سود و زیان می‌تواند حاصل فعالیت‌های عملیاتی یا غیرعملیاتی شرکت باشد. بنابراین برای تهیه آن می‌توان به دو صورت عمل کرد: یکی اینکه همۀ درآمدها با هم جمع و همۀ هزینه‌ها از آنها کسر شوند و مالیات آن نیز برداشته شود. دیگر اینکه درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی جداگانه محاسبه شوند و سودآوری شرکت به صورت دقیق‌تری مشخص شود.

اجزاء صورت سود و زیان چیست؟

درآمد یا میزان فروش، هزینه تولید یا هزینه فروش، سایر درآمدها، هزینه توزیع، هزینه‌های اداری، هزینه‌های مالی، مالیات بر درآمد، استهلاک، سایر هزینه‌ها

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته به چه صورت است؟

سود و زیان انباشته در واقع مجموع صورت سود و زیان شرکت در تمام سال‌های فعالیت آن است.

صورتحساب سود و زیان چیست؟

منظور از صورت حساب سود و زیان همان صورت سود و زیان ساده است.

صورت سود و زیان جامع چیست؟

مواردی که حاصل تغییر در ارزش دارایی‌ها و بدهی‌های تحقق‌نیافته هستند و مواردی که طبق استانداردهای حسابداری به صورت مستقیم بر حقوق سرمایه‌گذاران و صاحبان سرمایه تأثیر می‌گذارند در این صورت مالی درج می‌شوند.

آشنایی با انواع صورت‌های مالی

صورت‌های مالی اساسی شامل مواردی نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و یادداشت‌های توضیحی می‌شوند. تجزیه‌وتحلیل این صورت‌ها باعث می‌شود مدیران شركت‌ها، صاحبان سرمایه، بستانكاران و سرمایه‌گذاران بتوانند از وضع مالی گذشته، حال و آینده شرکت‌های سهامی مورد نظر خود آگاه شوند و درباره آن قضاوت كنند. برای مطالعه و بررسی صورت‌های مالی شرکت‌ها می‌توان به سایت codal.ir مراجعه کرد. در ادامه به شرح مختصری از صورت‌های مالی می‌پردازیم.

انواع صورت های مالی حسابداری

هر یک از انواع صورت های مالی با هدف خاصی ارائه می‌شوند. بر همین اساس انواع صورت های مالی حسابداری عبارت‌اند از: ترازنامه، صورت حساب سود و زیان، صورت سود و زیان جامع، صورت گردش جریان وجوه نقد.

ترازنامه:

گزارشی است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکان یک شرکت(حقوق صاحبان سهام) را در یک تاریخ معین نشان می‌دهد. ترازنامه به‌گونه‌ای است كه میزان دارایی‌های یک شركت همواره برابر با مجموع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن است که به آن معادله اساسی حسابداری نیز می‌گویند.

از ترازنامه به‌عنوان صورت‌ وضعیت مالی نیز نام‌برده می‌شود. ترازنامه در اصل به شما می‌گوید که یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهکار است. تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها، حقوق صاحبان سهام را مشخص می‌کند. ترازنامه تصویری از وضعیت شرکت در زمان تهیه صورت‌های مالی به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد.

عناصر اصلی و سه‌گانه ترازنامه

۱- دارایی‌ها(سمت راست ترازنامه)، ۲- بدهی‌ها، ۳- حقوق صاحبان سهام(سمت چپ ترازنامه)

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان ارائه دهنده تمام درآمدها و هزینه‌های شرکت در طی یک دوره مالی است. صورت سود و زیان شرکت بیانگر عملکرد یک شرکت و در نتیجه تصمیمات مالی مدیران و سهامداران می‌باشد.

با تهیه صورت‌ سود و زیان می‌توان تصمیمات مالی قوی‌تری در برنامه‌های آتی یک شرکت اتخاذ کرد. درآمدها و هزینه‌ها تنها در مواردی‌ در صورت‌ سود و زیان‌ منعکس‌ نمی‌شود که‌ به طور مشخص‌ به موجب‌ استانداردهای‌ حسابداری‌ مستقیماً به حساب‌حقوق‌ صاحبان‌ سرمایه‌ منتقل شود.

اجزای صورت سود و زیان

صورت سود و زیان با انعکاس ابعاد درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده مانند درآمد عملیاتی و غیر عملیاتی محل مناسبی برای ارائه دقیق‌ سود یا زیان خالص در طی دوره مالی است. از جمله هزینه‌های مندرج در صورت سود و زیان نیز می‌توان به بهای تمام شده کالا، هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های غیر عملیاتی و هزینه‌های مالی اشاره کرد. در تصویر زیر می توانید یک نمونه صورت سود و زیان را مشاهده کنید.

صورت سود و زیان جامع

برای اطلاع از تمامی ابعاد عملکرد مالی در طی یک دوره، باید کلیه‌ درآمدها و هزینه‌های‌ شناسایی‌ شده‌ طی‌ آن‌ دوره‌ را بررسی کرد، بنابراین نیاز به تهیه یک صورت سود و زیان جامع در این مرحله بیش از پیش احساس می‌شود.

صورت سود یا زیان جامع، یکی از صورت‌ های مالی اساسی است که باید کل درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده در یک دوره مالی که قابل ارائه به صاحبان سرمایه است به تفکیک عناصر تشکیل دهنده آن‌ها نشان دهد.

در این گزارش تمام اقلامی که برای حقوق صاحبان سرمایه در نظر گرفته می‌شود به غیر از آورده و ستانده صاحبان سرمایه نمایش داده می‌شود. صورت سود یا زیان جامع شامل سود یا زیان خالص دوره طبق صورت سود یا زیان و سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده به تفکیک است.

به ‌عنوان نمونه مواردی مانند بررسی مجدد دارایی‌های ثابت مشهود، منبع تجدید ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها که تحت عنوان دارایی غیر جاری دسته بندی می‌شوند، تفاوت‌های درآمدها و هزینه‌هایی که بر اساس استانداردهای حسابداری در حقوق صاحبان سهام منظور می‌گردد، در این گزارش مالی تاثیر می‌گذارند.

سود و زیان جامع یک موسسه پس از اصلاح حساب‌ها نشان داده می‌شود که نحوه‌ی محاسبه‌ی موسسات در فعالیت‌های مختلف همچون بازرگانی و یا خدماتی در این صورت مالی با هم تفاوت دارد. در ادامه می توانید نمونه صورت سود و زیان جامع را مشاهده کنید.

صورت جریان وجوه نقد

برای تمامی شرکت‌ها، گزارشات حاوی جریان نقدینگی در طول زمان موضوعی مهم است که نشان‌دهنده تمامی فعالیت‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و عملکردی است که هرکدام در جذب و یا خروج نقدینگی نقش داشته‌اند. شرکت‌ها با دریافت این صورت جریان وجوه نقد می‌توانند فعالیت‌های شرکت را ارزیابی کنند و اطلاعات مفید و قابل اطمینانی را درباره وضعیت مالی شرکت، نقدینگی و پرداخت بدهی‌ها به سایر ذینفعان ارائه دهند. در ادامه می توانید نمونه ای از صورت جریان وجود نقد را ببینید.

با استفاده از صورت جریان وجوه نقد، می‌توان توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های شرکت، پرداخت سود به صاحبان سهام و اطمینان از تامین مالی شرکت در برنامه‌های آتی را ارزیابی کرد.

انواع دارایی:

دارایی‌های جاری؛ آن دسته از دارایی‌ها هستند که قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند، مانند موجودی نقد، سپرده بانکی، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت، حساب‌ها و اسناد دریافتنی، موجودی کالا، مواد و…

دارایی‌های ثابت؛ برخلاف دارایی‌های جاری فاقد نقدشوندگی بالا بوده و شرکت نیز تصمیمی بر نقد کردن آن‌ها در کوتاه‌مدت ندارد؛ مانند ماشین‌آلات تولیدی، زمین، ساختمان‌ها، اموال، وسایط نقلیه، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و… مشخصه اصلی دارایی‌های ثابت به‌استثنای زمین، استهلاک آن‌هاست و همه‌ساله بخشی از ارزش آن‌ها به هزینه استهلاک انتقال می‌یابد. در اثر استهلاک، ارزش دفتری این اقلام همه‌ساله کاهش می‌یابد….انواع جریان وجوه نقد

انواع بدهی:

بدهی‌ها نیز همانند دارایی‌ها به دو دسته بدهی جاری و بدهی غیر جاری (بلندمدت) تقسیم می‌شوند. در گروه بدهی جاری آن دسته از اقلامی که دارای سررسید کمتر از یک دوره مالی هستند قرار می‌گیرند؛ مانند حساب‌ها و اسناد پرداختنی، پیش دریافت‌ها، ذخیره مالیات و…

نکاتی مهم در مورد صورت های مالی

• اطلاعات مندرج در صورتهای مالی باید تا حد امکان ساده و مختصر ارائه شود. اطلاعات مذکور آنگاه با اهمیت تلقی می‌شوند که ارائه یا عدم ارائه آن‌ها در صورت های مالی موجب تغییر در تصمیمات استفاده کنندگان صورت های مالی شود.
• فاکتور مهم در شناسایی اهمیت در صورتهای مالی، تأثیر آن بر اخذ یا عدم اخذ تصمیم گیری استفاده کنندگان است.
• بر اساس اصل محافظه کاری، صورت های مالی باید به گونه‌ای تهیه شوند که فاقد هر گونه خوش بینی یا زیاده بینی در گزارش واقعیت‌های مرتبط با شرکت باشند.

بر همین اساس همواره در بخش درج دارایی‌ها به میزان حداقل ارزش آن‌ها و گزارش مبالغ کمتر دارایی‌ها اقدام می‌شود و برعکس در خصوص هزینه‌ها همواره مبالغ بیشتر و حداکثری هزینه درج می‌شود تا در دستیابی به سود حاصل از عملیات مانع از ایجاد سود موهوم و کاذب شود.

• نکته با اهمیت این است که صورت های مالی به تنهایی نمی‌تواند بیانگر موقعیت مالی شرکت باشد. این صورت‌ها آن‌گونه که اغلب تصور می‌شود پیچیده نیستند، لازم است که به خوبی بدانیم چگونه باید آن‌ها را درک و تجزیه تحلیل کنیم و از این صورت‌ها در راستای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی، به ویژه در انواع جریان وجوه نقد زمینه مسائل مالی استفاده کنیم.

محدودیت‌ صورت های مالی

مهم‌ترین محدودیت صورتهای مالی حسابداری این است که بر اساس اصل بهای تمام شده تاریخی تهیه می‌شوند و نرخ تورم را نادیده می‌گیرند. تمام صورت های مالی دارای یادداشت‎های توضیحی می‌باشند که جز لاینفک صورتهای مالی است.

این یادداشت‌ها، به اندازه خود صورتهای مالی مهم هستند و به منزله شرایط مندرج در قراردادهای رسمی محسوب می‌شوند. بر همین اساس، هنگامی که گزارش‌های سالانه عملکرد شرکت ارائه می‌شود، معمولاً توصیه می‌شود که در وهله اول یادداشت های توضیحی همراه آن مطالعه شود و پس از آن صورت های مالی بررسی و تجزیه و تحلیل شود.

افشای اطلاعات صورت های مالی

مسئولیت تهیه صورتهای مالی و یادداشت‌های همراه و میزان افشای اطلاعات در یادداشت‌ها با رعایت استانداردهای حسابداری به عهده شرکت است ولی مسئولیت اظهارنظر در خصوص کفایت افشای اطلاعات به عهده حسابرس است. به طور کلی افشاگری مالی چون یک موضوع قضاوتی است باید کفایت لازم برای سهامداران ایجاد نماید.

معمولاً تأکید می‌شود یادداشت‌های همراه از نظر شفافیت به گونه‌ای تنظیم شود که مراجعه کنندگان بتوانند تصویر و ترسیم کاملی از اطلاعات واقعی شرکت داشته باشند. به عنوان مثال، در خصوص ارائه اطلاعاتی که در جداول توضیحی برخی از بندهای یادداشت‌های همراه وجود دارد، بهتر است تعداد آیتم‌های سازنده اقلام سرفصل سایر موارد و نیز رقم بالاترین مورد اعلام شود.

هدف تهیه صورت های مالی چیست؟

در پایان بد نیست کمی به فلسفه و هدف تهیه صورت های مالی حسابداری بپردازیم.

آنچه که در تدوین و تهیه صورت ‌های مالی به صورت یک هدف مورد بحث است ارائه اطلاعاتی از وضعیت مالی، عملکرد مالی و منعطف بودن واحد تجاری به صورتی خلاصه و طبقه بندی شده است (یکی از اصول مهم حسابداری طبقه بندی اطلاعات مالی است) است و اما این گزارشات باید به گونه ای باشد که برای استفاده کنندگان نهایی این اطلاعات به صورت گزارشی، سودمند باشد تا بتوانند تصمیمات مرتبط را به درستی بگیرند. به زبان ساده تر کاری که در اصل صورت‌های مالی برای ما انجام ‌می‌ دهد، این است که آن‌ها به شما پول را نشان ‌می‌ دهند، اینکه پول یک شرکت از کجا آمده است، در چه محلی خرج شده است و الان کجاست.

کدام یک از اطلاعات و صورت های مالی اساسی باید حسابرسی شود؟

از آنجا که هر کدام از صورت های مالی اساسی نشان دهنده پول در کسب و کار هستند، حسابرسی همه آن ها معمولاً در فرآیند حسابرسی انجام می گیرد.