فرمول محاسبه شاخص هم وزن

از طرف دیگر، وقتی مقدار شاخص MVRV کمتر از ۰.۱ باشد، قیمت بیت کوین کمتر از ارزش اصلی آن است. همان طور که تصویر بالا می‌بینید، در نمودارهای موجود این منطقه با رنگ سبز نشان داده می‌شود. اکثر سرمایه‌گذاران تصور می‌کنند که این ناحیه منطقه‌ای امن است و سیگنال خرید خوبی برای خرید بیت کوین ارائه می‌کند.

شاخص‌ بازار (Index)

حتماً شما هم تاکنون، بارها و بارها، شنیده‌اید که مثلاً شاخص بورس امروز با 150 واحد رشد، به عدد 70 هزار واحد رسید. همچنین گاهی اوقات رسانه‌ها از کاهش شاخص بورس خبر می‌دهند. اما تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که شاخص چیست و چرا افزایش یا کاهش آن اهمیت دارد؟

اساس نوسانات شاخص چه مفهومی دارد؟ در این مطلب از بورسینس قصد داریم درباره شاخص‌های بورس و اینکه Index چیست، صحبت کنیم.

شاخص چیست؟

شاخص در بورس برای بررسی و ارزیابی عملکرد گروهی از دارایی‌ها است. از شاخص معمولاً برای ارزیابی عملکرد سبدهای اوراق بهادار جهت تکرار نقطه خاصی از بازار استفاده می‌شود.

علاوه بر این، از شاخص‌ها برای اندازه گیری سایر داده‌های مالی یا اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم یا تولید نیز استفاده می‌شود. اما اگر بخواهیم به طور خلاصه توضیح دهیم index چیست باید بگوییم که Indexها معمولاً به عنوان معیارهایی عمل می‌کنند که بر اساس آن‌ها عملکرد بازده یک سبد سرمایه گذاری را می‌توان ارزیابی کرد.

استراتژی ایندکسینگ (Indexing) یکی از استراتژی‌های محبوب سرمایه گذاران است که در آن تریدر با سرمایه گذاری در شاخص‌ها به صورت غیرمستقیم در بازار فعالیت کرده و در تلاش است تا بازدهی خوبی از بازار کسب کند.

از شاخص‌ها همچنین به عنوان معیاری برای اندازه گیری عملکرد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک و صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) استفاده می‌شود. به عنوان نمونه بسیاری از صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک بازده خود را شاخص S&P 500 مقایسه می‌کنند تا به سرمایه گذاران نشان دهند که مدیران چه مقدار کمتر یا بیشتر از یک صندوق شاخص، درآمد دارند.

معنی شاخص در سرمایه گذاری چیست؟

شاخص معیاری آماری است که تغییرات در یک دارایی یا بازار بورس را نشان می‌دهد. در خصوص بازارهای مالی شاخص، یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خرید و فروش می‌شود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان می‌دهد.

روش اندازه‌گیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است و نمی‌توان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخص‌ها را نسبت به‌روز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آن‌ها را.

از شاخص کل و سایر شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌توان برای سنجش عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشان‌دهنده یا نماینده است.

شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن است و وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل نمایانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است و این شاخص، تغییرات قیمت سهام و سود سالانه‌ای که شرکت‌ها به سرمایه گذاران پرداخت می‌کنند را محاسبه می‌کند.

در محاسبه شاخص کل، هرچه شرکت‌ها بزرگ‌تر باشند، تأثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند گذاشت.

شاخص قیمت چیست؟

شاخص قیمت، بیانگر روند قیمت سهام همه شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار است. به عنوان نمونه، اگر شاخص قیمت در 1 سال اخیر 35 درصد رشد داشته باشد، یعنی سطح عمومی قیمت‌ها در این یک سال به صورت متوسط 20 درصد رشد کرده است.

در شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت‌های بورسی محاسبه می‌شوند در حالی که در شاخص کل؛ هم قیمت و هم سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها محاسبه می‌شود.

شاخص بازار سهام چیست؟

شاخص بازار سهام، روشی برای اندازه‌گیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است.

طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکت‌های بزرگ‌تر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تأثیر بیشتری می‌گذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری می‌توان بنا بر احتیاج و کارایی شاخص‌های زیادی را تعریف و محاسبه نمود.

روش محاسبه شاخص کل بورس تهران

برای درک نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذارانی که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می‌شود.

در اولین روش بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال و در روش دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهام‌دار محاسبه می‌شود.

به عنوان نمونه، تصور کنید شخصی سهامی را به ارزش هر سهم 100 تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است. قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال 120 تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال 10 تومان به ازای هر سهم سود تقسیم کرده است.

بنابراین این سرمایه گذار تا پایان این سال در مجموع 30 تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال 30 درصد بوده، چرا که سرمایه وی از 100 تومان به 130 تومان افزایش یافته است.

به این ترتیب، فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین اساس است. یعنی شاخص کل، افزایش قیمت کلیه سهام‌های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت‌های سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهام‌ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می‌کند. به این امر، شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس می‌گویند.

مفهوم واحد در شاخص چیست؟

شاخص بر اساس یک واحد تعریف می‌شود. به عنوان نمونه، اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال 10 هزار واحد باشد و در پایان سال به 15 هزار واحد افزایش یابد یعنی در کل 5 هزار واحد افزایش داشته است. این به معنای بازده 50% درصدی در شاخص کل بورس است.

شاخص کل قیمت در بورس تهران برای سه گروه محاسبه می‌شود که عبارت‌اند از:

1. شاخص قیمت کل بازار: در محاسبه شاخص کل قیمت بازار، قیمت سهام تمام شرکت‌های معامله شده تأثیر داده می‌شود.
2. شاخص قیمت تالار اصلی: در محاسبه شاخص قیمت تالار اصلی، فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلو اصلی تأثیر داده می‌شود.
3. شاخص قیمت تالار فرعی: در محاسبه شاخص قیمت تالار فرعی، فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلوی فرعی تأثیر داده می‌شود.

در ادامه برخی از شاخص‌های دیگر بورس را بررسی خواهیم کرد:

• شاخص صنعت: شاخص صنعت عملکرد شرکت‌های صنعتی بورس را نشان می‌دهد.
• شاخص واسطه‌گری‌های مالی: معنی شاخص عملکرد یعنی این شاخص شرکت‌های واسطه‌گری مالی شامل هلدینگ‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و لیزینگ‌ها را نشان می‌دهد.
• شاخص قیمت و بازده نقدی: شاخص قیمت و بازده نقدی را در سال‌های اخیر روزنامه همشهری با نام شاخص بازده بازار سهام به سهام‌داران شناسانده است. شاخص قیمت و بازده نقدی را می‌توان یکی از دقیق‌ترین شاخص‌های محاسبه در بورس تهران به حساب آورد چرا که هر دو مؤلفه تقسیم سود در شرکت‌ها و بازده سهام بر اثر افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در آن مدنظر قرار گرفته است.
• شاخص عملکرد تالار اصلی: شاخص عملکرد تالار اصلی فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی اصلی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد.
• شاخص کل قیمت سهام: معنی شاخص کل قیمت سهام یعنی این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده قیمت شرکت‌های بزرگ‌تر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر محاسبه شاخص تأثیر بیشتری می‌گذارد.
• شاخص عملکرد تالار فرعی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی فرعی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد.

محاسبه شاخص‌های مختلف بر اساس فرمول‌های قراردادی انجام می‌گیرد و هر شاخصی بنا بر داده‌ها و فرمول مورد استفاده می‌تواند گویای تغییرات خاصی باشد؛ لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشان‌دهنده تغییرات قیمت کلیه شرکت‌ها است. مابقی شاخص‌ها بنا بر نوع محاسبه و شرکت‌هایی که در آن قرار می‌گیرند باید تفسیر شوند.

حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخص‌های مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکت‌هایی در شاخص مورد نظر تأثیر گذار بوده‌اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم .

سرمایه گذاران باید به دو نکته توجه نمایند:

• افزایش شاخص کل کلاً به معنی سودآوری کلیه سهام موجود در بورس نیست و برعکس کاهش شاخص کل هم به معنی ضرر در کل سهام موجود در بورس نیست.
• یکی از مهمترین مسائل در سرمایه‌گذاری در بورس تشکیل سبد سهام است. سرمایه گذاران باید از هر صنعتی یک نوع از سهام آن صنعت را در سبد خود داشته باشند.

شاخص هم وزن بورس چیست؟

در محاسبه شاخص هم وزن، بزرگی و کوچکی شرکت‌ها در محاسبه دخالت داده نمی‌شوند و همه فرمول محاسبه شاخص هم وزن شرکت‌ها به یک میزان در شاخص اثر می‌گذارند. به طور مثال شرکت بزرگی مانند هلدینگ خلیج فارس با شرکت کوچکی مانند دامداری تلیسه نمونه هم وزن است؛ بنابراین نوسانات قیمتی آنها تأثیر مشابهی روی شاخص هم وزن می‌گذارد.

از این رو، این عامل باعث می‌شود در برخی روزهایی که به طور مثال شاخص کل مثبت است ولی اکثر سهام بازار منفی هستند، شاخص هم وزن منفی شود زیرا وضعیت اکثریت سهام بازار است که در شاخص هم وزن منعکس می‌شود.

مبنای شاخص هم‌وزن 10000 واحد بوده و از اول فروردین 1393 معرفی شده است. به نظر می‌رسد که این شاخص با کیفیت بهتری نشان‌دهنده کلیت وضعیت بورس تهران است.

برای درک تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن می‌توانید ویدئوی زیر را تماشا کنید:

سخن آخر

در معنی شاخص، می‌توان گفت که ابزاری برای بررسی و ارزیابی عملکرد گروهی از دارایی‌ها است که معمولاً برای ارزیابی عملکرد سبدهای اوراق بهادار هم استفاده می‌شود.

جدای از این ها، در تعریف شاخص چیست می‌توان گفت که از شاخص‌ها برای اندازه گیری سایر داده‌های مالی یا اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم یا تولید نیز استفاده می‌شود. اما در تعریف دیگر index چیست می‌توان گفت که Indexها به عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد بازده یک سبد سرمایه گذاری عمل می‌کنند.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نحوه محاسبه شاخص کل بورس چگونه است؟

در حال حاضر در بازار سهام در حدود ۸۰۰ نماد وجود دارد، بدون شک پیگیری داده های مربوط به معاملات این نمادها در طول یک روز و یا هر بازه زمانی دیگری، به خصوص از این جنبه که در تمام روزهای غیرتعطیل هفته، معاملات در حال انجام است و بحث بررسی یک یا دو روز نیست، کار نشدنی ایی محسوب می‌شود، لذا استفاده از روش های فرموله کردن برخی اطلاعات مورد نیاز برآمده از داده های مربوط به معاملات نمادها ضرورت پیدا می‌کند.

شاخص کل بورس

شاخص کل، نمائی از وضعیت کلی بازارها را نشان می‌دهد و از این جنبه مانند یک دماسنج عمل می‌کند، گرچه این دماسنج را وقتی کنار تک تک نمادها قرار می‌دهیم به برخی تناقضات بر خواهیم خورد که در ادامه به این موارد نیز اشاره خواهیم کرد.

در نتیجه تا به اینجا می‌دانیم که در بازار سهام برای رصد تغییرات قیمت کلیه نمادها، از یک معیار به نام شاخص کل استفاده می‌‌شود، البته شاخص کل قیمت، شاخص هم‌ وزن، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص ۵۰ شرکت برتر، شاخص ۳۰ شرکت برتر و شاخص بازده نقدی از انواع دیگر شاخص هایی هستند که در بورس تهران قابل استفاده اند.

شاخص ها نماگرهایی هستند که وظیفۀ مشخص کردن شرایط عمومی قیمت یا بازدهی در میان گروهی از شرکت های پذیرفته شده در بورس هستند.

تناقضات بررسی شاخص

برخی معتقدند این شاخص، نمایانگر وضعیت کلی بازار نیست و می‌‌توان با معاملات دست کاری شده شاخص‌ سازی کرد. نکته آن است که وقتی از یک شاخص به عنوان برآیند مجموعه ای از داده های صحبت می‌کنیم، قطعا باید قبل از مراجعه به نتایج از نحوه محاسبه آن اطلاع داشته باشیم،

اطلاع از نحوه محاسبه است که می‌تواند در بررسی نتایج دید و درک صحیحی به ما داده و در نتیجه منجر به استفاده صحیحی از آن نتیجه نیز گردد، بسیاری ایراداتی به شاخص کل وارد می‌کنند و این درحالی است که کافی است که از نحوه محاسبه ان اطلاع داشته باشند و در این حالت رویکرد صحیحی به استفاده به جا از این شاخص خواهند داشت.

شاخص ها مانند آینه ای هستند که تصویری از یک جامعه آماری به شما نشان می‌دهند که برای شما بررسی تک تک اعضای آن جامعه میسر نیست، حال نکته آن است که این آینه تصویری دقیقا مشابه با جمع تک تک اعضای جامعه را به شما نشان نمی‌دهد و شما پیش از استفاده از نتایج شاخص ها باید از این حقیقت اطلاع داشته باشید.

طراحی سایر شاخص ها، به خصوص شاخص هم وزن نیز دقیقا برای همین مسئله انجام شد. در این شاخص، همه نمادهای پذیرفته شده در بورس وزنی برابر در محاسبه شاخص کل دارند.

چند نکته در رابطه با شاخص کل

توجه داشته باشید که افزایش شاخص کل همواره به معنای سودآوری یکسان و همزمان تمامی نمادهای بورسی نیست. در حالت کاهش شاخص هم همین مفهوم برقرار است.

در واقع سبد سهام شما ممکن است هیچ ارتباطی با شاخص کل نداشته باشد و حتی همواره در جهت عکس شاخص حرکت کند. لذا مجدد به نکته ای که پیش از این در متن اشاره کردیم باز می‌گردیم، اگر شاخص کل وضعیت مناسبی داشته باشد، شاید این وضعیت مناسب هیچ ربطی به سهامی که شما بررسی می‌کنید یا در سبد خود دارید نداشته باشد. اگر دچار این اشتباه می‌شوید دلیل آن است که درک صحیحی از جزئیات محاسبه شاخص کل ندارید.

در نظر بگیرید که شاخص کل تشکیل شده از تمامی نمادهای بازار است، اما پرتفو شما دربرگیرنده تمام نمادهای بازار نیست، لذا از یک سو می‌توان این گونه تعبیر کرد که هرچقدر پرتفو متنوع تری داشته باشید استفاده از شاخص کل در رابطه با پرتفو شما معنی دار تر خواهد بود.

گرچه موضوع متنوع سازی پرتفو نیز خود معقوله ای جدی و خارج از این بحث است و به طور کوتاه و خلاصه، پرتفویی که در این حد متنوع شده باشد که تعداد سهام آن بالا برود نیز بسیار غیربهینه بوده و استراتژی صحیحی برای سرمایه گذاری نخواهد بود.

فرمول محاسبه شاخص کل بورس

روش محاسبه شاخص کل بورس ماهیتی ساده دارد و از تقسیم ارزش جاری بازار سهام در هر لحظه بر ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبداء ضرب در صد به دست می‌آید. لازم به ذکر است که ارزش جاری هر شرکت از ضرب تعداد سهام هر شرکت در قیمت سهام آن و ارزش جاری بازار نیز از جمع ارزش جاری شرکت های پذیرفته شده به دست می‌آید.

بورس تهران از فروردین ماه ۱۳۶۹ اقدام به محاسبه و انتشار شاخص کل قیمت خود با نام تپیکس (TEPIX) نمـوده است. این شـاخص ۵۲ شـرکت که در آن زمـان کـل شرکت هــای پذیرفته شده در بورس را شـامل می‌شدند، در برمی‌گرفت. این شاخص با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

شاخص قیمت بورس تهران تمامی شرکت های پذیرفته شده در بورس را در بر می‌گیرد و در صورتی که نماد شرکتی بسته باشد یا برای مدتی معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در شاخص لحاظ می‌گردد.

همان گونه که از فرمول مشخص است، تعداد سهام منتشره شرکت ها معیار وزن دهی در این شاخص است که این امر منجر به تأثیر بیشتر شرکت های بزرگ در شاخص می‌شود و این دقیقا نکته ای است که پیش از این در محاسبه جزئیات فرمول شاخص کل اشاره کردیم که باید به آن دقت کرد.

عملا در این فرمول شرکت های کوچک وزن کمتری دارند، به بیان بهتر، حرکت قیمتی کمتری از شرکت های بزرگ تاثیر بیشتری از حرکت قیمتی بزرگتری از شرکت های کوچک دارد، لذا شما در بازار می بینید که ممکن است صنعتی که عمدتا از شرکت های کوچک تشکیل شده است، برای یک هفته تغییرات قیمتی مهمی را به سمت مثبت یا منفی ببیند ولی شاخص کل تغییر جدی نداشته باشد و حال تنها یک روز معامله شدن نمادهای بزرگ تاثیر جدی بر شاخص داشته باشد، یا بسته بودن نمادهای بزرگ عملا می تواند باعث عدم حرکت های جدی در شاخص کل شود.

شاخص قیمت و بازده نقدی یا همان شاخص درآمد کل با نماد TEDPIX از فروردین ۱۳۷۷ در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است. تغییرات این شاخص نشان گر بازده کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازده نقدی پرداختی، متأثر می‌شود.

این شاخص کلیۀ شرکت های پذیرفته شده در بورس را دربردارد و شیوه وزن دهی و محاسبۀ آن همانند شاخص کل قیمت است و تنها تفاوت میان آن ها در شیو ی تعدیل است. شاخص قیمت و بازدهی نقدی بورس تهران با فرمول زیر محاسبه می‌شود:

مخرج این کسر، پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t که در زمان مبدا برابر با یوده، می‌باشد. این تعدیل به شرح فرمول زیر خواهد بود که DPS درآن سود نقدی پرداختی شرکت iام در زمان t+1 است و D پایه شاخص کل قیمت و مابقی متغیرها به شرح توضیحات قبل است:

نوشته نحوه محاسبه شاخص کل بورس چگونه است؟ اولین بار در خانه سرمایه. پدیدار شد.

شاخص MVRV چیست؟ معرفی اندیکاتور یا نسبت MVRV

‌وقتی مردم درمورد بیت کوین صحبت می‌کنند، یکی از سوال‌هایی که اغلب می‌پرسند این است که ارزش بیت کوین چقدر است. همان طور که می‌دانید، ارزش بیت کوین با عرضه و تقاضای آن تعیین می‌شود و محاسبه ارزش اصلی این ارز دیجیتال می‌تواند کار بسیار سختی باشد. گفتنی است که علاوه بر عرضه و تقاضا، برای محاسبه ارزش اصلی بیت کوین باید فاکتورهای دیگری را هم در نظر بگیریم. در این جا است که شاخص MVRV وارد می‌شود و محاسبات مربوط به تمام این فاکتورها را نسبتاً آسان‌تر می‌کند. به همین خاطر، در این مقاله از داموندمگ تصمیم گرفته‌ایم درباره شاخص MVRV صحبت کنیم.

• 1) شاخص MVRV چیست؟
• 2) ارزش بازار چیست؟
• 3) ارزش واقعی چیست؟
• 4) کاربرد شاخص MVRV
• 5) نحوه محاسبه شاخص MVRV
• 6) مزایا و معایب شاخص MVRV
• 7) آیا شاخص MVRV می ‌تواند قیمت بیت کوین را با اطمینان پیش ‌بینی کند؟
• 8) سوالات مرتبط با شاخص MVRV
• 9) کلام آخر

شاخص MVRV چیست؟

شاخص MVRV شاخصی بسیار مفیدی است که سرمایه‌گذاران با استفاده از آن می‌توانند اطلاعات مهمی درباره ارزش اصلی ارزهای دیجیتال به دست بیاورند. با این حال، در اکثر مواقع از این شاخص برای بیت کوین استفاده می‌شود. MVRV مخفف عبارت «Market Value To Realized Value» و به معنی «ارزش بازار یک ارز دیجیتال در مقایسه با ارزش تحقق‌یافته آن» است. سرمایه‌گذاران با استفاده از شاخص مذکور نشان می‌دهند که ارز دیجیتال موردنظرشان در حال حاضر بیشتر از ارزش واقعیش ارزش‌گذاری شده است یا کمتر از آن. فرمول ساده‌شده این شاخص به‌صورت زیر است:

ریشه این شاخص به نسبت MVRV برمی‌گردد که مراد محمودوف (Murad Mahmudov) و دیوید پوئل (David Puell) در سال ۲۰۱۸ آن را ایجاد کردند. نسبت اولیه MVRV به‌سادگی ارزش بازار و ارزش واقعی بیت کوین را مقایسه می‌کرد و برای دنبال کردن روند قیمت این ارز دیجیتال خوب بود، اما چیز زیادی درمورد ارزش اصلی آن نشان نمی‌داد.

شاخص MVRV که به‌طور کامل «MVRV Z-score» نام دارد، تعدیل‌شده نسبتی است که محمودوف و پوئل ایجاد کردند. تفاوت این دو در این است که مفهوم آماری «Z-Score» به اندیکاتور MVRV اضافه شده است. در ادامه این مقاله هم به‌جای استفاده از عبارت MVRV Z-score، از «شاخص MVRV» استفاده خواهیم کرد.

قبل از توضیح بیشتر، ابتدا بیایید قدم‌به‌قدم اصطلاحتی که گفتیم را بررسی کنیم.

ارزش بازار چیست؟

منظور از ارزش بازار (Market Value) یک ارز دیجیتال، مجموع ارزش دلاری بازار سهام آن است. محاسبه ارزش بازار یا همان حجم بازار (Market Capitalization) بسیار راحت است. برای انجام این کار کافی است تعداد کل توکن‌های موجود از یک ارز دیجیتال در قیمت فعلی آن ضرب شود.

برای مثال، تصور کنید ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ بیت کوین در بازار وجود دارد و قیمت این ارز دیجیتال ۱ دلار است. در این حالت ارزش بازار بیت کوین ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ دلار خواهد بود. گفتنی است در صنعت ارزهای دیجیتال از ارزش بازار برای تعیین میزان بزرگی و محبوبیت ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود.

در تصویر زیر می‌توانید ارزش بازار بیت کوین از سال ۲۰۰۹ را مشاهده کنید.

از طرفی با محاسبه مجموع ارزش بازار تمام ارزهای دیجیتال می‌توان ارزش کل بازار صنعت ارزهای دیجیتال را هم به دست آورد. با این شاخص به‌راحتی می‌توان میزان ورود و خروج پول به بازار ارزهای دیجیتال را محاسبه کرد، اما گفتنی است که دقت آن چندان زیاد است. از طرفی با تقسیم ارزش بازار یک ارز دیجیتال (مثل اتریوم) بر ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال می‌توان میزان سلطه (Dominance) آن بر بازار را به دست آورد.

در تصویر زیر می‌توانید ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال (همراه با توکن‌ها و استیبل کوین‌ها) را مشاهده کنید.

در این میان شایان ذکر است که نرخ سلطه بیت کوین اهمیت بسیار زیادی دارد. نرخ سلطه این ارز دیجیتال معمولاً در بازارهای نزولی افزایش می‌یابد؛ چراکه اکثر سرمایه‌گذاران برای ریسک کمتر تمایل دارند در آن سرمایه‌گذاری کنند. هرچند که این اتفاق می‌تواند نشانه خوبی برای طرفداران بیت کوین باشد؛ برای سایر ارزهای دیجیتال نشانه چندان خوبی نیست؛ زیرا سرمایه کمتری برای آنها باقی می‌ماند.

از طرفی، نرخ سلطه بیت کوین معمولاً در بازارهای صعودی افزایش می‌یابد؛ زیرا در این بازارها سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری دارند که ریسک کنند. در نتیجه، پروژه‌ها و ارزهای دیجیتال کوچک‌تر تاحدودی سرمایه‌گذاران را به خود جلب می‌کنند و سهم خود از ارزش کل بازار را افزایش می‌دهند.

در تصویر زیر می‌توانید نرخ سلطه بیت کوین در بازار ارز دیجیتال را مشاهده کنید.

ارزش واقعی چیست؟

ارزش واقعی (Realized Value) بیت کوین نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران برای هر واحد از این ارز دیجیتال چقدر هزینه کرده‌اند.

برای مثال تصور کنید یک سرمایه‌گذار ۵ بیت کوین را به قیمت‌های زیر خریداری کرده است:

• ۱۰,۰۰۰
• ۱۵,۰۰۰
• ۲۰,۰۰۰
• ۲ بیت کوین به قیمت ۲۵,۰۰۰

برای محاسبه ارزش واقعی، باید هزینه تمام بیت کوین‌ها را جمع کنیم:

۹۵,۰۰۰ = (۲۵,۰۰۰ × ۲) + ۲۰,۰۰۰ + ۱۵,۰۰۰ + ۱۰,۰۰۰

در مرحله آخر می‌بایست مجموع هزینه‌های پرداخت‌شده را بر تعداد بیت کوین‌های خریداری‌شده تقسیم کنیم:

به‌عبارت دیگر، ارزش واقعی بیت کوین‌های خریداری‌شده برای سرمایه‌گذار مذکور ۱۹,۰۰۰ دلار است.

همان طور که دیدید، در ارزش واقعی به‌جای در نظر گرفتن قیمت فعلی بیت کوین، قیمت تمام بیت کوین‌ها بر اساس آخرین باری که جابه‌جا شده‌اند (آخرین باری که از یک کیف پول به کیف پول دیگری ارسال شده‌اند)، محاسبه می‌شود. سپس می‌بایست قیمت تک‌تک آنها جمع شود و میانگین آنها به دست بیاید.

نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که در شاخص MVRV ارزش واقعی تمام بیت کوین‌های موجود در کیف پول‌های سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت و بلندمدت محاسبه می‌شود تا ارزش واقعی کل شبکه بیت کوین به دست بیاید. این عدد نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران بیت کوین برای به دست آوردن این ارز دیجیتال چه مقدار هزینه کرده‌اند. تعریف ریاضی این مسئله به شکل زیر خواهد بود:

آیا ارزش واقعی یک ارز دیجیتال می‌تواند نشان‌دهنده سود یا ضرر سرمایه‌گذاران باشد؟

این امر به قیمت فعلی ارز دیجیتال موردنظر شما بستگی دارد. برای مثال در مثال قبلی، اگر قیمت فعلی بیت کوین کمتر از ۱۹,۰۰۰ دلار باشد، به این معنی است که هزینه سرمایه‌گذار بیشتر از ارزش فعلی آن است و او سود کرده است. با این حال، اگر قیمت فعلی بیت کوین بالاتر از ۱۹,۰۰۰ دلار باشد، به این معنی است که سرمایه‌گذار مذکور سود کرده است.

کاربرد شاخص MVRV

از زمانی که شاخص MVRV توسعه یافته، به بخش مهمی از استراتژی سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. این شاخص می‌تواند روندهای بازار را شناسایی کند و تصویر دقیق‌تری از قیمت واقعی ارزهای دیجیتال ارائه نماید.

همان طور که گفته شد، شاخص MVRV نشان می‌دهد که ارزهای دیجیتال بیش از حد ارزش‌گذاری شده‌اند یا نه. برای مثال بیت کوین را در نظر بگیرید. هر زمانی که مقدار شاخص MVRV از ۶.۹ بیشتر شود، به احتمال زیاد بیت کوین بیش از حد ارزش‌گذاری شده است. در تصویر زیر بخش‌های قرمزرنگ نشان‌دهنده این نواحی هستند و به‌عنوان نواحی خطر در نظر گرفته می‌شوند.

از طرف دیگر، وقتی مقدار شاخص MVRV کمتر از ۰.۱ باشد، قیمت بیت کوین کمتر از ارزش اصلی آن است. همان طور که تصویر بالا می‌بینید، در نمودارهای موجود این منطقه با رنگ سبز نشان داده می‌شود. اکثر سرمایه‌گذاران تصور می‌کنند که این ناحیه منطقه‌ای امن است و سیگنال خرید خوبی برای خرید بیت کوین ارائه می‌کند.

نحوه محاسبه شاخص MVRV

سایت‌های زیادی وجود دارند که شاخص MVRV را به دست می‌آورند و بدون دریافت هیچ کارمزی آن را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند. بنابراین ساده‌ترین راه برای بررسی این شاخص جست‌وجوی آن است. با این حال، ابهتر است وقت بگذارید و نحوه محاسبه آن را یاد بگیرید تا در صورت خودتان بتوانید آن را برای توکن‌ها و ارزهای دیجیتال نه‌چندان مشهور به دست بیاورید.

همان طور که ذکر شد، شاخص MVRV ارزش واقعی بیت کوین را از ارزش بازار آن کم می‌کند و کل آن را بر انحراف استاندارد تقسیم می‌کند. در ادامه نحوه محاسبه شاخص MVRV را قدم‌به‌قدم توضیح می‌دهیم:

• ارزش بازار ارز دیجیتال موردنظرتان را بدست آورید. برای انجام این کار کافی است قیمت آن را در تعداد توکن‌های در گردش آن ضرب کنید.
• ارزش واقعی ارز دیجیتال را پیدا کنید. همان طور که در بالا ذکر شد شما باید مجموع تمام مقادیر ارزهای دیجیتال در آخرین جابه‌جاییشان را محاسبه کنید. معمولاً محاسبه این مسئله کمی دشوار است، اما به‌راحتی می‌توانید داده‌های موردنیازتان را به‌صورت آنلاین و از طریق سایت‌هایی مثل کوین‌مارکت‌کپ پیدا کنید.
• ارزش واقعی را از ارزش بازار کم کنید.
• این عدد را بر ارزش بازاری که در مرحله اول پیدا کردید، تقسیم کنید تا امتیاز Z نهایی در شاخص MVRV را به دست آورید.

مزایا و معایب شاخص MVRV

شاخص MVRV هم مزایا و هم معایبی دارد. این شاخص می‌تواند برای تخمین ارزش اصلی ارزهای دیجیتال بسیار مفید باشد، اما اشتباهات خودش را هم دارد.

مزایای شاخص MVRV

• محاسبه و تحلیل شاخص MVRV بسیار ساده است. حتی معامله‌گران بی‌تجربه هم با بررسی این شاخص متوجه خواهند شد که ارز دیجیتال موردنظرشان بیش از حد ارزش‌گذاری شده است یا کمتر از آن.
• شاخص MVRV از داده‌های مربوط به گذشته استفاده می‌کند. در نتیجه، می‌توان با اطمینان از آنها برای تشخیص روندهای پرقدرتی استفاده کرد که تغییرات قابل‌توجهی در بازار ایجاد می‌کنند. گفتنی است که با کمک این شاخص فرمول محاسبه شاخص هم وزن می‌توان با اطمینان ۹۴ درصدی برخی از روندها را پیش‌بینی کرد.
• تغییرات شاخص MVRV می‌تواند به شما کمک کند تا حتی قبل از تغییر شدید قیمت‌ها، متوجه تغییر حرکت بازار شوید.
• این شاخص به شما نشان می‌دهد که قیمت ارز دیجیتال موردنظرتان تا چه حد درست است.

معایب شاخص MVRV

• از آنجا که شاخص MVRV به تمام تاریخچه قیمت قبلی بیت کوین نگاه می‌کند، وزن که به ارزش‌های قبلی با قیمت‌های پایین‌تر می‌دهد، ممکن است کمی ناعادلانه باشد.
• از آنجا که هر روز معامله‌گران بیشتری با این شاخص آشنا می‌شوند، وقتی شاخص MVRV بیت کوین به امتیاز ۶.۹ می‌رسد، روی تصمیم آنها تأثیر می‌گذارد.
• برخی از کارشناسان معتقدند استفاده از داده‌های مربوط به چهار سال گذشته می‌تواند دقیق‌تر از داده‌های مربوط به کل تاریخ ارزهای دیجیتال بزرگی مثل بیت کوین باشد.
• این شاخص دقیقاً به شما نشان نمی‌دهد که ارزهای دیجیتال چقدر ارزش دارند.

آیا شاخص MVRV می ‌تواند قیمت بیت کوین را با اطمینان پیش ‌بینی کند؟

بسیاری از سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال دوست دارند بدانند بیت کوین چقدر ارزش دارد. همان طور که ذکر شد، شاخص MVRV لزوماً ارزش دقیق بیت کوین را به شما نمی‌گوید. مانند هر شاخص قیمت‌گذاری دیگری، در میزان دقت این شاخص هم شبهاتی وجود دارد. زمانی که شاخص MVRV به ۶.۹ برسد، شما نمی‌توانید به‌راحتی بیت کوین‌های خود را بفروشید؛ زیرا هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت بیت کوین بالاتر نرود. با این حال، این شاخص می‌تواند تخمین بسیار دقیقی از ارزش اصلی بیت کوین ارائه دهد.

این شاخص علاوه بر کمک به درک ارزش اصلی بیت کوین، در شناسایی تغییرات احتمالی بازار هم می‌تواند موثر باشد. اگر نگاهی به گذشته شاخص MVRV بیندازید، می‌توانید ببینید که توانسته است سقوط قیمت این ارز دیجیتال آوریل ۲۰۱۳، دسامبر ۲۰۱۳ و دسامبر ۲۰۱۸ را یک تا دو هفته قبل از سقوط بازار پیش‌بینی کند.

در مقایسه با شاخص‌هایی مثل RSI، داده‌های ارائه‌شده شاخص MVRV کمی بیشتر است. همان طور که گفته شد، شاخص مذکور علاوه بر تأیید اینکه یک ارز دیجیتال بیش از حد ارزش‌گذاری شده است یا کمتر، نشان می‌دهد که چقدر ارزش دارد. امتیاز بالای شاخص MVRV به شما بینش بیشتری در مورد نحوه حرکت بازار می‌دهد. با این حال، هرچند که این شاخص جزئیات بیشتری دارد، استفاده از آن نسبتاً ساده است.

سوالات مرتبط با شاخص MVRV

۱. رشد شاخص MVRV نشان ‌دهنده چیست؟

رشد شاخص MVRV نشان می‌دهد که ارزش بازار یک ارز دیجیتال از ارزش واقعی آن پیشی گرفته‌ است و فشار فشار آن ممکن است افزایش یابد.

۲. کاهش شاخص MVRV نشان ‌دهنده چیست؟

کاهش شاخص MVRV نشان می‌دهد که ارزش واقعی یک ارز دیجیتال از ارزش بازار آن پیشی گرفته‌‌ است و فشار فشار آن ممکن است کاهش یابد.

۳. آیا در تمام ارزهای دیجیتال محدوده ۶.۹ شاخص MVRV نشان ‌دهنده ارزش‌ گذاری بالا است؟

جواب این سوال منفی است. برای بسیاری از ارزهای دیجیتال محدوده ۳.۵ می‌تواند ‌سیگنال قوی باشد.

کلام آخر

همان طور که دیدید، شاخص MVRV بسیار مفید است. این شاخص نمی‌تواند پیش‌بینی شما را صددرصد تضمین کند، اما برای تعیین ارزش اصلی بیت کوین می‌تواند بسیار مفید باشد. مانند هر شاخص دیگری، این شاخص هم زمانی بهترین عملکرد را دارد که با داده‌های دیگر ترکیب شود.

در مجموع، هرچند که شاخص‌هایی مانند MVRV ممکن است بینشی درمورد ارزش منصفانه یک ارز دیجیتال ارائه دهد، اما همچنان باید با دقت فراوانی از آن شود. با وجود عوامل اقتصاد کلان (مثل قوانین دولتی و تورم) قیمت هر ارز دیجیتالی می‌تواند به‌شدت بی‌ثبات شود و این شاخص‌ها و نمودارها را بی‌اثر کند.

محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) قبل از عمل اسیلو معده

شاخص توده بدنی یا BMI ابزاری مناسب برای تخمین سلامت وزن فرد با توجه به قدش می باشد. هرچقدر این شاخص بالاتر باشد نشان دهنده این است که میزان توده چربی بدن بیشتر است و ریسک ابتلاء به برخی بیماری ها در نتیجه چاقی مانند دیابت رو به افزایش است. افرادی که قصد انجام جراحی های لاغری را دارند، به محاسبه شاخص توده بدنی شان نیاز دارند. در این مقاله همراه ما باشید تا بیش از پیش با این واژه آشنا شوید.

شاخص توده بدنی چیست ؟

شاخص توده بدنی یا شاخص کوتله یا بی ام آی BMI (body mass index) سنجشی آماری برای مقایسه وزن و قد یک فرد است. در واقع BMI مقیاسی برای اندازه گیری میزان چربی بدن و تناسب اندام بر اساس نسبت وزن به قد فرد است. این شاخص از طریق حاصل تقسیم وزن بر مجذور قد فرد محاسبه میشود و برای افراد بالای 20 سال چه خانم چه آقا معمولاً درست کار میکند ولی اندازه گیری این شاخص برای کودکان بالای دو سال متفاوت می باشد.

شاخص توده بدنی تنها یک معیار ساده و سطحی است و میزان چربی بدن ما را به صورت حدودی مشخص می کند اما نحوه توزیع چربی ها را نشان نمی دهد و همچنین تمایزی بین چربی و عضله قائل نیست.

دامنه های شاخص توده بدنی بر اساس عواملی مانند منطقه و سن نیز متفاوت است و تغییر می کند و بیشتر به زیر گروه هایی از جمله وزن کم (لاغری) یا وزن خیلی کم (لاغری خطرناک)، چاق و یا وزن بسیار زیاد (چاقی مفرط) تقسیم می شوند. اضافه وزن می تواند اثرات منفی بر سلامتی داشته باشد، در حالی که BMI یک اندازه گیری اولیه و ابتدایی از وزن بدن است، اما یک آزمایش مفید برای اطلاع از نیاز به انجام آزمایش های تکمیلی یا اقدامات اضافی مفید است.

فرمول محاسبه BMI

فرمول BMI = (وزن بر حسب کیلوگرم) تقسیم بر (قد × قد بر حسب متر) یا به توان 2

BMI = شاخص توده بدنی
Mass = وزن بر حسب کیلوگر
Height = قد بر حسب متر

شاخص توده بدنی از طریق تقسیم وزن فرد به کیلوگرم بر توان دوم (x²) قدش به متر بدست می آید. این شاخص در بین سالهای 1830 تا 18520 توسط آدولف کوتله دانشمند بلژیکی ابداع شد به همین دلیل به آن شاخص کوتله نیز می گویند.

تفاوت محاسبه BMI در خانم ها و آقایان

محاسبه BMI زنان و مردان یکسان است اما تفسیر شاخص توده بدنی یک زن و مرد که در سن مشابهی هستند و شرایط قد و وزن یکسانی دارند، متفاوت است.

در برخی از منابع علمی محدوده شاخص BMI وزن طبیعی و یا اضافه وزن خانم‌ها یک واحد کمتر از همان محدوده‌ی موردنظر برای آقایان است. بدین معنی که اگر شاخص توده بدنی طبیعی آقایان 18/5 تا 24/9 باشد، BMI زنان با وزن طبیعی بین 17/5 تا 23/9 می‌باشد.

بنابراین اگر یک مرد با بی ام آی 24 دارای تناسب وزن و قد باشد، یک زن با شاخص توده بدنی 24 در ابتدای بازه اضافه وزن قرار دارد.

بازه عددی BMI چه چیزی را نشان می دهد؟

همانطور که پیشتر گفته شد bmi نشان دهنده میزان توده چربی بدن است. افراد با دانستن بی ام آی بدنشان میتوانند ذهنیتی نسبی از وضعیت جسمی شان بدست آوردند و در صورت نیاز به درمان و جراحی های متابولیک و لاغری مانند اسلیو معده تصمیم بگیرند.

• زیر ۱۸.۵ باشد، شخص دچار کاهش وزن است.
• بین ۱۸.۵ و ۲۴.۹ باشد، شخص در بازه وزن سالم قرار دارد و وزن ایده آل است.
• بین ۲۵ و ۲۹.۹ باشد، شخص دچار اضافه وزن است.
• بین ۳۰ و ۳۴.۹ باشد، شخص چاق است.
• بالای ۳۵ باشد٬ شخص از چاقی مفرط رنج می برد.

شاخص توده بدنی برای کودکان و نوجوانان

شاخص BMI بیشتر برای بزرگسالان کاربرد دارد. زیرا کودکان و نوجوانان پیوسته در حال رشد هستند و توده بدنی آن‌ها دچار تغییرات زیادی می‌شود و نمی‌توان معیار قطعی و مشخصی را برای آنان در نظر گرفت. برای کودکان و نوجوانان ۲ تا ۱۹ سال BMI به روش متفاوتی محاسبه و تفسیر می شود.

با توجه به تغییرات سریع درصد چربی در دختران و پسران در سن رشد و بلوغ و همچنین تغییرات بالای قد و وزن در آنان، ارزیابی شاخص توده بدنی بر اساس چارت‌های گروه همسالان و توسط پزشک انجام می‌شود. اما در بزرگسالان که رشد توده بدنی متوقف شده است افزایش BMI نشان‌دهنده بالا رفتن توده چربی است.

عوارض BMI و شاخص توده بدنی بالای 35 در افراد

همانطورکه قبلا به آن اشاره کردیم بی ام آی بالای 30 نشانگر چاقی مفرط است. چاقی و اضافه وزن بالا می تواند ناشی از عواملی مانند سبک زندگی و ژنتیک باشد. سبک زندگی ناسالم مثل ورزش نکردن، کم تحرکی، الگوی غذایی غلط، سیگار و الکل و افسردگی و یا ژنتیک، بیماری‌ها یا مصرف بعضی داروها می توانند اضافه وزن زیادی در فرد ایجاد کنند. چاقی یک خطر جدی است؛ زیرا طبق آمارهای سازمان بهداشت جهانی با بیماری‌های مختلف، مشکلات مربوط به سلامت روان و کاهش کیفیت زندگی همراه است. چاقی یکی از علل اصلی مرگ و میر در ایالات متحده و جهان می باشد و می تواند باعث بیماری های زیر شود.

• دیابت
• بیماری‌های قلبی
• سکته مغزی و قلبی
• برخی از انواع سرطان ها.
• آرتروز
• سنگ کیسه صفرا
• آپنه خواب
• کلسترول بالا
• مشکلات کبدی

اگر بی ام آی بدنتان خیلی بالا می باشد و از چاقی مفرط رنج می برید، امروزه می توانید با انتخاب یکی از روش های جراحی های لاغری مانند اسلیو معده، بای پس معده و یا مینی بای پس معده به این کابوس خود پایان دهید . در اولین قدم با پزشک و جراح لاغری و لاپاراسکوپی خود دیدار کنید و وضعیت سلامتی خود را بسنجید. سپس می‌توانید از با رعایت رژیم غذایی پس از عمل اسلیو معده وزن خود را به میران قابل توجهی کاهش دهید و به وزن ایده‌آل خود برسید.

آیا پیش از جراحی ابدومینوپلاستی و یا لیپوماتیک BMI تاثیر دارد؟

بله در عمل ابدومینوپلاستی و یا لیپوماتیک هم این شاخص توده بدنی باید زیر 30 باشه تا فرد کاندید مناسبی برای این جراحی باشد. معمولا افرادی که زایمان کرده اند و دچار افتادگی پوست شده اند و از چاقی مفرط رنج نمی برند کاندید مناسبی برای این جراحی می باشند.
البتهبرخی از آقایان نیزبه دلایل مختلفی از جمله کاهش وزن های شدید و افتادگی پوست در ناحیه شکم نیاز به این جراحی پیدا میکنند که با جراحی ابدومینوپلاستی این افتادگی رفع خواهد شد.
در واقع لیپوماتیک و ابدومینوپلاستی برای کسانی که در نواحی شکم یا پهلوها چربی و پوست فرمول محاسبه شاخص هم وزن های اضافی و افتادگی داشته باشند توصیه می شود.

شاخص کل بورس چیست و نحوه محاسبه آن چگونه است؟

شاخص‌ها در هر زمینه کاری، معیار و میزانی برای سنجش ارزش پارامترهای مختلف نسبت به یک وضعیت ایده‌آل یا هر وضعیت قراردادی دیگر آن پارامتر – که توسط خودمان تعیین می‌شوند – می‌باشند. کاربرد و هدف این شاخص‌ها، تعیین وضعیت و ارزش پارامتر مورد نظر جهت انجام مطالعات و البته کمک به افراد برای تصمیم‌گیری در مورد فعالیت در آن زمینه کاری می‌باشد.

شاخص‌ها به خصوص در بازارهای مالی، ارزش قیمتی پارامترها را نسبت به وضعیت آن پارامتر در گذشته نشان می‌دهند. برای نمونه سنجش نسبت به دیروز، نسبت به تاریخ مبدأ، سال پایه و ….

بازار بورس نیز دارای شاخص‌های متعددی است که در این مقاله، به بیان شاخص کل بورس و نحوه محاسبه آن می‌پردازیم.

شاخص کل بورس چیست؟

بازار سرمایه یا همان بورس، مانند هر بازار مالی دیگر، برای سنجش ارزش و قیمت روز کل بازار و سهام موجود در آن، شاخص‌هایی را دارد که مهم‌ترین و کاربردی‌ترین آن، شاخص کل است. علامت اختصاری شاخص کل که در واقع معنای دقیق آن شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price IndeX) است، TEPIX می‌باشد.

بازار بورس در ایران از سال ۱۳۶۹ فعالیت خود را آغاز کرد. بنابراین این سال را به عنوان سال پایه برای تعیین شاخص کل در نظر می‌گیرند. سال پایه سالی است که در آن نوسانات قیمتی نسبت به سایر سال‌ها کم‌تر باشد تا سنجش را نسبت به آن سال انجام دهیم.

نحوه محاسبه شاخص کل بورس

ابتدا فرمول محاسباتی شاخص کل را بیان کرده و سپس توضیحاتی راجع به آن ارائه می‌کنیم.

مقدار شاخص کل بورس = ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه/ ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبدأ × ۱۰۰

اما ارزش جاری بازار سهام، از حاصل ضرب تعداد سهام هر شرکت بورسی در آخرین قیمت سهم هر شرکت در زمان محاسبه به دست می‌آید. در واقع برای محاسبه شاخص کل کافی است برای هر شرکت، تعداد سهام در قیمت سهم آن شرکت ضرب شده و نتایج حاصل ضرب تمام شرکت‌ها با هم جمع شود. به این ترتیب میزان افزایش قیمتی کل بازار سهام به دست می‌آید.

حتی نمادهای متوقف نیز بر اساس آخرین قیمت قبل از توقف، در محاسبات شاخص کل وارد می‌شوند.

مثالی برای شاخص کل بورس

وقتی گفته می‌شود امروز شاخص کل، یک میلیون و پانصد هزار واحد است، یعنی بازار بورس در کل نسبت به سال پایه ۱۳۶۹، یک میلیون و پانصد هزار درصد رشد قیمتی داشته است. به بیان دیگر، بورس در کل نسبت به سال ۱۳۶۹، پانزده هزار برابر رشد و سودآوری داشته است.

منظور از سودآوری کلی بورس این است که اگر شخصی در سال ۱۳۶۹، با قیمت ۱۰۰۰۰ تومان، سهام تمامی شرکت‌های بورسی را خریداری کرده و تا به امروز که مثلاً شاخص کل ۱۵۰۰۰۰۰ است، آن‌ها را در پرتفوی خود حفظ کرده باشد، سرمایه او به میزان ۱۵۰۰۰ برابر افزایش پیدا کرده و ۱۰۰۰۰ تومان او اکنون ۱۵۰۰۰۰۰۰۰ تومان شده است.

رشد یا فرمول محاسبه شاخص هم وزن افت (صعودی یا نزولی بودن) شاخص کل

اما مورد دیگری که روزانه در کنار شاخص کل مطرح می‌شود، صعودی یا نزولی بودن شاخص کل است. اصطلاحاً مثبت یا منفی شدن بازار. صعودی یا نزولی بودن شاخص کل چگونه محاسبه و بیان می‌شود؟ وقتی گفته می‌شود امروز شاخص کل ۱۰۰۰۰ واحد رشد یا افت داشته است، یعنی شاخص کل نسبت به دیروز ۱۰۰۰۰ واحد افزایش یا کاهش داشته است. همچنین منظور از درصد افزایش یا کاهش شاخص کل بورس نیز برمبنای قیمت دیروز می‌باشد. برای نمونه هرگاه شاخص کل دیروز یک میلیون و پانصد هزار واحد بوده و شاخص کل امروز یک میلیون و پانصد و سی هزار واحد باشد، می‌گوییم شاخص کل سی هزار واحد و به میزان دو درصد رشد داشته است.

همان طور که بیان شد، شاخص کل بورس نشان‌دهنده وضعیت کلی بازار از نظر قیمتی می‌باشد. با توجه به این که شاخص کل بر اساس مجموع ارزش سهام تمام شرکت‌ها بیان می‌شود، پس شرکت‌های بزرگ با تعداد سهم و قیمت سهم بالا، اثرگذاری بیشتری روی شاخص کل خواهند داشت. یعنی ممکن است در روزی که شاخص کل صعودی و اصطلاحاً مثبت باشد، سهام بسیاری از شرکت‌ها نزولی یا منفی باشد. همچنین بلعکس ممکن است در روزی که اکثر نمادهای کوچک صعودی باشند، شاخص کل منفی باشد. دلیل آن نیز مشخص است؛ چرا که رشد شرکت‌های بزرگ با قیمت و سهام بیشتر، اثر کاهش قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر را خنثی کرده و شاخص کل را صعودی می‌کند. همین طور کاهش قیمت سهام چند شرکت بزرگ با تعداد سهم زیاد، اثر افزایش قیمت سهام شرکت‌های کوچک زیادی را با تعداد سهم کم‌تر، خنثی کرده و شاخص کل را نزولی خواهد کرد.

نقطه ضعف شاخص کل بورس

می‌توان گفت عیبی که به شاخص کل وارد است این است که عملاً نشان‌دهنده وضعیت قیمتی سهام تمام شرکت‌های بورسی نبوده و شرکت‌های بزرگ با تعداد و قیمت سهام بالا که اصطلاحاً نمادهای شاخص‌ساز گفته می‌شوند، توانایی افزایش یا کاهش محسوس شاخص کل را داشته و بیشتر، نشان‌دهنده وضعیت قیمتی شرکت‌های یزرگ می‌باشد. اما برای رفع این نقیصه، شاخص دیگری به نام شاخص هم وزن وجود دارد که برای تمام شرکت‌های حاضر در بورس یک وزن ثابت و برابر تعریف می‌کند تا اثر تعداد سهام بالای شرکت‌های بزرگ را خنثی کرده و تمام نمادها، اثر یکسانی بر شاخص داشته باشند. در مقاله‌ای جداگانه به بیان شاخص هم وزن نیز پرداخته‌ایم.

تو دوره جامع نخبگان سرمایه گذاری، سرمایه گذاری ارز های دیجیتال، تحلیل تکنیکال، سرمایه گذاری در بورس، سرمایه گذاری در بازار طلا، ارکان بازارهای سرمایه و… رو بهت یاد می‌دیم.