تعریف سهامدار چیست؟

تعریف سهامدار چیست؟

چیز زیادی از بورس نمی‌دانید؟ با مطالعه محتوای آموزشی دانش بورسی خود را افزایش داده و به سودهای بیشتری دست یابید. روی لینک زیر بزنید و رایگان آموزش ببینید.

دوره‌های آموزشی آموزش بورس، تضمین کاهش ریسک سرمایه‌گذاری است. برای موفقیت در بورس با شرکت در کلاس های آموزشی بر روی خودتان سرمایه گذاری کنید.

درباره بیدارکس کارگزاری دیجیتال بیدارکس را بیشتر بشناسید و آگاهانه آن را برای انجام فعالیت های بورسی خود انتخاب کنید.

سرمایه گذاری در بورس ما مسیر سرمایه‌گذاری را برای شما هموار کرده‌ و راهنمای کاملی را برای شروع سرمایه‌ گذاری به شما ارائه داده‌ایم

راهکارهای سرمایه‌گذاری با ایجاد راهکارهای تخصصی سرمایه‌گذاری تلاش کرده‌ایم تا سبد سرمایه‌گذاری شما را متنوع‌تر از همیشه کنیم.

چیز زیادی از بورس نمی‌دانید؟ با مطالعه محتوای آموزشی دانش بورسی خود را افزایش داده و به سودهای بیشتری دست یابید. روی لینک زیر بزنید و رایگان آموزش ببینید.

دوره‌های آموزشی آموزش بورس، تضمین کاهش ریسک سرمایه‌گذاری است. برای موفقیت در بورس با شرکت در کلاس های آموزشی بر روی خودتان سرمایه گذاری کنید.

درباره بیدارکس کارگزاری دیجیتال بیدارکس را بیشتر بشناسید و آگاهانه آن را برای انجام فعالیت های بورسی خود انتخاب کنید.

بازار بورس چیست؟ سهام چیست؟ سهامدار کیست؟ درباره این عناوین حتما شنیده‌اید اما اگر از شما بخواهند که به طور دقیق آن ها را توضیح بدهید، احتمالا از پاسخ بازمی‌مانید. این‌طور نیست؟ عیبی ندارد. بسیاری از افراد عادی که به فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری مشغول نیستند، نسبت به اصطلاحاتی مانند سهام و آنچه به بازار بورس و. مرتبط است، بی‌اطلاعند.

خرید و فروش سهم می‌تواند یکی از بهترین و موثرترین روش‌های سرمایه‌گذاری در یک جامعه و کشور باشد. اما این موضوع در ایران هنوز به طور کامل فرهنگ سازی نشده است. یعنی مردم عادی در فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری این‌چنینی معمولا نقش پر رنگی ندارند.
در هر حال، به نظر می‌رسد که بسیاری از افراد در کشور ما ترجیح می‌دهند که پول و سرمایه‌ای را که در دست دارند در بانک بگذارند و به سود سپرده خود قانع باشند. حال آنکه، مشارکت در بورس و خرید سهام می‌تواند به آنها کمک کند تا به سرمایه و سودی بسیار بیشتر از حد تصورشان دست پیدا کنند. اگر شما در دسته کسانی هستید که می خواهید بدانید سهام چیست؟ و به دانستن چند و چون بازار آن علاقه‌ دارید باید ابتدا با مفهوم سهام و سهامدار آشنا شوید. یادتان باشد که در این مطلب به پرسش‌های زیر پاسخ داده می‌شود :

سهام چیست و چه اهمیتی در سرمایه‌گذاری دارد؟

یکی از سوالات متداول قبل از ورود به بورس این است: سهام چیست؟ وقتی بناست که یک فرد، اقدام به راه‌اندازی یک شرکت کند به چه چیزی نیاز دارد؟‌ بله! به سرمایه. این فرد از روش‌های مختلف به سرمایه‌ای دست پیدا کرده است که قصد دارد با آن یک شرکت بنا کند. برای اینکه یک شرکت بتواند به طور موفق عمل کند به منابع مالی برای تامین نیازهایش احتیاج خواهد داشت. بخشی از این نیازها از طریق درخواست وام‌های بانکی یا یافتن شرکای تجاری تامین می‌شود اما همیشه که نمی‌توان از این روش‌ها بهره برد.

در این هنگام است که پای فروش سهام به میان می‌آید. یکی از راه های گسترش کسب و کار و افزایش سرمایه تامین مالی از طریق فروش سهام به سهامداران است. یعنی صاحبان شرکت و کسب و کار، بخشی از شرکت خود را به سهم‌هایی بخش‌بندی می‌کنند و با فروش هر سهم در بازار سهام، افراد را به همراه سرمایشان به سمت خود جذب می‌کنند تا سرمایه گذاران جدید شرکت باشند و با اعطای وجه در برابر مالکیت بخشی از سهام به گرداندن آن کسب و کار کمک کنند. پس سرمایه‌گذاران اولیه یا همان صاحبان نخست کسب و کار برای تامین امور مالی‌شان نیاز به استقراض و دریافت وام ندارند. حالا منبعی جدید از تامین مالی برای خود به وجود آورده‌اند که سود و ضرر شرکت را با آن ها تقسیم خواهند کرد .

تبدیل کردن شرکت سهامی خاص به سهامی عام و فروش بخشی از شرکت در قالب سهام آن به افراد در گرداندن چرخ‌های اقتصاد بسیار سودمند خواهد بود. چون هم راهی برای راه‌اندازی و رونق دادن به سرمایه‌گذاری‌ها و کسب و کارهای مختلف به وجود می آورد؛ هم افرادی که به دلایل مختلف از جمله نداشتن سرمایه جهت شروع یک کسب و کار نو یا دلایل شخصی دیگر شخصا نمی‌خواهند شرکت یا کسب و کاری را راه‌اندازی کنند، در شکل و شمایل جدیدی از سرمایه‌گذاری به جز سپرده‌گذاری در بانک یا خرید سکه و طلا مشارکت خواهند داشت و در سود این سرمایه گذاری سهیم خواهد بود.

پس فلسفه سهم و سهام بدین صورت بود که بیان کردیم. شرکت و صاحبان کسب و کار با تبدیل شرکت خود به سهامی عام، سرمایه ثبت شده خود را تقسیم به بخش‌های مختلف کرده و با وارد کردن شرکت‌شان به بازار بورس و اعطای سهام به سرمایه‌گذاران از میان افراد جامعه به سرعت به منابع مالی جدیدی دست پیدا خواهند کرد .

برگه سهم چیست؟ آیا سرمایه‌گذاری در بازار سهام سودآور است ؟

حتما اصطلاح اوراق بهادار هم به گوش‌تان خورده است. اوراق جمع کلمه ورق و به معنی برگه­ است. بهادار هم که یعنی ارزشمند. اما سهام چیست؟ باید بدانید که سهام، نوعی اوراق بهادار است. هر شرکت سهامی، به قطعاتی تقسیم می‌شود که به هر یک از این قطعات، سهم می‌گویند.

به عبارتی دیگر سهم، عبارت از قطعاتی است که مجموع آنها سرمایه شرکت را تشکیل می‌دهد یا بهتر است بگوییم سهام، ورقه‌ای دارای ارزش و قابل خرید و فروش است که با داشتن آن می‌توانید بر بخشی از یک شرکت مالکیت پیدا کنید. چه چیزی از این بهتر؟ یعنی با خرید سهام هر شرکت می‌توانید در آن سرمایه‌گذار باشید. چنین امکانی بدون وجود بازار بورس و فروش سهام مقدور نبود. زیرا راه‌اندازی یک شرکت و کسب و کار بسیار دشوار و بعضا پیچیده است. ضمن اینکه اگر در راه‌اندازی کسب و کار و یک شرکت مستقل برای خودتان، سررشته کافی نداشته باشید در معرض ضرر و زیان قرار خواهید گرفت اما با خرید سهام، کار را به کاردان می‌سپارید و به سود و افزایش سرمایه هم دست پیدا می‌کنید .

یکی دیگر از نکاتی که باید در اهمیت سرمایه‌گذاری در بازار بورس به آن اشاره کرد، این نکته است که فعالیت‌های این بازار تمام و کمال به طور قانونی انجام می‌شود و لازم نیست نگران کلاه‌برداری‌ها و غیرقانونی بودن معاملات شوید. اطلاعات مالی و جزئیات شرکت‌های بورسی از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر می‌شود و بررسی و رصد فعالیت‌های شرکت بورسی به طور دقیق ممکن است .

سهامدار کیست؟ آیا سهام‌داران مالک شرکت‌هایی هستند که سهم‌شان را خریده‌اند؟

حال که متوجه شدید که سهام چیست و سرمایه‌گذاری در این زمینه چه مزایایی دارد، احتمالا این پرسش در ذهن‌تان به وجود آمده است که با خرید سهام شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اید، آیا مالکیتی برای‌تان به وجود می‌آید یا خیر؟ باید بدانید که سهامدار، کسی است که تعدادی از سهام یک شرکت را خریداری کرده است، و به نسبت تعداد سهام خریداری شده مالک بخشی از تمام شرکت است.

یعنی به اندازه‌ای که سهم خریداری کرده، مالکیت هم پیدا می‌کند و در ریسک سود و زیان با آن شرکت همراه خواهد بود. شخصی که به عنوان سهامدار یک شرکت شناخته می‌شود در تمام درآمدها و دارایی‌ها شرکت نیز سهیم خواهد بود. سود سهام به این فرد بعد از پرداخت بدهی‌های شرکت پرداخت می‌شود.

اگر هم شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری کرده است، بنا به هر دلیلی منحل شود، سهم فرد از محل باقی‌مانده دارایی شرکت پرداخت خواهد شد. در یک کلام، بدانید که مسئولیت و منفعت یک سرمایه‌گذار در شرکت سهامی به اندازه میزان سهامی است که در اختیار دارد و خریداری کرده است. در هر حال، موفقیت یک شرکت به معنای منفعت و موفقیت سهام‌دار است.

پس اگر در یک شرکت سهامی، سرمایه‌گذاری کرده ­اید باید بدانید که رشد و موفقیت آن شرکت به معنای رشد و موفقیت خودتان است. سهامداران می‌توانند در نشست‌های مجمع عمومی شرکت کنند و حق رأی تعریف سهامدار چیست؟ نیز داشته باشند. احتمالا برای‌تان سوال شده است که مجمع عمومی به چه نوع نشستی می‌گویند. حال که قصد دارید همه چیز را درباره سهام به خوبی یاد بگیرید، خوب است که اصطلاح انگلیسی آن را هم بدانید. در زبان انگلیسی به سهامدار، share holder گفته می‌شود .

مجمع عمومی چیست؟

مجمع عمومی، نشستی است که میان سهامداران و مدیران یک شرکت سهامی برگزار می شود و در آن به شرح فعالیت ها و مسائل شرکت پرداخته می شود. در این جلسات، گزارش‌های مختلف مالی در اختیار سهامداران قرار می‌گیرد. با مراجعه به سایت کدال به آدرس www.codal.ir می توانید نمونه تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام برای سال (دوره) مالی منتهی به 1398/12/29 شرکت ملي صنايع مس ايران - نماد: فملي را مشاهده کنید .

چه سهامی در بورس معامله می‌شود؟

شرکت‌های سهامی، شرکت‌هایی هستند که سرمایه آن ها به سهام تقسیم می‌شود. شرکت‌های سهامی بعد از تشکیل و ثبت شدن در دسته شرکت‌های تجاری قرار می‌گیرند. تعداد شرکای این شرکت‌ها نباید کمتر از سه نفر باشد. این شرکت‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند. شرکت سهامی عام و خاص. در ادامه به شرح هر یک از این نوع شرکت‌های سهامی می‌پردازیم .

شرکت سهامی عام چیست؟

شرکت سهامی عام شرکتی است که قسمتی از سرمایه آن از طریق فروش سهام به مردم تامین می شود. موسسین قبلا بیست درصد سرمایه را خودشان تعهد می‌کنند و حداقل ۳۵ درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت در آستانه تاسیس در یکی از بانک‌ها سپرده‌گذاری می‌کنند و سپس اظهارنامه‌ای به ضمیمه طرح اساس‌نامه شرکت و اعلامیه پذیره‌نویسی سهام، به مراجع ثبت شرکت‌ها تسلیم می‌نمایند. سهام شرکت‌های سهامی عام در بازار بورس قابلیت خرید و فروش دارد. ویژگی‌های شرکت سهامی عام به شرح زیر است :

• شرکت‌های سهامی عام نیاز به تشکیل مجمع عمومی دارند؛
• سرمایه لازم برای راه‌اندازی این شرکت‌ها، حداقل پنج میلیون ریال است؛
• اظهارنامه ثبت شرکت در شرکت سهامی عام به امضای موسسین می‌رسد؛
• این شرکت‌ها برای فروش سهام باید اقدام به انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی کنند؛
• شرکت‌های سهامی عام می‌توانند اوراق قرضه منتشر کنند؛
• امضای ورقه تعهد سهم در شرکت سهامی عام نیازمند قبول اساسنامه و تصمیمات مجامع عمومی است؛
• حداقل تعداد اعضا برای تشکیل شرکت سهامی عام ۵ نفر است .

شرکت سهامی خاص چیست؟

شرکت سهامی خاص، شرکتی است که تمام سرمایه آن از طریق موسسان آن تامین می‌شود. راه‌اندازی شرکت‌های عام معمولا با روندها و تشریفات دشواری همراه است به همین خاطر، شرکت‌های سهامی خاص نیز تعریف شده تا راه‌اندازی کسب و کارها و تجارت ساده‌تر و پررونق‌تر شود. شرکت‌های سهامی خاص، مجمع عمومی ندارند و تعداد شرکای آنها کمتر از شرکای شرکت سهامی عامی است. ویژگی‌های شرکت‌های سهامی خاص به تعریف سهامدار چیست؟ این شکل است :

• سرمایه شرکت در هنگام راه‌اندازی کمتر از یک میلیون ریال نیست؛
• تعداد مدیران این شرکت حداقل سه نفر است؛
• تعداد سهام‌داران این شرکت‌ها حداقل سه نفر است؛
• اوراق قرضه قابل انتشار در این شرکت‌ها وجود ندارد؛
• سهام شرکت را نمی‌توان در بازار بورس خرید و فروش کرد، نقل و انتقالات سهام در گروی موافقت مدیران خواهد بود؛
• مسئولیت صاحبان سهام هم محدود به مبلغ اسمی سهام‌شان است .

در متن بالا با سوالاتی همچون سهام چیست؟ سهامدار کیست؟ شرکت سهامی عام چیست؟ شرکت سهامی خاص چیست؟ مجمع عمومی چیست؟ آشنا شدید در صورت وجود ابهام و سوالات بیشتر سوالات خود را برای ما ارسال کنید تا به آن ها پاسخ دهیم .

سهامدار عمده یعنی چه؟|انواع سهامداران در بازار بورس

سهامدار به هر شخص حقیقی یا شخص حقوقی گفته می‌شود که ازنظر قانونی مالک بخشی از سهام در یک شرکت سهامی عام یا شرکت سهامی خاص باشد. هر سهم، قطعه‌ای از سرمایه یک شرکت است که نشان‌دهنده کوچک‌ترین واحد مالکیتی، در یک شرکت هست. سهام‌دار به همان نسبتی که سهام در اختیار دارد، در مالکیت شرکت و تولیدی آن شریک است.

اما منظور از سهامدار عمده چیست ؟در بازار بورس، هر شخص یا اشخاصی که بیش از 1 درصد سهام شرکتی را در اختیار داشته باشد سهامدار عمده محسوب می شود و در لیست سهامداران عمده شرکت قرار می‌گیرد. به‌طور مثال اگر تعداد سهام یک شرکت 500,000,000 سهم باشد، برای قرار گرفتن در لیست سهامداران عمده، حداقل باید 5,000,000 سهم این شرکت را خریداری کنید. قرار گرفتن در لیست سهامداران عمده صرفاً به معنای کسب صندلی میان اعضای هیئت‌مدیره نیست.

در ادامه به معرفی انواع سهامدار در بازار بورس خواهیم پرداخت.

انواع سهامداران در بازار بورس

این گروه‌بندی‌ها بر اساس زمان نگهداری هر سهم از یکدیگر تفکیک‌شده‌اند. سهام‌داران در بازار بورس یا دیدگاهشان‌ بلندمدت بوده و با خرید در نقطه مناسب با توجه به اهدافشان، زمان بسیار زیادی به سهام موردنظر خود اختصاص می‌دهند و تا رسیدن به هدف تعیین‌شده و بدون توجه‌ به نوسانات مثبت و منفی، سهام خود را نگهداری می‌کنند. معمولاً این دسته افراد، زمانی بیش از 6 ماه و حتی 1 سال در برنامه زمانی خود در نظر می‌گیرند و اغلب سودی که کسب می‌کنند بسیار زیاد است.

دسته دوم افراد سهامدار در بازار بورس هدفشان نسبت به دسته اول کوچک‌تر بوده و بالطبع زمان کمتری را برای نگهداری سهام در نظر می‌گیرند که حدوداً ممکن است از سه ماه تا شش ماه طول بکشد. لازم به ذکر است که این دسته سود کمتری نسبت به دسته اول کسب خواهند کرد.

دسته سوم سهامداران در بازار بورس کوتاه‌مدت‌تر می‌باشند؛ یعنی سهم را خریده و با‌ توجه‌ به اهداف فنی، سهم‌ را در زمان مقاومت‌های خاص که باعث افزایش ارزش سهام می‌شود می‌فروشند که معمولاً این گروه بازه زمانی یکتا سه ماه را برای رسیدن به اهداف خود انتخاب می‌نمایند.

دسته چهارم سهامداران در بازار بورس نوسان گیر نامیده می‌شوند که به سودهای گنجشکی و ناچیز راضی هستند. این افراد معمولاً‌ بازه زمانی نوسان ارزش سهام رابین یک روز تا یک ماه در نظر می‌گیرند.

آشنایی با پرکاربردترین سایت سهام‌داران و کاربران بورس

یکی دیگر از پیش‌نیازهای شما برای درک بهتر این مطلب آشنایی با TSETMC هست. بدون شک یکی از پرکاربردترین سایت های سهامداران و کاربران بورس، سایت مدیریت فناوری بورس تهران است. “شرکت مدیریت فناوری بورس تهران” به‌عنوان یکی از شرکت‌های سازمان بورس و اوراق بهادار هست. این شرکت باهدف بهبود کیفیت خدمات و افزایش رضایت مشتریان بازار سرمایه همواره به بهبود فرایندهای خود می‌پردازد. اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر فرآیند این سایت را توضیح دهیم می‌توانیم بگوییم که تمامی معاملات انجام‌شده توسط سهامداران بازار، در این صفحه‌نمایش داده می‌شود و شما می‌توانید به کمک همین هیئت‌رئیسه فرآیند معاملاتی خود را از ابتدا تا انتهای زمان معاملات مشاهده نمایید که در ادامه به معرفی بخش‌های مهم این سایت خواهیم پرداخت.

با کلیک بر روی سربرگ ” بورس اوراق بهادار تهران ” وارد پنجره‌ای می‌شوید که در این قسمت شما اطلاعات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار تهران را مشاهده می‌کنید. این هیئت‌رئیسه از ۸ قسمت تشکیل‌شده که اولین قسمت همه اطلاعات و مابقی اطلاعات جزئی‌تر را نمایش می‌دهد. در قسمت شاخص، شما می‌توانید اطلاعات مربوط به شاخص‌های مختلف و نمودارهای آن‌ها را دربرترین گروه‌های صنعتی مشاهده نمایید. اطلاعات ارزش هر سهام در بازار در طی روزهای اخیر نیز در این بخش قابل‌مشاهده است.

در سربرگ قیمت‌ها، اطلاعات مربوط به قیمت‌ها نظیر بیشترین افزایش و بیشترین کاهش قیمت هر نماد نمایش داده می‌شود. همچنین حق تقدم‌های بورس، ابزارهای نوین مالی و معاملات عمده نمادهای بورس نیز در این قسمت دیده می‌شوند.

در قسمت عرضه و تقاضا، شما برترین عرضه وبرترین تقاضاها را مشاهده می‌نمایید. درواقع برترین صف‌های خرید فروش بازار بورس را می‌توان در این بخش پیدا کرد.

اگر فعال بازار آتی هستید، قسمت ابزارهای مشتقِ و اوراق بدهی، اطلاعات موردنیاز را در اختیار شما قرار می‌دهد. این اطلاعات شامل تعداد، حجم معاملات، ارزش معاملات، پیام‌های ناظر و انواع مختلف عرضه و تقاضا هستند.

قسمت افزایش‌ها و تغییرات، تعدیلات قیمتی سهام، تغییرات ارزش هر سهم در بازار، بیشترین حجم و ارزش معامله و افزایش سرمایه‌ها برای نمادهای مختلف را به شما نمایش می‌دهد.

قسمت نمادها شامل تغییرات هر نماد در بازار بورس هست.

قسمت آخر که همه اطلاعات است، همه این اطلاعات را به‌صورت کلی نمایش می‌دهد.

پیشنهاد می کنیم برای مدیریت بهتر سرمایه تان مقاله مدیریت سرمایه در بورس چگونه است؟ را نیز مطالعه نماید

اکنون‌که موارد پیش‌نیاز برای ادامه این مطلب را درک کردیم به موضع اصلی این مقاله خواهیم پرداخت:

1- حقوق سهامداران به چه صورت است؟

2- تعداد سهام هر شرکت چگونه تعیین می‌شود؟

-3 حقوق صاحبان سهام چیست؟

حقوق سهامداران به چه صورت است؟

در شرکت‌های سهامی، سهام به سه صورت بانام، بی‌نام و ممتاز وجود دارد. افرادی که بخشی از سهام یک شرکت را در اختیاردارند، درواقع صاحبان اصلی شرکت هستند. بر همین اساس این افراد از امتیازات مختص خودشان و حقوق خاصی برخوردار هستند که به‌وسیله قانون تجارت مدیریت می‌شود و با اساسنامه شرکت نمی‌توان آن‌ها را نقض نمود. به‌طورکلی این حقوق به حقوق مالی و غیرمالی تقسیم می‌شوند.

حقوق مالی صاحبان سهام به دو بخش تقسیم می‌شود:

1. سهیم شدن در سودآوری
2. سهیم شدن در دارایی‌های شرکت

سهیم شدن در سودآوری

در رابطه با سهیم شدن در سودآوری، مالکین سهام تا زمانی که مالکیت سهام را در اختیاردارند، مشارکت در سودآوری شرکت از حقوق آن‌ها هست. تقسیم سود میان سهام‌داران بر اساس میزان سهامی است که هر یک از سهامداران در اختیار دارد و توسط مجمع عمومی به‌صورت سالانه معین می‌شود. این سود در طول زمان‌های طولانی می‌تواند مبلغ قابل‌توجهی برای سهام‌داران باشد. منظور از سود، سود قابل‌تقسیم هست که عبارت است از سود خالص به‌دست‌آمده در طول سال مالی شرکت منهای زیان‌های سال‌های مالی قبل و پس‌انداز قانونی ناشی از کسر یک‌بیستم از سود خالص در هرسال مالی و سایر اندوخته‌های اختیاری بعلاوه ی سودهای تقسیم‌نشده سال قبل.

بعلاوه با توجه به قانون تجارت سود قابل‌تقسیم باید به‌صورت نقد به صاحبان سهم پرداخت شود نه به‌صورت سهام جدید. درهرصورت پرداخت سود کاملاً وابسته به این است که سودی توسط شرکت حاصل‌شده باشد؛ در غیر این صورت، پرداخت هرگونه سود به طرز و شکل‌های گوناگون به‌منزله پرداخت سود غیرواقعی است که قوه قانون‌گذار آن را ممنوع اعلام کرده است. پرداخت سود قابل‌تقسیم توسط مجمع عمومی تعیین می‌شود اما در خصوص شکل سود پرداختی هیئت‌مدیره نحوه پرداخت را تعیین خواهد کرد که شرکت موظف است بعد از گذشت هشت ماه سود تقسیم‌پذیر را برای صاحبان سهام ارسال کند.

سهیم شدن در دارایی‌های شرکت

سهیم شدن در دارایی‌های شرکت، هر یک از سهام‌داران به نسبت سهامشان در دارایی شرکت سهیم هستند؛ بنابراین:

• صاحبان سهام در زمان حیات هرچه بیشتر سهام داشته باشند نسبت به خرید سهام جدید مقدم‌اند.

2- در زمان انحلال شرکت و پس از پرداخت تمامی بدهی‌های آن شرکت، سهامداران به نسبت سهام خود در شرکت، از دارایی باقی‌مانده سهم خواهند برد، مگر اینکه سهامدار، دارای سهام ممتاز باشد.

حقوق غیرمالی سهامداران به چهار بخش تقسیم می‌شود:

• سهامدار حق‌دارند که از تمام روند شرکت در معاملات و حوزه‌های مختلف اطلاع حاصل کند و این حق در ماده 139 قانون تجارت صریحاً ذکرشده است. در رابطه با این حق هیچ استثنایی نباید قائل شد چراکه حتی فردی با یک درصد سهام نیز باید از روند تمام فعالیت‌های شرکت مطلع شود.
• سهامدار حق دارد که عضو شرکت باشد و بدون رضایت او هیچ راهی برای خارج کردن وی از شرکت وجود ندارد. مگر در شرایط خاصی که قانون‌گذار سهامدار را از این حق محروم کرده است.
• حق رأی در قانون ایران مهم‌ترین حق فردی سهامدار است. این حق به سهامدار امکان می‌دهد در تصمیمات دسته‌جمعی راجع به شرکت مشارکت داشته باشد. حق رأی به نسبت میزان سهم در افراد مختلف، ارزش بیشتری دارد.
• یکی از خصوصیت‌های بارز سهام این است که قابل‌انتقال است. نه خود شرکت می‌تواند در انتقال سهام دخالت کند و نه حتی خود صاحب‌سهم.

حقوقی را که سهامداران شرکت سهامی به علت صاحب‌سهم بودن دارند می‌توان به‌طورکلی در میان موارد زیر تقسیم کرد:

حق رأی در تمامی مجامع عمومی، حق داوطلب شدن برای کرسی هیئت‌مدیره و بازرسی، حق مراجعه به صورتحساب‌ها، حق مراجعه به گزارش بازرسان، حق درخواست تشکیل مجمع به شرطی که صاحب پیش از یک‌پنجم سهام شرکت باشند، حق فروش و انتخاب سهام، حق دریافت سود سالانه، حق استفاده از سهام ممتاز، حق دریافت پس‌انداز قابل‌تقسیم شرکت، حق سود از افزایش ارزش سهام در بازار، حق خریداری سهام جدید، حق وتوی افزایش سرمایه، حق دریافت مبلغ کاهش‌یافته در صورت کاهش ارزش سهام در بازار، حق شکایت علیه مدیران شرکت.

تعداد سهام هر شرکت چگونه تعیین می‌شود؟

تعداد سهام هر شرکت بر اساس نوعشان تعیین می‌شوند. زیرا در بازار سهام هیچ واژه‌ای به نام “تعداد سهام” وجود ندارد چراکه شرکت‌ها ازنظر تعدادی هیچ محدودیتی ندارند و همیشه می‌توانند از گزینه‌ی افزایش سرمایه استفاده کنند و هرچه سرمایه‌ی شرکتی افزایش یابد تعداد سهامش نیز به همان نسبت افزایش می‌یابد. سهم‌ها به شکل‌های مختلفی وجود دارند که در ادامه به معرفی مهم‌ترینشان خواهیم پرداخت:

• سهام بانام و بی‌نام: برگه‌ی چکی را فرض کنید که در وجه شخص الف نوشته شده باشد. طبیعتاً تنها کسی که قادر به اجرای عملیات برداشت هست خود فرد ذکرشده است. در بازار سهام نیز چنین حالتی برای این نوع سهام قائل تشبیه است. سهام بانام به برگه سهامی گفته می‌شود که در آن نام شخص صاحب سهام درج‌شده باشد بدان معنا که کسی جز همان فرد سهامدار قادر به انتقال آن برگه‌ی سهامی نیست. و اما سهام بی‌نام به برگه‌ی سهامی‌ می‌گویند که مانند مثال در وجه حامل تائید شده باشد بدان معنا که هرکسی با در اختیار داشتن برگه‌ سهامی قادر به خرید فروش آن سهام است.
• سهام ارزشی: سهامی که ازنظر بنیادی ارزشمند بوده و به‌طور عموم می‌توان از آن‌ها به عنوان سهام ایمن یادکرد.و چندین سال است که اصطلاحاً در سطح بالغ خود قرار دارند و می‌توان از آن‌ها به‌عنوان سهام با سود نقدی جذاب اشاره کرد.
• سهام رشدی: در این دسته سهامی قرار می‌گیرد که به دلایل مختلف به کمک تحلیل‌های فنی از پتانسیل رشد بسیار خوبی برخوردارند که معمولاً به سودهای جذابی ختم خواهند شد.

در انتها به موضوع حقوق صاحبان سهام خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

حقوق صاحبان سهام چیست؟

حقوق صاحبان سهام معرف علایق سهام‌داران و صاحبان اصلی شرکت، نسبت به دارایی‌های خالص شرکت است. حقوق صاحبان سهام که آن را با عنوان سهام باارزش ویژه می‌شناسند، نشان‌دهنده آن است که هر شخص حقوقی یا حقیقی تا چه اندازه صاحب و مالک یک شرکت هست. حقوق صاحبان سهام نوعی مالکیت در تمامی دارایی‌های یک شرکت است. حقوق صاحبان سهام به‌طور ساده، مقدار ارزش یک شرکت است که به یک شخص حقیقی یا حقوقی تعلق دارد. حقوق صاحبان سهام ممکن است با انجام فعالیت‌های مثبت یا منفی در ارزش سهام آن شرکت تأثیر داشته باشد. ولی اگر شرکتی سود حاصل‌شده از فروش اجناس یا ارائه خدمات را میان سهامداران شرکت توزیع نکند تمامی اعضا با افزایش حقوق صاحبان سهام مواجه خواهند شد و اما درصورتی‌که یک شرکت منحل شود حقوق سهامداران پس از کسر تمامی بدهی‌ها به نسبت میزان سهمشان بین آن‌ها تقسیم خواهد شد.

حقوق صاحبان سهام به‌طورکلی شامل شش صلی می‌شوند که عبارت‌اند از:

سرمایه قانونی سهامدار

بخشی از حقوق صاحبان سهام در ابتدای تأسیس یک شرکت تبدیل به سرمایه شرکت شده و برای خرید ابزارآلات ماشین‌ها و… مورداستفاده قرار می‌گیرد.

افزایش سرمایه شرکتی

در بسیاری از موارد مدیران شرکت برای جذب سرمایه بیشتر به طرق مختلف مانند افزایش گردش پول نقد داخلی شرکت و یا اموری که نهایتاً باعث افزایش ارزش سهام می‌شود اقدام به دریافت سرمایه از افراد سهامدار جدید و قدیمی می‌کنند؛ که این امر نهایتاً منجر به افزایش حقوق صاحبان هر سهم خواهد شد.

پس‌انداز شرکت

به‌طورکلی به میزان مال باقی‌مانده در تعریف سهامدار چیست؟ حساب شرکت را که بین افراد سهامدار تقسیم‌نشده و در اختیار شرکت باقی می‌ماند پس‌انداز شرکت می‌گویند. این سرمایه نیز قانونی است و بخشی از حقوق صاحبان سهام محسوب می‌شود. این سود شرکت‌های سهمی که با عنوان “اندوخته” شناخته می‌شود بخشی از سود واحد تجاری است و به بهانه‌های مختلف مانند اطمینان سهامداران و منافع اعتباردهندگان درگرو واحد تجاری که شرکت مذکور باشد باقی می‌ماند.

اندوخته قانونی و رسمی

این مورد با مورد سوم که بالاتر توضیح دادیم قدری متفاوت است. طبق آن شرکت‌ها و واحدهای تجاری سهامی می‌توانند یک‌بیستم از سود خالص سالانه را در اختیار خود نگه‌دارند و این مورد به‌صورت کامل در قانون تجارت به تفضیل شرح داده‌شده است.

پس‌انداز احتیاطی

این پس‌انداز مانند اندوخته قانونی الزامی نیست اما خوب است که برای جلوگیری از مشکلات آتی به تقویت بنیه مالی شرکت بپردازیم که مقدار آن توسط اساسنامه از قبل تعیین‌شده و یا مجمع عمومی سهامداران تصویب خواهد شد.

پس‌انداز توسعه

این پس‌انداز را برای توسعه پروژه‌های آتی در نظر می‌گیرند که به تائید و نظارت توسعه نیز نیازمند است. سوا از اینکه تمامی این پس‌انداز معاف از مالیات هست.

نکته: طبق استاندارد حسابداری که از ابتدای سال 1398 لازم‌الاجرا هست، عنوان “حقوق صاحبان سهام” به‌عنوان “حقوق مالکانه” تغییر نام پیداکرده است.

سهامداران حقیقی‌ و سهامداران حقوقی‌ چه تفاوتی با هم دارند؟

به گزارش «دنیای بورس»، گزارش زیر به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.

• سهام چیست؟ سهامدار کیست؟
• منظور از ارزش اسمی و بازاری سهام چیست؟
• چند نوع سهامداران داریم؟
• به چه سهامدارانی حقیقی گفته می‌شود؟
• سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟
• دیدگاه سهامداران حقیقی برای خرید و فروش سهام چیست؟
• سهامداران حقوقی چه دیدگاهی دارند؟
• استراتژی سهامداران حقوقی در بازار سرمایه ایران چیست؟
• بازارگردان کیست؟
• آیا سهامداران حقوقی بازارگردانان مناسبی هستند؟
• واکنش بازار سهام به نحوه آرایش سهامداران حقیقی
• رفتار سهامداران حقوقی چگونه به بازار سهام جهت می‌دهد؟
• خالص خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی چطور مشخص می‌شود؟
• میزان مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی یعنی چه؟
• منظور از تغییر مالکیتهای بورسی چیست؟
• ارزش معاملات کل و خرد بورس چگونه مشخص می‌شود؟
• خرید و فروش سهامداران حقوقی نوعی سیگنال به بازار است؟
• چرا سهامداران حقوقی در نقش خریدار ظاهر می‌شوند؟
• آیا تحلیل شرکت‌های حقوقی در خصوص ارزندگی سهام همیشه درست است؟
• چرا سهامداران حقوقی فروشنده سهم می‌شوند؟

سهام چیست؟ سهامدار کیست؟

سهام یکی از انواع اوراق بهادار است، اوراق بهادار یک نوع ابزار مالی است. در اصل شما با پرداخت مبلغی بخشی از سهام یک شرکتی را خریداری می‌کنید، به طوری که بسته به میزان سهامی که خریداری کرده‌اید در آن شرکت مالکیت دارید یا به عبارتی سهامدار آن می‌شوید.

در واقع اگر تمامی سرمایه شرکتی را به قسمت‌های مساوی تقسیم کنیم به هر قسمت یک سهم می گویند.

شما با خرید یک سهم مالکیت یک شرکت بورسی را به دست می‌آورید یا اصطلاحا سهامدار آن شرکت می‌شوید از طرفی علاوه بر مالکیت یک شرکت، مزایایی هم به شما تعلق می‌گیرد.

در خارج از بازار سهام برای داشتن مالکیت یک شرکت سرمایه زیادی لازم دارید.

منظور از ارزش اسمی و بازاری سهام چیست؟

هر سهم دارای دو ارزش اسمی و بازاریست. ارزش اسمی در ایران 100 تومان است. مثلا شرکتی که به تازگی تاسیس و وارد بورس اوراق بهادار می‌شود برای این‌که تعداد سهام را مشخص کند و هر سهم ارزش‌گذاری شود باید میزان سرمایه را تقسیم بر 100 تومان کند و بعد از مشخص شدن تعداد سهام کل، قیمت یا ارزش بازاری سهم براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. پس قیمتی که ما روزانه در هر سهم میبینیم همان قیمت بازاری یا واقعی آن سهم است.

چند نوع سهامداران داریم؟

ما دو نوع سهامدار داریم؛ سهامداران حقیقی یا خرد و سهامداران حقوقی یا عمده

به چه سهامدارانی حقیقی گفته می‌شود؟

هر کدام از ما که دارای هویت فردی جداگانه هستیم یک فرد حقیقی محسوب می‌شویم.

پس اگر ما افراد حقیقی سهام شرکتی را خریداری کنیم به ما سهامدار حقیقی می‌گویند. یعنی به صورت انفرادی کد بورسی دریافت کرده و معامله می‌کنیم.

سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟

گاه اشخاص حقیقی در کنار هم جمع شده و جدا از شخصیت فردی خود، مجموعه‌ای مستقل مانند سازمان‌ها، نهادها، شرکت‌ها… را تشکیل می‌دهند.

به این مجموعه‌ که شخصیت فرضی و اعتباری دارد و نام و نشان جداگانه و اهداف مشخصی را دنبال می‌کند، شخص حقوقی می‌گویند.

برای مثال شرکت مینو یک شخص حقوقی محسوب می‌شود. این اشخاص حقوقی توسط افراد حقیقی تحت عنوان هیئت مدیره اداره می‌شود و می‌توانند کد بورسی مختص به خود را دریافت کنند.

پس هرگاه صحبت از سهامداران حقوقی یا بازیگران حقوقی شد منظور همان شرکت‌های ثبت شده‌ای هستند که از طریق این شرکت‌ها اقدام به معامله در بازار سهام می‌کنند.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سبدگردانی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاری‌ها و … از جمله نهادهای فعال مالی در بازار سرمایه به حساب می‌آیند که هرکدام یک شخص حقوقی هم محسوب می‌شوند.

دیدگاه سهامداران حقیقی برای خرید و فروش سهام چیست؟

همان‌طور که گفته شد، سهامداران حقیقی به صورت انفرادی خرید و فروش می‌کنند، این افراد اغلب دید کوتاه‌مدت بر سهام دارند و ممکن است براساس جو و شایعات بازار و یا نظرات و تحلیل‌های شخصی خود خرید و فروش‌های هیجانی داشته باشند.

البته این به معنای این نیست که تمامی سهامداران حقیقی به این صورت معامله کنند اما قاعدتا ما نمی‌توانیم جز عده‌ای اندک از این افراد را تحلیلگر حرفه‌ای بدانیم.

برخی از این نوع سهامداران مخصوصا تازه‌واردان بازار در صف‌‌های خرید، خریدار و در صف‌های فروش، فروشنده هستند.

رفتار مخرب و هیجانی این دسته از سهامداران می‌تواند بسیار به بازار سهام آسیب وارد کند.

به همین منظور همواره به این دسته از سهامداران به ویژه تازه‌واردان پیشنهاد می‌شود در بدو ورود به بازار سهام یا از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری اقدام کنند یا از مشورت افراد خبره و تحلیگران معتبر استفاده کنند.

سهامداران حقوقی چه دیدگاهی دارند؟

برخلاف سهامداران حقیقی‌ بازار، سهامداران حقوقی بیشتر نگاه بلندمدت و بنیادی بر سهم دارند.

این سهامداران اصولا تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای دارند، با کلیات بازار پیش می‌روند. در روزهای منفی بازار خریدار و در روزهای مثبت فروشنده می‌شوند تا تعادل بازار سهام برهم نخورد.

حجم معاملاتی که این دسته از سهامداران انجام می‌دهند بسیار بیشتر از سهامداران حقیقی است و کمتر رفتار هیجانی از آن‌ها دیده می‌شود.

استراتژی سهامداران حقوقی در بازار سرمایه ایران چیست؟

در هر سرمایه‌گذاری اگر تحلیل و تجزیه درستی صورت نگیرد، نتیجه‌ای دل‌خواه و مطلوبی نخواهد داد. حتی در روزهای مثبت بازار سهام هم هستند افرادی که با رفتار غلط در معاملات متضرر شده‌اند.

در نتیجه هر دو دسته سهامدار هم سهامداران حقیقی‌ و هم سهامداران حقوقی‌ باید سهامی را انتخاب کنند که تمامی فاکتورهای ارزندگی را داشته باشد.

سهامداران حقوقی با توجه به حجم زیاد معاملاتی که انجام می‎دهند، سرمایه کلانی که در بازار سهام دارند و همچنین نظارتی که همواره از سوی نهادناظر، مالکین و سهامداران حقیقی بر عملکرد این شرکت‌ها وجود دارد، باید همواره پاسخگو باشند و در نتیجه تصمیم‌گیری در خصوص خرید و فروش سهام به شدت در معرض ریسک قرار دارد.

به همین منظور سرمایه‎گذاری آن‌ها باید براساس تحلیل‌های تیمی و کارشناسی صورت گیرد.

در بازار سرمایه ایران سهامداران حقوقی نقش بازارگردان را ایفا می‌کنند.

بازارگردان کیست؟

بازارگردانی به این صورت است که با خرید و فروش سهام نقدینگی را در بازار به گردش در می‌آورند، عرضه و تقاضا را بالا می‌برند یا به عبارتی سهام در میان سهامداران چه سهامداران حقیقی و چه سهامداران حقوقی دست به دست می‌شود.

به این ترتیب دو وظیفه خطیر یک بازارگردان افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش دامنه نوسان قیمت اوراق بهادار است.

همان‌طور که گفته شد بازارگردان در روزهای مثبت بازار فروشنده و در منفی‌های بازار خریدار می‌شود تا بازار با نوسان شدید مواجه نباشد.

آیا سهامداران حقوقی بازارگردانان مناسبی هستند؟

با این وجود برخی کارشناسان معتقدند که سهامداران حقوقی نمی‌توانند در نقش بازارگردان وظایف خود را به درستی انجام دهند و این کار باید توسط نهاد دیگر انجام شود. چراکه در این‌جا منافع سهامداران حقوقی هم درگیر است، به طوری که ممکن است با توجه به رصدگری دقیق و هوشمندانه سریع‌تر از اخبار مرتبط با سهام شرکت‌ها مطلع شده و واکنش نشان دهند.

موضوعی که در خرید و فروش سهامداران حقوقی‌ باید به آن توجه شود این است که برخی از سهامداران حقوقی‌ تعداد اندکی از سهام شرکتی را دارند که تاثیر زیادی بر قیمت سهم ندارند ولی برخی دیگر با توجه به خرید حجم بالا از سهام شرکتی، می‌توانند قیمت و بهای سهمی را تعیین کنند و به نوعی با خرید و فروش به آن جهت بدهند.

به عبارتی می‌توانند ایجادکننده یک حرکت مثبت یا منفی در سهم باشند.

واکنش بازار سهام به نحوه آرایش سهامداران حقیقی

تصمیم‌های سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی بازار در راستای خرید و فروش سهام همواره مورد توجه اهالی بازار سهام بوده است چرا که رویکرد آن‌ها می‌تواند بازار را جهت بدهد.

همان‌طور که گفته شد سهامداران خرد یا همان سهامداران حقیقی‌ بازار اغلب با توجه به دید کوتاه‌مدتی که دارند نسبت به سهامی توجه نشان می‌دهند که سود بیشتر در زمان کمتر بدهد فارغ از ارزندگی آن سهم بر اساس فاکتورهای بنیادی.

این موضوع گاه آسیب‌های فراوانی به آن‌ها زده و علاوه بر زیانی که گریبان‌گیرشان شده سهم را دستخوش نوسانات زیاد کرده به طوری که سهمی گاه چند برابر ارزش ذاتی خود معامله می‌شود و گاه برعکس این موضوع، سهام ارزنده از چشم سهامداران حقیقی دور می‌ماند.

در نتیجه همان‌طور که گفته شد واکنش‌های هیجانی اغلب از سوی این دسته از سهامداران است.

رفتار سهامداران حقوقی چگونه به بازار سهام جهت می‌دهد؟

سهامداران حقوقی که اغلب براساس تحلیل و ارزندگی سهم معامله انجام می‌دهند بسیار در جهت دهی به بازار سهام موثرتر از سهامداران حقیقی عمل می‌کنند. این نوع از سهامداران کمتر هیجانی برخورد کرده هرچند که رفتار آنان ممکن است بازتاب هیجانی به بازار بدهد.

بدین‌ترتیب رصد رفتار این دو دسته از سهامداران بسیار مهم است و روزانه خالص خرید و فروش و همین‌طور میزان مشارکت و ارزش معاملاتی که توسط افراد حقیقی و حقوقی انجام شده است، بررسی می‎‎شود.

خالص خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی چطور مشخص می‌شود؟

هرگاه میزان خرید سهام توسط سهامداران حقیقی و یا سهامداران حقوقی از میزان فروش آن بیشتر باشد، تفاضل ارزش خرید از فروش عددی مثبت را نشان می‌دهد که بیانگر این است که سهامدار خریدار بوده و یا بالعکس اگر ارزش خرید نسبت به فروش کمتر باشد، تفاضل ارزش خرید از فروش منفی شده و بیانگر فروشنده بودن سهامدار است.

به عبارتی گفته می‌شود خالص خرید یا فروش سهامداران حقیقی‌ یا سهامداران حقوقی‌ فلان عدد است.

میزان مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی یعنی چه؟

میزان مشارکت بیانگر میزان معاملاتی است که سهامداران حقیقی یا سهامداران حقوقی به نسبت یکدیگر روزانه انجام می‌دهند.

مثلا می‌گویند میزان مشارکت سهامداران حقیقی‌ در معاملات فلان روز بیشتر از سهامداران حقوقی‌ بود.

منظور از تغییر مالکیتهای بورسی چیست؟

وقتی می‌گوییم تغییر مالکیت‌ها در روز مثلا سوم مرداد حقیقی به حقوقی بوده است یعنی نقدینگی از پرتفوی (سبد سهام) سهامداران حقیقی به پرتفوی سهامداران حقوقی منتقل شده است یا به عبارتی سهامداران حقیقی بیشتر فروشنده بودند و سهامداران حقوقی خریدار و این موضوع می‌تواند بالعکس باشد.

ارزش معاملات کل و خرد بورس چگونه مشخص می‌شود؟

ارزش کل معاملات سهام، مجموع کل خرید و فروش‌ها یا همان معاملات سهامداران حقیقی‌ و سهامداران حقوقی‌ بازار است. اما هرگاه گفته می‌شود ارزش معاملات خرد فلان عدد است یعنی ارزش معاملات بدون در نظر گرفتن معاملات بلوکی (عمده)، اوراق مشارکت و دادوستدهای صندوق‌های سرمایه‎گذاری.

خرید و فروش سهامداران حقوقی نوعی سیگنال به بازار است؟

باتوجه به موارد گفته شده ممکن است این موضوع مطرح شود که سهامداران حقوقی به خاطر حجم معاملات و میزان سرمایه‌ای که در بازار سهام گذاشته‌اند، تیم تحلیلگر حرفه‌ای دارند و با توجه به نفوذ بیشتری که دارند زودتر از سهامداران حقیقی از اطلاعات شرکت‌ها آگاه می‌شوند پس می‌توانند لیدر خوبی برای بازار باشند.

پس ما باید با خرید سهامداران حقوقی‌ خریدار شویم یا با فروششان بفروشیم.

اما برای تصمیم‌گیری باید فاکتورهای زیر را بررسی کنیم:

چرا سهامداران حقوقی در نقش خریدار ظاهر می‌شوند؟

گاهی ممکن است ببینید که سهامدار حقوقی در یک سهمی در یک محدوده معین خریدار است. از این موضوع دو برداشت می‌شود داشت.

برداشت اول این است که آن سهامدار حقوقی سهام شرکت را بر اساس فاکتورهای مختلف بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که قیمت فعلی برای خرید سهم مناسب است و یا به عبارتی سهم ارزنده است. به همین دلیل شروع به خرید سهم می‌کند.

در حالت دیگر سهامدار حقوقی در نقش حمایت‌کننده سهام وارد عمل می‌شود. یعنی همان‌طور که گفته شد با خرید و فروش خود بازار را متعادل نگه میدارد و مانع از نوسانات شدید می‌شود.

آیا تحلیل شرکت‌های حقوقی در خصوص ارزندگی سهام همیشه درست است؟

در این حالت باید سهم را بررسی کنیم که آیا واقعا سهام شرکت ارزش خرید دارد یا خیر. همان‌طور که می‌دانید، تحلیل‌ها می‌توانند متفاوت باشند.

گاه دو تحلیلگر حرفه‌ای هم می‌توانند نظرات متغایر از هم داشته باشند.

به هر حال در هر شرایطی خطای انسانی وجود دارد و ممکن است گاهی خبر کوچکی از دید بسیاری از تحلیلگران دور بماند، کما این‌که بسیار در ارزندگی سهمی اثرگذار باشد.

پس نمی‌توان گفت که سهامداران حقوقی همیشه تحلیل‌های درستی از سهام شرکت‌ها دارند و سهامداران حقیقی در تشخیص ارزندگی سهمی همیشه ضعیف عمل می‌کنند.

چرا سهامداران حقوقی فروشنده سهم می‌شوند؟

در بحث فروش گاه ممکن است شرکتی برای تامین نقدینگی لازم به منظور اجرای طرح‌های توسعه‌ای و یا پرداخت بدهی و . اقدام به فروش سهام خود کند.

یا در حالت دیگر سهامدار حقوقی سود مد نظر را کسب کرده و به این نتیجه رسیده که سهم توان سوددهی بیشتر را ندارد و در نتیجه ممکن است اقدام به فروش سهام خود کند.

به عبارتی این دید را دارند که سهم دیگر ارزنده نیست و یا در نهایت باز هم به بحث جلوگیری از ایجاد نوسانات شدید و متعادل‌سازی بازار می‌رسیم.

بنابراین به طور دقیق نمی‌توان گفت که همگام با خرید و فروش سهامداران حقوقی‌، سهامداران حقیقی بازار باید خریدار یا فروشنده باشند یا خیر.

به همین منظور پیشنهاد می‌شود کلیه اخبار بورسی و مرتبط با شرکت‌ها به دقت رصد شود و سنجش ارزندگی سهام براساس فاکتورهای بنیادی انجام شود.

سهم و سهام چیست و خرید و فروش آن چگونه انجام می شود؟

بازار سرمایه در ایران آنچنان که باید، مورد توجه قرار نگرفته است. به همین دلیل است که بسیاری از مردم سرمایه‌های خود در بانک‌ها نگهداری می‌کنند و به اندک سود سپرده‌های بانکی راضی هستند. افرادی هم که جسارت و شجاعت بیشتری دارند از سرمایه خود برای راه‌اندازی یک کسب و کار استفاده می‌کنند.

عده‌ای دیگر هم سرشان را به بازار ملک، ارز و طلا گرم کرده‌اند. بسیاری از افراد درکی از مفهوم سهام ندارند و در پاسخ به این سوال که سهم و سهام چیست؟ تنها سکوت می‌کنند. به همین دلیل در این مقاله به تعریف سهام می‌پردازیم.

سهم و سهام چیست؟

اگر سرمایه شرکت‌های سهامی را به قسمت‌های برابر و مساوی تقسیم کنیم هر قسمت برابر با یک سهم می‌شود. این سهم، نشان دهنده میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. دارنده سهم نمی‌تواند به نسبت سهم خود ادعایی برای مالکیت بخشی از دارایی‌های شرکت داشته باشد.

در عوض، به اندازه سهم خود در شرکت، دارای حق و حقوق است. بر اساس این حق، سهام‌دار می‌تواند از منافع شرکت استفاده کند، در مجمع عمومی رای دهد و در صورت انحلال شرکت از دارایی شرکت سهیم خواهد شد.

انواع سهام

سهام مورد معامله در بورس اوراق بهادار را از سه منظر می‌توان دسته‌بندی و مورد بررسی قرارداد:

سهام بانام و بی‌نام

منظور از سهام بانام این است که نام صاحب سهام (خریدار سهم) بر روی ورقه سهام درج می‌شود و درنتیجه قابلیت نقل و انتقال تنها از طریق معاوضه امکان‌پذیر می‌گردد. فرضاً اگر شخص الف خریدار سهام باشد تحت هیچ شرایطی شخص نمی‌تواند اقدام به فروش سهام نماید. اما سهام بی‌نام اصطلاحاً در وجه حامل صادرشده و هر فردی که برگه سهام را در اختیار داشته باشد می‌تواند اقدام به فروش سهام نماید. لازم به ذکر است که تمامی سهام مورد معامله در بازار بورس اوراق بهادار تهران بانام می‌باشد.

از منظر رفتار سهام

با استناد به کتاب مدیریت پرتفوی با رویکرد کاربردی می‌توان سهام حاضر در بورس را به‌ شرح ذیل دسته‌بندی کرد:

سهام ارزشی: سهامی که از منظر بنیادی ارزشمند بوده و عموماً می‌توان از آن‌ها به سهام ایمن اشاره کرد و چندین سال است که به‌اصطلاح در سطح بالغ خود بوده و می‌توان از آن‌ها به‌عنوان سهام با سود نقدی جذاب یادکرد.

سهام رشدی: در این دسته سهامی قرار می‌گیرد که به دلایل بنیادی مختلف پتانسیل رشد بسیار خوبی دارند و می‌توان با تلفیق تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال سود جذابی را شناسایی کرد.

علاوه بر دسته‌بندی فوق می‌توان با توجه به وضعیت بازار بورس ایران سهام دیگری همچون سهام نوسانی، سهام روندی و …. را تعریف کرد که در مقاله‌ای دیگر در رابطه با آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

از منظر ماهیت سهام:

سهام عادی و سهام ممتاز در بسیاری از کشورهای جهان رایج بوده و مورد دادوستد قرار می‌گیرد. در ادامه در رابطه با سهام عادی توضیحات مبسوطی ارائه‌شده است. سهام ممتاز نیز دارای انواع مختلفی همچون جمع شونده، غیر جمع شونده، با حق رای مضاعف و …. دارد، اما با توجه به اینکه طبق قانون تجارت ایران شرکت‌های حاضر در بورس اوراق بهادار مجاز به انتشار سهام ممتاز نیستند از توضیح آن خودداری می‌کنم.

منظور از سهام عادی چیست؟

سهام در واقع یک ورقه بهادار است که بیانگر ادعای مالکیت دارنده آن نسبت به دارایی‌ها و سود شرکت می‌باشد و در واقع این فرد جزو مالکان شرکت سهامی می‌گردد. حال اینکه سرمایه‌گذار چند درصد از مالکیت شرکت را دارا هست؟ برای این منظور بایستی ببینیم که این سرمایه‌گذار چند درصد از کل سهامی که منتشرشده را در اختیار دارد، مثلاً فرض کنید یک شرکت سهامی تعداد ۱۰۰ میلیون سهم را منتشر کرده است. حال اگر یک سهامدار تعداد ۱ میلیون سهم از آن شرکت را در اختیار داشته باشد، در واقع مالک یک درصد از شرکت مزبور است. عموم سرمایه‌گذاران خرد درصد مالکیت زیر یک درصد دارند مگر آنکه هدف خاصی را دنبال نمایند.

ویژگی‌های سهام عادی

۱- مالکان این نوع از ورقه بهادار در تمامی مجامع من‌جمله عمومی عادی، فوق‌العاده جهت افزایش سرمایه دارای حق رای می‌باشند و به ازای هر سهم یک حق رای دارند. معمولاً در مجامع مذکور اشخاص حقیقی یا حقوقی که جزو سهامداران درصدی( سهامداران بیش از یک درصد ) یا سهامدار عمده هستند از قدرت بیشتری جهت اعمال خواسته خود برخوردارند چون تعداد سهام بیشتری را نسبت به سایرین در اختیاردارند.

۲- دارنده سهام عادی از سود نقدی مصوب مجامع بهره‌مند گردد. لازم به ذکر است که شرکت‌های سهامی مدتی پس از پایان سال مالی خود مجمع عمومی عادی صاحبان سهام را برگزار می‌کنند و درصورتی‌که در مجمع تصویب گردد به ازای هر سهم درصدی از سود هر سهم محقق شده را بین سهامداران تقسیم کننند و مالکان سهام عادی از سود نقدی مزبور بهره‌مند می‌شوند.

۳- اولویت در افزایش سرمایه: زمانی که شرکت اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می‌کند اولویت با سهامدارانی است که در مجمع شرکت کرده‌اند( در زمان برگزاری مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه سهامدار شرکت بوده‌اند) و از این طریق می‌توانند درصد مالکیت خود را حفظ نمایند.

۴- قابلیت بالای نقد شوندگی: برخلاف سهام شرکت‌هایی که در بازار حضور ندارند سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار به‌راحتی معامله می‌گردند و درصورتی‌که مالک سهام بخواهد از سهم خارج شود و سهام خود را به فروش برساند به دلیل وجود بازار رسمی بورس اوراق بهادار به‌راحتی می‌تواند به متقاضیان سهام خود را عرضه نماید.

۵- مسئولیت محدود: سهامداران در قبال بدهی‌هایی که شرکت سهامی اخذ می‌نماید مسئولیت محدود دارند و این بدین معناست که در صورت عدم توانایی شرکت در بازپرداخت دیون، دارایی‌های شخصی سرمایه‌گذاران درخطر نیست و مسئولیت آن‌ها تنها به میزان آورده‌شان است.

۶- امکان کسب بازدهی بالا: درصورتی‌که سرمایه‌گذاران با توجه به‌تمامی ابعاد تحلیلی اقدام به سرمایه‌گذاری نمایند در بورس اوراق بهادار و در طی یک سال عموماً می‌توان بازدهی بیشتر از سود سپرده بانکی را کسب کرد.

شاید بد نباشد کمی هم در مورد مفهوم «سرمایه» و چیستی رقم «۱۰۰۰ ریال» برایتان بگوییم.

منظور از سرمایه شرکت های سهامی چیست؟

منظور از «سرمایه» در واقع همان آورده مالکین شرکت است. هر شرکت برای انجام فعالیت‌های تجاری و کسب درآمد در ابتدا باید سرمایه‌ای داشته باشد. حداقل مبلغ این سرمایه از پنج میلیون ریال شروع می‌شود و حداکثری برای آن تعریف نشده است.

در تاریخ نگارش این مقاله، بیشترین میزان سرمایه متعلق به شرکت «سرمایه گذاری نفت و گاز تأمین» با نماد «تاپیکو» است که با مبلغ سرمایه ۸۱۵۰۰ میلیارد ریال در بازار سرمایه فعالیت دارد.

بر اساس ماده ۲۹ قانون تجارت، ارزش اسمی هر سهم در شرکت‌های سهامی عام «هزار ریال» است. شاید با خودتان بگویید: «این مبلغ هزار ریال – یا ۱۰۰ تومان – چه کاربردی می‌تواند داشته باشد؟» در پاسخ باید بگوییم که برای به دست آوردن تعداد سهام شرکت‌ها از «مبلغ اسمی» هر سهم استفاده می‌شود.

اگر بخواهیم تعداد سهام هر شرکت را به دست آوریم باید مبلغ سرمایه شرکت را – که در بخش حقوق صاحبان سهام عنوان می‌شود – بر عدد مبلغ اسمی یا همان ۱۰۰۰ ریال تقسیم کنیم. برای روشن‌تر شدن این موضوع به محاسبه تعداد سهام شرکت سهامی عام «توکاریل» با نماد «توریل» می‌پردازیم:

مبلغ سرمایه در ترازنامه تصویر بالا، ۲۰۰۰ میلیارد ریال است. بنابراین، تعداد سهام شرکت توریل بر اساس محاسبات ترازنامه‌ای شرکت برابر است با:

۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰/۱۰۰۰=۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ عدد سهم

سهام شرکت را می‌توان به کیکی تشبیه کرد که به قسمت‌های برابر، برش خورده است. هر فرد با توجه به سهم خود بر یک عدد یا تعدادی از آن برش‌ها حق مالکیت دارد.

✔ فلسفه وجودی سهم چیست؟

برای درک اهمیت وجودی سهام و پاسخ به پرسش سهم چیست در ابتدا از دید یک شرکت به ماجرا نگاه می‌کنیم و سپس از منظر سرمایه‌گذاران به سهام می‌نگریم. فرض کنید شما سرمایه‌ای دارید و می‌خواهید کسب‌وکاری را راه‌اندازی کنید.

کار را با خرید مواد لازم و تجهیزات مورد نیازتان آغاز می‌کنید. به مرور فعالیت خود را گسترش می‌دهید و پس از چندین سال شرکتی بسیار بزرگ با عملکرد مناسب خواهید داشت. شما در جایگاه مالک شرکت به دنبال این هستید که بتوانید از سرمایه‌های صاحبان ثروت و عموم مردم در جهت توسعه شرکت استفاده کنید و مدام به سراغ وام بانکی و قرض گرفتن نروید.

در نتیجه شرکت خود را به سهامی عام تبدیل کرده و سرمایه ثبت‌ شده را به سهام ۱۰۰۰ ریالی تقسیم می‌کنید. پس از مدتی شرکتتان وارد بازار بورس می‌شود و بخشی از سهام شرکت به دست سرمایه‌گذاران می‌افتد.

در واقع بازار بورس شرایطی را فراهم می‌کند تا شما بدون نیاز به انحلال شرکت یا صرف زمان زیاد جهت یافتن شریک به سرعت به منابع جدید دست پیدا کنید. حال که اهمیت انتشار سهام را برای صاحبان کسب‌وکار و شرکت‌ها درک کردید به اهمیت نقش سهام برای سرمایه‌گذاران می‌پردازیم.

✔ بازی سهام و سرمایه گذاران

سهم یک ورقه بهادار (یعنی ورقه دارای ارزش) است که با داشتن آن مالکیت یک شرکت را به دست می‌آورید. در واقع اگر سرمایه شرکت را به قسمت‌های مساوی تقسیم کنیم به هر قسمت آن یک سهم می‌گویند. دقت کنید که شما با خرید یک سهم، مالکیت یک شرکت بورسی را به دست می‌آورید

در حالی‌ که خارج از بازار بورس برای تصاحب یک شرکت نیازمند سرمایه بسیار سنگینی هستید. از طرفی علاوه بر مالکیت یک شرکت، مزایایی به شما تعلق می‌گیرد که بر جذابیت مالکیت سهام می‌افزاید. اگر شما بخواهید در فضایی خارج از بورس با مالک یک شرکت توسعه ‌یافته وارد مذاکره شوید، یا آن فرد درخواست شما را رد می‌کند یا اینکه مبلغی بسیار سنگین را به شما پیشنهاد خواهد داد.

هم‌چنین شما نمی‌توانید ارزیابی دقیقی از ارزش واقعی آن شرکت داشته باشید زیرا به اطلاعات دقیق صورت‌های مالی و فعالیت عملیاتی آن شرکت دسترسی ندارید.

از طرفی ممکن است چون شما تخصص لازم را در رابطه با حوزه فعالیت آن شرکت نداشته باشید فرد مناسبی برای شراکت نباشید. در نقطه مقابل وقتی در بازار بورس، سهامی را می‌خرید نیازی به داشتن تخصص لازم در زمینه فعالیت آن شرکت ندارید. از طرفی قیمت سهام در بازار بر اساس عرضه و تقاضای تعداد بی‌شماری از سرمایه‌گذاران تعیین می‌گردد و شما راحت‌تر می‌توانید نسبت به ارزیابی قیمت سهام یک شرکت بورسی اقدام کنید.

گذشته از این‌ها بر اساس قوانین سازمان بورس هر سهام‌داری به اطلاعات مالی و جزییات فعالیت شرکت‌های بورسی دسترسی دارد. در نتیجه شما می‌توانید به راحتی، فعالیت شرکت را ارزیابی کنید. هیچ کدام از مزیت‌های گفته شده شامل یک شرکت غیربورسی نمی‌شوند.

✓ سهام چه مزیت‌هایی برای سرمایه گذاری دارد؟

۱- شما با خرید سهام، متناسب با درصد مالکیت اوراق در تصمیم‌های مجامع شرکت‌های بورسی حق رای خواهید داشت. در واقع بابت مالکیت هر ورقه سهام یک رای از آن شما خواهد بود. در مجامع شرکت‌های بورسی تصمیم‌‌گیری‌هایی درباره افزایش سرمایه، انتخاب هیئت‌مدیره، تصویب صورت‌های مالی و … انجام می‌شوند.

۲- اگر یک شرکت در یک سال مالی (دوره ۱۲ ماهه فعالیت خود) سود خالص را به دست بیاورد، طبق قانون باید حداقل ۱۰ درصد آن را بین سهامداران تقسیم کند.

۳- یکی از بزرگ‌ترین مزایای سهام برای سرمایه‌گذاران وجود بازاری متشکل است که بر اساس آن می‌توانید بدون دغدغه سهام خریداری‌ شده خود را به فروش برسانید. درحالی‌که اگر شما مالک یک شرکت غیربورسی بودید برای فروش آن با مشکلات متعددی هم چون راضی کردن سایر شرکا، یافتن شریک جدید جهت فروش شرکت به وی و عدم وجود مرجع مشخصی جهت ارزش‌گذاری سهام خود روبه‌رو می‌شدید.

۴- متناسب با سطح سرمایه خود، می‌توانید در بازار سرمایه سهام بخرید. در واقع سقفی برای ورود سرمایه به بازار بورس وجود ندارد. درحالی‌که وقتی شما مالک یک شرکت غیربورسی هستید حجم سرمایه محدودی را می‌توانید به شرکت وارد کنید. در واقع، سرمایه مازاد شما به راحتی قابلیت سرمایه‌گذاری مجدد را ندارد. این شرط برای حداقل سرمایه در بورس هم همین طور است.

۵- خرید سهام جدید: با توجه به وجود بازار متشکل و وجود یک ساختار منظم و وجود نهادی تحت عنوان «کارگزاری» به راحتی می‌توان به خرید و فروش سهام در بازار سرمایه پرداخت. درحالی‌که چنین راحتی در معاملات خارج از بورس وجود ندارد. در واقع شما جهت انجام معاملات در بازار بورس، باید ابتدا به یکی از کارگزاری‌های مورد تائید سازمان بورس مراجعه کنید و ضمن پر کردن فرم‌های ثبت‌نام، در سامانه سجام نیز ثبت‌نام نمایید تا پس از دو روز کاری کد بورسی (کدی یکتا از سه حرف اول نام خانوادگی شما و ۵ رقم) صادر گردد و پس از آن می‌توانید معاملات بازار سرمایه را انجام دهید و به خرید و فروش سهام بپردازید.

✓ ارزش اسمی سهم چیست؟

طبق قانون، ارزش اسمی سهام در ایران معادل ۱.۰۰۰ ریال است. اما شرکت‌های مختلف با توجه به وضعیت فعالیت عملیاتی خود، قیمتی بیشتر یا کمتر از این حد دارند. هم‌چنین ارزش اسمی آن، مبنایی برای تعیین سرمایه و تعداد سهام در صورت‌های مالی شرکت‌ها است. مثلا با مراجعه به ترازنامه شرکت پتروشیمی زاگرس مشاهده می‌کنیم که سرمایه شرکت ۲.۴۰۰.۰۰۰ میلیون ریال یا ۲.۴۰۰ میلیارد ریال است. بنابراین با تقسیم این عدد بر ۱.۰۰۰ ریال به این نتیجه می‌رسیم که کل سهام این شرکت معادل ۲٫۴ میلیارد عدد است:

✔ استفاده از تحلیل‌ها در خرید و فروش سهام

یکی از ویژگی‌های بارز معاملات سهام این است که شما می‌توانید بر اساس تحلیل به خرید و فروش بپردازید. دو نوع تحلیل شامل تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی در بازار وجود دارد. در تحلیل تکنیکال بر اساس سابقه قیمتی سهام و روند قیمتی گذشته آن، رفتار آینده سهم را ارزیابی می‌کنیم، درحالی‌که در تحلیل بنیادی بر اساس اطلاعات صورت‌های مالی و با توجه به وضعیت فروش، بهای تمام شده و سایر اقلام صورت‌های مالی، سود خالص شرکت را برآورد می‌کنیم و با تقسیم آن بر تعداد سهام شرکت به سود هر سهم یا همان eps می‌رسیم و در نهایت شرکت‌ها را ارزش‌گذاری می‌کنیم. اما در خارج از بازار سهام به دلیل عدم دسترسی به صورت‌های مالی مطمئن نمی‌توانید برآورد دقیقی از ارزش شرکت و سهام آن داشته باشید و این موضوع شراکت شما را در یک شرکت غیربورسی با ریسک بسیار زیادی مواجه می‌کند. مگر آن که یک کارشناس رسمی دادگستری را حاضر کرده و از وی بخواهید که ارزش شرکت را برآورد کند که در این حالت نیز باید هزینه‌های سنگینی را بپردازید.

تعریف سهام در شرکتها

منظور از سهام یک شرکت تقسیم شدن سرمایه به صورت سهام برای شرکت و اعضای آن می باشد. در این مقاله تعریف سهام و انواع آن در شرکتها را باهم به نقد و بررسی خواهیم کرد.

هر آنچه که باید درباره سهام بدانیم

سهم در شرکت براساس ماده قانون 24 قانون تجارت کشور قسمتی از سرمایه شرکت های سهامی است که در میزان و حد و حدود تعهدها و میزان کسب سود صاحبان شرکت ها تاثیر گزار است.

یک نکته مهم در میزان حداکثر سهام در شرکت های سهامی عام است که به ازای قیمت اسمی هر سهم ده هزار ریال تعیین شده است.

این در حالی است که در شرکت های سهامی خاص برای میزان قیمت اسمی سهام حداقل یا حداکثری تعریف نشده است.

تعریف سهام و انواع آن در شرکتها را با هم مورد بررسی قرار می دهیم:

تعریف سهام

شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است، سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که تعیین کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد.

ورقه سهم

ورقه سهم سند قابل معامله ای است که تعیین کننده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد. سهم ممکن است با نام یا بی نام باشد.
در صورتی که برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مقررات قانون تجارت، مزایایی قائل شوند این گونه سهام، سهام ممتاز نامیده می شود.