بررسی پولبک در روند صعودی

پولبک چیست و چگونه در معاملات از آن استفاده کنیم؟

پولبک در واقع یکی از قوی ترین حرکت های قیمتی در نمودار سهم ها می شود؛ در این رابطه باور تحلیلگران بر این است که تمام اخبار و گزارشات مربوط به یک سهم در قیمت آن انعکاس پیدا می کند. در نتیجه نمودار قیمت اصلی ترین نقش را در تصمیم گیری در تشخیص روند بازار دارد. در نودار ها پولبک به دفعات شکل می گیرد و سعی دارد که در راستای انتقال نشانه هایی از روند سهم را به تحلیل گر نشان دهد. به همین دلیل است که تحلیل گرانی که درک می کنند پولبک چیست و چگونه در معاملات از آن استفاده کند؟! می تواند در بازار موقعیت بهتری داشته باشد و معاملات کم ریسک و پر سود تری را تجربه کند.

پولبک چیست

پولبک یا pullback در واقع به معنای بازگشت است، در نمودارها تصویری که به هنگام دیدن پولبک می بینید به شکل یک قلاب است که سعی می کند تا نمودار قیمت را به سمت روند قبلی خود برگرداند. در دنیای تحلیل گران یکی از توصیف هایی که برای این موقعیت از آن استفاده می شود “بوسه ی خداحافظی” است. دلیل این نام گذاری رفتاری است که نمودار از خود به هنگام تغییر روند نشان می دهد است.

پولبک خود را در نمودار هر سهم پس از شکسته شدن سطوح حمایت یا مقاومت نشان می دهد؛ در واقع پس از شکسته شدن حرکت قیمت به یک محدوده بالاتر و یا پایین تر قیمت تمایل دارد تا مجدد سطح شکسته شده را لمس و سپس به حرکت خود ادامه دهد و در واقع به همین دلیل است که این حرکت را با عنوان بوسه ی خداحافظی توصیف می کنند.

دلیل شکل گیری بولبک در نمودار قیمت چیست؟

زمانی که نمودار یک سهم پس از مدتی درگیری در یک ناحیه مقاومتی و یا حمایتی و نوسان در آن حوالی در نهایت موفق به شکستن ناحیه حمایتی و یا مقاوتی می شود احساس امید در معامله گران و تحلیل گران شکل می گیرد و این حس سبب تقویت روند بازار می شود و کمک می کند تا نیروی لازم برای ادامه حرکت روند ایجاد شود. در این راستا با عبور از سطح مقاومتی خریداران جدید وارد بازار می شوند و تمایل دارند تا از آن سهم خریداری کنند و این افزایش سبب تقویت روند می شود.

از سوی دیگر نوسان گیرانی که پیش از وارد معامله شده اند سعی می کنند با افزایش قیمت شروع به فروش و خروج از معامله کنند. در واقع در این زمان است که پولبک در نمودار شکل می گیرد.

پوزیشن های بای و خریداران در چنین موقعیتی ایجاد می شود و افرادی که در انتظار چنین موقعیتی برای ورود به بازار هستند و به محض رسیدن قیمت سهم به مجدوده حمایتی بازار سفارش خود را ثبت می کنند.

انواع پولبک

به طور کلی پولبک می تواند به 3 صورت ایجاد شود که در ادامه در این رابطه توضیح مختصری خواهیم داد:

همانطور که از نام آن انتظار می رود این مورد همان شکل رایج پولبک است که در نمودارهای بسیاری می توان آن را مشاهده کرد. این نوع پولبک در نمودار به بررسی پولبک در روند صعودی سطح شکسته شده برخورد دارد و از همان منطقه شروع به ادامه روند می کند.

در این نوع از پولبک در واقع ما در نمودار شاهد نفوذ نمودار به سطح شکسته شده هستیم و به همین علت است که آن را پولبک داخلی می نامیم.

از نظر روانشناسی بازار در پولبک داخلی قدرت خریداران جدید در برابر فروشندگان سهم کم تر است و این ضعف قدرت می تواند امکان ادامه روند صعودی را نیز کم تر کند، ورود به معامله هنگام مشاهده این پولبک دارای ریسک بیشتری است و برای آن باید وسواس بیشتری به خرج دهید و با دقت بیشتری تحرکات قیمتی را بررسی کنید.

در این نوع پولبک شاهد نفوذ نمودار به سطح حمایتی (مقاومت شکسته شده) هستیم و به همین دلیل آن را پولبک داخلی می­ نامند. این نفوذ بیانگر ضعیف بودن قدرت روند است.

برخلاف دو مورد قبل در پولبک خارجی سطح شکسته شده را لمس نمی کند بلکه به آن نزدیک می شود و مجددا به روند صعودی ادامه می دهد. این عدم برخورد نمودار با سطح نشان دهنده میزان قدرت خریداران در بازار است که در قیمت ها بالاتر از سطح حمایت نیز شروع به خرید سهم می کنند. طبق بررسی های روانشناسی بازار در پولبک خارجی خریداران برای ورود به سهم قدرت زیادی دارند در صورتی که فروشندگان نیز تمایل اندکی برای خروج دارند.

این رفتار معامله گران نشان دهنده تمایل بیشتر روند به سمت صعود است و همین مسئله نقش اصلی را در صعود بازار دارد. به طور کلی می توان گفت این نوع بهترین سیگنال برای ورود به پوزیشن های خرید سهم و گرفتن سودهای بیشتر از بازار است.

چگونه از پولبک استفاده کنیم و سود دریافت کنیم؟

برای استفاده هر چه بهتر از موقعیت های پولبک در بازار بهتر است تا رفتار سهم های متفاوت را بر اساسا استراتژی های مشخص بشناسیم و مورد بررسی قرار دهیم. برای نمونه می توانید گذشته یک سهم را بررسی کنید و ببنید پس از ایجاد پولبک اگر وارد معامله ای می شدید چه اتفاقی می افتاد، آیا سود آور بود؟ این تمرین را برای گذشته سهم های مختلف با استراتژی های متفاوت انجام دهید تا در نتیجه بتوانید در رابطه با رفتار بازار پس از پولبک شناخت کسب کنید و اینگونه بهترین تصمیم را برای ایجاد معامله اتخاذ کنید.

استراتژی معاملاتی بر اساس پولبک چیست

در ادامه چند استراتژی که بر اساس پولبک می توانید از آن برای ورود به معاملات خرید را استفاده کنید مورد بررسی قرار خواهیم داد:

1-خرید بعد از پولبک به خط روند(Trend Line)

همانطور که می دانید زمانی که سهم در روند نزولی قرار دارد، خرید بسیار پر ریسک است و اصلا توصیه نمی شود مگر برای دوستانی که استراتژی اسکالپ دارند و نوسان گیر هستند. بهترین نقطه برای ورود به معامله زمانی است که روند نزولی شکسته می شود و سپس با ایجاد پولبک روند صعودی تایید نهایی می شود.

2-خرید بعد از ایجاد پولبک در سطح مقاومت شکسته شده

در این استراتژی پولبک کافی است تا با استفاده از تحلیل تکنیکال سطوح حمایتی قدرتمند در بازار را شناسایی کنید و منتظر شکسته شدن آن ها باشید. در اغلب مواقع پولبک به سطح شکسته شده اتفاق می افتد و این بهترین زمان برای ورود به بازار و ایجاد پوزیشن بای است. با توجه به نزدیک بودن قیمت خرید شما با خط حمایتی در چنین معاملاتی ریسک به ریوارد مطلوبی را شاهد خواهید بود.

3-خرید بعد از پولبک به میانگین متحرک( Moving Average)

همانطور که می دانید در تحلیل تکنیکال، سطوح تکنیکالی شامل سطح های دایانامیک و استاتیک هستند. میانگین های متحر ک یا Moving Average در دسته سطوح دایانامیک قرار دارند و از نظر استراتژی پولبک تفاوتی با خطوط حمایت و مقاومت ندارند. در صورتی که میانگین توس نمودار به سمت بالا شکسته شود و سپس پولبگ ایجاد ش.د می توان از آن به عنوان موقعیت خرید استفاده نمود.

جمع بندی:

به طور کلی اینکه بدانید پولبک چیست می تواند برای شناسایی موقعیت های خرید کمک شایانی کند! پولبک یکی از بهترین حرکت های قیمتی سهم ها در نمودار است و با شناخت روانشناسی آن می تواند در کنار سایز ابزارهای تحلیل تکنیکال یک استراتژی خوب برای باز کردن پوزیشن ایجاد کرد. امیدواریم که مطالب این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد؛ همچنین در صورت وجود هرگونه سوال می توانید با تیم ما در ارتباط باشید..

مفهوم اصطلاح پولبک در بورس

پولبک در لغت به معنای بازگشت و عقب کشیدن و مترداف کلمه hook به معنی قلاب است.

– باشگاه خبرنگاران نوشت: سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه‌ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روز‌ها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

کلمه پولبک در لغت به معنای بازگشت و عقب کشیدن و مترداف کلمه hook به معنی قلاب است. به همین دلیل در نمودار‌ها نیز به شکل قلاب نمایان می‌شود.

معنای دیگری که برای این کلمه می‌توان در نظر گرفت خداحافظی است. چراکه در این حالت، روند شاخص سعی دارد بعد از شکست سطح حمایتی یا مقاومتی معتبر خود، سعی می‌کند یک بار دیگر به آن سطح شکسته شده بازگردداما نکته حائز اهمیت این که با شکسته شدن این خطوط و نقض آن‌ها، از اهمیت آن‌ها کاسته نمی‌شود، بلکه تغییر وضعیت می‌دهند و از مقاومت به حمایت و برعکس تبدیل می‌شوندتغییر وضعیت می‌دهند.

به طور معمول بعد از شکست خطوط حمایتی و مقاومتی، در ۶۰ درصد مواقع بازار متمایل به بازگشت مجدد به سمت حمایت و مقاومتی که شکسته شده دارد. به صورت تقریبی در ۷۰ درصد مواقع شکست‌هایی که با حجم بسیار بالا نسبت به میانگین ۳۰ روزه رخ می‌دهند، تمایل به پولبک پیدا می‌کنند؛ لذا این تفکر که الزاماً بعد از هر شکست معتبر، باید نیاز به پولبک باشد، درست نیست.

این نکته را در نظر داشته باشید که پولبک حتماً نباید بازگشت دقیق به سطح شکسته شده باشد؛ بلکه نفوذ موقت به محدوده سطح شکسته شده هم پولبک به‌حساب می‌آید.

بررسی انواع پولبک در بازار بورس

سه نوع کلی پولبک وجود دارد که عبارت است از:

• پولبک عادی (Normal Pullback)

پولبک نوع عادی، همان حالتی است که اکثر اوقات قابل‌مشاهده است. به‌صورت خیلی ساده در این نوع پولبک، قیمت به سطح مقاومت یا حمایت خود برخورد می‌کند و مجدد به حرکتش ادامه می‌دهد.

• پولبک خارجی (Outside Pullbak)

قیمت سهم قبل از رسیدن به سطح حمایت یا مقاومت، مسیر اصلی خود را در پیش می‌گیرد و به حرکت ادامه می‌دهد. این نوع پولبک نشان‌دهنده بالا بودن تقاضا برای سهم در حالت‌های صعودی (و بالعکس در حالت‌های نزولی) است. در صورت مشاهده این نوع پولبک احتمال صعود قیمت در حالت صعودی بالا خواهد بود.

• پولبک داخلی (Inside Pullback)

ازآنجایی‌که این نوع پولبک می‌تواند نشان‌دهنده سردرگمی معامله‌گر در جهت نمودار باشد، ریسک زیادی به همراه دارد. به‌عنوان‌مثال در نمودار پایین می‌بینید که قیمت مقاومت را رد کرده و سپس به سمت پایین آمده و مجدد بررسی پولبک در روند صعودی رشد کرده است. اگر قدرت تصمیم خریداران قاطعانه‌تر بود، این اتفاق نمی‌افتاد و قیمت سهم بعد از برخورد به مقاومت رشد خود را ادامه می‌داد.

بررسی پولبک در روند صعودی، نزولی و خنثی

فرض کنید سهم در یک روند صعودی قرار دارد و هر بار سقف‌ها و کف‌های بالاتری می‌سازد، سپس در یک بازه زمانی که سهم به محدوده خط روند خود نزدیک می‌شود، این محدوده را می‌شکند و پس از اصلاح چند درصدی، دوباره به خط روند نزدیک می‌شود. اکثر اوقات سهم موفق به عبور از خط روند قبلی خود نمی‌شود و پس از برخورد به خط روند، مجدداً وارد مسیر کاهشی (ادامه حرکت قبل) می‌شود. نمونه این نوع پولبک در نمودار زیر قابل‌مشاهده است.

در تعریف دیگری از پولبک در روند نزولی هم شاهد همین اتفاق هستیم؛ یعنی در روند نزولی که هر بار شاهد سقف‌ها و کف‌های پایین‌تر هستیم، قیمت موفق به شکست خط روند نزولی می‌شود. معمولاً پس از شکست خط روند نزولی قیمت دوباره تمایل به برگشت به خط روند و کسب انرژی دوباره دارد تا بتواند مسیر خود را تکرار کند و وارد مسیر صعودی شود.

پولبک برای روند‌های صعودی نیز وجود دارد، در حالت خنثی شاهد نوسان قیمت بین یک سقف و کف هستیم. به‌عنوان‌مثال فرض کنید سهم در محدوده‌های ۱۰۰ تا ۱۲۰ تومان همواره در حال نوسان است که ممکن است شاهد شکست حمایت و یا مقاومت در سهم باشیم. در هر یک از دو حالت ذکرشده (شکست حمایت و مقاومت در روند خنثی) معمولاً شاهد پولبک به سطح قبلی و سپس ادامه مسیر حرکت هستیم.

در هر یک از حالت‌های ذکرشده پس از تکمیل پولبک شاهد ثبات در یک محدوده قیمتی و سپس ادامه مسیر هستیم.

پولبک‌های مناسب چه نوع پولبک‌هایی هستند؟

بهترین نوع پولبک حالتی است که به شکل ضعیف و کندی انجام شود. اصطلاحاً به این حرکات Compression گفته می‌شود. درواقع ما یک سطح داریم که با یک یا چند کندل قدرتمند شکسته می‌شود. اکنون پولبکی که به سمت این سطح انجام می‌شود اگر حالت ضعیف و فشرده‌ای داشته باشد، در وضعیت مناسبی برای معاملات ما قرار خواهد داشت.

تفاوت پولبک و اصلاح قیمت چیست؟

پولبک و اصلاح قیمت هر دو به معنی جابجایی روند است؛ اما این نکته را در نظر داشته باشید که بین این دو مفهوم یک تفاوت مهم وجود دارد و آن هم این است که پولبک‌ها موقت و اصلاح‌ها طولانی‌مدت هستند. پولبک‌ها نشانه‌ی از تغییر روند و تبدیل مقاومت‌های شکسته شده به حمایت و حمایت‌های شکسته شده به مقاومت هستند و اصلاح‌ها نشانه‌ی ادامه روند صعودی و یا نزولی در جهت ایجاد الگو‌های پلکانی قیمت هستند.

آیا پولبک نشانه شروع یک روند جدید است؟

عده‌ای از سرمایه گذاران اعتقاد دارند که بعد از تشکیل پولبک در سهم، شاهد ادامه روند قبل هستیم؛ در صورتی که این درست نیست. بولکوفسکی اعتقاد دارد که حدود ۵۰ درصد از روند‌ها بعد از تکمیل پولبک روند قبلی خود را ادامه می‌دهند. در حالی ۵۰ درصد روند‌ها بعد از پولبک باقدرت روند قبلی خود را از دست می‌دهند و مسیر جدیدی را شروع می‌کنند. پس به‌طور قطع نمی‌توان گفت که آیا پولبک در سهم اتفاق می‌افتد یا خیر و احتمالاً در نمودار‌های بسیاری نیز شاهد این موضوع بوده‌ایم؛ بنابراین بهتر است برای تکمیل پولبک و ادامه روند سهم حتماً به نکاتی که تا اینجای مطلب به آن‌ها اشاره کردیم، توجه داشته باشید. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که شناخت تکنیک‌های معاملاتی و تابلو خوانی بازار کمک زیادی به فهم و تشخیص رفتار بازار می‌کند.

الگوی قیمتی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

ما در پارسیان بورس و در مقالات قبلی هفت الگوی کلاسیک در بازارهای سرمایه را معرفی کرده ایم. الگوی سر و شانه به دلیل استفاده زیاد کاربران از آن‌ها از اعتبار بالایی برخوردار هستند، این الگوها در بازار سرمایه به‌راحتی قابل‌تشخیص هستند. ولی لازمه آن شناخت درست و صحیح الگوها است.همچنین این الگوها در تایم فریم‌های(دوره‌های زمانی) مختلفی تشکیل می‌شوند. از بسیاری جهات، الگوهای قیمتی را می‌توان نوع پیچیده‌تری از خطوط روند به شمار آورد. مهم است که قبل از ادامه مبحث الگوهای قیمتی، ابتدا مفاهیمی مانند حمایت و مقاومت، خطوط روند و سایر مفاهیم ابتدایی تحلیل تکنیکال را یاد بگیرید. برای یادگیری مباحث یاد شده می توانید مقالات قبلی آموزش تحلیل تکنیکال که توسط آکادمی پارسیان بورس تهیه و گردآوری شده است را مطالعه کنید :

نکته مهم: یکی از بهترین شیوه‌های تحلیل تکنیکال که تحلیل‌های درستی ارائه می‌دهد و استفاده از آن توسط تمام تحلیل‌گران حرفه‌ای پیشنهاد می‌شود، پرایس اکشن است. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم بعد از یادگیری تحلیل تکنیکال کلاسیک، با شرکت در دوره آموزش صفر تا صد پرایس اکشن، این سبک معامله‌گری را یاد بگیرید.

الگوی سرشانه

این الگو یکی از الگوهای برگشتی کلاسیک به‌حساب می‌آید، هنگامی‌که نمادی در مسیر صعودی قرار دارد، اگر این الگو تشکیل شود،‌ تغییر مسیر داده و به سمت پایین حرکت می‌کند (الگوی سر و شانه سقف) حالت برعکس آن به این صورت است که سهم در یک‌روند نزولی قرار دارد و سپس الگوی برگشتی سرشانه تشکیل می‌شود و روند نزولی تغییر مسیر داده و به سمت بالا بر‌می‌گردد (الگوی سر و شانه سقف) ، برای تشکیل این الگو شرایطی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.

الگوی سر و شانه سقف

همانطور که از نام آن مشخص است، الگوی سر و شانه سقف از یک شانه چپ، یک سر، یک شانه راست و یک خط گردن تشکیل می‌گردد. سایر فاکتورهای دخیل در الگو شامل حجم معاملات، شکست خطوط، هدف قیمتی و تغییر نقش حمایت به مقاومت هستند. در ادامه به هر بخش بطور جداگانه می‌پردازیم.

شناسایی الگوی سر و شانه سقف

• روند قبلی : قبل از تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه سقف، وجود یک روند صعودی لازم است. به عبارت دیگر اگر روند صعودی وجود نداشته باشد، عملا نباید به دنبال تشخیص الگوی سر و شانه سقف بود. (هر الگوی بازگشتی دیگر نیز چنین است و می‌بایست قبل از آن یک روند تشکیل شده باشد، وجود الگویی بازگشتی بدون وجود روند بی‌معناست)
• شانه چپ: روند صعودی است و شانه چپ در بالاترین نقطه‌ روند تشکیل می‌شود. بعد از تشکیل این سقف، یک نزول رخ می‌دهد تا شانه چپ کاملا شکل بگیرد. کف تشکیل شده پس از شانه چپ معمولا بالای خط روند صعودی است و چنین به نظر می‌رسد که روند صعودی ادامه دارد.
• سر : از کف شانه بررسی پولبک در روند صعودی چپ افزایش قیمت شروع می‌شود، از قله قبلی نیز عبور می‌کند و سر را تشکیل می‌دهد. بعد از این سقف، کف دوم نیز شکل می‌گیرد که نقطه دوم خط گردن است. این کف معمولا خط روند را می‌شکند و اخطار پایان روند را صادر می‌گردد.
• شانه راست: بعد از تشکیل نقطه دوم خط گردن، قیمت مجددا به سمت بالا حرکت می‌کند ولی نمی‌تواند به سقف قبلی برسد و کمی پایین‌تر (نزدیک به سقف شانه چپ) قله دیگری شکل می‌دهد که در این الگو به شانه راست معروف است.
• خط گردن: خط گردن از وصل کردن دو نقطه پایینی ۱ و ۲ شکل می‌گیرد. نقطه ۱ نشانگر نقطه پایین شانه چپ و آغازگر سر، و نقطه ۲ نیز نشان‌دهنده پایان سر و شروع شانه راست است.
• حجم معاملات : در حین تشکیل الگوی سروشانه سقف، حجم معاملات نقش مهمی در تایید این الگو بازی می‌کنند. حجم معاملات را می‌توان از طریق یک اندیکاتور (مثلا Chaikin Money Flow یا OBV) یا به سادگی با بررسی سطوح حجم بررسی نمود. در حالت ایده‌آل ( و نه همیشه ) حجم معاملات در طول تشکیل شانه چپ باید بیشتر از زمانی باشد که “سر” تشکیل می‌شود. کاهش حجم در زمان تشکیل سر که به عنوان یک سقف جدید است، یک اخطار برای شکست روند به شمار می‌روند. اخطار بعدی زمانی صادر می‌شود که حجم معاملات در زمان کاهش قیمت از “سر” افزایش می‌یابد.

هدف و شکست الگوی سر و شانه

• شکست خط گردن : تا زمانی که حمایت خط گردن شکسته نشده است، الگوی سر و شانه سقف هنوز کاملا نشده و روند نیز به نزولی تبدیل نشده است. در حالت ایده‌آل شکست خط گردن باید بصورتی قاطعانه (با حجمی زیاد) رخ دهد.
• تبدیل حمایت به مقاومت : وقتی حمایت شکسته می‌شود، معمولا به خط مقاومت تبدیل می‌گردد. گاهی اوقات قیمت به حمایت شکسته شده بر می‌گردد (پولبک می‌زند) و یک شانس فروش به معامله‌گران می‌دهد تا از بازار خارج شوند.
• هدف قیمت :پس از شکست حمایت خط گردن، میزان کاهش قیمت از طریق محاسبه فاصله بین خط گردن و سقف سر بدست می‌آید. این فاصله از زیر خط گردن تا پایین محاسبه می‌شود تا هدف قیمت مشخص گردد. هر هدف قیمتی را می‌بایست یک قیمت تخمین‌زده شده دانست و باید موارد دیگر را نیز برای تشخیص تارگت در نظر داشت. سایر فاکتورهای دخیل در هدف قیمتی را می‌توان شامل سطح حمایت قبلی، فیبوناچی اصلاحی و میانگین متحرک بلندمدت دانست.

نکات مهم در الگوی سر و شانه سقف

• ترجیح این است که دو شانه بصورت متقارن باشند و نزول قیمت از شانه راست، شکست خط گردن را در پی داشته باشد
• بسته به رابطه بین دو نقطه پایین، خط گردن می‌تواند شیب نزولی یا صعودی داشته باشد یا اینکه کاملا افقی شود. شیب خط گردن روی درجه نزولی بودن الگوی سر و شانه سقف اثر می‌گذارد؛ یک خط گردن با شیب نزولی، نشان‌دهنده الگویی نزولی‌تر است.
• گاهی اوقات بیش از ۲ نقطه پایین را می‌توان در خط گردن رسم شده مشاهده کرد.
• همچنین تایید دیگر این الگو زمانی است که افزایش حجم معاملات را در زمان کاهش قیمت از سقف شانه سمت راست، شاهد باشیم.
• الگوی سر و شانه سقف یکی از متداول‌ترین الگوهای بازگشتی است که شکل می‌گیرند. مهم است که به یاد داشته باشید این الگو بعد از یک روند صعودی تشکیل می‌شود و اگر الگو تایید شود یک نزول بزرگ در انتظار قیمت خواهد بود.

الگوی سر و شانه کف

الگوی سر و شانه کف با الگوی سروشانه سقف شباهت‌های زیادی دارد اما این الگو برای معتبر بودن، به مقدار زیادی روی حجم معاملات وابسته است. به عنوان یک الگوی بزرگ بازگشتی، سر و شانه کف بعد از یک روند نزولی شکل می‌گیرد و باعث تغییر روند به صعودی می‌شود. الگو شامل سه کف یا دره است و دره وسطی (سر) عمیق‌ترین دره و دو دره کناری آن که به عنوان دره (شانه) سمت راست و شانه سمت چپ نامیده می‌شوند عمق کمتری دارند.
در حالت ایده‌آل دو شانه یا دو دره در این الگو در ارتقاع و عرض یکسان هستند. با اتصال برخوردهایی که به عنوان سطح یا محدوده مقاومت‌اند خط گردن شکل می‌گیرد.

حرکات قیمت در الگوهای سر و شانه سقف و سر و شانه کف تقریبا شبیه هم ولی بالعکس هستند. نقش قیمت در الگوی سر و شانه کف، تفاوت این دو الگوست. گرچه افزایش حجم در زمان شکست خط گردن در “الگوی سر و شانه سقف” نشانه‌ای قوی برای تایید الگوست ولی در الگوی سر و شانه کف، این مورد برای تایید الگو کاملا لازم و حیاتی است.

شناسایی الگوی سر و شانه کف

در ادامه به بخش‌های مختلف الگوی سر و شانه کف بطور جداگانه می‌پردازیم و سپس در یک مثال این الگو را نشان می‌دهیم.

• روند قبلی : مانند همه روندهای بازگشتی، برای بودن یک الگوی سر و شانه کف، ابتدا باید روندی نزولی وجود داشته باشد. بدون یک روند نزولی قبلی، نباید انتظار تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه کف را داشت.
• شانه چپ : در حین روند نزولی، شانه سمت چپ یک دره شکل می‌دهد که یک کف پایین در روند محسوب می‌شود و به نظر می‌رسد روند نزولی بدون مشکل در حال ادامه است. بعد از تشکیل این دره، یک افزایش قیمت، شانه چپ را کامل می‌کند.
• سر : از نقطه بالایی و مقاومت شانه چپ، یک نزول رخ می‌دهد و تا پایین‌تر از کف قبلی نیز ادامه می‌یابد؛ این نقطه پایین‌ترین نقطه الگو و به عنوان سر وارونه‌ی الگو است. بعد از تشکیل این کف، یک افزایش قیمت متعاقبا نقطه دوم خط گردن را شکل می‌دهد و سر کامل می‌شود. در اینجا گاهی اوقات خط روند نزولی شکسته می‌شود و ادامه‌دار بودن روند نزولی زیر سوال می‌رود.
• شانه راست : قیمت از نقطه‌ بالایی سر (خط گردن) شروع به نزول و تشکیل شانه راست می‌کند. این کف همیشه بالاتر از کفی است که سر تشکیل داده و معمولا با کف شانه چپ در خطی افقی قرار می‌گیرد. گرچه ترجیح این است که خط گردن افقی باشد، گاهی شانه‌ها می‌توانند پایین‌تر، بالاتر یا پهن‌تر و نازک‌تر باشند. پس از اینکه قیمت از کف شانه راست حرکت کرده و خط گردن (مقاومت) را به سمت بالا قطع می‌کند، الگوی سروشانه کف تکمیل می‌گردد.
• خط گردن : این خط از وصل کردن دو نقطه‌ی ۱ و ۲ بالای این الگو نشان مشخص می‌شود. نقطه ۱ در واقع انتهای شانه چپ و شروع سر، و نقطه ۲ پایان سر و شروع شانه راست است. بسته به رابطه بین این ۲ نقطه بالایی، خط گردن می‌تواند افقی یا دارای شیب نزولی و یا صعودی باشد. شیب خط گردن، مشخص کننده میزان صعودی بودن الگوست: یک خط گردن با شیب صعودی، الگوی صعودی قوی‌تری نسبت به خط گردن صاف یا نزولی است.
• حجم معاملات : در الگوی سر و شانه کف، حجم معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. بدون وجود حجم مناسب، به شکست خطوط همواره با تردید نگاه می‌شود. حجم می‌تواند توسط اندیکاتورهایی مانند OBV و یا Chaikin Money Flow یا با مشاهده سطوح حجم مورد بررسی قرار گیرد.

هدف و شکست الگوی سر و شانه

• شکست خط گردن : الگوی سروشانه کف تا زمانی که خط گردن شکسته نشود و روند نزولی کاملا نقض نشود تایید نمی‌شود. همانطور که گفته شد، زمانی الگو مورد تایید است که مقاومت خط گردن همراه با حجم بالای معاملات شکسته شود.
• تبدیل مقاومت به حمایت : پس از اینکه مقاومت خط گردن شکسته شد، اغلب اوقات به حمایت تبدیل می‌شود و گاهی قیمت یک پولبک به خط گردن می‌زند، در این هنگام یک فرصت خرید دیگر فراهم شده است و می‌توان از آن استفاده کرد.
• هدف قیمتی : بعد از شکست خط گردن که به عنوان مقاومت عمل می‌کند، هدف قیمتی آینده معادل فاصله بین کف سر و خط گردن خواهد بود. این فاصله از خط گردن شکسته شده به سمت بالا به قیمت اضافه می‌شود و هدف قیمتی بدست می‌آید.

نکات مهم در الگوی سر و شانه کف

• حجم معاملات در زمان تشکیل نصف اول الگو از اهمیت کمتری نسبت به نصف دوم برخوردار است. در زمان افت قیمت برای تشکیل شانه چپ، حجم معاملات و همچنین فشار فروش معمولا زیاد است. فشار فروش حتی می‌تواند زمانی که قیمت در حال نزول است تا کف سر را تشکیل دهد بسیار زیاد باشد. بعد از کف سر، الگوهای بعدی حجم باید مشاهده شود تا افزایش حجم آتی در آینده را مشاهده کرد.
• بعد از کف سر، می‌بایست شاهد افزایش در حجم معاملات باشید. بعد از اینکه نقطه دوم خط گردن تشکیل شد، خط نزولی تشکیل دهنده شانه راست، می‌بایست با حجم کم همراه باشد.
• در پولبک که به خط گردن زده می‌شود، اندیکاتورهایی مانند CMF و OBV باید قدرتمند باقی بمانند.
• مهمترین لحظه برای حجم معاملات زمانی است که قیمت از کف شانه راست به سمت خط گردن حرکت می‌کند تا آنرا بشکند.
• برای یک شکست معتبر لازم است قیمت در حین حرکت به سمت خط گردن با حجم زیاد بوده و شکست خط با قدرت صورت بگیرد.

سروشانه‌های کف مانند سروشانه سقف از الگوهایی هستند که در بازار به تعداد زیاد دیده می‌شوند.

در نظر داشته باشید که فقط بعد از یک روند نزولی این الگو شکل می‌گیرد و وقتی تکمیل شود یک تغییر بزرگ در روند در پی دارد.

“گاهی ممکن است بنا به دلایلی همچون حمایت‌های پیشین و سایر حمایت‌ها یا مقاومت‌ها هدف قیمتی الگو شما تکمیل نشود”

این الگو زمانی که بتواند از خط گردن با حجم معاملات بالا یا گپ معاملاتی یا به همراه یک کندل تو خالی این خط را رد کند و بتواند سه روز معاملاتی بالای آن معامله کند، به‌منزله شکست خط گردن تلقی خواهد شد.

ولی این الگو در این سهم هیچ‌گاه محقق نشده، چراکه خط گردن با شرایطی که توضیح داده شد، شکسته نشده است! ( به دو عکس زیر دقت کنید )

سؤال: آیا در نمودار زیر ما یک الگوی سرشانه صعودی می‌بینیم؟

با توجه به شکل بالا دو نکته حائز اهمیت است، ابتدا اینکه روند قبل از الگو نزولی است، ولی بسیار کوچک‌تر از خود الگو است، نکته دوم این است که خط گردن‌شکسته نشده است

تحلیل پالیگان، پول‌بک به خط روند نزولی، ۱ شهریور ۱۴۰۱

ارز دیجیتال پالیگان در حال تکمیل پول‌بک به خط روند نزولی شکسته شده خود است. در تحلیل پالیگان خواهیم دید در صورتی که این ارز دیجیتال موفق به تایید پول‌بک شود، می‌تواند به رشد خود ادامه دهد. خریداران متیک به دنبال باز پس‌گیری قیمت ۱ دلار و تثبیت بالای آن هستند. حال باید دید تصمیم معامله‌گران این ارز دیجیتال چه خواهد بود. هم‌اکنون قیمت متیک در بازار معاملاتی در حدود ۸۰ سنت بوده و از سقف هفته گذشته خود ۲۲ درصد ریزش کرده است.

در صورت مشاهده الگو‌های صعودی پش از پول‌بک می‌تواند با رعایت حد ضرر وارد معامله خرید شد. اگرچه بررسی شرایط کلی بازار و بیت کوین نیز بسیار حائز اهمیت است. در صورتی که سناریو پول بک موفقیت آمیز نباشد، متیک باری‌دیگر به داخل کانال نزولی باز خواهد گشت و به سمت قیمت‌های پایین‌تر سوق پیدا می‌کند. حمایت‌ها و مقاومت‌های این ارز دیجیتال به شکل زیر است.

• حمایت‌ها: خط روند نزولی فعلی در محدوده قیمت ۷۸ تا ۸۰ سنت، حمایت استاتیک ۶۵ سنت.
• مقاومت‌ها: مقاومت روانی ۱ دلار، مقاومت استاتیک ۱.۰۵ دلار

با اینکه شواهد کندلی و پرایس‌اکشنی از احتمال صعود صحبت می‌کنند، اما اندیکاتور RSI حرکت نزولی قدرتمندی انجام داده و موفق به تثبیت خود بالای سطح ۵۰ نشده است. این نشان می‌دهد که خرس‌ها نیز بیکار ننشسته و خودی نشان داده‌اند. با حال باید دید تمایل معامله‌‎گران به کدام است خواهد بود.

پولبک در تحلیل تکنیکال

پولبک در تحلیل تکنیکال یکی از اصطلاحات رایج در بین سرمایه گذاران می باشد که معمولا بعد از شکست حمایت و یا مقاومت در سهم با آن مواجه می شوند.اما سوال اصلی اینجاست که چرا علی رغم اینکه سرمایه گذاران با این مفهوم آشنا هستند باز هم در هنگام خرید و فروش در محدوده پولبک دچار اشتباه شده و متحمل زیان می شوند. در این مقاله قصد داریم در خصوص این اشتباه رایج سرمایه گذاران صحبت کنیم. پس مقاله را تا انتها مطالعه کنید و اگر با ابهامی مواجه شدید سوال خود را مطرح کنید تا در یک فرصت مناسب به آن پاسخ دهیم.

تعریف پولبک در تحلیل تکنیکال (pull back)

مطالعه پولبک در واقع برگشت قیمت بعد از شکست (Break out) سطوح قیمتی مهم به سطح قبل می باشد. اما بهتر است به جای تعریف ساده از پولبک که در اکثر سایت ها به آن اشاره شده است این موضوع را با ذکر مثالی توضیح دهیم. حال قصد داریم این مفهوم را در سه روند صعودی، نزولی و خنثی توضیح دهیم. فرض کنید سهم در یک روند صعودی قرار دارد و هر بار سقف ها و کف های بالاتری می سازد. در یک بازه زمانی که سهم به محدوده خط روند خود نزدیک می شود، این محدوده را می شکند و پس از اصلاح چند درصدی، دوباره به خط روند نزدیک می شود و در بیشتر اوقات موفق به عبور از خط روند قبلی خود نمی شود و پس از برخورد به خط روند، مجددا وارد مسیر کاهشی ( ادامه حرکت قبل ) می شود.

اوقات در تعریف دیگری از پولبک در روند نزولی هم شاهد همین اتفاق هستیم. یعنی در روند نزولی که هر بار شاهد سقف ها و کف های پایین تر هستیم؛ قیمت موفق به شکست خط روند نزولی می شود. معمولا پس از شکست خط روند نزولی قیمت دوباره تمایل به برگشت به خط روند و کسب انرژی دوباره دارد تا بتواند مسیر خود را تکرار کند و وارد مسیر صعودی شود.

پولبک در تحلیل تکنیکال شامل روند خنثی نیز می شود. در حالت خنثی شاهد نوسان قیمت بین یک سقف و کف هستیم. به عنوان مثال فرض کنید سهم در محدوده های ۱۰۰ تا ۱۲۰ تومان همواره در حال نوسان می باشد که ممکن است شاهد شکست حمایت و یا مقاومت در سهم باشیم. در هر یک از دو حالت ذکر شده ( شکست حمایت و مقاومت در روند خنثی ) معمولا شاهد پولبک به سطح قبلی و سپس ادامه مسیر حرکت هستیم. در کل در هر یک از حالت های ذکر شده پس از تکمیل پولبک شاهد ثبات در یک محدوده قیمتی و سپس ادامه مسیر هستیم.

نمونه های ذکر شده تعریفی از پولبک در تحلیل تکنیکال و در حالت های صعودی و نزولی و خنثی بوده است. اما در هر حمایت و مقاومت و یا الگوی قیمتی مانند سر و شانه، کف و سقف دو قلوو … می توان شاهد پولبک بود.در یک تعریف کلی پولبک را میتوان یک فرصت ورود و یا خروج مناسب تعریف کرد.طبق تحقیقاتی که توماس بولکوفسکی انجام داده است تقریبا در ۶۰ درصد از شکست ها ( چه در حمایت و چه مقاومت ) شاهد پولبک هستیم.

انواع پولبک در تحلیل تکنیکال

در تحلیل تکنیکال ۳ دسته پولبک داریم که شامل پولبک نرمال، داخلی و خارجی می باشیم. پولبک نرمال به پولبکی گفته می شود که معمولا در نمودارهای قیمتی شاهد آن هستیم که نمودار پس از شکست حمایت و مقاومت دوباره به آن سطح برخورد میکند. در پولبک داخلی معمولا پس از شکست سطح حمایت و مقاومت و سپس برگشت به ان سطح شاهد نفوذ قیمت به داخل محدوده مورد نظر می باشیم. این نوع پولبک معمولا سردرگمی سرمایه گذاران را نشان می دهد که مشخص نیست دقیقا چه تصمیمی دارند. در پولبک خارجی نیز قیمت سهم قبل از رسیدن به حمایت و مقاومت مسیر اصلی خود را ادامه می دهد که این نشان از وجود تقاضای قوی در سهم می باشد که معمولا درصد شانس ادامه حرکت بالا می باشد چرا که خریداران فرصت ورود مجدد به سهم را به دیگر سرمایه گذاران نمی دهند.

چگونه می توان پولبک را معتبر دانست

پولبک زمانی دارای اعتبار بیشتری می باشد که محدوده حمیات و یا مقاومت شکسته شده با یک حجم بالا شکسته شود که معمولا باید دو الی ۳ برابر میانگین یک هفته گذشته باشد.حال فرض کنید اگر محدوده حمایتی یا مقاومتی پر قدرت شکسته شود و در چند روز پس از آن شاهد باشیم که قیمت پایانی روز جاری کمتر از روز قبل باشد احتمال پولبک پایین است چرا که احتمال فروش قوی در بازار و نبود تقاضای کافی در سهم وجود دارد. اکثر سرمایه گذاران فکر میکنند که پولبک حتما باید بازگشتی به نقطه شکست باشد در صورتی که در بازار کمتر شاهد این موضوع هستیم و عمدتا پولبک به محدوده شکست تکمیل نمی گردد. بولکوفسکی عقیده دارد که روندها معمولا شش روز بعد از شکست، مرحله اول پولبک را به اتمام می رسانند و مرحله دوم پولبک نیزطی یازده روز به پایان میرسد. البته این نکته را باید مد نظر قرار داد که اگر یک محدوده با حجم قوی شکسته شود و پس از آن در پولبک شاهد یک حرکت ضعیف و کم حجم باشیم میتوان آن را معتبر دانست. یکی از نکاتی که حتما باید در پولبک ها مورد توجه قراتر داد نوع معاملات حقوقی های بازار می باشد. به همین دلیل پیشنهاد می شود مقاله ” خرید و فروش حقوقی نشانه چیست ” را مطالعه نمایید.

تفسیر مربوط به پولبک در بازار چیست.

فرض کنید در یک محدوده حمایتی اقدام به خرید سهام شرکتی کرده اید و به دلیل فشار فروش در سهم محدوده حمایتی رو به پایین شکست. در این شرایط شما وارد زیان شده اید و در هنگام پولبک اقدام به فروش سهم خود می کنید و با زیان اندک از سهم خارج می شوید. بنابراین فروش هایی که در این محدوده به سیستم وارد می شود باعث کاهش قیمت سهم بعد از پولبک می شود.

آیا پولبک را میتوان شروع یک روند جدید دانست

عده ای از سرمایه گذاران اعتقاد دارند که بعد از تشکیل پولبک در سهم، شاهد ادامه روند قبل هستیم در صورتی که این درست نیست. بولکوفسکی اعتقاد دارد که حدود ۵۰ درصد از روندها بعد از تکمیل پولبک روند قبلی خود را ادامه میدهند، در حالی ۵۰ درصد روند ها بعد از پولبک با قدرت روند قبلی خود را از دست می دهند و مسیر جدیدی را شروع میکنند. یعنی به طور قطع نمی توان گفت که ایا پولبک در سهم اتفاق می افتد یا خیر و احتمالا در نمودارهای بسیاری نیز شاهد این موضوع بوده ای. بنابراین بهتر است برای تکمیل پولبک و ادامه حرکت حتما آیتم هایی که در متن راجب ان صحبت شد را با دقت بررسی کنید. البته این نکته را مورد توجه داشته باشیم که شناخت تکنیک های معاملاتی و تابلو خوانی بازار کمک زیادی در جهت فهم بازار میکند.

جهت استفاده از آموزش های بازار سرمایه روی لینک کلیک کنید.