حاشیه سود ناخالص

میانگین ماهانه درآمدهای عملیاتی طی دوره دو ماهه آخر سال نسبت به میانگین ماهانه فصل گذشته آن رشدی 27 درصدی داشته است. از طرفی اما با رشد کمتر و 15 درصدی بهای تمام شده، میانگین سود ناخالص .

مقاله کنفرانس
بررسی تأثیر حاشیه سود ناخالص بر سودآوری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار حاشیه سود ناخالص تهران

چکیده:
سود ازجمله اطلاعات با اهمیت در تصمیمات اقتصادی و به عنوان راهنمای پرداخت سود تقسیمی به شمار می رود، در نتیجه شناسایی عوامل درونی و بیرونی تاثیرگذار بر آن از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد و می تواند قدرت پیش بینی کنندگی برای سرمایه گذار فراهم می آورد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر حاشیه سود ناخالص بر سودآوری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. این پژوهش از منظر هدف کاربردی، از نظر منطق اجرای پژوهش توصیفی– پیمایشی و از نظر ارتباط بین متغیرها از نوع همبستگی است. در این پژوهش از روش داده های تابلویی جهت تخمین مدل استفاده شده است. روش شناسی پژوهش از نوع پس رویدادی ( از طریق استفاده از اطلاعات گذشته) است. برای انجام پژوهش از آزمون های آمای، آزمون های همبستگی و رگرسیون چند متغیره و در صورت لزوم از آزمون حاشیه سود ناخالص های تفاوت معنا داری T استفاده می گردد. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد و روش نمونه گیری، روش حذفی است. بدین صورت که نمونه آماری مورد آزمون قرار می گیرد، سپس مشخصات جامعه آماری از طریق نمونه آماری استنباط می شود. در این پژوهش برای آزمون فرضیه از نرم افزار آماری Eviews استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حاشیه سود ناخالص بر سودآوری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر معنی داری دارد.

بررسی تأثیر حاشیه سود ناخالص بر سودآوری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 3/21/2015 12:00:00 AM

حاشیه سود ناخالص

محسن همایونی

طراحی، پیاده‌سازی، مدیریت و راه اندازی سازمان‌ یا واحد فروش مشاور، مدرس و توسعه دهنده کسب و کار مشاور و مدرس فروش و بازاریابی دارای مدرک MBA (فوق لیسانس اجرایی) در زمینه تبلیغات و بازاریابی دارای مدرک DBA (دکترای اجرایی) در زمینه مدیریت، توسعه و بهبود کسب و کار عضو رسمی انجمن راهبردی ایران عضو رسمی باشگاه مدیران ایران عضو رسمی کمیسیون بهبود و توسعه‌ی کسب و کار اتاق بازرگانی اصفهان

همین حالا با من تماس بگیرید.

حاشیه سود (profit marigin)

توسط محسن همایونی

حاشیه سود ( profit marigin )

حاشیه سود چیست و چگونه محاسبه می شود؟

حاشیه سود یکی از اصطلاحاتی است که به صورت تخصصی در فروش به کار می رود. اگر بخواهیم حاشیه سود را تعریف کنیم یکی از نسبت های سودآوری است که از تقسیم درآمد خالص بر درآمد، یا سود خالص بر فروش به دست می آید.
به حاشیه سود ناخالص گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، درآمد یا سود خالص ممکن است با تفریق همه هزینه های شرکت، از جمله هزینه های عملیاتی، هزینه مواد اولیه و هزینه های مالیاتی، از کل درآمد به دست آید.

اگر چه چند نوع مختلف حاشیه سود وجود دارد، مثل حاشیه سود ناخالص، حاشیه سود خالص، حاشیه سود عملیاتی و حاشیه سود قبل از مالیات، اما اصطلاح حاشیه سود اغلب برای اشاره به حاشیه سود خالص مورداستفاده قرار می گیرد. روش محاسبه حاشیه سود به شکل فرمول زیر نمایش داده می شود:

برای محاسبه حاشیه سودهای مختلف، انواع این سودها بر فروش خالص تقسیم می شوند تا برای اهداف متفاوت مورد استفاده قرار گیرند.
حاشیه سود را به صورت درصد نمایش می دهند و درواقع این نسبت نشان می دهد از یک تومان فروش شرکت، چه مقدار آن به سود خالص تبدیل شده است. به عنوان مثال حاشیه سود 30 درصد نشان می دهد 1000 تومان فروش محصولات شرکت، 300 تومان سود خالص به دست آمده است.

مفهوم حاشیه سود

در ابتدای آموزش مفهوم حاشه سود درتحلیل بنیادی می بایست به برخی از تعاریف اشاره کنیم:

حاشیه سود برابر است با نسبت سود به فروش شرکت.

سود عملیاتی به تفاوت سود ناخالص حاشیه سود ناخالص و هزینه‌های عملیاتی(عمومی،اداری،توزیع،بازاریابی و فروش) اشاره دارد.

نسبت سود عملیاتی به فروش همان حاشیه سود عملیاتی می‌باشد که در حقیقت به کنترل هزینه‌های عملیاتی در فرآیند سودآوری شرکت می‌پردازد و بیانگر این است که هرچه این نسبت بالاتر باشد میزان سودآوری شرکت و توانایی آن در کاهش هزینه‌های عملیاتی بیشتر است.

سود خالص نیز به تفاوت سود عملیاتی با اقلام خالص درآمدها و هزینه‌های غیرعملیاتی(مانند درآمدها و هزینه‌های مالی،سود و زیان فروش دارایی‌ها) و مالیات اشاره دارد.در حقیقت سود خالص میزان باقیمانده حاشیه سود ناخالص از سود شرکت پس از کسر تمامی هزینه‌هاست.

نسبت سود خالص به فروش نیز همان حاشیه سود خالص می‌باشد که در حقیقت به کنترل هزینه‌های غیرعملیاتی در فرآیند سودآوری شرکت می‌پردازد و هرچه این نسبت بیشتر باشد بیانگر بالاتر بودن میزان سودآوری شرکت و توانایی آن در کاهش کل هزینه‌های شرکت و به عبارتی کارایی بالای آن است.

مثال:برای محاسبه حاشیه سود خالص و عملیاتی،آخرین صورت سود و زیان (۳ماهه ۹۴) شرکت ایران‌خودرو را استخراج کرده‌ایم:

حاشیه سود خالص شرکت برابر است با سود خالص تقسیم‌بر فروش:

۱۴۲۰۳۰/۳۱۲۵۳۳۲۰=۰٫۴۵%

حاشیه سود عملیاتی شرکت برابر است با سود عملیاتی تقسیم‌بر فروش:

۲۲۵۹۲۴۰/۳۱۲۵۳۳۲۰=۷٫۲%

افزایش حاشیه سود ناخالص «شکلر» طی ماه های پایانی سال!

میانگین ماهانه درآمدهای عملیاتی طی دوره دو ماهه آخر سال نسبت به میانگین ماهانه فصل گذشته آن رشدی 27 درصدی داشته است. از طرفی اما با رشد کمتر و 15 درصدی بهای تمام شده، میانگین سود ناخالص .

شرکت نیروکلر (شکلر)

معرفی:

هم‌زمان با توسعه صنعت آب و فاضلاب در کشور و با هدف ارتقای سطح بهداشت و سلامت در جامعه و قطع وابستگی به منابع خارجی، شرکت نیروکلر با سرمایه‌گذاری اولیه وزارت نیرو و بانک صنعت و معدن تأسیس و بهره‌برداری از این طرح از آغازین روزهای سال 1376 شروع گردید. شرکت نیرو کلر با بهره گیری از مدرن ترین تجهیزات، به کار گیری آخرین فن‌آوری روز دنیا، علاوه بر تأمین بخش عمده‌ای از مصارف صنایع آب و فاضلاب کشور در تأمین نیاز سایر صنایع نیز مشارکت ارزشمندی را داشته و در عین حال به دلیل کیفیت برتر محصولات و خدمات ویژه ارائه شده به مشتریان توانسته است بخش قابل توجهی از محصولات تولیدی خود را به بیش از 20 کشور جهان صادر نماید. افزایش تقاضا در بازارهای داخلی و خارجی و استقبال از کیفیت محصولات تولیدی این شرکت باعث گردیده است که در سال‌های اخیر این شرکت طرح‌هایی را در جهت افزایش ظرفیت‌های تولید و نو سازی ماشین‌آلات و استفاده از نسل‌های جدید الکترولایزرها اجرا نموده و ظرفیت تولید محصولات خود را به دو برابر میزان قبلی افزایش دهد، که در این راستا شرکت نیرو کلر به منظور حفظ و افزایش سهم بازار، تکمیل ظرفیت واحدهای پایین دستی و کاهش قیمت تمام شده و افزایش قدرت رقابت پذیری محصولات نسبت به اجرای طرح توسعه افزایش ظرفیت گاز کلر از 40 تن به 95 تن در روز اقدام نموده که بهره‌برداری از طرح مذکور در سال 97 به صورت کامل میسر گردید.

شرکت نیروکلر در حال حاضر به لحاظ تعداد و تنوع محصولات رتبه نخست کشور را در صنعت کلر آلکالی اختیار دارد و در راستای حفظ این جایگاه، در سال 1392 اقدام به راه اندازی یک واحد صنعتی دیگر در استان یزد نمود تا گام مؤثری در گسترش زنجیره تولیدات پایین دستی کلر و سود کاستیک بردارد. محصولات این شرکت به شرح زیر می‌باشد:

• آب ژاول (هیپو کلریت سدیم)

• سود کاستیک ( جامد و مایع )

• پرکلرین (هیپو کلریت کلسیم)

• مونوکلرواستیک اسید( MCA )

سهام این شرکت در بازار سرمایه مورد پذیرش قرار گرفته و در حال حاضر تحت نماد شکلر در گروه محصولات شیمیایی در بازار اول (تابلوی فرعی) بورس مورد معامله قرار می‌گیرد. همچنین لازم به ذکر است طی یک سال گذشته با ابهامات و هیجانات ایجاد شده در بازار و نوسان شاخص کل، این سهم نیز روندی نزولی و منفی را طی و اصلاح قیمتی 43.4 درصد را تجربه نموده است که این کاهش ارزش با در نظر گرفت سود تقسیمی 1.100 ریال مربوط به سال مالی 1399، مورد محاسبه قرار حاشیه سود ناخالص گرفته است. روند تغییرات قیمت و حجم سهام مورد معامله طی یک سال اخیر به صورت نمودار زیر می‌باشد:

ترکیب سهامداران:

عمده سهام شرکت در حال حاضر در اختیار شرکت سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران (شیران) بوده و این شرکت مالک 40.63 درصد از سهام شرکت نیروکلر می‌باشد. از دیگر سهامداران اصلی شرکت، سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین با سهم 32.56 درصد می‌باشد. ترکیب سهامداران شرکت بر اساس آخرین تغییرات تا تاریخ 14 اسفند، به صورت جدول زیر می‌باشد:

عملکرد شرکت طی سال جاری:

ببر اساس اطلاعات ارائه شده طی گزارش فعالیت ماهانه بهمن، طی سه ماهه نخست سال مالی جاری (سال مالی 1401) شرکت موفق به تولید بیش از 27.6 هزار تن انواع محصولات شامل کلر و مشتقات آن، سود سوزآور و مشتقات آن، کربوکسی متیل سلولز، سدیم مونو کلر و استیک اسید شده است که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل با تولید 23.56 هزار تن محصول، افزایش 17.3 درصد داشته است. البته لازم به ذکر است طی سال‌های اخیر شرکت دو بار اقدام به تغییر سال مالی خود نموده چنانکه در اولین تغییر پایان سال مالی شرکت از 29 اسفند به 31 مرداد و در نوبت دوم پایان سال مالی به 30 آبان تغییر نموده است.

طی گزارش فعالیت ماهانه مذکور، تولیدات شرکت طی یک ماهه بهمن نیز بیش از 9.74 هزار تن گزارش گردیده که حاشیه سود ناخالص نسبت به دی ماه با تولید 8.32 هزار تن محصول، افزایشی 17.1 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه دوره دو ماهه گذشته افزایشی 9 درصدی را نشان می‌دهد.

با افزایش مقداری تولید طی سه ماهه سال جاری، فروش شرکت نیز روندی صعودی را طی نموده چنانکه مجموع فروش طی این دوره با رشدی 24.8 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل، از 22.57 هزار تن به 28.16 هزار تن افزایش یافته است. مجموع فروش مقداری شرکت طی بهمن ماه اما با وجود افزایش تولیدات طی این ماه، 9.56 هزار تن گزارش شده که نسبت به ماه گذشته کاهشی 1.1 درصدی اما نسبت به میانگین ماهانه افزایشی 2.8 درصدی را نشان می‌دهد.

با افزایش نرخ دلار و تورم ایجاد شده در کشور و در پی آن افزایش نرخ نهاده‌های تولید و هم سو با افزایش نرخ کامودیتی ها در بازارهای جهانی، نرخ فروش محصولات شرکت نیز با روندی صعودی و مثبت همراه بوده است چنانکه میانگین نرخ فروش شرکت طی سه ماهه نخست سال جاری با رشدی 90 درصدی از 33.74 میلیون ریال به ازای هر تن محصول در دوره مشابه به 64.06 میلیون ریال افزایش یافته است. میانگین نرخ فروش طی بهمن ماه نیز مبلغی بیش از 74 میلیون ریال محاسبه گردیده که نسبت به دی ماه افزایشی 23 درصدی و نسبت به دوره دو ماهه گذشته آن افزایشی 25.6 درصدی را نشان می‌دهد. البته لازم به ذکر است بخشی از این افزایش ناشی از تغییر در ترکیب سبد فروش محصولات طی این ماه می‌باشد چنانکه سهم محصول کلر و مشتقات آن با میانگین نرخ فروش بالاتر نسبت به سایر محصولات، از 68 درصد در دی ماه به 7 درصد در این ماه افزایش یافته است.

با افزایش مقداری فروش طی سال جاری و هم سو با افزایش نرخ فروش محصولات، مجموع درآمد شرکت نیز با روندی صعودی همراه و با رشدی 136.8 درصدی از 761.6 میلیارد ریال در دوره مشابه سال قبل به بیش از 1.8 هزار میلیارد ریال افزایش یافته است. مجموع درآمد فروش طی بهمن ماه نیز مبلغ 707. میلیارد ریال گزارش شده که نسبت به دی ماه افزایشی 21.6 درصد و نسبت به میانگین ماهانه دوره دو ماهه گذشته آن افزایشی 29.2 درصدی را نشان می‌دهد.

طی سه ماهه نخست سال جاری (سه ماهه منتهی به 30 بهمن 1400)، سهم فروش صادراتی شرکت 11 درصد و سهم فروش داخلی آن 89 درصد گزارش گردیده است و این در حالی است که نرخ فروش صادراتی محصولات طی این دوره و نسبت به سه ماهه نخست سال (3 ماهه منتهی به 31 خرداد) نسبت به نرخ فروش داخلی رشدی بالاتر را تجربه نموده است. (افزایش نرخ فروش داخلی 110 درصد و افزایش نرخ فروش صادراتی محصولات 164 درصد). با کاهش سهم فروش صادراتی محصول، سهم درآمدی آن نیز از 37 درصد در دوره مورد مقایسه به 29 درصد کاهش یافته است.

طی بهمن ماه اما با تغییرات در ترکیب سبد فروش داخلی و افزایش سریع‌تر میانگین نرخ فروش داخلی نسبت به فروش صادراتی (افزایش نرخ داخلی 51 درصد و افزایش نرخ فروش صادراتی 13 درصد)، شرکت به سمت افزایش فروش داخلی و کاهش فروش صادراتی حرکت نموده است چنانکه سهم فروش صادراتی از 13 درصد در دو ماهه گذشته به 7 درصد کاهش یافته است.

نگاهی به سودآوری شرکت طی 8 ماهه منتهی به 30 آبان:

طی صورت‌های مالی حسابرسی شده منتهی به 30 آبان و طی دوره هشت ماهه مذکور، شرکت نیرو کلر با سرمایه 500 میلیارد ریال، برای هر سهم خود سود خالص 2.064 ریال محقق نموده که در مقایسه با سود 1.847 ریال تجدید ارائه شده دوره مشابه منتهی به 30 اسفند 1399 ، افزایشی 12 درصدی را نشان می‌دهد. بر اساس اطلاعات ارائه شده طی صورت‌های مالی مذکور، درآمدهای عملیاتی شرکت طی این دوره نسبت به دوره مورد مقایسه و صورت‌های مالی تجدید ارائه شده، با رشدی 53 درصدی مبلغ 3.05 هزار میلیارد ریال و بهای تمام شده آن با رشدی 78 درصدی مبلغ 1.7 هزار میلیارد ریال گزارش شده است. با افزایش سریع‌تر هزینه‌ها نسبت به درآمدها، سود ناخالص شرکت اما رشدی کمتر و 29 درصدی را تجربه و مبلغ 1.32 هزار میلیارد ریال محاسبه گردیده است.

در ادامه نیز با رشد 163 درصدی هزینه‌های اداری، عمومی و فروش از 96.4 میلیارد ریال در دوره مورد مقایسه به 253.51 میلیارد ریال و با وجود افزایش 36 درصدی سایر درآمدها از 83.74 به 113.57 میلیارد ریال، سود عملیاتی شرکت با رشدی 17 درصدی همراه و مبلغ 1.18 هزار میلیارد ریال گزارش شده است. درنهایت نیز با رشدی 71 درصدی هزینه‌های مالی از 32.8 به 56.2 میلیارد ریال و با کاهش 4 درصدی درآمد سرمایه‌گذاری‌ها از 50 به 47.87 میلیارد ریال، سود خالص قبل از مالیاتت رشدی 14 درصدی را تجربه و مبلغ 1.17 هزار میلیارد ریال و سود خالص مبلغی بیش از 1.03 هزار میلیارد ریال محاسبه شده است.

نکته قابل توجه طی صورت‌های مالی مذکور اما رشد سریع‌تر درآمدهای عملیاتی نسبت به بهای تمام شده فروش طی دو ماهه آخر دوره 8 ماهه مورد گزارش نسبت به سه ماهه گذشته آن می‌باشد چنانکه میانگین ماهانه درآمدهای عملیاتی طی دوره دو ماهه آخر نسبت به میانگین ماهانه فصل گذشته آن رشدی 27 درصدی داشته است. از طرفی اما با رشد کمتر و حاشیه سود ناخالص 15 درصدی بهای تمام شده، میانگین سود ناخالص ماهانه طی دوره مذکور نسبت به فصل گذشته آن افزایش بیشتر و 46 درصدی را تجربه نموده است که این موضوع باعث افزایش حاشیه سود ناخالص شرکت از 40 درصد در سه ماهه منتهی به 31 شهریور به 46 درصد در دو ماهه منتهی به 30 آبان ماه شده است که نشان دهنده افزایش توان خلق سود شرکت طی این دوره می‌باشد.

با رشد سریع‌تر هزینه‌های عملیاتی و با وجود افزایش 6 درصدی سایر درآمدهای عملیاتی، میانگین ماهانه سود عملیاتی شرکت نیز طی این دوره با رشدی 30 درصدی همراه و حاشیه سود عملیاتی از 39 درصد به 40 درصد افزایش یافته است. درنهایت اما حاشیه سود ناخالص با افزایش 45 درصدی میانگین ماهانه هزینه مالیات نسبت به فصل گذشته و با کاهش 12 درصدی درآمد سرمایه‌گذاری‌ها، سود خالص شرکت با رشدی 25 درصدی همراه و حاشیه حاشیه سود ناخالص سود خالص 35 درصد محاسبه شده است که نسبت به دوره مورد مقایسه کاهش یک درصدی را نشان می‌دهد. اما لازم به ذکر است که این کاهش ناشی از تأثیر هزینه‌های غیرعملیاتی و متفرقه شرکت می‌باشد و ملاک در برسی سودآوری عملیاتی شرکت، حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود عملیاتی آن می‌باشد که بر اساس اطلاعات ارائه شده، روندی صعودی و مثبت را طی نموده است که بیانگر افزایش توان سودآوری شرکت طی دوره مذکور می‌باشد.

آموزش مفهوم حاشیه سود در تحلیل بنیادی

به‌طورکلی حاشیه سود برابر است با نسبت سود به فروش شرکت.

سود عملیاتی به تفاوت سود ناخالص و هزینه‌های عملیاتی(عمومی،اداری،توزیع،بازاریابی و فروش) اشاره دارد.نسبت سود عملیاتی به فروش همان حاشیه سود عملیاتی می‌باشد که در حقیقت به کنترل هزینه‌های عملیاتی در فرآیند سودآوری شرکت می‌پردازد و بیانگر این است که هرچه این نسبت بالاتر باشد میزان سودآوری شرکت و توانایی آن در کاهش هزینه‌های عملیاتی بیشتر است.

سود خالص نیز به تفاوت سود عملیاتی با اقلام خالص درآمدها و هزینه‌های غیرعملیاتی(مانند درآمدها و هزینه‌های مالی،سود حاشیه سود ناخالص و زیان فروش دارایی‌ها) و مالیات اشاره دارد.در حقیقت سود خالص میزان باقیمانده از سود شرکت پس از کسر تمامی هزینه‌هاست.

نسبت سود خالص به فروش نیز حاشیه سود ناخالص همان حاشیه سود خالص می‌باشد که در حقیقت به کنترل هزینه‌های غیرعملیاتی در فرآیند سودآوری شرکت می‌پردازد و هرچه این نسبت بیشتر باشد بیانگر بالاتر بودن میزان سودآوری شرکت و توانایی آن در کاهش کل هزینه‌های شرکت و به عبارتی کارایی بالای آن است.

مثال:برای محاسبه حاشیه سود خالص و عملیاتی،آخرین صورت سود و زیان (۳ماهه ۹۴) شرکت ایران‌خودرو را استخراج کرده‌ایم:

حاشیه سود خالص شرکت برابر است با سود خالص تقسیم‌بر فروش:

۱۴۲۰۳۰/۳۱۲۵۳۳۲۰=۰٫۴۵%

حاشیه سود عملیاتی شرکت برابر است با سود عملیاتی تقسیم‌بر فروش: