صندوق‌های اهرمی

پرریسک‌ترین صندوق‌های موجود در بورس

شاید همگان تصوری که از سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها دارند، سرمایه‌گذاری با بازدهی نه چندان بالا و ریسک کم باشد.

اما صندوق‌های اهرمی بسیار متفاوتند. در این برنامه چارسو با ساناز ذبیحی، کارشناس بازار سرمایه، به بررسی ساز و کار این صندوق‌ها پرداخته و در ادامه در خصوص فعالیت آن‌ها در بازار مالی ایران به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

مشاهده نظرات کاربران .

• استفاده از فضاهای زیرسطحی برای پارک موتورسیکلت/ ساماندهی سرعت گیرهای درقلب پایتخت
• خیز دوباره تورم در پایان تابستان 1401
• پیش بینی بورس فردا 2 مهر 1401 / بازار بی رمق در تعطیلات
• زندگی بهتر در گرو یک فرد توانمند یا جامعه فعال؟
• شرکت‌های دانش‌بنیان ناجی بورس می‌شوند
• رشد معاملات ثانویه اوراق بدهی در هفته پایانی شهریور
• قیمت نفت در مرز حساس
• ژاپنی‌ها هرگز ایلان ماسک تربیت نمی‌کنند
• قیمت دلار سکته کرد
• عایدی منفی دلار و سکه/ مقاومت بازار در برابر اصلاح قیمتی

• آشنایی با گیفت کارت پلی استیشن
• شرایط تحصیل در ترکیه؛ از پذیرش تا هزینه تحصیل
• راهنمای انتخاب بهترین کلینیک برای کاشت مو
• ورق قطعات و کاربرد آن
• بیش از ۱ میلیون پاسخ حقوقی در سامانه بنیاد وکلا
• امضای تفاهم‌نامه مشترک بین مزدکس و آرمان آتی در راستای توسعه توکن‌های بهادار
• چه سنگی برای ساختمانم خریداری کنم که هم ارزون باشه هم باکیفیت؟
• خمیر دندان میسویک ساخت کدام کشور است؟
• آموزش ساخت تیزر تبلیغاتی اینستاگرام + 8 نکته مهم
• فاصله ایران تا چین با هواپیما چند ساعت است

ویدیوهای مرتبط

پیش بینی عبده تبریزی از ۱۲ ماه آینده کشور

حسین عبده تبریزی، استاد دانشگاه و صاحب نظر ارشد بازارهای مالی در نشستی که توسط گروه مالی سرمایه و دانش برگزار شد، به تحلیل و پیش بینی شاخص های کلان اقتصادی در دولت ابراهیم رئیسی طی ۱۲ ماه آینده و همچنین اظهار نظر در خصوص لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ پرداخت.

راه اندازی صندوق اهرمی تا آخر خرداد در بورس

محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: تا آخر خرداد صندوق اهرمی در بورس برای اولین‌بار راه‌اندازی می‌شود.

محمدعلی دهقان دهنوی در مورد خبر خوب برای سهامداران گفت: صندوق اهرمی طراحی کرده‌ایم که دستورالعمل آن در سایت سازمان بورس قرار داده شده تا نظرات کارشناسان و دست‌اندرکاران را ظرف یک هفته دریافت کنیم و نسخه نهایی این صندوق به زودی ابلاغ می‌شود.

وی در تشریح صندوق اهرمی گفت: این صندوق ترکیبی از سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز خواهد بود و کمک می‌کند تا ریسک و خطر در بازار سرمایه کنترل شود.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت:‌این صندوق برای اولین‌بار در بورس ایران طراحی شده و تا آخر خردادماه تشکیل می‌شود که سرمایه‌گذاران می‌توانند از واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق خریداری کنند.

دهقان دهنوی همچنین در مورد مصوبه جبران زیان پالایش‌ یکم گفت: این مصوبه هنوز ابلاغ نشده است و به زودی بعد از نهایی شدن ابلاغ خواهد شد.

عمق بخشی به بازار سرمایه

سازمان بورس اخیرا از نوع جدیدی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با عنوان «صندوق‌های اهرمی» رونمایی کرد. اگر چه به گفته کارشناسان، این صندوق‌ها در رده صندوق‌های پرریسک دسته‌بندی می‌شوند اما به دلیل ساز‌و‌کار اعتباری که پیش از این در بازار سرمایه وجود نداشته است می‌توانند موج تازه‌ای از ورود پول و سرمایه‌گذاری را در بورس رقم بزنند. کارشناسان مهم‌ترین مزیت این نوع جدید از صندوق‌های سرمایه‌گذاری را امکان سرمایه‌گذاری همزمان سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و ریسک‌‌پذیر می دانند و تاکید دارند، این نخستین نوع صندوق سرمایه‌گذاری خواهد بود که همزمان از هر دو سازوکار صدور و ابطال و بورس‌‌ها جهت سرمایه‌گذاری و انتقال مالکیت واحدهای سرمایه‌‌گذاری بهره می‌گیرد. اینروزها این ابزار تازه سرمایه‌گذاری، از سوی کارشناسان بازار سرمایه نیز مورد استقبال قرار گرفته است.

علی تیموری شندی کارشناس بازار سرمایه در این باره گفت: صندوق‌های اهرمی با فراهم کردن زمینه نقدشوندگی در بازارسرمایه گامی مهم در عمق بخشی به این بازار برمی‌دارند، با استفاده از این ابزار همه سلایق در شرایط مختلف رونق و رکود، جذب بازار سهام خواهند شد. وی در گفت‌و‌گو با پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا) با بیان مطلب فوق ‌اظهار کرد: سال گذشته و زمانی که بازار در مسیر خوبی قرار گرفت، ایده آزادسازی سهام عدالت مطرح شد، ایجاد زمینه‌های لازم برای مقدمات این آزادسازی از بعد فنی و مباحث حقوقی تا حدودی زمان برد و این موضوع همزمان با رشد قابل توجه شاخص و حضور آحاد مردم در بازار سرمایه رقم خورد. او اظهار کرد: بحث آزادسازی سهام عدالت زمانی آغاز شد که شاخص بورس آماده قرار گرفتن بر مدار نزولی بود؛ این موضوع مزید بر علت شد تا فشار قابل‌توجهی از عرضه بر بازار وارد شود. تیموری ادامه داد: در آن مقطع چنین ملاحظاتی صورت گرفت تا افرادی که دارای سهام عدالت هستند بتوانند سهام خود را نقد و با استفاده از منافع حاصل از آن نیازهای خود را برآورده کنند؛ در آن مقطع زمانی این ایده مطرح شد که چگونه می‌توان با فراهم کردن زمینه نقدشوندگی برای افرادی که دارای سهام عدالت هستند، اقدامی انجام داد تا فشار عرضه بر معاملات بازار وارد نشود. او حجم عرضه‌های سهام عدالت در آن دوره را مورد توجه دانست و گفت: در برهه‌ای از زمان شرایط بازار طوری بود که سهامداران اعتماد چندانی به چشم‌انداز بازار نداشتند و بازده کسب شده کمتر از انتظارات آنها بود؛ این موضوع باعث شد تا تفاوت‌های دیدگاهی در روند عادی بازار تاثیرگذار باشد.

۲ یونیت با کارکرد متفاوت
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در این دوره بود که موضوع صندوق‌های اهرمی مطرح شد. مکانیسم صندوق‌ به شکلی طراحی شده که دربرگیرنده دو نوع یونیت باشد، به طوری که دسته نخست آن بتواند ریسک تغییرات قیمت را از روی پرتفوی صندوق بردارد و دسته دیگر در برگیرنده میزان تضمینی از سود باشد، در عین حال منابع این صندوق باید صرف خرید سهام عدالت و سهام موجود در بازار شوند. او تاکید کرد: مجموعه‌هایی که دیدبلندمدت به سرمایه‌گذاری در بازار سهام دارند می‌توانند در بخش سهام این صندوق اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و عده‌ای دیگر که به دنبال دریافت سود تضمین شده و درآمد ثابت مانند صندوق‌های با درآمد ثابت هستند، می‌توانستند اقدام به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های با درآمد ثابت کنند. با این روش امکانی پیش آمد تا بتوانیم حجم قابل توجهی از سهام عدالت را در این صندوق جذب کنیم. تیموری ادامه داد: مخاطب یونیت‌های با درآمد ثابت می‌توانند عامه مردم، شرکت‌ها و افرادی باشند که به دنبال ریسک سرمایه‌گذاری در بورس نیستند؛ بنابراین نباید از این موضوع غافل ماند که سنگ بنای صندوق‌های اهرمی رفع مسایل ایجاد شده در بازار هستند. وی با اشاره به وجود صندوق‌های اهرمی در اکثر بازارهای دنیا گفت: در بازارهای بین‌الملل، بازده و ریسک‌های مختلفی برای این‌گونه صندوق‌ها تعریف شده است؛ به این ترتیب شاهد جذب طبقات مختلفی از اوراق غیرکارآمد توسط این صندوق‌ها هستیم.

اهرمی‌ها، ابزاری مثبت

در وضعیت فعلی بازار
او با بیان این‌که در وضعیت فعلی، صندوق‌های اهرمی به عنوان ابزار کاربردی بسیار مثبت در بازار تلقی می‌شوند، گفت: این ابزار نسبت به دیگر ابزارهای مرسوم در بازار، تفاوت‌های زیادی دارد؛ استفاده آن به نفع سرمایه‌گذارانی است که دید بلندمدت نسبت به سرمایه‌گذاری در بورس دارند. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که آیا سرمایه مردم در برابر نوسان‌های ایجاد شده در بازار تضمین خواهند شد یا خیر، گفت: یونیت‌هایی که در این صندوق‌ها مربوط به بخش سهام است نه تنها در برابر نوسان تضمین نمی‌شوند، بلکه نوسان ایجاد شده در بازار با شدت بیشتری بر روند و بازده کسب شده در این یونیت‌ها تاثیرگذار خواهد بود؛ اما در یونیت با درآمد ثابت، نوسان ایجاد شده در بازار هیچ تاثیری بر آنها ندارد. به عنوان مثال، اگر در همان ابتدا وعده سود ٢٠ درصدی داده شود به طور حتم این سود به سهامداران تعلق می‌گیرد. او با اشاره به اینکه به واسطه ماهیت بازار سرمایه یونیت مربوط به سهام در این صندوق‌ها از امکان نقدشوندگی کمتری برخوردارند، افزود: علت این امر ناشی از آن است که سرمایه‌گذاران در بخش سهام این صندوق افراد حرفه‌ای با دید بلندمدت هستند و با توجه به اینکه این بخش از یونیت‌ها صندوق‌های اهرمی درگیر با نوسانات قابل توجهی خواهند بود لذا برای آن بازارگردان تعریف نشده است. تیموری ادامه داد: بازارگردان برای ابزارهایی است که نقدشوندگی برای آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، در حالی که در صندوق‌های اهرمی باید دید بلندمدت‌تری برای سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد و سرمایه‌گذاران نباید به زودی به سمت فروش آن پیش بروند. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در صندوق‌های اهرمی نباید اجازه داده شود تا هر سرمایه‌گذار و با هر سطح دارایی در این ابزارها سرمایه‌گذاری کند، این ابزارها مختص سرمایه‌گذاران حرفه‌ای است که می‌توانند نوسانات احتمالی بازار را تحمل کنند. به گفته تیموری، این موضوع معمول نیست که اجازه داده شود سرمایه‌گذاران خرد با دارایی‌های کم به این ابزارها ورود پیدا کنند.

ورود صندوق‌های اهرمی در شرایط بحرانی بازار
تیموری با اشاره به اینکه صندوق اهرمی می‌توانند در شرایط خاص و بحرانی به بازار ورود کنند، گفت: صندوق‌های اهرمی از این طریق بخش عمده‌ای از عرضه‌ها را جذب و کمک می‌کنند تا از رفتارهای تندی که در بازار سال گذشته شاهد بودیم جلوگیری شود و بازار بتواند با سرعت بیشتری به سطح تعادل خود برسد. او با تاکید بر اینکه صندوق‌های اهرمی می‌توانند نقش قابل توجهی را در روند معاملات بازار داشته باشند، خاطرنشان کرد: تفاوت انتظارات از روندهای آتی بازار همیشه وجود دارد، این ابزار کمک می‌کند تا پول پرقدرت به بازار ورود کند و زمینه ایجاد تعادل در بازار فراهم شود تا جریان بازار توسط افرادی که سرمایه خود را وارد صندوق با درآمد ثابت می‌کنند به شرایط عادی خود بازگردد.

سرمایه‌گذاری بدون استفاده از شبکه بانکی
مجتبی تقی‌پور دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز گفت: صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی با توجه ویژه به مقوله توسعه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و با ایده فراهم کردن سرمایه‌گذاری اهرمی بدون استفاده از تسهیلات و اعتبار شبکه بانکی و نیز با اتکا به ظرفیت‌های بازار سرمایه شکل گرفته است. وی اظهار کرد: در حال حاضر شرکت‌های تامین سرمایه با چالش‌های متعددی در حوزه تاسیس و راهبری صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدید رو به رو هستند که ریشه اصلی آن به بند «ب» ماده ۱۴ برنامه پنج ساله ششم توسعه بازمی‌گردد. بر مبنای این بند تاسیس هرگونه صندوق سرمایه‌گذاری توسط شرکت‌های تامین سرمایه دارای سهامدار بانکی ممنوع بوده و منوط به کسب مجوز از بانک مرکزی است. تقی‌پور تصریح کرد: در این صندوق با تعریف سه نوع واحد سرمایه‌گذاری در قالب واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز نوع یک مدیریتی(Equity) ، ممتاز نوع دو (Equity) و عادی (Fixed Income) ، سازوکاری طراحی شده است که خلق اهرم برای دارندگان واحد ممتاز با استفاده از ظرفیت واحدهای عادی فراهم شود. او ادامه داد: همچنین برای نخستین‌بار در این صندوق، واحدهای ممتاز در بازار سرمایه قابلیت معامله دارند. به عبارت دیگر مشابه واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های قابل معامله (ETF) واحدهای عادی از طریق مدیر ثبت، قابلیت صدور و ابطال دارند.

صندوق بیمه و نقش آن در معاملات اهرمی چیست؟

اخیرا در بازار ارزهای دیجیتال، عبارت صندوق بیمه یا Insurance Fund زیاد شنیده می‌شود. این صندوق به بخشی از خدمات صرافی‌ها بدل شده است که امکان انجام معاملات اهرمی یا لوریج (Leverage) را با امنیت بیش‌تر فراهم کرده و نقش موثری در معاملات مشتقات مانند فیوچرز و مارجین، متمرکز و غیرمتمرکز ادا می‌کند. معامله‌گران حرفه‌ای بیش‌ترین سود را از صندوق‌های بیمه دریافت می‌کنند و مطمئن هستند که کل سود خود را از یک معامله دریافت خواهند کرد حتی زمان کمبود شدید نقدینگی در یک صرافی. این یک مزیت برای آن‌ها محسوب می‌شود.

در این مقاله، قصد داریم به ساز و کار و مزایای استفاده از صندوق بیمه در صنعت ارزهای دیجیتال بپردازیم اما پیش از هر چیز لازم است در خصوص معاملات اهرمی یا لوریج (Leverage) و مفهوم لیکوییدیشن (Liquidation) توضیحاتی ارائه کنیم.

آموزش ارز دیجیتال به صورت غیرحضوری و با مدرک قابل استعلام

معاملات اهرمی و لیکوییدیشن چیست؟

به زبان ساده، این نوع معاملات امکان معامله ‌کردن بیش از دارایی موجود را برای معامله‌گر فراهم می‌کند. سرمایه‌ی اولیه‌ی تریدر در این روش وثیقه (Collateral) نامیده می‌شود که می‌تواند مبالغی بسیار بیش‌تر از آن را معامله کند.

معاملات اهرم با ضریب آن‌ها مشخص می‌شود؛ مثلاً یک معامله‌ی اهرم چهاربرابری به معامله‌گر اجازه می‌دهد یک موقعیت لانگ یا شورت را به ارزش چهاربرابر وثیقه یا سپرده‌ی اولیه‌اش بگیرد. روی دیگر سکه‌ی معاملات اهرمی این است که مثلاً، اگر تریدر در موقعیت معاملاتی لانگ باشد و قیمت ارز وثیقه‌ی او پایین بیاید، او می‌تواند آن را زودتر از شرایط معمول از دست بدهد. به این اتفاق لیکویید (Liquid) شدن یا انحلال گفته می‌شود. در یک معامله‌ی اهرم در صندوق‌های اهرمی صرافی‌های متمرکز مانند بایننس قطعاً یک طرف معامله بازنده و طرف دیگر برنده است. به ‌این ‌ترتیب، می‌توان نتیجه گرفت که معاملات اهرمی یا لوریج، سود و زیان را تقویت می‌کنند. هر صرافی برای معاملات اهرمی سقفی دارد. به ‌عبارت ‌دیگر، کاربر می‌تواند با ضریب مشخصی وارد این نوع معاملات شود. برخی صرافی‌ها امکان معاملات اهرم را تا صدبرابر وثیقه‌ی اولیه هم فراهم می‌کنند.

آموزش پرایس اکشن توسط دکتر کریمی شاد به صورت آنلاین برگزار می‌شود

ضرورت وجود صندوق بیمه چیست؟

سه‌مورد مهم وجود دارد که نشان می‌دهد چرا Insurance Fund برای معاملات لوریج مهم است. این سه شاخص عبارتند از:

• قیمت لیکویید یا منحل‌شدن (Liquidation Price): قیمتی است که تریدر در آن به ورشکست‌شدن نزدیک می‌شود.
• قیمت ورشکستگی (Bankruptcy Price): قیمتی است که تریدر به ‌اندازه‌ی وثیقه‌اش ضرر می‌کند.
• قیمت بسته‌شدن (Closing Price): قیمتی است که در آن، موقعیت تریدر بسته می‌شود. در یک بازار لیکویید با نقدینگی بالا، این عدد برابر با عدد لیکویید‌شدن است اما در غیر این صورت و در یک بازار با غیرلیکویید، می‌تواند حتی زیر قیمت ورشکستگی هم باشد.

بازار لیکویید یا نقد به شرایطی از بازار گفته می‌شود که در آن خریداران و فروشندگان زیادی حضور دارند و هزینه‌ی تراکنش‌ آن‌ها نیز پا‌یین است. بازار هر دارایی ممکن است در طول برهه‌های مختلف، لیکویید یا غیرلیکویید شود.

کانال سیگنال ارز دیجیتال با معرفی بهترین نقاط ورودی و خروجی جهت کسب سودهای منطقی و بالا

مثال برای درک اعداد در معامله‌ ی اهرم

برای درک بهتر قیمت‌های ذکر شده در بخش قبل، به این مثال توجه کنید. فرض کنید یک تریدر به‌ اندازه‌ی قیمت یک اتریوم مثلاً 1800 دلار در یک صرافی وثیقه می‌گذارد. سپس چهارقرارداد مبادله‌ی دائمی ETH/USD را با استفاده از معاملات لوریج می‌خرد. حال اگر قیمت اتریوم به 2500 دلار صعود کند، او به ‌اندازه‌ی چهاربرابر (اختلاف قیمت اتریوم در زمان وثیقه‌گذاری با قیمت فعلی آن که برابر با 2800 هزار دلار می‌شود) سود می‌کند. از طرفی دیگر، اگر قیمت اتریوم به ‌اندازه‌ی 450 دلار سقوط کند، چهار برابر همین مقدار یعنی 1800 دلار و کل وثیقه‌اش را از دست می‌دهد. به این قیمت، یعنی 1350 دلار، قیمت ورشکستگی در این معامله می‌گویند.

حال در یک صرافی با بازار بسیار لیکویید یا نقد، قبل از رسیدن تریدر به موقعیت ورشکستگی، صرافی، معامله‌گر دیگری را برای تصاحب موقعیت تریدر در حال سقوط، پیدا کرده و آن موقعیت را با قیمت لیکوییدیشن تریدر اول به او می‌دهد. این قیمت معمولاً در نزدیکی قیمت ورشکستگی است و در مثال ما می‌تواند 1352 دلار یا عددی در همین حوالی باشد. با این ‌حال، ممکن است موقعیت معاملاتی موردنظر با کمی اختلاف به تریدر دوم مثلاً در قیمت 1351 دلار واگذار شود. این قیمت نهایی، همان قیمت صندوق‌های اهرمی بسته ‌شدن موقعیت معاملاتی است.

دوره آموزش متاورس با معرفی بهترین بازی جهت کسب درآمد دلاری

بدهکارشدن تریدر و نقش حیاتی صندوق بیمه

حال سؤال این است که اگر قیمت اتریوم به ‌اندازه‌ای کاهش پیدا کند که تریدر بدهکار شود، شرایط چگونه خواهد بود؟ در مثال ما، اگر قیمت اتریوم به زیر 1350 دلار برسد و موقعیت معاملاتی تریدر فرضی ما بسته نشود، او بدهکار خواهد شد. در این موقعیت، مسلماً پلیس به‌دنبال تریدر نخواهد آمد اما تکلیف تریدری که در آن طرف معامله باید سود کند چیست؟ درواقع، اگر قیمت اتریوم به 1330 دلار برسد، تریدر برنده‌ی معامله‌ی اهرم باید بتواند 80 دلار بیش‌تر سود کند. در این شرایط، Insurance Fund وظیفه‌ی پرداخت مابه‌التفاوت را بر عهده می‌گیرد.

دوره آموزش فارکس به صورت حضوری و توسط استاد علیزاده استاد با تجربه برگزار می‌شود

صندوق بیمه از کجا تأمین می‌شود؟

در بازارهایی با نقدشوندگی بالا یا همان بازارهای لیکویید، موقعیت‌های معاملاتی معمولاً بالاتر از قیمت ورشکستگی و برابر یا پایین‌تر از قیمت لیکویید شدن بسته می‌شوند. موقعیت تریدر، درواقع به قیمت ورشکستگی او فروخته می‌شود و ما به ‌التفاوت آن را با قیمت بسته‌ شدن صندوق بیمه بر می‌دارد. به‌ عبارت‌ دیگر، کسر قیمت ورشکستگی از قیمت بسته ‌شدن معامله، مقداری است که به حساب Insurance Fund واریز می‌شود. از دیگر منابع تأمین صندوق‌های بیمه، کارمزدهای مبادلات یا سرمایه‌گذاری مستقیم صرافی‌ها را می‌توان ذکر کرد.

تمام‌شدن ذخیره‌ی صندوق بیمه

اگر ذخیره‌ی صندوق بیمه تمام شود، تکلیف معامله‌گران برنده در معاملات اهرم چه خواهد بود؟ در بسیاری از صرافی‌ها مکانیسمی با عنوان مکانیسم ضرر جمعی یا Socialized Loss Mechanism وجود دارد که ضررهای تریدرها را بین همه‌ی برنده‌های معاملات اهرمی پخش می‌کند. به ‌این ‌ترتیب، معامله‌ گرانی که سود مثبت دارند، این ضرر را به نسبت سودی که کرده‌اند در پایان یک session بین خود تقسیم می‌کنند.

این‌جا یک مفهوم دیگر نیز به نام اسپرد (Spread) مطرح می‌شود. اسپرد به اختلاف بین کم‌ترین سفارش فروش و بالاترین سفارش خرید گفته می‌شود. در واقع، این عدد در زمانی که بازار بسیار غیرلیکویید است و موقعیت تریدر زیر عدد ورشکستگی او بسته می‌شود، معنی بیش‌تری پیدا می‌کند. در این شرایط، اسپرد به اختلاف قیمت لیکوییدشدن تریدر و قیمتی که معامله‌ی او در آن بسته شده است، اطلاق می‌شود.

به این معنی، Insurance Fund برای همه‌ی معامله‌گرانی که لیکویید می‌شوند، یک هزینه است و درعوض، معامله‌گران هوشمندتر می‌توانند مطمئن باشند که در بازار پرنوسان ارزهای دیجیتال، آرامش‌ خاطر خواهند داشت.

روش‌های جبران سود اضافه

برخی صرافی‌ها از روش جبران ضرر جمعی و نیز روش ADL کردن یا لیکویید کردن خودکار معامله‌گران بازنده، استفاده می‌کنند. صرافی بایننس، اصلی‌ترین صرافی استفاده ‌کننده از ADL است. ADL مخفف Auto-Deleveraging بوده و به ‌معنی خارج ‌کردن خودکار معاملات در شرایط بسیار نوسانی از اهرم است. به ‌این ‌ترتیب، در شرایطی که معامله‌گر به ‌شدت در حال ضرردادن است، موقعیت‌های سودآورترین معاملات اهرم برای پوشش ضرر او کاهش می‌یابند؛ موقعیتی که قطعاً خوشایند تریدهای در حال سود نخواهد بود.

حتی برخی از صرافی‌هایی که صندوق بیمه‌ی کوچکی دارند، در شرایط بسیار پرنوسان، چاره‌ای جز ADL‌ کردن موقعیت‌های پربازده ندارند. اینجا است که مزیت یک صرافی با صندوق بیمه‌ی بزرگ مشخص می‌شود.

مزایا و معایب صندوق بیمه چیست؟

در سیستم‌های ADL و جبران ضرر جمعی، موقعیت‌های معامله‌گران برنده برای جبران موقعیت معامله‌گران ورشکسته، منحل یا لیکویید می‌شود. این دوروش برای معامله‌گرانی که به‌دقت ریسک خود را کنترل می‌کنند و خلاصه در معامله رفتار حرفه‌ای‌تری دارند، بسیار مخرب و زیان‌ده است. درواقع، آن‌ها هیچ‌گاه به سودی که واقعاً استحقاقش را دارند نمی‌رسند. به ‌این ‌ترتیب، Insurance Fund می‌تواند پتانسیل‌های موقعیت‌های معاملاتی را برای این دسته از معامله‌گران به‌ خوبی شکوفا کند.

به‌دلیل جدیدبودن این مفهوم، برخی از صندوق‌های بیمه عملکرد شفافی ندارند و گردانندگان آن‌ها تنها به فکر رشد صندوق بیمه‌ی خود هستند. مکانیسم تأمین صندوق از محل اسپرد، سبب شده است این صرافی‌ها کمی تهاجمی عمل کنند. به این معنی که به‌ منظور جلوگیری از لغزش بیش ‌از حد قیمت، معامله را بالای قیمت لیکوییدیشن ببندند که درنتیجه، معامله‌گران ورشکسته بیش‌تر متضرر می‌شوند. عدم شفافیت در قانون‌گذاری، مشکل بسیاری از صندوق‌هایی است که به شیوه‌ای به‌ شدت تهاجمی در منحل ‌کردن معاملات عمل می‌کنند.

کدوم صرافی‌ صندوق بیمه دارد؟

پلتفرم معاملات مشتقات Binance Futures یکی از سریع‌ترین پلتفرم‌ها ازنظر رشد حجم معاملاتی است. صندوق بیمه‌ی این پلتفرم توانسته است ذخایر خود را از ژانویه‌ی 2020 به 11.5 میلیون دلار برساند که 10 میلیون دلار از این مقدار، مستقیماً توسط بایننس تأمین شده است.

بزرگ‌ترین Insurance Fund متعلق به صرافی BitMEX با ارزشی بیش از 280 میلیون دلار است. این صندوق از سال 2019 شروع به کار کرده است. با این ‌حال، برخی استدلال می‌کنند که با توجه به عدم رشد حجم معاملات بیت مکس نسبت به رشد صندوق بیمه‌اش، این صندوق در مدیریت و تأمین خود شفاف نیست و اهداف دیگری را دنبال می‌کند. یعنی ممکن است این صرافی به این صندوق، به‌عنوان یک دارایی برای کسب سود بیش‌تر از معاملات نگاه کند.

صرافی OKex که یک انحلال 500 میلیون دلاری را در کارنامه‌ی خود دارد، صندوق Insurance Fund خود را از سال 2019 راه‌اندازی کرده است و در حال حاضر، ارزشی برابر با 2000 بیت کوین دارد. صرافی‌های Huobi و ByBit نیز از دیگر صرافی‌های معروفی هستند که این مکانیسم را ارائه می‌کنند.

به‌طور کلی، درصورتی‌که رشد حجم معاملات یک صرافی با رشد صندوق بیمه‌اش همخوانی نداشته باشد، می‌توان به عملکرد تهاجمی آن صرافی در انحلال زودهنگام موقعیت‌های معاملاتی و تنبیه بیش‌تر معامله‌گران با سود منفی، شک کرد. در این زمینه، صرافی بایننس بهترین عملکرد را دارد. از طرف دیگر، کوچک‌بودن بیش‌ازحد ذخایر یک صندوق بیمه نسبت به حجم معاملات نیز می‌تواند نشان ‌دهنده‌ی عدم توانایی تأمین سود کامل معامله‌گران برنده از سوی آن صرافی باشد.

Insurance Fund یکی از مفاهیم تازه در عرصه‌ی معاملات مشتقات ارزهای دیجیتال است. درحالی‌که صرافی‌ها به ‌طور سنتی از روش‌هایی مانند ADL کردن معاملات یا مکانیسم ضرر جمعی برای پوشش ضرر معامله‌گران با سود منفی استفاده می‌کنند، Insurance Fund راه‌حل عادلانه‌تری ارائه می‌دهد و آن، تأمین یک ذخیره‌ی پشتوانه از محل اختلاف قیمت بسته ‌شدن معامله و قیمت ورشکستگی معامله‌گران لوریج با سود منفی است. البته، این صندوق از محل کارمزد تراکنش‌ها و گاها به ‌طور مستقیم، توسط صرافی‌ها نیز تأمین می‌شود.

معاملات اهرمی یا لوریج معاملاتی هستند که سود و زیان معاملات را چند برابر می‌کنند. در این روش معاملاتی، تنها تریدرهای هوشمندی که قادر به مدیریت ریسک‌های خود هستند می‌توانند سودهای کلان کسب کنند و از ورشکست‌شدن بپرهیزند. قطعاً یک طرف معامله‌ی لوریج، بازنده خوهد بود. در شرایطی که قیمت بسته ‌شدن معامله از قیمت ورشکستگی بازنده کم‌تر باشد، سود اضافه‌ی معامله‌گر برنده که قاعدتاً نمی‌تواند توسط تریدر بازنده پرداخت شود، از محل Insurance Fund تأمین می‌شود.

صرافی‌هایی مانند بایننس، بای بیت، OKex و Huobi صندوق‌های بیمه‌ی بزرگی دارند. به گفته‌ی کارشناسان رشد، یک صندوق بیمه‌ی صرافی باید همواره در توازن با رشد حجم معاملاتی آن باشد؛ در غیر این صورت، احتمال انحراف یک صندوق از اهداف اصلی خود و تبدیل‌شدن به محلی برای کسب سود از سوی صرافی، وجود خواهد داشت.

جزییاتی از صندوق‌های اهرمی که باید درباره آن بدانید

مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس گفت: این صندوق‌ها با هدف طراحی ابزارهای جدید به بازار عرضه شده‌اند و بعد از صندوق‌های در سهام که پرتفوی افراد را به صورت غیر مستقیم اداره می‌کردند نسل جدید صندوق‌های سهامی را به بازار عرضه می‌کنیم که دارای اهرم هستند و زمانی که یک واحد از این صندوق‌ها را می‌خرید معادل آن اعتبار دریافت می‌کنید.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از تجارت‌نیوز، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در روز سه‌شنبه ۱۱ خرداد ماه ۱۴۰۰ در نشستی با خبرنگاران درباره تشکیل ابزار جدید در بازار سرمایه با نام صندوق اهرمی خبر داد.

میثم فدایی، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس در توضیح کارکرد این صندوق‌ها به تجارت‌نیوز گفت: این صندوق‌ها با هدف طراحی ابزارهای جدید به بازار عرضه شده‌اند.وی اظهار کرد:بعد از صندوق‌های در سهام که پرتفوی افراد را به صورت غیر مستقیم اداره می‌کردند نسل جدید صندوق‌های سهامی را به بازار عرضه می‌کنیم که دارای اهرم هستند و زمانی که یک واحد از این صندوق‌ها را می‌خرید معادل آن اعتبار دریافت می‌کنید.

فدایی درباره سازوکار این صندوق‌ گفت: صندوق اهرمی دو نوع واحد دارد یک نوع اول که به صورت equally base است و نوع دوم دارای یک حداقل و حداکثر بازدهی است. کارکرد واحدهای نوع دوم به این صورت است که اگر بازدهی صندوق از حداقل بازدهی نوع دوم بیشتر باشد بازدهی مازاد نوع دوم به یونیت داران نوع اول می‌رسد و اگر از کف بازدهی کمتر باشد از بازدهی یونیت داران نوع اول کم می‌شود و به واحدهای نوع دوم می‌رسد. یونیت داران نوع اول انگار واحدی را خریدند و با وامی دوباره واحدی را خریدند و به عبارت دیگر اگر بازدهی بازار بالا باشد سود مضاعفی را کسب می‌کنند.وی افزود:این صندوق‌های اهرمی سازوکاری مشابه اعتبارگیری در کارگزاری‌ها دارند اما در کارگزای سهام در دست خود سهام‌دار است ولی در صندوق‌های اهرمی در غالب صندوق سرمایه‌گذاری هستند. وی تشریح کرد: این صندوق ابزاری جذاب برای زمان‌هایی است که بازار روند صعودی دارد و یونیت‌داران نوع اول بازدهی بیشتری را نسبت به نوع دوم می‌توانند کسب کنند.

فدایی درباره زمان ورود این صندوق‌ها به بازار سرمایه گفت: اساسنامه و امیدنامه این صندوق تصویب شده و درخواست‌هایی توسط نهادهای مالی ارسال شده و امیدواریم تا دو ماه آینده این صندوق‌ها به بازار راه پیدا کنند.

اگر ابهامات اقتصادی و سیاسی در بازار متعادل شوند و روند صعودی در بازار باشد این ابزارها به خصوص نوع اول آن جذاب هستند برای سرمایه‌گذاری و می‌توانند با بازدهی بیشتری که دارند در روند مثبت بازار تاثیرگذار باشند.