حجم مبنا به چه معناست؟

که در آن، پارامترها به صورت زیر هستند:

حجم مبنای 215 شرکت کاهش یافت

به گزارش سنا، معاون بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران درخصوص مصوبه اخیر هیات‌مدیره سازمان اظهار کرد: در گذشته چهار طبقه‌بندی برای حجم مبنا داشتیم به این صورت که شرکت‌هایی با سرمایه یک‌میلیارد سهم و کمتر با حجم مبنای 8 در 10هزار معامله می‌شدند و شرکت‌هایی با سرمایه بین یک و 3میلیارد سهم با حجم مبنای 4 در 10هزار، شرکت‌ها با تعداد سهام بالای 3 تا 10میلیارد با حجم مبنای 4 در 10هزار و شرکت‌هایی با تعداد سهام بالای 10میلیارد سهم هم حجم مبنای 3

در 10هزار سهم داشتند.

علی صحرایی در این خصوص ادامه داد: طبق این مصوبه، حجم مبنای همه شرکت‌ها 4 در 10هزار اعلام شد ضمن اینکه دو بند نیز به آن اضافه شد مبنی بر اینکه اگر ارزش حجم مبنای یک شرکت یک‌میلیارد تومان و بیشتر باشد همراه با محاسبه حجم مبنای 4 در 10هزار تعداد سهام ضربدر آخرین قیمت آخرین روز هفته، حجم مبنای این شرکت درواقع تعداد سهامی خواهد بود که ارزش آن یک‌میلیارد تومان باشد و همچنین در سطح پایین نیز حجم مبنای شرکت‌های کوچک را افزایش داده است به‌نحوی که شرکت‌هایی که حجم مبنای آنها، با این محاسبه 4 حجم مبنا به چه معناست؟ در 10هزار، کمتر از 500میلیون ریال یا 50میلیون تومان باشد، حداقل حجم مبنای آن، معادل تعداد سهامی است که ارزش 50میلیون تومان داشته باشد. معاون بازار در ادامه خاطرنشان ساخت: در بند دیگر این مصوبه، در پایان هر هفته یعنی آخرین روز کاری، این حجم مبنا براساس آخرین قیمت آن روز کاری محاسبه می‌شود و برای هفته بعد اعمال می‌شود، در‌صورتی‌که در گذشته، این طبقه‌بندی‌ها و ضرایب به‌صورت سالانه

وی در ادامه درخصوص تاثیر این مصوبه در بازار افزود: همیشه آخرین رویدادها و اخبار مرتبط با صنایع شرکت‌ها در بازار سرمایه تاثیر داشته است و از لحاظ تئوریک این اخبار در قیمت سهم‌ها منعکس می‌شود.

صحرایی در ادامه درخصوص تعداد شرکت‌هایی که این مصوبه بر آنها تاثیرگذار بوده بیان داشت: تعداد شرکت‌هایی که با این روش جدید با کاهش حجم مبنا مواجه می‌شوند 215شرکت خواهند بود در‌حالی‌که در بورس تهران کل تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده 314شرکت است که به این ترتیب، 99شرکت هم با افزایش حجم مبنا همراه شدند در‌حالی‌که این شرکت‌ها اقلیت بازار را از لحاظ تعداد و حجم شامل می‌شوند.

وی در ادامه درخصوص اثرات این مصوبه بر بازار عنوان داشت: یکی از جذابیت‌های بازار سرمایه نقدشوندگی است و اثر این مصوبه بر مقوله نقدشوندگی بسیار زیاد است به این معنا که با این مصوبه، قیمت‌ها در فرمول جدید به‌صورت هفتگی بازنگری می‌شوند و باعث افزایش نقدشوندگی در بازار خواهد شد. صحرایی در این خصوص افزود: در گذشته شرکت‌هایی داشتیم که باید حدود 8میلیارد تومان معامله را به سرانجام می‌رساندند تا نوسان 4درصد مثبت یا منفی را به ثبت برسانند اما در مدل جدید که این مقدار به یک‌میلیارد تومان کاهش یافته است با معامله یک‌میلیارد تومان این تغییرات مثبت و منفی بر حسب رویداد شرکت امکان‌پذیر است و این تغییر قابل‌ملاحظه‌یی نسبت به گذشته است. صحرایی با اشاره به این مصوبه خاطرنشان کرد: در گذشته هرچه تعداد سرمایه و سهام بالاتر بود حجم مبنا بیشتر بود و این باعث می‌شد که سرمایه‌گذاران بیشتر به‌سمت شرکت‌هایی که نوسان‌پذیری بیشتری دارند جذب شوند و شرکت‌های کوچک بیشتر مورد نظرشان بود حتی اگر در شرایط مساوی یک شرکت بزرگ از لحاظ بنیادی وضعیت مشابهی با شرکت کوچک داشت باز هم انتخاب سرمایه‌گذاران به‌دلیل حجم مبنا، شرکت کوچک‌تر بود.

وی افزود: امروز این رویداد حل شده است و با وجود اینکه شرکت‌های بزرگ از لحاظ بنیادی در موقعیت مناسبی بودند و به‌دلیل شناسایی صرفه‌جویی در مقیاس و حضور در صنایع بزرگ کشور مورد کم‌لطفی سهامداران قرار می‌گرفتند اما با این مصوبه حجم مبنا، با تغییر در روند معاملاتی رو‌به‌رو خواهند شد و ما انتظار داریم که با این اصلاحات مشکل نقدشوندگی برطرف شود. صحرایی در پایان خاطرنشان کرد: این مصوبه پاسخی از سوی سازمان بورس و هیات‌مدیره به مطالبه فعالان بازار بوده و امیدوارم با رویکرد جدید سازمان بورس مبنی بر پاسخ به مطالبه سهامداران و فعالان، بازار شاهد نقدشوندگی بالاتری نسبت به گذشته باشد.

حجم مبنا چیست؟

در آموزش‌های پیشین با مفاهیم بورس و همچنین مباحثی مانند تابلوخوانی، نوسان‌گیری و شاخص بورس آشنا شدیم. در این آموزش، با حجم مبنا و قیمت پایانی آشنا می‌شویم و مثال‌هایی از محاسبه آن‌ها را بیان می‌کنیم.

حجم مبنا در بورس و محاسبه آن

حجم مبنا حداقل تعداد سهمی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در دامنه نوسان کامل رشد کند یا کاهش یابد. طبق قانون، در یک سال باید حداقل 20 درصد از کل سهام یک شرکت معامله شود. اگر تعداد روزهای کاری یک سال را 250 فرض کنیم، حجم مبنای روزانه 0.0008 (هشت ده هزارم) کل سهم است. مثلاً اگر شرکتی 100 میلیون سهم داشته باشد، حجم مبنای آن 80 هزار سهم خواهد بود. بنابراین، باید حداقل 80 هزار سهم معامله شود تا تغییرات قیمت آن روز در سهم اعمال شود.

حداکثر مبلغ حجم معاملات حجم مبنا یک میلیارد تومان است؛ بدین معنا که اگر ارزش 0.0008 تعداد سهم یک شرکت از یک میلیارد تومان بیشتر شود، عدد مورد نظر را کاهش می‌دهند، یعنی یک میلیارد تومان را با تعداد سهم شرکت مورد نظر معادل کرده و آن را مبنای محاسبه قرار می‌دهند. حداقل ارزش معادله نیز باید 50 میلیون تومان باشد. این به آن دلیل است که شرکت‌هایی که سهم آن‌ها قیمت بالایی دارد، اگر بخواهند حجم مبنا را 0.0008 در نظر بگیرند، ممکن است ارزش معاملاتی‌شان خیلی زیاد باشد. به همین دلیل است که سقفی به عنوان حداکثر در نظر گرفته می‌شود.

البته این فرمول طی سال‌ها تغییر کرده و در سال 93 به 0.0004 (چهار ده هزارم) کل سهام شرکت رسیده است.

محاسبه قیمت پایانی

در تابلوی معاملات، دو قیمت مشاهده می‌کنیم: قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله یا آخرین قیمت. شاید هنگام دیدن تابلوی معاملات یک سهم، این پرسش در ذهنتان ایجاد شده باشد که قیمت پایانی چیست و چگونه محاسبه می‌شود. قیمت پایانی یک سهم در یک روز، برابر با میانگین قیمت‌هایی است که سهم مورد معامله قرار گرفته است. اگر حجم معاملات یک روز حداقل برابر با حجم مبنا باشد، میانگین قیمت معاملات به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته می‌شود. اما اگر حجم معاملات کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبتِ افزایش یا کاهش سهم از قیمت کاسته شده و قیمت پایانی بر آن اساس محاسبه می‌شود.

در حقیقت، قیمت پایانی میانگین موزون معاملات است. برای مثال، فرض کنید در یک سهم، معامله‌ای انجام شده که با 4 درصد افزایش قیمت همراه بوده، معامله دیگری با 2 درصد افزایش، معامله‌ای با یک درصد کاهش و… . با توجه به اینکه در هریک از این معاملات مربوط به سهم مورد نظر حجم چقدر بوده است، میانگین وزنی قیمت معاملات محاسبه شده و به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته می‌شود.

برای مثال، فرض کنید سهمی در قیمت مثبت 5 درصد معامله شود. اگر تعداد سهام معامله شده بیشتر از 80 هزار باشد، این 5 درصد اعمال شده و مبنای قیمت روز بعد معاملات قرار خواهد گرفت. اما اگر حجم معاملات کمتر از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی بر اساس نسبت این حجم به حجم مبنا محاسبه می‌شود. برای مثال اگر حجم مبنای سهمی 80 هزار باشد و 40 هزار سهم با قیمت مثبت 5 درصد معامله شود، مقدار افزایشِ قیمت 2.5 درصد برای قیمت پایانی در نظر گرفته خواهد شد. البته این حجم مبنا که درباره آن بحث کردیم، مربوط به شرکت‌های ثبت شده در بورس است.

آخرین قیمت، قیمت آخرین معامله‌ای است که انجام شده است.

فرمول محاسبه قیمت پایانی به صورت زیر است:

که در آن، پارامترها به صورت زیر هستند:

که در آن، پارامترها به صورت زیر هستند:

• P ₁ : قیمت پایانی روز قبل
• P ₂ : قیمت پایانی روز جاری
• ¯ P ₂ : میانگین وزنی قیمت در روز جاری
• N : حجم معاملات
• M : حجم مبنا

اگر M/ N بزرگ‌تر یا مساوی با یک باشد، این نسبت را برابر با یک در نظر می‌گیریم. در غیر این صورت، همان مقدار کوچک‌تر از یک را می‌نویسیم.

بزرگ‌تر یا مساوی با یک باشد، این نسبت را برابر با یک در نظر می‌گیریم. در غیر این صورت، همان مقدار کوچک‌تر از یک را می‌نویسیم.

مثال ۱. محاسبه میانگین وزنی

قیمت پایانی یک سهم 15.000 ریال است. میانگین وزنی قیمت سهمی را به دست آورید که اطلاعات معاملات آن به صورت زیر است:

10.000 سهم با قیمت مثبت 5 درصد قیمت پایانی
15.000 سهم با قیمت منفی 1 درصد قیمت پایانی
22.000سهم با قیمت مثبت 2.5 درصد قیمت پایانی
50.000سهم با قیمت پایانی
پاسخ: میانگین وزنی قیمت به صورت زیر به دست می‌آید:‌

بنابراین، میانگین وزنی قیمت سهم، 1.500 به علاوه 0.93 درصد، یعنی 15.139 ریال است.

مثال 2. محاسبه حجم مبنا

فرض کنید تعداد سهام یک شرکت، 200 میلیون باشد. حجم مبنای آن را محاسبه کنید.

پاسخ: همان‌طور که گفتیم، حجم مبنا برابر با 20 درصد تعداد کل سهم تقسیم بر 250 روز کاری است. بنابراین، داریم:

بنابراین، حجم مبنا در سهم مورد نظر، 160.000 است.

مثال 3. محاسبه قیمت پایانی

فرض کنید اطلاعات مربوط به معاملات سهام مثال قبل، به صورت زیر باشد:

قیمت پایانی روز قبل: 20.000 ریال
میانگین وزنی قیمت سهم در روز جاری: 20.800 ریال
تعداد سهام معامله شده: 80.000 سهم
قیمت پایانی روز جاری را حساب کنید.

پاسخ: طبق فرمولی که برای قیمت پایانی ارائه کردیم، مقادیر زیر را داریم:

• P ₁ = 20 , 000
• ¯ P ₂ = 20 , 800
• M = 160 , 000
• N = 80 , 000

همان‌طور که می‌بینیم،‌ حجم معاملات روز جاری کمتر از حجم مبنا است و نمی‌توانیم قیمت پایانی را برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات قرار دهیم. قیمت پایانی روز جاری به صورت زیر محاسبه می‌شود:

مثال 4. محاسبه قیمت پایانی

اطلاعات مثال قبل را در نظر بگیرید، با این تفاوت که در اینجا حجم معاملات 200.000 است. قیمت پایانی سهم را در روز جاری به دست آورید.

قانون جدید حجم مبنا

بر اساس اعلام شرکت بورس اوراق بهادار، از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸، حجم مبنای کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس فرمول قبلی (ماده واحده مصوب ۲۸ بهمن ۱۳۹۳ هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار) 4 در 10 هزار سهام شرکت است، به شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت‌ها برابر با 50 میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر، 120 میلیارد ریال و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال، 100 میلیارد ریال تعیین باشد.

همچنین، تعداد حجم مبنای هر سهم بر اساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

سخن پایانی

در این مطلب به مفهوم حجم مبنا و نحوه محاسبه‌اش پرداختیم؛ سپس قیمت پایانی را شرح دادیم و روش محاسبه آن را نیز بیان کردیم. در همین رابطه، مثال‌هایی نیز جهت درک بهتر توضیحات شرح داده شدند. حال اگر پرسش و دیدگاهی در این زمینه دارید، از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا آن را از طریق بخش نظرات در ادامه صفحه با ما و دیگر خوانندگان در میان بگذارید.

آشنایی با مفاهیم ساده بورس

برای آشنایی ابتدایی با بورس، دراین قسمت ابتدا چند مورد ساده از مفاهیم بورس توضیح داده شده است.

هرشرکت سهامی به قسمت‌هایی مساوی تقسیم می‌شود که به هر یک از این قسمت‌ها یک سهم گفته می‌شود نشان‌دهنده یا نمایندهٔ کوچکترین واحد مالکیتی، در یک شرکت یا کارخانه است. معمولا قیمت اسمی سهم در ایران ۱۰۰۰ ریال است.
اگربخواهیم سهام را براساس حقوق دارنده سهم طبقه بندی کنیم دو نوع سهم داریم: ۱- سهام عادی ۲- سهام ممتاز

نماد عبارت است از کد شرکت‌ها که برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد. نماد یک شرکت از حرف اول که نشان دهنده صنعتی است که آن شرکت در آن قرار دارد و خلاصه‌ای از نام شرکت در ادامه تشکیل شده است.

به عنوان مثال گروه بانک‌ها، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی حرف اختصاری این گروه “و” است. “وتجارت”

گروه شرکت‌های سیمانی، آهک و گچ , حرف اختصاری آنها “س” است. ” ستران”

کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشان دهنده یا نماینده می باشد

شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن می‌باشد و وسیله ای برای اندازه گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود .

برای محاسبه شاخص یک سال را به عنوان سال مبنا یا پایه فرض کرده و پس از تقسیم ارزش جاری بر ارزش مبنا ( ارزش سال پایه ) آن را در عدد ۱۰۰ ضرب می کنیم . عدد بدست آمده شاخص آن گروه یا دسته مورد نظر را به ما نشان می‌دهد

حجم مبنا

حجم مبنا اهرمی است که برای کنترل معاملات و جلوگیری از نوسان‌های کاذب و افت و خیز بی مورد قیمت سهام با معامله چند سهم شرکت ها اعلام شد.

حجم مبنا حداقل تعداد برگه سهامی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در پایان روز در قیمتی به ثبت برسد.

حجم مبنا برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲تصویب شد. براین اساس درابتدای این قانون ودرسال۸۲اساس براین بود که ۱۵% از سهام کل یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال۲۵۰روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم ۰۰۰۶/۰ تعداد کل سهام شرکت میشد.

اما از ابتدای سال۱۳۸۳این قانون تغییر کرد و از۱۵درصد به ۲۰% افزایش یافت و حجم معاملات روزانه به ۰۰۰۸/۰ کل سهام شرکت افزایش یافت

قیمت پایانی

قیمت پایانـی سهام یک شرکت، به میانگین قیمت‌هایی گفته می‌شود که آن سهم در طول روز، براساس آن قیمت‌ها مورد داد و ستد قرار گرفته است.

اگر حجم معاملات سهم حداقل به اندازه حجم مبنا باشد میانگین محاسبه شده، به عنوان قیمت پایانی سهم در سامانه معاملات ثبت می‌شود، اما اگر حجم معاملات سهم از حجم مبنا کمتر شود به همان نسبت از میزان افزایش یا کاهش قیمت سهم حجم مبنا به چه معناست؟ حجم مبنا به چه معناست؟ هم کاسته شده و قیمت پایانی، بر این اساس محاسبه و در سامانه معاملات ثبت خواهد شد.

قیمت پایانی سهام قیمتی است كه معامله سهم در ابتدای روز بعد، براساس آن قیمت آغاز می شود.

توضیح اینكه لزوما همواره قیمت پایانی سهم، با آخرین قیمت سهم برابر نیست. زیرا قیمت سهام شركت‌ها، درصورتی می تواند حداكثر افزایش یا كاهش روزانه‌ای را كه براساس مقررات، برای آن در نظر گرفته شده است، تجربه كند كه حجم قابل توجهی از آن سهم در طول ساعت معاملاتی مورد معامله قرار گیرد (حجم مبنا)

دامنه روزانه نوسان قیمت

دامنه نوسان روزانه قیمت سهامدر هر روزنسبت به قیمت پایانی روز گذشته، می‌تواند از ۵+ درصد تا ۵- درصد، تغییر کند و حق تقدم سهام دو برابر این میزان امکان نوسان دارد. در فرابورس نیز دامنه نوسان سهام ۵+ تا ۵- درصد می‌باشد. در عرضه اولیه سهام و روز بازگشایی نماد معاملاتی مطابق شرایطی که در دستورالعمل معاملات ذکر شده است بدون محدودیت در نوسان معامله خواهد شد.

ارزش بازار

ارزش بازار(Market Capitalization) به مجموع ارزش روز یک شرکت سهامی عام گفته می‌شود. این ارزش از حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهم‌های منتشر شده توسط شرکت بدست می‌آید.

ارزش معاملاتی یا ارزش بازار بیانگر مبلغی است که تحت تأثیر عرضه و تقاضا در بازار تعیین شده و به طور مرتب افزایش یا کاهش می یابد.

از طریق ارزش معاملات متوجه خواهید شد که یک شرکت تا چه حد بزرگ است و چه تاثیری بر شاخص بازار سرمایه می‌گذارد هرچه ارزش معاملاتی یک شرکت بالاتر باشد تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل دارد.

حجم معاملات

حجم معاملات در یک سهم را تعداد سهام و یا قراردادهایی كه در یک دوره زمانی معین معامله م شوند شکل می دهند این دوره زمانی می تواند یک روزه یا چند روزه باشد.

در یک روند رو به بالا، حجم معاملاتی معنا پیدا می کند هرچه حجم معامله بالاتر باشد روند رو به بالا قوی تر است و سهم فعالتر می باشد.

سود پیش بینی شده( EPS )

خود کلمه eps مخفف عبارت earning per share است که به معنی درآمد هر سهم است . هرجا که وضعیت سهام یک شرکت از طرف سرمایه گذاران و تحلیلگران بازار مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد به شکل مستقیم یا غیر مستقیم پای eps نیز در میان است.

در واقع EPS یکی از مهم ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد. در تعریفی ساده eps چیست می توانیم بگوییم که eps یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید.

سود تقسیمی (DPS)

کلمه dps مخفف عبارت dividend per share است.dps آن قسمتی از eps است که بین سهامداران تقسیم می شود. سهامداران در مورد تقسیم آن تصمیم می گیرند اگر تمام سود را تقسیم کنند eps و dps با هم برابر می شود در غیر اینصورت معمولا از eps پایینتر است.

نسبت قیمت به درآمد(p/e)

نسبت قیمت به درآمد هر سهم می‌باشد، یکی از ابزارهای مهم برای ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها است. این نسبت نشان می‌دهد که آیا قیمت سهام به نسبت سودی که بین سهامدارانش توزیع می‌کند، ارزش دارد در واقع درجه مطلوبیت سهم را نشان می دهد.

سود هر سهم / قیمت هر سهم = P/E

One thought on “آشنایی با مفاهیم ساده بورس”

با سلام و تشکر از مطالب آموزنده ای که جهت استفاده افراد مبتدی و بالا بردن سواد بورسی و سهامداری گذاشته اید. هرچه این مطالب بیشتر و بهتر باشد برای جذب و رونق بازار بورس و در نتیجه اقتصاد کشور و مملکت ما بهتر و مفیدتر است . با سپاس و تشکر فراوان از سایت بسیار مهم سهام یاب.

لزوم بازنگری در شیوه تعیین حجم مبنا

روزبه شریعتی*- بازار سرمایه خود از یک‌سری متغیر بیرونی اثر می‌پذیرد و اصولا بر عوامل خارجی و متغیرهای بیرونی مانند تورم و دلار و موارد دیگر موثر نیست. بر اساس همین اصل، از سال گذشته و خارج از بازار سرمایه، ابهاماتی اعم از احیای برجام، نرخ دلار، وضعیت بورس کالا، انتخابات ریاست‌جمهوری ایران و تقابلی که میان دولت و مجلس بر سر بورس شکل گرفته بود که همگی دست به دست هم دادند تا این ذهنیت برای رگولاتور ایجاد شود که باید برای تغییر شرایط ورود کند. این اقدام هم که به ظن آنها با اجماع خبرگان بازار رخ داد تغییر دامنه نوسان به منفی ۲ و مثبت ۶ بود. روی این بخش از عملکرد رگولاتور بحثی نیست چرا که محدودیت‌های معاملاتی از جمله دامنه نوسان ممکن است در شرایط بحرانی در بسیاری از بازارهای جهانی شکل بگیرد و ما نیز از آن مستثنی نیستیم. اگر چه من با دامنه مصوب در بهمن ماه موافق نبودم و به زعم من باید این دامنه به طور متقارن کوچک می‌شد، اما به هر روی بهتر بود که به دلیل ساختار فلت بازار سرمایه، سازمان بورس به برگزاری نظرسنجی در میان اهالی بازار از طریق رسانه‌ها اقدام می‌کرد تا دست‌کم گزینه‌ای که باید به عنوان راه‌حل انتخاب شود مورد اجماع رسانه ای و اهالی بازار باشد که البته این اتفاق نیفتاد. اکنون سوال اصلی و مهم این است که چه اهدافی از دامنه نوسان مثبت ۶ و منفی ۲ پیگیری می‌شد که بعد به منفی ۳ و مثبت ۶ تغییر کرد؟ بر سر همین دامنه منفی ۳ و مثبت ۶ جدال زیادی در فضای مجازی صوت گرفته بود با این سوال که سازمان بورس چه اهدافی داشت که توانست از دامنه منفی ۲ و مثبت ۶ محقق کند و حالا هم سویه منفی آن را به سه درصد افزایش داده است. اینکه به این سرعت دامنه‌ها تغییر می‌کنند و حتی قبل از پایان اردیبهشت ماه به این نتیجه می‌رسند که دامنه را به حالت اولیه بازگردانند به این معناست که دریافته‌اند اقدام قبلی اشتباه بوده است. متاسفانه مجددا ما در این مساله هم با آزمون و خطا جلو رفته‌ایم. حالا اما مهم است که بدانیم دامنه متقارن منفی و مثبت ۵ حالت چندان بدی نیست و دست‌کم از شرایط قبلی بهتر است. چرا که اقدام قبلی، نقدشوندگی بازار را فدا کرده بود و مشکل دیگری به معضلات بازار اضافه شده بود به نام خاصیت آهنربایی؛ وقتی دامنه نوسان نامتقارن می‌شود بازار خاصیت آهنربایی پیدا می‌کند و سریعا به دامنه منفی می‌چسبد و بازار قفل می‌شود همان‌گونه که در بازار ما رخ داد و همچنان باقی است. بهترین حالت این است که سازمان بورس با اجماع اهالی بازار و رسانه‌ها پیش رود. در همین حال نکته دیگری که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، حجم مبناست که از زمان آقای دکتر عبده‌‌تبریزی به بازار سرمایه اضافه شده است. شاید بازار ما به دلیل عمق کم و روحیات بازیگران آن چنین بدعتی را نیاز دارد اما نمی‌توانیم برای آن یک قانون ثابت بگذاریم. اگر بر اساس قانونی که در ابتدا برای حجم مبنا طراحی شده بود عمل می‌کردند که سقف هم نداشت باید به عنوان مثال حجم مبنای فولاد مبارکه به ۱۰۰ میلیارد تومان می‌رسید.
اما تبصره‌ای را گذاشته‌اند که متاسفانه در بازار عمومی شده اما منطقی نیست. چرا که حجم مبنا باید فرمولیزه شود و نسبتی از شناوری سهم و اندازه شرکت باشد. نمی‌توانیم بگوییم حجم مبنای همه شرکت‌ها حداقل پنج میلیارد باشد با این توجیه که بازار خیلی حجم می‌خورده و با شتاب افزایش می‌یافته و حالا چون بازار قفل شده و پایین نمی‌آید تا اصلاح کند (به ویژه در سهم‌های کوچک که بیش از ۴۰۰ نماد هستند) حجم مبنا را پایین بیاوریم که آنها هم اصلاح کنند. این منطقی نیست و ایراد ساختاری دارد. به نظر اغلب کارشناسان، حجم مبنا باید فرمولیزه شود و تابعی از شناور و اندازه یک شرکت باشد. اندازه شناوری سهام یک شرکت آیتم بسیار مهمی است که باید در حجم مبنا تاثیرگذار باشد. امیدواریم سازمان به این نتیجه برسد که ابعاد تصمیم‌گیری خود را اندکی عمومی‌تر کند و دست‌کم در این مورد با مشورت اهالی بازار و رسانه‌ها
تصمیم‌گیری شود. * تحلیلگر بازار سرمایه

کی صف فروش سهم جمع میشود؟

بسیاری از افرادی که سهامدار یک شرکت هستند برای جمع شدن صف فروش سهمشان لحظه شماری میکنند و بسیاری از نوسانگیران منتظرند تا صف فروش سهم جمع شود و در کف قیمتی روز سهم را خریداری کنند و در قیمت های بالاتر بفروشند. اما برای اکثر افراد این سوال پیش می آید که کی صف فروش سهم جمع میشود؟ جمع شدن صف فروش به چه عواملی بستگی دارد؟

• اگر سهمی صف فروش بود از کجا تشخیص دهیم صف جمع می شود؟

• اما کجا سهام بخریم؟

اگر سهمی صف فروش بود از کجا تشخیص دهیم صف جمع می شود؟

برای اینکه بتوانید این موضوع را کاملاً درک کنید در ابتدا به مثال زیر توجه کنید: به طور مثال سهمی ۱۲ میلیون صف فروش دارد یعنی ۱۲ میلیون حجم سهام در نوبت فروش می باشد از کجا بفهمیم این صف فروش کی جمع میشود و روند متعادلی در پیش می گیرد که ما اقدام به فروش و یا خرید کنیم؟

جمع شدن صف فروش به دو نکته زیر بستگی دارد:

الف) حجم مبنا شرکت

ب) میانگین حجم معاملات این شرکت در ۱۵ روز اخیر فرض کنید داده های زیر در سهم مشاهده میشود: حجم مبنای شرکت ۵ میلیون حجم معاملات آن شرکت مثلاً یک میلیون است. میانگین حجم به ترتیب زیر: (میلیون) 6-14-18-30-15-3-10-17-19 بزرگترین و کوچک ترین اعداد را حذف میکنیم و سپس از بقیه اعداد میانگین میگیریم تقریبا 15 میلیون سهم می شود. اگر نسبت بگیریم متوجه خواهیم شد که سهم ه رروز بالای 10 میلیون حجم معامله می شود.

نکته: در صف فروش و خرید ۵۰ درصد اگر جمع شود نصف بقیه سفارشات کنسل خواهد شد مثلاً صفحه ۱۲ میلیونی اگر ۶ میلیون آن جمع شود چهار میلیون باقی مانده مشکوک هستند که در صفحه بمانند یا نه و کنسلی خواهند زد دو میلیون سهم منتظر واکنش بازار هستند تا اگر صف ریخت سفارش خود را کنسل کنند. یعنی: از 12 میلیون صف فروش، 6 میلیون واقعا تصمیم به فروش دارند+ 4میلیون سهم مشکوک هستند در تصمیم گیری+ 2میلیون هم الکی در صف مانده اند.

در چه شرایطی صف جمع میشود: جمع شدن صف فروش با توجه به شروط زیر امکان پذیر خواهد بود:

شرط اول جمع شدن صف فروش: با توجه به میانگین حجم (15 میلیون) و صف فروش 12 میلیونی اولین تایید را از جمع شدن سهم میگیریم.

شرط دوم جمع شدن صف فروش: اگر حجم صف فروش 2 برابر حجم مبنا باشد به احتمال خیلی زیاد صف جمع خواهد شد و اگر 4 برابر حجم مبنا باشد احتمال جمع شدن صف کمتر می شود. نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که امکان دارد صفی که جمع شده دوباره صف فروش ‌شود. پس در زمان خرید سهم از صف فروش دقت داشته باشید قیمت پایانی هم مثبت شده باشد.

اما کجا سهام بخریم؟

نوسانگیری: اگر شما یک فرد نوسان گیر هستید وقتی ۷۰ درصد یا نصف بیشتر صف جمع شد اقدام به خرید سهام کنید. کوتاه مدتی: افراد کوتاه مدتی اگر صف به طور کامل جمع شد به دو شرط بخرید: