برای تشخیص واگرایی مخفی در روندهای صعودی باید به کفهای نمودار قیمت دقت کرد. ولی در روندهای نزولی، سقفهای نمودار قیمت اهمیت دارند.
واگرایی مخفی چیست و چطور میتوان بر اساس آن معامله کرد؟
واگرایی به حالتی گفته می شود که در آن قیمت برخلاف اندیکاتور حرکت می کند. در صورتی که واگرایی در انتهای روند اتفاق بیفتد، به آن واگرایی معمولی (Regular Divergence یا به اختصار RD) گفته می شود و در صورتی که واگرایی در انتهای اصلاح قیمتی به وقوع بپیوندد، به آن واگرایی مخفی (Hidden Divergence یا به اختصار HD) گفته می شود.
در صورتی که در محدوده اصلاحی یک روند صعودی بزرگ، اندیکاتور کف پایین تر ثبت کند اما قیمت به کف پایین تر نرسد و کف بالاتر ثبت کند، واگرایی مخفی مثبت به وقوع می پیوندد. همانطور که از نام این نوع واگرایی مخفی مشخص است، پس از وقوع آن می توان افزایش تقاضا و به تبع آن رشد قیمت را انتظار داشت.
نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، این می باشد که در واگرایی مخفی مثبت، باید قیمت حتما از یک سقف بالاتر نسبت به سقف قبلی به طور موقت بریزد و اگر غیر از این باشد نمی توان نام آن را واگرایی مخفی مثبت گذاشت.
انواع واگرایی مخفی و معمولی
توضیحاتی که در ابتدا ارائه کردیم خیلی کلی بودند. برای درک بهتر مفهوم واگرایی بهتر است نگاهی به الگوهای آنها بیندازیم. قبل از آن این را بدانید که انواع واگرایی مخفی و معمولی را میتوان در دو گروه زیر دستهبندی کرد:
- مثبت (Bullish) یا صعودی
- منفی (Bearish) یا نزولی
برای تشخیص واگرایی مخفی در روندهای صعودی باید به کفهای نمودار قیمت دقت کرد. ولی در روندهای نزولی، سقفهای نمودار قیمت اهمیت دارند.
در سمت مقابل برای تعیین واگرایی معمولی در روندهای صعودی به سقف نمودار قیمت توجه میشود و در روندهای نزولی، کفهای ساختهشده در نمودار از اهمیت برخوردارند.
حالا نگاهی به نمودار و الگوهای تصویری واگرایی مخفی و معمولی میاندازیم. با انجام این کار تشخیص واگرایی برایمان راحتتر خواهد شد. تصویر زیر را ببینید:
الگوهای واگرایی معمولی و مخفی
در سمت چپ انواع واگرایی مکدی واگرایی معمولی را داریم و در سمت راست واگرایی مخفی که هر کدام در دو گروه صعودی و نزولی مشخص شدهاند. هر گروه هم دو نمودار دارد. نمودارهای بالایی نمودار قیمت را نشان میدهند و نمودارهای پایینی نشانگر اندیکاتور هستند. اول برویم سراغ واگرایی معمولی که البته هدف بحث ما نیست ولی بهتر است مروری بر آن داشته باشیم.
واگرایی معمولی مثبت (صعودی) و منفی (نزولی)
واگرایی معمولی مثبت (RD+): در سمت چپ تصویر دو واگرایی معمولی مثبت یا Bullish و منفی یا Bearish را میبینید. همانطور که در تصویر هم مشخص است، در واگرایی معمولی مثبت روندمان نزولی است ولی اندیکاتور روندی صعودی دارد. یعنی کفهای جدید در نمودار قیمت پایینتر تشکیل میشوند ولی در اندیکاتور کف جدید بالاتر از کف قبلی ظاهر میشود. همین اختلاف جهت حرکت، واگرایی را نشان میدهد. وقتی چنین اتفاقی بیفتد، سیگنال تغییر روند صادر میشود. یعنی میفهمیم که احتمال دارد یک روند صعودی آغاز شود.
واگرایی معمولی منفی (RD-): این واگرایی برعکس RD+ است. یعنی در روندهای صعودی باید به دنبال این پدیده بگردیم. در این شرایط باید به سقفهایی که در نمودار قیمت ایجاد میشود دقت کنیم. سقفهای جدید باید بالاتر از سقف قبلی باشند. اما در اندیکاتور سقفهای جدید پایینتر از سقف قبلی هستند. باز هم با مشاهدهی چنین حرکاتی، میتوانیم بفهمیم که احتمال معکوس شدن روند زیاد است.
واگرایی مخفی مثبت (صعودی) و منفی (نزولی)
واگرایی مخفی مثبت (HD+): دوباره لازم است که تصویر بالا نگاه کنید تا توضیح بدهیم که شرایط تشکیل واگرایی مخفی مثبت و منفی چیست. واگرایی مخفی مثبت در انواع واگرایی مکدی روند صعودی ظاهر میشود. درست برخلاف واگرایی معمولی مثبت که در روند نزولی میشد آن را پیدا کرد. وقتی در نمودار قیمت میبینیم که کفهای جدید بالاتر از کف قبلی هستند، ولی در اندیکاتور کفهای جدید در نقاطی پایینتر تشکیل میشوند میفهمیم که واگرایی مخفی مثبت رخ داده است. با مشاهدهی این حرکت، احتمال میدهیم که روند به حرکت قبلیاش ادامه بدهد.
واگرایی مخفی منفی (HD-): این واگرایی در شرایطی اتفاق میافتد که روندمان نزولی است. وقتی سقفی پایینتر از سقف قبلی در نمودار انواع واگرایی مکدی قیمت میبینیم ولی در اندیکاتور سقف جدید بالاتر از سقفهای قبلی تشکیل میشود میفهمیم که با واگرایی مخفی منفی طرف هستیم. باز هم باید منتظر ادامهی روند باشیم؛ روندی که در اینجا نزولی است و انتظار داریم همچنان نزولی بماند.
هر دو مورد از انواع واگرایی مخفی که به آنها اشاره شد، از ادامهی روند فعلی خبر میدهند. با شناسایی این مسئله میتوانیم سیگنالهای معاملاتی مختلفی بگیریم و برای تایید اعتبار نیز از اندیکاتورهایی مثل مکدی یا RSI استفاده کنیم.
واگرایی مخفی چقدر قابل اطمینان است؟
اگرچه واگرایی یک نشانه قدرتمند از تغییر جهت حرکت بازار است، اما نمیتوان تنها به آن اتکا کرد. معاملهگران تازهکار قبل از اینکه واگرایی پنهان را در شیوه های معاملاتی خود بگنجانند باید بر استفاده از بقیه ابزارهای تحلیل تکنیکال مسلط شوند.
به یاد داشته باشید که واگرایی همیشه منجر به تغییر روند قدرتمندی نمیشود. گاهی قیمت ممکن است پس از ایجاد یک واگرایی مخفی وارد یک روند رنج شود. روند رنج به روندی میگویند که قیمت به صورت افقی در یک محدوده حرکت میکند.
نکته مهم این مطلب استفاده از واگرایی مخفی در کنار دیگر اندیکاتورها و ابزارهای تحلیل تکنیکال است.
گاهی اوقات هنگام استفاده از دو یا چند اندیکاتور مختلف، سیگنالهای ایجاد شده ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند و به شرایط متفاوتی از بازار دلالت کنند.
در چنین مواردی بهتر است یک قدم به عقب بروید و با بررسی بیشتر ببینید که آیا سیگنالهای متضاد با یکدیگر علاوه بر همپوشانی زمانی، قوی هستند یا خیر. اگر به چنین نتیجهای رسیدید بهتر است تا مدتی از این ارز دور بمانید.
برخی نکات درباره واگراییها
به یاد داشته باشید که واگراییها، علت تغییر یا ادامه روند نیستند بلکه ابزاری برای شناسایی آنها هستند. مشاهده واگرایی حکم هشدار را دارد و برای تصمیمگیری نهایی جهت خرید و فروش، میبایست از ابزارهای دیگر برای اطمینان بیشتر استفاده کرد.
لزوما هر زمانی که تغییر روند رخ دهد، واگرایی وجود ندارد. وجود واگرایی نشانهای برای پیشبینی تغییر روند است، نه مهر تأییدی بر آن.
اندیکاتورهای بسیاری در نرمافزارهای تحلیلگر نمودارهای قیمتی وجود دارند، اما بهطور کلی از اندیکاتورهای MACD، RSI، CCI، ROC، MFI و OBV در مسیر شناسایی واگراییها استفاده میشوند و فراز و فرودهای آنها با نمودار قیمتی مقایسه میشوند. در میان این اندیکاتورها، MACD بهتر میتواند به شناسایی واگرایی کمک کند.
یکی از رایجترین اشتباهات در مورد شناسایی واگراییها، عدم تشخیص صحیح خط روند (صعودی یا نزولی) است. حتما به بالا و پایین بودن سقف و کف و صعودی و نزولی بودن خط روند توجه کنید، چرا که در غیراینصورت دچار تصمیم اشتباه و ضرر مالی میشوید.
هنگامیکه نمودار با سرعت بالا و بدون انواع واگرایی مکدی واگرایی به سمت سطوح حمایت و مقاومت درحرکت باشد، احتمال شکست سطوح بسیار بالا است. در صورتی که شکست سطح حمایت یا مقاومت همزمان با تشکیل واگرایی رخ دهد، پیشبینی میشود که شکست فریبدهنده یا اصطلاحا Fake بوده و مجددا برگشت به سطح شکستهشده را شاهد خواهیم بود.
آموزش مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال
واگرایی ها یکی از انواع روش های پرکاربرد در تحلیل تکنیکال سهام و حتی سایر دارایی های مالی مثل ارز می باشند. انواع واگرایی ها می توانند بین روند قیمت یک ابزار مالی و یک شاخص تکنیکال یا هر داده مالی دیگر نمایان شوند؛ با این حال واگرایی در تحلیل تکنیکال بازار سهام بین اندیکاتور های تحلیل تکنیکال و روند قیمت سهام ها شناسایی می شود و مورد استفاده قرار می گیرد.
هدف تکلیل گران از آشنا شدن با مفهوم واگرایی مشاهده یک نوع وارونگی بین نمودار قیمت و نمودار اندیکاتور است، چرا که این اتفاق شناسایی اولیه برگشت روند و معکوس شدن آن را ممکن می سازد و این سیگنال صادر شده می تواند سود های سرشاری را به همراه داشته باشد. در ادامه سعی به آموزش واگرایی به زبان ساده خواهیم کرد و شما را با انواع واگرایی هایی که در بازار اتفاق می افتد و شناسایی آنها می تواند سودمند باشد را آشنا می کنیم.
تعریف واگرایی در بورس
واگرایی زمانی رخ می دهد که قیمت سهام شما بر خلاف اندیکاتور ها، اسیلاتور ها و یا سایر داده هایی که استفاده می کنید، حرکت کند. در واقع این اختلاف بین نمودار قیمت و اندیکاتور هشداری از ضعیف شدن روند قیمت و یا تغییر احتمالی روند است که تحلیل گران بازار سرمایه از آن بهره می برند.
واگرایی به سه دسته واگرایی زمانی ، واگرایی مخفی و واگرایی معمولی تقسیم می شود که مهم ترین آنها واگرایی معمولی و واگرایی مخفی می باشد که آموزش این واگرایی ها را بطور کامل در اختیار شما عزیزان قرار می دهیم؛ همچنین در تحلیل تکنیکال دو واگرایی مثبت و منفی وجود دارد که واگرایی مثبت احتمال افزایش قیمت دارایی می دهد، و واگرایی منفی احتمال نزولی شدن روند قیمت را می دهد.
اندیکاتورهای کاربردی در واگرایی
در تحلیل تکنیکال می توانید از تمام اندیکاتورهایی که با آنها آشنا هستید برای شناسایی واگرایی در سهم ها استفاده کنید؛ اما اندیکاتورهایی که به طور معمول توسط تحلیل گران حرفه ای بازار برای تشخص واگرایی استفاده می شوند، اندیکاتورهای MACD و اندیکاتور RSI هستند که از اعتبار بیشتری برخوردار می باشند.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
اکثر قریب به اتفاق فعالان بازار سرمایه بر این باورند که واگرایی در تحلیل تکنیکال مباحث بورسی نشان دهنده ی تغییرات در بازار بوده و در واقع واگرایی ( Divergence ) را از اجزای روانشناسی بورس در نظر می گیرند. به عبارت دیگر به اعتقاد تحلیل گران واگرایی زمانی اتفاق می افتد که معامله گران بازار در گام آخر دچار تردید می شوند و این دقیقا زمانی است که سهم ها می توانند روند خود را تغییر دهند و بر خلاف روند قبلی حرکت کنند.
زمانی که واگرایی در بازار اتفاق می افتد با درصد بالا به آن اعتماد می شود و در اولویت تحلیل اکثر فعالان بازار قرار می گیرد؛ اما انواع واگرایی مکدی همانطور که در تصویر زیر هم مشاهده می کنید انواع واگرایی از جمله واگرایی معمولی و مخفی ، واگرایی مثبت و منفی و … وجود دارد که شناخت آنها از مهمترین کارهایی است که شما باید انجام دهید. در ادامه مطلب به معرفی کامل انواع واگرایی ها می پردازیم
واگرایی معمولی (RD)
واگرایی معمولی یا” Regular Divergence ” نوعی از واگرایی است که در آن حرکت اندیکاتور با نمودار اختلاف دارد و در انتهای روند پدیدار می شود و نشان از بازگشت قیمت دارد. واگرایی معمولی به دو نوع مثبت و منفی تقسیم می شود:
واگرایی معمولی مثبت (+RD)
واگرایی معمولی مثبت در انتهای یک حرکت نزولی پدیدار می شود و بین دو کف ایجاد می شود. در این حالت از واگرایی نمودار قیمت ۲ کف دارد که کف دوم آن پایین تر از کف اول است اما در اندیکاتور کف دوم بالاتر از کف اول قرار گرفته.
این واگرایی به معنی ضعیف شدن قدرت فروشندگان و غلبه خریداران بر آنها است که به تحلیل گران کمک می کند تا در زمان رسیدن نمودار به خط حمایت را تشخیص دهند که آیا سطح حمایت خط روند شکسته خواهد شد یا قیمت بر خواهد گشت و مثبت خواهد شد.
واگرایی معمولی منفی (-RD)
واگرایی معمولی منفی در انتهای یک حرکت صعودی پدیدار می شود و بین دو سقف ایجاد می شود. در این حالت از واگرایی نمودار قیمت ۲ سقف دارد که سقف دوم آن بالا تر از سقف اول است اما در اندیکاتور سقف دوم پایین تر از سقف اول قرار گرفته.
این واگرایی به معنی ضعیف شدن قدرت خریداران و غلبه فروشندگان بر آنها است که به تحلیل گران کمک می کند تا در زمان رسیدن نمودار به خط مقاومت روند صعودی تشخیص دهند که آیا سطح مقاومت خط روند شکسته خواهد شد یا قیمت بر خواهد گشت و وارد اصلاح یا روند نزولی خواهد شد.
واگرایی مخفی (HD)
واگرایی مخفی یا” Hidden Divergence “نوعی از واگرایی است که در آن نمودار قیمت با اندیکاتور اختلاف حرکت دارند و این نوع واگرایی در انتهای تحرکات اصلاحی روند ها پدیدار می شود و نشان از بازگشت قیمت، ادامه روند و معاملات در کانال خود است همچنین این واگرایی نیز به دو دسته مثبت منفی تقسیم می شود:
واگرایی مخفی مثبت (+HD)
این نوع از واگرایی در انتهای حرکات اصلاحی یک کانال صعودی است و بین دو کف ایجاد می شود بطوری که کف دوم در اندیکاتور پایین تر از کف اول است اما در نمودار قیمت کف دوم بالاتر از کف اول است.
این حالت به معنی تضعیف شدن فشار فروش و غلبه مجدد خریداران بر فروشندگان در این کانال صعودی است و به تحلیل گران کمک می کند تا زمانی که نمودار به خط حمایتی کانال صعودی برسد با استفاده از این نکته متوجه میزان ریسک شوند و تشخیص دهند که آیا روند با قدرت شکسته خواهد شد و یا تنها یک اصلاح صورت گرفته و معاملات در کانال صعودی ادامه خواهند یافت.
واگرایی مخفی منفی (-HD)
این نوع از واگرایی در انتهای حرکات اصلاحی یک کانال نزولی است و بین دو سقف ایجاد می شود بطوری که سقف دوم در اندیکاتور بالا تر از سقف اول است اما در نمودار قیمت سقف دوم پایین تر از سقف اول است.
این حالت به معنی تضعیف فشار خرید و غلبه مجدد فروشندگان بر خریداران در این کانال نزولی است و به تحلیل گران کمک می کند تا زمانی که نمودار به خط مقاومتی کانال نزولی برسد با استفاده از این نکته متوجه میزان ریسک شوند و تشخیص دهند که آیا روند با قدرت شکسته خواهد شد و یا تنها یک اصلاح صورت کرفته و معاملات در کانال نزولی ادامه خواهند یافت.
واگرایی زمانی (TD)
در واگرایی زمانی بجای تضاد بیین قیمت و اندیکاتور، اختلاف بین قیمت و زمان ایجاد می شود و اندیکاتور دخالتی در این نوع واگرایی ندارد. این واگرایی در اصل ضعف و ناتوانی قیمت در حرکت اصلاحی نسبت به حرکت قبلی خود را نشان می دهد.
واگرایی زمانی به دو دسته معمولی و هوشمند تقسیم می شود که در ادامه به طور کامل به بررسی آنها خواهیم پرداخت که با این نوع واگرایی هم آشنا شوید.
واگرایی زمانی معمولی (RTD)
در انواع واگرایی مکدی این حالت تعداد کندل هایی که در فاز اصلاحی تشکیل می شود بیشتر یا مساوی با حرکت قبل است و یا اینکه فیبوناچی بازگشتی زمانی ترسیمی، بیشتر از تراز ۱۰۰٪ را اصلاح کند؛ در این حالت میل به چرخش در بازار وجود ندارد و به احتمال قوی حرکت قبلی سهم ادامه خواهد داشت. در تصویر زیر ساختار واگرایی زمانی معمولی را مشاهده می کنید:
همانطور که در مثال زیر مشاهده می کنید تعداد کندل ها در فاز اصلاح ۴۱ کندل می باشد که این تعداد بیشتر از کندل های حرکت قبل است و ضعف فروشندگان را می رساند و در ادامه شاهد صعودی شدن دوباره ی سهم هستیم.
واگرایی زمانی هوشمند (STD)
واگرایی زمانی هوشمند حالتی است که در آن تعداد کندل های اصلاح، کمتر از تعداد کندل های حرکت قبل است اما درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است. برای اینکه با این مفهوم بیشتر آشنا شوید به مثال زیر توجه کنید:
در شکل فوق، موج اصلاح بهاندازه ۶۱ کندل و موج صعودی بهاندازه ۶۵ کندل بوده و نسبت این دو ۷۳% است در صورتی قیمت بهاندازه ۶۱% اصلاح داشته است. به این پدیده که درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است، واگرایی زمانی هوشمند گفته میشود.
جمع بندی مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال
برای تحلیلگران بازار سرمایه واگرایی یکی از مهمترین ابزار ها برای تخمین زدن روند سهم است، که تشخیص آن به کمک اندیکاتور ها و روند قیمتی سهم امکان پذیر است. هرچند که واگرایی در خلاف جهت مسیر حرکت سهم اتفاق میافتد و به این ترتیب سودهای سرشاری را نصیب سرمایه گذاران می کند اما این امکان وجود دارد که مسیر حرکتی سهم کامل نشود و ما نتوانیم به درستی واگرایی را تشخیص دهیم بنابراین نباید مبنای خرید های خودمان را فقط واگرایی قرار دهیم و باید در کنار آن از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال بهره بجوییم.
اگر به دنبال یادگیری کامل تحلیل تکنیکال هستید پیشنهاد ما: دوره تحلیل تکنیکال مقدماتی
اندیکاتور مکدی (MACD) چیست؟ | آموزش نحوه استفاده از مکدی در معاملات
اگر شما نیز از فعالان حوزههای مالی و طرفداران تحلیل تکنیکال باشید، بدون شک نام اندیکاتور مکدی به گوشتان خورده است. این اندیکاتور را میتوان یکی از برجستهترین و پرکاربردترینهای این حوزه به حساب آورد که طرفداران زیادی نیز دارد. مکدی در دسته اندیکاتورهای پیرو یا مومنتوم قرار دارد که اندازه و قدرت یک روند را به ما نشان میدهد. اگر شما نیز میخواهید از جزئیات این اندیکاتور و نحوه استفاده از آن در معاملات آشنا شوید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
اندیکاتور MACD چیست؟
اندیکاتور مکدی، مخفف عبارت "Moving Average Convergence Divergence"، به معنای "میانگین متحرک همگرایی-واگرایی" است که به اختصار MACD گفته میشود. این اندیکاتور در سال 1970 توسط یک فیزیکدان و محقق آمریکایی با نام «جرالد اپل» طراحی شد. MACD در خانواده اسیلاتورها قرار داشته و از محبوبترین اندیکاتورها در بین معاملهگران تکنیکال کار به شمار میرود.
همانطور که از اسم آن نیز پیداست، در محاسبات این اندیکاتور از میانگینهای متحرک استفاده شده و فرمول محاسباتی پیچیدهای ندارد. MACD شامل 3 میانگین متحرک بوده که به سرمایهگذاران کمک میکند تا جهت، قدرت و شدت روند را شناسایی کنند. میانگینهای متحرک استفاده شده در این اندیکاتور، شامل میانگینهای 9، 12 و 26 روزه میباشند که پر کاربردترین زمانها در MACD هستند.
- اسیلاتورها که با نام نوسانگر نماها نیز شناخته میشوند، دستهای از اندیکاتورها هستند که به ما در تشخیص ورود درست کمک میکنند.
آشنایی با اجزای اندیکاتور مکدی (MACD)
پیش از شروع آموزش کار با اندیکاتور MACD، لازم است تا با اجزای آن نیز آشنا شویم. به طور کلی، این اندیکاتور در نمایش نموداری از سه جز اساسی تشکیل شده است که عبارتند از:
- خط MACD: خط مکدی از تفاضل دو میانگین متحرک نمایی (EMA) 26 دوره ای و 12 دورهای بدست آمده که به طور پیش فرض با رنگ آبی نمایش داده میشود. نوسانات این خط بسیار بالا و تند میباشد.
- خط سیگنال: این خط در اصل همان میانگین متحرک نمایی (EMA) 9 دورهای میباشد که تحت عنوان «خط سیگنال» شناخته میشود. به طور پیش فرض، خط سیگنال با رنگ قرمز نمایش داده شده و نوسانات آن نیز در مقایسه با خط مکدی، بسیار کند میباشد. دلیل این امر، تفاوت میانگینگیری خط سیگنال با خط مکدی است. خط سیگنال بر روی خط MACD ترسیم شده و در نتیجه آن، سیگنالهای خرید و فروش صادر میگردد.
- میلههای هیستوگرام: هیستوگرام را میتوان نشاندهنده اختلاف بین دو خط مکدی و خط سیگنال دانست که در قالب خطوطی عمودی ترسیم میگردد. به این صورت که، زمانی که خط مکدی و سیگنال، اختلاف زیادی داشته باشند، هیستوگرام بزرگتر و چنانچه اختلاف آنها کم باشد، هیستوگرام کوچکتر خواهد شد. باید اشاره کرد که هیستوگرام، خط صفر انواع واگرایی مکدی مخصوص به خودش را دارد.
تنظیمات اندیکاتور مکدی
همانطور که گفته شده، اندیکاتور مکدی به طور پیش فرض با سه عدد 12، 9 و 26 مورد استفاده قرار می گیرد. این اعداد با توجه به روش معاملاتی معاملهگر قابلیت تغییر نیز دارند. برای این کار کافیست از منوی تنطیمات، اعداد مورد نظر خود را در قسمتهای مربوط به هر یک وارد نمایید.
توجه داشته باشید که چنانچه معاملهگر به دنبال کاهش حساسیت در این اندیکاتور باشد، میبایست اعداد بزرگتری را برای EMA ها در نظر بگیرد. به عنوان نمونه، اعداد (5،35،5) برای شما مناسب خواهد بود که در تایم فریمهای طولانیتر، مانند هفتگی یا ماهانه مورد استفاده قرار میگیرد. در این حالت، مکدی همچنان نوسانات خود را داشته، اما دره ها و قله های کمتری شکل می گیرد. از طرف دیگر، چنانچه معامله گر به دنبال افزایش حساسیت باشد، می بایست از اعداد کوچکتری استفاده نماید.
اندیکاتور مکدی کلاسیک و تفاوت آن با مکدی جدید
اندیکاتور MACD به طور پیش فرض، در دو حالت مکدی و مکدی کلاسیک مورد استفاده قرار میگیرد. باید بدانید عملکرد این دو اندیکاتور چندان متفاوت نبوده و تنها مربوط به شکل ظاهری آنهاست. همانطور که گفتیم، اندیکاتور مکدی کلاسیک دارای دو خط (MACD و سیگنال) و هیستوگرام میباشد. در حالیکه اندیکاتور مکدی تنها یک خط (خط MACD) و هیستوگرام را دارا میباشد.
در واقع، خط سیگنال در اندیکاتور مکدی حذف شده و به نوعی هیستوگرام، نشان دهنده این خط نیز میباشد. همین امر سبب شده است تا برخی صاحب نظران، اندیکاتور مکدی جدید را در مقایسه با مکدی کلاسیک ناقص بدانند. البته باید اشاره کرد که به جز این یک مورد، بین این دو اندیکاتور هیچ تفاوت دیگری وجود ندارد.
مکدی و شناسایی روندهای آن
در اندیکاتور مکدی، دو فاز مثبت و منفی را میتوانیم در نظر داشته باشیم. این فازها در نتیجه حرکت خطوط مکدی در بازه زمانی چند روزه و یا چند ماهه شکل خواهند گرفت. چنانچه حرکت بازار در یک جهت قدرت بیشتری داشته باشد، مدت زمان باقی ماندن روند نیز بیشتر خواهد بود. به طور کلی فاز مثبت و منفی به روشهای زیر شناسایی میشود:
- فاز منفی مکدی، حالتی است که خط EMA سریع (شامل دوره های کمتر)، از خط EMA کند، پایینتر قرار گرفته باشد. علاوه بر این، در روند نزولی، میله های هیستوگرام نیز در زیر خط صفر قرار خواهند گرفت.
- فاز مثبت مکدی، حالتی است که خط EMA کند در زیر خط EMA سریع قرار گرفته است. به علاوه، میلههای هیستوگرام نیز در بالای خط صفر قرار خوهند داشت.
نکته: توجه داشته باشید که هر چه روند قدرتمندتر باشد، خطوط مکدی نیز ارتفاع بیشتری خواهند داشت.
تغییر روند در اندیکاتور مکدی
در قسمت قبل، با روندهای اندیکاتور مکدی آشنا شدیم. حال باید بدانید که تغییر در این روندها، با چه نشانههایی قابل شناسایی است. چنانچه یک روند صعودی یا نزولی در این اندیکاتور قصد تغییر داشته باشد، نشانههای زیر ظاهر خواهد شد:
- کاهش یافتن ارتفاع میلههای هیستوگرام
- خارج شدن خط سیگنال از هیستوگرام مکدی
توجه داشته باشید که برای درک بهتر از روندهای این اندیکاتور، لازم است تا تایم فریم آن را کاهش دهید. این نکته را نیز مد نظر داشته باشید که با شروع روند جدید، EMA سریع زودتر از EMA کند واکنش نشان داده و به نوعی آن را قطع خواهد کرد.
آموزش تصویری اندیکاتور MACD و سیگنال گیری از آن
مکدی شاخصی بسیار مهم جهت شناسایی فاز منفی یا مثبت سهم، شاخص کل و. میباشد. همانطور که گفتیم، اندیکاتور مکدی، از دو خط سیگنال و MACD استفاده کرده که هر دو میانگینهای متحرک نمایی هستند. تحلیل این دو خط به صورت زیر انجام میگیرد:
دریافت سیگنال فروش از اندیکاتور MACD
هرگاه خط MACD در بالای صفر قرار گرفته باشد و از سمت بالا به پایین خط سیگنال را قطع نماید، دو حالت زیر متصور خواهد بود. حالت اول آن است که یک حرکت اصلاحی برای سهم در پیش خواهد بود و حالت دوم آنکه، ممکن است یک روند منفی در حال شکلگیری باشد که منجر به شکسته شدن روند مثبت خواهد گردید. این مورد را میتوان به عنوان سیگنالی برای فروش سهم در نظر گرفت.
علاوه بر این، چنانچه میلههای هیستوگرام در بالای خط صفر قرار داشته باشد و خط سیگنال از میلههای هیستوگرام خارج شود، سیگنالی برای فروش خواهد بود. البته در صورتی که میلههای هیستوگرام در پایین خط صفر قرار داشته باشند و خط سیگنال در این موقعیت وارد میلههای هیستوگرام شود، نیز سیگنال فروش صادر میگردد.
دریافت سیگنال خرید از اندیکاتور MACD
چنانچه، خط مکدی در ناحیه زیر صفر قرار داشته و از خط سیگنال به سمت بالا عبور نماید، نشانه شروع روندی مثبت و یا افزایشی موقت برای موج کاهشی است. این وضعیت را میتوان سیگنالی برای ورود به سهم دانست.
به علاوه، اگر میلههای هیستوگرام زیر خط صفر قرار داشته و خط سیگنال از آنها خارج شود، سیگنالی برای خرید صادر شده است. البته چنانچه میلههای هیستوگرام بالای خط صفر بوده و خط سیگنال داخل میلههای هیستوگرام شود نیز سیگنال خرید صادر خواهد شد.
در تصویر زیر، سیگنال خرید در سهم وسپه را مشاهده مینمایید:
واگرایی چیست؟
واگرایی را میتوان وضعیتی تعریف کرد که بین قیمت و سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال، اختلاف و تضاد وجود داشته باشد. به عبارتی، حرکت اندیکاتور و قیمت در خلاف جهت یکدیگر بوده و میتوان آن را نشانه و هشداری دانست که روند فعلی قیمت ضعیف بوده و در آینده، تغییر جهت خواهد داد. واگرایی را میتوان به عنوان سیگنالی بسیار پرکاربرد و قدرتمند در بین طرفداران تحلیل تکنیکال به شمار آورد.
واگرایی در مکدی (MACD)
همانطور که گفته شد، واگرایی را میتوان سیگنالی قوی در تحلیل یک سهم به حساب آورد. این سیگنال به کمک اندیکاتور مکدی نیز قابل تشخیص میباشد. در واقع یکی از کاربردهای اصلی اندیکاتور مکدی، استفاده از آن در شناسایی واگراییها بوده که ارائه سیگنالهای آن با بالاترین کیفیت ممکن صورت میگیرد. به عقیده بسیاری از تحلیلگران، مکدی یک از بهترینها جهت بررسی قدرت روند میباشد. معاملهگران نیز باید در زمان وقوع سیگنالهای واگرایی، انتظار تغییر روند را داشته و هوشیار باشند. در ادامه با انواع واگراییهای این اندیکاتور به همراه تصاویر هر یک آشنا خواهیم شد.
گریزی بر انواع واگرایی با اندیکاتور مکدی
به طور کلی، واگراییها را میتوان در دو دسته معمولی و مخفی دستهبندی کرد که هر کدام انواع خود را خواهند داشت:
1. واگرایی معمولی (Regular Divergence)
واگرایی معمولی به دوسته واگرایی مثبت و منفی قابل تقسیم بوده که به اختصار با عبارت RD نیز از آنها یاد میشود:
- واگرایی معمولی منفی: در صورتی که قیمت سقف جدیدی تشکیل دهد اما اندیکاتور موفق به تشکیل سقفی بالاتر از سقف قبلی خود نشود، واگرایی معمولی منفی رخ خواهد داد. این وضعیت را میتوان به عنوان هشداری برای نزول قیمت، قلمداد نمود. از این رو، لازم است تا معاملهگران توجه و دقت کافی به خرج دهند.
- واگرایی معمولی مثبت: چنانچه قیمت کفی پایینتر از کف قبلی خود تشکیل دهد اما کف جدید اندیکاتور بالاتر از کف پیشین آن باشد، واگرایی معمولی مثبت رخ داده است. در این حالت، میتوانیم انتظار افزایش و رشد قیمت سهم را داشته باشیم
2. واگرایی مخفی (Hidden Divergence)
به طور کلی، واگرایی مخفی زمانی رخ میدهد که قیمت در حال اصلاح باشد و به اختصار به آن HD نیز گفته میشود. این واگرایی نیز به دو دسته مثبت و منفی قابل تقسیم میباشد:
- واگرایی مخفی منفی: در HD منفی، قیمت سقفی پایین تر از سقف قبلی خود زده، در حالیکه اندیکاتور موفق به ثبت سقفی بالاتر از سقف پیشین خود شده است. پس از وقوع این حالت، میتوان انتظار داشت که قیمت افت و ریزش خواهد داشت.
- واگرایی مخفی مثبت: در حالتی که قیمت کفی بالاتر از کف قبلی خود تشکیل دهد، اما اندیکاتور کفی پایینتر کف قبلی خود داشته باشد، واگرایی مخفی مثبت رخ داده است. در این حالت، میتوان انتظار داشت که سهم با افزایش تقاضا و قیمت رو به رو خواهد شد.
4 مزیت اساسی اندیکاتور MACD
مکدی از اندیکاتورهای بسیار محبوب در میان تحلیلگران تکنیکال میباشد. از مهمترین مزایای استفاده از این اندیکاتور، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مکدی علاوه بر تحلیل روند بازار، قدرت روند را نیز به ما نشان خواهد داد. این امر، به معاملهگران کمک میکند تا روندها و سیگنالهای قوی را شناسایی کرده و معاملات سودآورتری داشته باشند. قدرت روند در MACD، با استفاده از میلههای هیستوگرام مشخص میشود.
- مکدی تا حد زیادی اشتباهات تحلیلی ما را کاهش خواهد داد. در واقع این اندیکاتور، سیگنالهای خود را در مقایسه با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال همچون moving average بسیار زودتر ارائه میدهد. از این رو، میتوان ورود به موقعی به بازار داشت.
- اندیکاتور مکدی قابلیت اجرا بر روی هر تایم فریمی، از یک دقیقه تا یک ماه را دارد.
- سیگنالهایی که این اندیکاتور ارائه میدهد به راحتی قابل تفسیر بوده و میتوان بهترین زمان ورود و خروج را بر اساس آنها شناسایی کرد.
ترکیب مکدی و RSI برای دست یابی به بازدهی بیشتر
بسیاری از معاملهگران به دنبال این هستند که با ترکیب تعداد زیادی از اندیکاتورها به بازدهی بیشتری در تحلیلهای خود دست یابند. اما باید توجه داشته باشید که نباید خود را درگیر اندیکاتورهای فراوان سازید. چرا که این کار، تمرکز شما را سلب کرده و از چهارچوب اصلی معاملات خود خارج خواهید شد. البته استفاده از چندین ابزار تحلیل تکنیکال در کنار هم به شرط رعایت اعتدال، برای شما کمک کننده خواهد بود.
با این حال، چنانچه به دنبال تقویت اعتبار سیگنالهای دریافتی خود از اندیکاتور مکدی هستید، ترکیب انواع واگرایی مکدی آن با RSI، به شما کمک شایانی خواهد کرد. بر اساس تستهایی که صورت گرفته است، استفاده همزمان از این دو اندیکاتور مومنتوم، سیگنالهای قویتری داده و میتوانید با اطمینان بیشتری معاملات خود را انجام دهید.
دانلود اندیکاتور مکدی
باید توجه داشته باشید که بر خلاف باور بسیاری از تازهواردان، اندیکاتور مکدی نیاز به دانلود نداشته و در تمامی سامانههای معاملاتی قابل دسترس میباشد. جهت اجرای اندیکاتور مکدی در سامانههای معاملاتی (برای نمونه متاتریدر)، کافی است پس از ورود، بر روی گزینه اندیکاتور (indicator) کلیک نمایید. در صفحه باز شده، عبارت "MACD" را وارد و انتخاب نمایید. جهت ایجاد تغییراتی در تنظیمات این اندیکاتور نیز تنها کافی است بر روی آن راست کلیک کرده و گزینه فرمت را برگزینید.
سیگنال های اشتباه و نقاط ضعف اندیکاتور MACD
اندیکاتور مکدی علیرغم اینکه بسیار پر کاربرد می باشد اما محدودیتهایی را نیز می توان برای آن در نظر گرفت. یکی از اساسیترین مواردی که میتوان به آن اشاره کرد، مشکلات مربوط به واگرایی این اندیکاتور است. به این صورت که مکدی، سیگنال بازگشتی صادر کرده اما در واقعیت بازگشتی اتفاق نمیافتد. به عبارتی، سبب ایجاد یک واگرایی مثبت کاذب میشود. علاوه بر این، واگرایی قادر نیست تمامی بازگشتها را پیشبینی کند. به عبارتی، مکدی، برای بازگشتهای واقعی سیگنالی به ما نداده و در عین حال، بازگشت های زیادی را پیشبینی کرده که در عمل اتفاق نمیافتند. این امر در جریان تحلیلها مشکل ساز خواهد بود.
برای غلبه نمودن بر بروز چنین اشتباهاتی در معاملات، لازم است تا فیلترهای بیشتری را جهت ورود برای خود تعریف نماییم. به عنوان مثال در زمان خرید، چنانچه سیگنال خرید را از واگرایی دریافت نمودیم، تقاطع خط سیگنال و مکدی را نیز بررسی نماییم. در صورتی که هر دو، مورد تایید بودند، اقدام به معامله نماییم. با این کار اگرچه احتمال کاهش معاملات و کاهش سود متصور خواهد بود، اما در مقابل، سیگنالهای اشتباه و گمراه کننده نیز به حداقل خواهند رسید.
- واگرایی مثبت خطا، زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک طرفه حرکت کند، مانند زمانی که سهم یک الگوی مثلثی روی نمودار ایجاد کرده یا در حال رنج زدن باشد. این حرکت یک طرفه یا آهسته قیمت، سبب میشود که MACD از کف و سقفهای قیمتی خود فاصله گرفته و به سمت صفر برود.
اندیکاتور مکدی در یک پاراگراف
اندیکاتور مکدی را میتوان یکی از پرکاربردترین و محبوبترین اندیکاتورها در بین طرفداران تحلیل تکنیکال معرفی نمود. همانطور که گفته شد مکدی از دسته اندیکاتورهای پیرو یا مومنتوم بوده که پس از شروع یک روند، سیگنالهایی در خصوص اندازه آن میدهد. این اندیکاتور علیرغم محدودیتهای اندکی که برای آن اعلام شد، در تشخیص روندها و قدرت آنها بسیار کمک کننده خواهد بود. اگر شما نیز از تازهواردان بازار هستید، توصیه میکنیم استفاده از این اندیکاتور را در روند تحلیلهای خود، از یاد نبرید.
این مقاله به کوشش فاطمه محمدجانی و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تکتک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک سهم و شاخص آن برخلاف همدیگر حرکت کنند. شاید برای شما هم جالب باشد که چرا این اتفاق میافتد و چطور باید آن را به درستی تشخیص دهیم؟ در این مقاله میخواهیم درباره بررسی نمودار قیمتی داراییها صحبت کنیم. یکی از چیزهایی که در این مقاله بررسی میکنیم، مشاهده واگرایی در نمودارها است. پس در ابتدا به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال میپردازیم و در ادامه انواع واگراییهای موجود را به همراه شکل توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
واگرایی چیست؟
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. خوب است بدانید دو نوع واگرایی مثبت و منفی وجود دارد:
- واگرایی مثبت یعنی احتمال رشد قیمت
- واگرایی منفی یعنی افت قیمت
شکل زیر نشاندهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
همان طور که گفتیم واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
واگرایی به شما چه میگوید؟
واگرایی در تحلیل تکنیکال یک ابزار کمکی است در جهت نشانه هایی مبنی بر ضعف روند جاری قیمت یا تایید ادامه حرکت قیمت با توجه به روند جاری بازار. در واقع واگرایی مثبت وقتی رخ میدهد که قیمت یک دارایی در حال افت است، در حالی که اندیکاتور شروع به صعود میکند. برعکس، واگرایی منفی زمانی است که قیمت در حال افزایش است اما اندیکاتور شروع به نزول میکند.
معامله گران از واگرایی ها برای ارزیابی رفتار قیمت دارایی در جهت مشخص نمودن نقاط چرخش قیمت استفاده میکنند. به عنوان مثال، معامله گران و تحلیل گران میتوانند با استفاده از اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمت واگرایی را بررسی کنند. اگر در نمودار قیمت شاهد ایجاد کف و سقفهای بالاتر باشیم، در حالت ایده آل اندیکاتور RSI نیز همان رفتار مشابه قیمت را دنبال میکند. اما اگر اندیکاتور RSI شروع به ساختن کف و سقفهای پایینتر کند، هشداری بر ضعف روند و واگرایی منفی را نشان میدهد. بنابراین معاملهگر میتواند تعیین کند که آیا میخواهد از موقعیت خارج شود یا در صورتی که قیمت شروع به کاهش کند، یک حد ضرر جدید تعیین کند.
واگرایی مثبت وضعیت مخالف است. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال افت و ایجاد کف و سقفهای پایینتر باشد، در حالی که اندیکاتور RSI در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد. معامله گران ممکن است به این نتیجه برسند که به زودی روند قیمت معکوس شود.
تفاوت بین واگرایی و تایید
واگرایی حالتی است که نمودار قیمت و اندیکاتور خلاف یکدیگر رفتار نمایند. تایید حالتی است که اندیکاتور و نمودار قیمت یا چند اندیکاتور هم جهت یکدیگر حرکت نمایند. اگر قیمت در حال حرکت به سمت بالا باشد، معاملهگران تمایل به تایید رفتار قیمت توسط اندیکاتورها دارند.
محدودیت های استفاده از واگرایی
با توجه به استراتژی های مختلفی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد معامله گران نباید صرفا از واگراییها به منظور دریافت سیگنال خرید و فروش استفاده نمایند بلکه باید سایر گواه های تحلیلی در کنار واگراییها بررسی شود تا بتوانند با دقتی بالاتر نقاط چرخش قیمت و تغییر روند را درک کنند چرا که زمانی که واگرایی اتفاق میافتد، به این معنی نیست که قیمت معکوس میشود یا به زودی یک حرکت معکوس رخ میدهد. واگرایی میتواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
به طور کلی سه نوع واگرایی وجود دارد:
- منظم یا کلاسیک (RD)
- مخفی(HD)
- مبالغه شده (ED)
واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در میانه روند مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند. تشخیص واگرایی مخفی کمی دشوارتر است، اما می تواند یک الگوی قدرتمند در جهت تایید روند جاری قیمت باشد.
هر سه نوع واگرایی اغلب در نمودارهای قیمت ظاهر میشوند. معاملهگران با شناسایی این واگراییها، میتوانند فرصتهای معاملاتی خوبی را ببینند.
واگرایی منظم یا کلاسیک (RD) چیست؟
واگرایی منظم زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک دارایی در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد، اما اندیکاتور در حال افت باشد که به آن واگرایی منفی(RD-) میگوییم. همچنین در صورتی که قیمت در حال ایجاد کف و سقف پایینتر باشد و اندیکاتور در حال صعود باشد واگرایی مثبت(RD+) بوجود میآید.
شکل زیر یک واگرایی مثبت(RD+) در نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را نشان میدهد.
همین اتفاق می تواند در جهت مخالف نیز رخ دهد.
شکل زیر بیانگر واگرایی منفی (RD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
واگرایی مخفی (HD) چیست؟
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
به بیان دیگر، در روند صعودی کفهای بالاتر تشکیل میشود. در حالی که در اندیکاتور کفهای پایینتر ایجاد میشود و در روند نزولی سقفهای پایینتر را در نمودار قیمت شاهد هستیم. این در حالی است که در اندیکاتورها سقفهای بالاتری شکل گرفته است.
واگرایی مخفی مثبت (HD+)
اکنون با مفهوم واگرایی مخفی آشنا شدید، به بررسی چند مثال در بازار سرمایه میپردازیم تا تأثیر این واگراییها را بررسی کنیم. در ابتدا به بررسی واگرایی مخفی مثبت (HD+) میپردازیم:
مثال زیر بیانگر رفتار قیمت در ماههای خرداد و تیر سال ۱۳۹۷ در شاخص کل بورس است، شاخص پس از یک صعود دو هفتهای وارد فاز اصلاح شد و تا سطح ۳۸.۲ فیبوناچی جنبش قبل ریزش داشت. در انتها با ساخت کف و سقفی مینور شروع به صعود کرد که با توجه به شکل واگرایی مخفی شکل گرفته در این برهه زمانی نشاندهنده ادامه روند صعودی بوده است.
واگرایی مخفی منفی (HD-)
اکنون به بررسی واگراییهای مخفی منفی در بازار سرمایه میپردازیم:
بعد از شروع ریزش بزرگ بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۱۷، در دسامبر سال ۲۰۱۸ یک صعود اتفاق افتاد که برای بسیاری شروع جنبش جدید را نوید میداد. ولی این صعود در ژوئن سال ۲۰۱۹ به اتمام رسید و ریزش بعد از خود را با دو واگرایی مخفی حول سطح استاتیک روانی ۱۰.۰۰۰ دلار تأیید کرد که تا مارس ۲۰۲۰ ادامه داشت و سپس مجدداً شروع به افزایش قیمت کرد.
چه زمان از واگرایی منظم یا مخفی استفاده کنیم؟
واگراییها در نقاط مختلف یک روند شناسایی میشوند و هر کدام می تواند برای یک معاملهگر به عنوان ابزار کمکی در کنار تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.این ابزار زمانی کاربردی خواهد بود که بر اساس تحلیل، قیمت در یک محدوده یا سطح حمایت و مقاومت قرار گرفته باشد. واگراییهای منظم در انتهای یک روند شناسایی شده و نشاندهنده تغییر روند هستند. در حالی که واگرایی مخفی در طول روند شکل میگیرد و نشاندهنده ادامه روند مدنظر است.
اندیکاتورهای مورد استفاده در واگرایی
از اندیکاتورهای مورد استفاده برای بررسی واگرایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- MACD (Moving Average Convergence Divergence)
- RSI (Relative Strength Index)
- Stochastic Oscillator
واگرایی مخفی با استفاده از مکدی (MACD)
اندیکاتور مکدی (MACD) دارای سه بخش است:
۱.MACD line
۲. MACD signal line
۳. هیستوگرام (Histogram)
هنگام استفاده از اندیکاتور مکدی (MACD) برای شناسایی واگراییها، میتوانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی به همه آنها نیاز ندارید. سپس جهت روند را تعیین کنید. اگر روند صعودی باشد، ما به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) خواهیم بود. اگر روند نزولی است، به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید.
شکل زیر بیانگر واگرایی مخفی مثبت (HD+) در روند صعودی نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) است.
شکل زیر نشان دهنده واگرایی مخفی منفی (HD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
تشخیص واگرایی مخفی با استفاده از اندیکاتور استواستیک
اندیکاتور Stochastic یک نوسانگر یا اسیلاتور است که توسط دو خط در زیر نمودار ترسیم میشود. مقدار ورودیها را میتوان به صورت 14-3-3 تنظیم کرد.
در بالا، شاهد یک واگرایی مخفی منفی (HD-) در نمودار بیت کوین در تایم فریم روزانه در یک روند نزولی است.
این الگو نشان می دهد که تثبیت روند نزولی قبلی به پایان رسیده است و بیت کوین ممکن است به سقوط ادامه دهد.
استفاده از واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال
یادگیری شناسایی واگرایی مخفی در نمودارها دشوار نیست، زمانی که الگو را دیدید، چه اقدامی انجام می دهید؟
مراحل زیر را برای انجام معاملات خود در نظر گیرید.
مرحله ۱: معاملات خود را فیلتر کنید
شما باید همیشه روند اصلی نمودار قیمت را بررسی کنید، اگر روند اصلی صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) باشید و از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. الگوهای واگرایی مخفی منفی (HD-) را در یک روند صعودی نادیده بگیرید.
در روند نزولی برعکس عمل کنید: به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید و الگوهای صعودی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی منفی (HD-) را دیدید، به دنبال فروش باشید.
اگر الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر همسو شود، سیگنال قابل اعتمادتری دریافت خواهید کرد.
مرحله ۲: حد ضرر داشته باشید
بعد از اینکه واگرایی مخفی را دیدید که با روند بزرگتر مطابقت دارد، میتوانید برنامه ریزی معاملاتی مناسب داشته باشید.
پس از مشاهده واگرایی مخفی، حد ضرر را درست فراتر از حد نوسان قیمت اخیر قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی مثبت (HD+)، حد ضرر را آخرین کف قیمتی، جایی که سیگنال خرید نشان میدهد قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی منفی (HD-)، حد ضرر را سقف پیوت، جایی که سیگنال فروش رخ داده است قرار دهید.
مرحله ۳: هدف خود را تعیین کنید
همانطور که میدانید، بازارهایی نظیر بازار فارکس و ارزهای دیجیتال و یا حتی بورس ایران میتوانند با نرخهای شگفت انگیزی رشد داشته باشند. معاملهگرانی که رویای سودهای بیپایان را در سر میپرورانند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج انجام میدهند، که این اشتباه است.
بنابراین توصیه میشود همواره در معاملات خود هدف قیمتی را مشخص کنید.
محدودیت های یک واگرایی مخفی
با کمی تمرین، الگوهای واگرایی مخفی را میتوان در بسیاری از نمودارهای قیمت پیدا کرد. با این حال، چند محدودیت وجود دارد که باید از آنها آگاه بود.
اولاً، تشخیص الگوهای واگرایی در آینده آسان است، اما به طور بالقوه تشخیص آن در زمان واقعی دشوار است. این به دلیل هیجانات حاکم بر بازار است که شما را در زمان رشد قیمت هیجان زده میکند، اما بعداً متوجه خواهید شد که این یک واگرایی پنهان مخفی منفی (HD-) بوده است. سعی کنید احساسات خود را از بازار دور نگه دارید، آشنایی با روانشناسی بازار برای فعالان بازار سرمایه مهم است.
ثانیاً، زمانی که واگرایی مخفی در اواخر روند ظاهر میشود، نسبت ریسک به بازده چندان جذاب نخواهد بود.
در نهایت، به عنوان مثال در بازار ارزهای دیجیتال، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر ممکن است به اندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیت کوین و اتریوم پیدا میکنید قابل اعتماد نباشد. خریداران و فروشندگان کمتری به بازار کوچکتر علاقهمند هستند و این باعث میشود که این بازار بیشتر مستعد نوسانات و هیجانات باشد.
واگرایی مبالغه شده (شبهه واگرایی) ED
نوع دیگری از واگرایی نیز با نام واگرایی اغراق آمیز وجود دارد. واگراییهای اغراق آمیز شبیه به واگراییهای معمولی یا منظم هستند، اما تغییرات ضعیفتر و کمتر پیش بینی کننده در نظر گرفته میشوند. اصطلاح اغراقآمیز به شرایطی اشاره دارد که در آن نوسانگر یا قیمت یک مقدار بالا یا پایین را برابر میکنند یا در اصطلاح واگرایی با تردید یا شبهه برای معاملهگر محسوب میشود.
واگراییهای مثبت (RD) و واگراییهای منفی منظم هر دو دارای دو تغییر اغراق آمیز (ED) هستند، بنابراین در مجموع چهار تغییر اغراق آمیز وجود دارد. در این مورد، ما به یک روند صعودی نگاه میکنیم که در آن قیمت در حال تثبیت است اما RSI افزایش در حرکت را نشان میدهد.
شکل زیر نمایش واگرایی مبالغه شده( شبهه واگرایی) ED ( واگرایی مبالغه شده مثبت) در نمودار شرکت ایران خودرو(خودرو) است.
جمع بندی
زمانی میتوان گفت در نمودار واگرایی مشاهده می شود که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. واگرایی هشداری بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. به طور کلی واگرایی هنگامی اتفاق میافتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.
دو نوع واگرایی وجود دارد: واگرایی منظم یا کلاسیک و واگرایی مخفی. واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت میشود، در حالی که واگراییهای مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در پایان تثبیت مشاهده میشوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند.
با این حال، شناسایی آنها در زمان واقعی میتواند چالش برانگیز باشد. علاوه بر این، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند کشف شود، معامله سود کمتری خواهد داشت.
کلید موفقیت در معامله واگرایی مخفی این است که معاملات خود را در جهت روند بزرگتر فیلتر کنید. همیشه احساسات بازار را تجزیه و تحلیل کنید، و بهتر است یک ابزار دنبال کننده روند برای تأیید سیگنالها باشد.
سوالات متداول
واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر دادهها حرکت میکند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.
همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند میتوان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل میکنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم میسنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد میشود.
منابع
“Divergence Definition and Uses”, Investopedia, 2022.
“Bybit Learn | Hidden Bullish & Bearish Divergence: How to Apply For Crypto Trading?”, Bybit Learn, 2022.
“📖 A Guide to RSI Divergences – By Trading-Guru”, TradingView, 2022.
واگرایی در تحلیل تکنیکال | انواع واگراییها و ویژگیهای آنها در بورس و بازارهای مالی
واگراییها یکی از مفاهیم معاملاتی مورد علاقه تریدرها (معاملهگران) هستند زیرا در صورت ترکیب با سایر ابزارها و مفاهیم مالی، سیگنالهای تجاری کیفیت بالایی را ارائه میدهند. واگرایی و همگرایی دو مفهوم بسیار مهم و کاربردی در انواع تحلیلها به شمار میروند و در این مطلب قصد داریم به طور خاص در مورد واگرایی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم.
تعریف واگرایی به زبان ساده
بیایید با واضحترین پرسش شروع کنیم و واگرایی را به زبان ساده توضیح دهیم و از دلایل اهمیت واگرایی در تحلیل تکنیکال پرده برداریم. به واقع واگرایی تغییرات بازار سرمایه را در بورس نشان میدهد و بیشتر زمانی اتفاق میافتد که تریدرهای بازار بورس در گام نهایی دچار تردید شده و سهم روند قبلی خود را تغییر دهد و برخلاف آن حرکت کند.
هنگامی که واگرایی در بازار بورس اتفاق میافتد با درصد بسیار بالایی میتوان به آن تکیه کرد. این در حالی است که واگرایی در تحلیل تکنیکال معتبرترین نوع واگرایی در همه تحلیلها به شمار میرود. واگرایی زمانی رخ میدهد که قیمت دارایی در جهت مخالف یک شاخص فنی مانند نوسانساز یا برخلاف سایر دادهها در حال حرکت است. واگرایی به تریدرها هشدار میدهد که ممکن است روند فعلی قیمت تضعیف، و در برخی موارد منجر به تغییر جهت قیمت شود.
یکی از اندیکاتورهای کلیدی برای پیدا کردن واگرایی اندیکاتور MACD است. اگر با مکدی آشنایی ندارید میتوانید به پستِ آموزش اندیکاتور مکدی به زبان انواع واگرایی مکدی ساده مراجعه کنید.
انواع واگرایی را بهتر بشناسید
در دنیای بورس، دو نوع واگرایی وجود دارد؛ واگرایی مثبت و واگرایی منفی. واگرایی مثبت نشان میدهد که حرکت افزایشی قیمت دارایی امکان پذیر است. واگرایی منفی اما نشان میدهد که حرکت نزولی قیمت دارایی امکان پذیر است.
اما اگر بخواهیم دقیقتر به واگرایی در تحلیل تکنیکال بپردازیم، به سه نوع واگرایی معمولی، واگرایی مخفی و واگرایی زمانی خواهیم رسید که هر کدام از آنها دو نوع مثبت و منفی تقسیم میشوند (به غیر از واگرایی زمانی که به دو نوع معمولی و هوشمند تقسیم میشود).
واگرایی معمولی در تحلیل تکنیکال (Regular Divergence)
واگرایی معمولی عمدتا در انتهای یک روند (Trend) به وجود میآید و زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک سهم با اندیکاتور دو جهت مختلف از یکدیگر را نشان دهند. پس از مشاهده واگرایی معمولی که نشان از بازگشت قیمت سهم را دارد، روند قیمت سهم متوقف شده و تمایل به حرکت خلاف آن را پیدا میکند. این نوع واگرایی در بازار بورس که با عبارت RD نشان داده میشود به دو نوع مثبت و منفی طبقهبندی میشود.
واگرایی معمولی مثبت یا +RD
واگرایی معمولی مثبت نشان از نزدیک شدن قیمت سهم به خط حمایت است و از طرف دیگر قدرت زیاد خریداران و تضعیف قدرت فروشندگان را به تصویر میکشد. در این واگرایی قیمت سهم و اندیکاتور از دو کف تشکیل میشوند؛ که در نمودار قیمتْ کف اول بالاتر از کف دوم و در نمودار اندیکاتورْ کف اول پایینتر از کف دوم قرار گرفتهاند. با این اوصاف اندیکاتور توانایی ایجاد کف جدید را نخواهد داشت.
واگرایی معمولی منفی یا -RD
واگرایی معمولی منفی در تحلیل تکنیکال – برخلاف نوع مثبت آن – در میان دو سقف قیمتی تشکیل میشود و نشان از به پایان رسیدن قیمت به خط مقاومت است. این نوع واگرایی نشان از قدرت فزاینده فروشندگان و تضعیف قدرت خریدران دارد.
در نمودار قیمت چنین واگرایی، سقف اول پایینتر از سقف دوم است و در نمودار اندیکاتور ْ سقف اول بالاتر از سقف دوم است؛ یعنی اندیکاتور دیگر توانان به وجود آوردن سقف جدید را ندارد.
واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال (Hidden Divergence)
در این نوع واگرایی، در حالی که نمودار قیمت توانایی تشکیل سقف یا کف جدید را نشان نمیدهد، نمودار اندیکاتور توانسته سقف یا کف جدیدی را تشکیل دهد. این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال (HD) هم به دو نوع مثبت و منفی طبقهبندی میشود.
واگرایی مخفی مثبت یا +HD
این نوع واگرایی در بین دو کف قیمتی در تحلیل تکنیکال ایجاد میشود و زمانی رخ میدهد که نمودار اندیکاتورْ کف اول بالاتر از کف دوم قرار بگیرد و در نمودار قیمتْ کف اول پایینتر از کف دوم باشد. واگرایی مخفی مثبت به افزایش قدرت خریداران و کاهش قدرت فروشندگان دلالت دارد.
واگرایی مخفی منفی یا -HD
این نوع واگرایی در بین دو سقف قیمتی در تحلیل تکنیکال ایجاد میشود و زمانی رخ میدهد که نمودار اندیکاتورْ سقف اول پایینتر از سقف دوم قرار بگیرد و در نمودار قیمتْ سقف اول بالاتر از سقف دوم باشد. واگرایی مثبت به افزایش قدرت فروشندگان و کاهش قدرت خریداران دلالت دارد.
واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال (Temporal Divergence)
هرگاه بین قیمت و زمان تضاد وجود داشته باشد، واگرایی زمانی رخ میدهد. این نوع واگرایی در بورس، در یک تِرَند اصلاحی به دست میآید و زمانی به وقوع میپیوندد که روند اصلاحی نمودار قیمت نسبت به روند قبلی ضعف داشته باشد. برای استفاده بهتر از استراتژی واگرایی زمانی میبایست خرید خود را زمانی که قدرت خریداران به بیشترین میزان خود رسیده انجاد داد و برای فروش زمانی که قدرت فروشندگان به بیشترین حد خود رسیده اقدام کرد.
واگرایی زمانی بر خلاف دو واگرایی قبلی به دو واگرایی زمانی معمولی و واگرایی زمانی هوشمند طبقهبندی میشود که بر شرح ذیل میباشند.
واگرایی زمانی معمولی (Regular Temporal Divergence)
این نوع واگرایی زمانی رخ میدهد که تعداد کندلهای روند اصلاحیِ جدید بیشتر از تعداد کندلهای روند اصلاحی پیشین باشد. هنگامی که واگرایی زمانی معمولی رخ دهد، در واقع قدرت خریداران افزایش یافته و از طرفی قدرت فروشندگان در روند اصلاحی به پایینترین حد خود رسیده است.
واگرایی زمانی هوشمند (Smart Temporal Divergence)
این نوع واگرایی زمانی رخ میدهد که تعداد کندلهای روند اصلاحی جدید کمتر از تعداد کندلهای روند اصلاحی پیشین باشد. به بیان سادهتر، روند اصلاحی در بورس – با واگرایی زمانی هوشمند – در مدت زمان کمتری رخ داده است.
واگرایی در مقابل همگرایی
همگرایی درست نقطه مقابل واگرایی در تحلیل تکنیکال است و زمانی اتفاق میافتد که قیمت دارایی با یک شاخص در جهت همدیگر قرار بگیرند. معاملهگران فنی بیشتر به واگرایی به عنوان سیگنالی برای معامله علاقه دارند، در حالی که عدم همگرایی فرصتی برای آربیتراژ است.
جمعبندی
دانستن تک تک مفاهیمی که در این مطلب به آنها اشاره کردیم، برای هر تریدر از نان شب هم واجبتر است؛ اگر قصد دارید به دنیای سرمایهگذاری وارد شوید از همین حالا به دنبال آموزش واگرایی باشید. اندیکاتورهای مشهور زیر از بهترین اندیکاتورها برای واگرایی هستند:
- Relative Strength Index (RSI)
- Commodity Channel Index (CCI)
- Moving Average Convergence Divergence (MACD)
- Money Flow Index (MFI)
مفهوم واگرایی ممکن است روی کاغذ آسان باشد، اما هنگامی که صحبت از حجم معاملات سنگین شود، خواهید دید که تصمیمگیری برای نقطع ورود یا خروج از معامله آن چنان هم آسان نیست.
دیدگاه شما