نحوه معامله با سر و شانه

الگوهای سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال آموزش معامله

در تحلیل تکنیکال الگوهای معاملاتی مختلفی وجود دارد که تریدرها اغلب از آن ها جهت ورود به معامله استفاده می کنند. این الگوها را هم در بازار فارکس می توانید پیدا کنید و هم در بازار ارز دیجیتال. اما چیزی که مهم است درک ماهیت آن و دلیل شکل گیری آن بازار است. در این مقاله چگونگی ترید با الگوی سر و شانه (head and shoulders pattern) را به صورت گام به گام آموزش خواهیم داد. برای این منظور چند معامله واقعی را نیز که با این روش صورت گرفته اند، ارائه خواهیم کرد.

توجه کنید که این آموزش فقط برای تریدرهای حرفه ای نوشته نشده است. بنابراین اگر تازه شروع به ترید کرده اید یا نیمه حرفه ای هستید نیز می توانید از این آموزش بهره مند شوید.

مشخصه های الگوی سر و شانه

قبل از ترید با الگوی سر و شانه لازم است با ویژگی های اصلی آن آشنا شوید. به این ترتیب قادر خواهید بود از این الگو در تریدهایتان بهره مند شوید. اجازه دهید با تصویر زیر شروع کنیم:

همان طور که در شکل بالا مشاهده می کنید. الگوی سر و شانه پنج مشخصه اصلی دارد. این مشخصه ها به ترتیب زمانی عبارت اند از:

1. روند صعودی یا Uptrend
2. شانه چپ یا Left shoulder
3. سر یا Head
4. شانه راست یا Right shoulder
5. خط گردن یا Neckline

ما خط گردن را در آخر قرار دادیم. در نگاه اول ممکن است اشتباه به نظر برسد؛ اما برای شناسایی گردن باید سر و شانه ها تشکیل شده باشند. اگر پیچیده به نظر می رسد، نگران نباشید. در ادامه بیش تر توضیح می دهیم. اکنون اجازه دهید هر کدام از مشخصه ها را تشریح کنیم.

گام اول: روند صعودی

اولین قسمت الگوی سر و شانه وجود یک روند صعودی است. این روند یک حرکت صعودی است که بالاخره جایی دچار خستگی می شود و استراحت می کند. به عنوان یک قانون در نظر داشته باشید که هرچه یک روند صعودی طولانی تر باشد. برگشت آن هم بیش تر محتمل است.

گام دوم: شانه چپ

بازار پس از روند صعودی به سمت پایین حرکت می کند و یک کف بالاتر نسبت به کف قبلی می سازد. در این حالت شانه چپ تشکل شده است ولی ما هنوز نمی توانیم خط گردن را رسم کنیم.

گام سوم: سر

پس از تشکیل شانه چپ بازار یک حرکت صعودی آغاز کرده و یک سقف بالاتر (higher high) نسبت به سقف شانه چپ ایجاد می کند و سر را تشکیل می دهد. اما علیرغم حرکت صعودی خریداران نمی توانند یک کف بالاتر ایجاد کنند. در این نقطه ما شانه چپ و سر را مشاهده می کنیم. خط گردن نیز در حال شکل گیری است؛ اما قبل از امکان رسم آن روی چارت نیاز داریم تا شانه راست نیز شکل بگیرد.

گام چهارم: شانه راست

شانه راست جایی است که همه اجزای الگو کنار هم قرار می گیرند. این شانه نشان دهنده نحوه معامله با سر و شانه خسته شدن خریداران و آماده شدن بازار برای یک حرکت بازگشتی است. به محض شروع شدن شانه چپ می توانیم خط گردن را رسم کنیم. اما چون الگو هنوز تکمیل نشده است، بهتر است به آن به چشم یک طرح احتمالی نگاه کنیم.

گام پنجم: گردن

پس از تشکیل دو شانه و سر، می توانیم خط گردن را رسم کنیم. این سطح برای فراگیری نحوه ترید با الگوی سر و شانه بسیار مهم است. خط گردن را مانند مرز بین خریداران و فروشندگان در نظر بگیرید.

چه چیزی باعث شکل گیری سر و شانه می شود؟

هر الگوی پرایس اکشنی (price action) پیامی دارد. درک برخی از این پیام ها آسان تر و برخی کمی مشکل تر هستند. پیام الگوی سر و شانه این است که خریداران در حال خسته شدن هستند و باید برای یک ریزش در بازار آماده شوید. اما چه چیزی پشت این الگو وجود دارد که باعث می شود بازار بریزد؟ چگونه چند سقف ساده می تواند این موضوع را نمایان کند؟ این ها سؤالاتی هستند که ذهنتان را برای ورود به مرحله بعد آماده می کنند. اما یک مشکلی وجود دارد. شکل سؤالات فوق ماهیت واقعی الگوی سر و شانه را آشکار نمی کنند. درواقع ساختار قیمت نیست که باعث ریزش بازار می شود؛ بلکه جابه جایی قدرت بین خریداران و فروشندگان دلیل این موضوع است. الگوی محصول این فرایند جابجایی است و نه علت آن. اجازه دهید از زاویهدیگری به این الگو نگاه کنیم. الگوی سر و شانه ای که در زیر مشاهده می کنید به صورت واقعی در تایم فریم هفتگی جفت ارز پوند- ین، GBPJPY رخ داده است.

در شکل بالا مشاهده می کنید که پس از تشکیل یک سقف بالاتر (سر)، و اصلاح آن، خریداران موفق به تشکیل سقف بالاتر جدیدی نشده اند و شانه راست تشکیل شده است. شکل گیری سقف پایین تر در این جفت ارز در معامله های خرید یک هشدار قرمز برای خروج است. اجازه دهید ابعاد دیگر چارت فوق را مدنظر قرار دهیم.

در یک روند صعودی سقف و کف ها به ترتیب از سقف و کف قبلی بالاتر قرار می گیرند. اما زمانی که اولین سقف پایین تر نسبت به سقف بالای قبلی تشکیل شد؛ این یک هشدار است. اگرچه تا زمانی که در روند صعودی یک سقف پایین تر و یک کف پایین تر (lower low) مشاهده نکنیم، آن روند نشکسته است. در شکل بالا کندل داخل دایرهقرمز دوم نشان دهنده شکستن کف بالاتر قبلی و شکل گیری اولین کف پایین تر یا لوئر لو است.

به محض اینکه کف پایین تر تشکیل شد نشان دهنده دردسر خریداران در جف ارز پوند ین است. بازگشت در الگوی سر و شانه به خاطر خود الگو نیست، بلکه به خاطر نحوه شکل گیری سقف و کف های جدید در روند صعودی است. تمام کاری که در الگوی سر و شانه انجام می دهیم تمرکز بر ارتباط سقف و کف ها در یک ترند است.

شکست الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه در صورتی تأیید می شود که شاهد شکست خط گردن باشیم و شکست به معنی بسته شدن کندل در زیر خط گردن است. اشتباه خیلی از تریدرهای بازار فارکس این است که به محض تشکیل شانه راست الگو را مسلم در نظر می گیرند. اما تنها در صورتی که بازار زیر خط گردن بسته شود الگو تکمیل و قابل استفاده شده است.

همان طور که در شکل زیر مشاهده نحوه معامله با سر و شانه می کنید، بازار در زیر خط شانه بسته شده و الگو تأیید شده است. این موضوع تأیید الگو و نشانه شکست روند صعودی است. اجازه دهید به مثال پوند ین برگردیم و جایی را که الگوی سر و شانه تأیید شده است، مشاهده کنیم.

در شکل فوق مشاهده می کنید تنها وقتی الگو تأیید شده که کندل روزانه زیر خط حمایتی گردن بسته شده است. درحالی که چند کندل قبل تر در دایره آبی اولی کندل روزانه زیر خط گردن بسته نشده و بنابراین حمایت از دست نرفته است.

نحوه ورود به بازار هنگام شکست حمایت خط گردن

دو رویکرد برای به کارگیری الگوی سر و شانه وجود دارد. رویکرد اول استفاده از سفارش شرطی برای ورود زیر خط گردن است. کسانی که از این رویکرد استفاده می کنند منتظر بسته شدن کندل زیر خط گردن نمی مانند. مشکل این رویکرد این است که ممکن است در دام شکست جعلی گرفتار شوید. به همین دلیل رویکرد دیگری نیز برای استفاده از این الگو مطرح شده است که مبتنی بر انتظار برای بسته شدن کندل روزانه زیر خط گردن است. در این رویکرد مشکل شکست جعلی برطرف می شود به همین دلیل بیشتر روی رویکرد دوم تمرکز می کنیم. در رویکرد دوم، دو روش ورود به بازار وجود دارد:

• روش اول ورود: در روش اول به محض اینکه کندل روزانه زیر خط گردن بسته شد به بازار ورود می کنیم. برای مثال در جفت ارز پوند ین که بررسی می کنیم منتظر می مانیم تا کندل روزانه زیر خط گردن بسته شود و سپس وارد معامله فروش (short) می شویم.

• روش دوم ورود: اگرچه روش اول مرسوم است، ولی معمولاً انتظار برای تست مجدد خط گردن بهتر است یا روش دوم مطمئن تر است.

همان طور که در شکل بالا مشاهده می کنید، در روش دوم منتظر تست مجدد حمایت شکسته شده یا مقاومت جدید می مانیم و سپس وارد معامله فروش می شویم. این کار دو فایده دارد:

1. به تأیید بیش تر شکست کمک می کند
2. ریسک به ریوارد بهتری دارد.

حد ضرر و کنترل ریسک

برخلاف نقطه ورود، تعیین حد ضرر در الگوی سر و شانه کمی بحث برانگیز است. برخی تریدرها ترجیح می دهند استاپ یا حد ضرر را بالای شانه راست قرار دهند، در حالی که برخی دیگر حد ضرر پایین تری را انتخاب می کنند. باید ببینید چه حد ضرری را می توانید تحمل کنید. اما در کل، استاپ بالای شانه راست ممکن است بیش ازحد بوده و نسبت ریسک به ریوارد شما را بدتر کند.

زیرا با بسته شدن کندل زیر خط گردن الگو تأیید شده است. حال اگر کندلی بالای این خط بسته شود الگو نقض خواهد شد. عموماً یکی از سه روش زیر برای خروج از بازار پیشنهاد می شود:

• روش اول تعیین حد ضرر: اولین ناحیه ای که می توانید حد ضرر را قرار دهید بالای شانهراست است. همان طور که مشاهده می شود این حد ضرر بسیار بزرگ است. در مثال ما حد ضرر 500 پیپ می شود.

• روش دوم تعیین حد ضرر: ما روش دوم را توصیه می کنیم. این روش نسبت ریسک به ریوارد بهتری دارد. در چارت پوند ین حد ضرر به شکل زیر خواهد بود:

در این روش حد ضرر را بالای آخرین قله قرار می دهیم. در این حالت حد ضرر 200 پیپ است و ریسک به ریوارد بهتری ارائه می دهد. با توجه به روش معامله و مدیریت سرمایه خود می توانید استاپ های کوچک تر نیز انتخاب کنید. اگر تارگت ما 1800 پیپ بوده باشد در روش اول نسبت سود به ریسک ما 3.6 و در روش دوم 9 برابر خواهد بود.

• روش سوم تعیین حد ضرر یا خروج محافظه کارانه

در روش محافظه کارانه اگر پس از ورود کندلی بالای خط گردن بسته شد از بازار خارج می شویم. زیرا در این حالت بر این باوریم الگو نقض شده است.

تعیین حد سود در الگوی سر و شانه

دو روش برای تعیین حد سود در الگوی سر و شانه وجود دارد که عبارت اند از:

روش اول تعیین حد سود، قراردادن تارگت روی اولین حمایت پیش رو است. خطوط حمایتی به چارتی که روی آن ترید می کنید بستگی خواهد داشت. تنها توجه کنید هنگام ورود به معامله ریسک به ریوارد مناسبی داشته باشید.

روش دوم که کمی تهاجمی تر است، استفاده از یک معیار عینی است. در این روش به اندازه ارتفاع کل الگو حد سود تعیین می کنید. در شکل زیر تعیین حد سود از این روش را برای جفت ارز یورو-کانادا (EURCAD ) مشاهده می کنید.

همان طور که مشاهده می کنید در این روش به اندازه فاصله سر تا خط گردن، برای معامله خود تارگت تعیین می کنیم. اندازه گیری این فاصله در حالتی که خط گردن زاویه دار باشد چالش برانگیز خواهد بود. در این روش نیز سعی کنید هدفتان حداقل نزدیک به یک ناحیه حمایتی باشد.

چند مثال

در ادامه چند مثال را با هم بررسی می کنیم. اولین مورد چارت روزانه یورو-کد (EURCAD ) است:

در شکل فوق معیار کمی تعیین حد سود با یک ناحیه پیووت هم راستا شده است. اگرچه این هم راستایی ضروری نیست ولی اعتماد بیش تری نسبت به معامله در تریدر ایجاد می کند. مثال دوم مربوط به چارت هفتگی دلار- ین است پس از یک روند صعودی چند ساله است:

تفاوت اصلی دو مثال فوق در این است که خط گردن در چارت دلار ین افقی است. این موضوع زیاد مرسوم نیست و عموماً خط گردن زاویه دار خواهد بود. نکته مهم این است که این خط نمی تواند نزولی باشد.

چند نکته مهم

چند نکته هنگام کار با الگوی سر و شانه وجود دارد که به چشم قانون به آن ها نگاه کنید. این نکات عبارت اند از:

• الگوی سر و شانه باید بعد از یک روند صعودی شکل بگیرد
• شانه ها نمی توانند بالاتر از سر قرار بگیرند
• خط گردن باید افقی یا صعودی باشد و نمی تواند نزولی باشد

اگر الگوی سر و شانه ای مانند زیر پیدا کردید که در آن خط گردن نزولی بود، به آن توجه نکنید. زیرا یک الگوی بازگشتی ضعیف است و به راحتی ممکن است نقض شود.

شکل صحیح خط گردن باید افقی یا صعودی باشد. در حقیقت این خط هرچه صعودی تر باشد، ریزش بیشتر خواهد بود.

• شانه ها باید تقریباً هم اندازه باشند

همان طور که در شکل بالا مشاهده می کنید. شانه راست و چپ با کمی اغماض، داخل یک مستطیل قرارگرفته اند. اگر اندازه شانه ها اختلاف فاحشی داشت و نتوانستید مانند شکل فوق در داخل یک ناحیه قرار دهید، در این صورت الگوی سر و شانه تشکیل نشده است.

• در تایم فریم روزانه یا هفتگی از این الگو استفاده کنید

این الگوی ریورسال، در تایم فریم روزانه و هفتگی قابل اعتمادتر است.

سخن نهایی

الگوهای ریورسال زیادی برای ترید در بازار نحوه معامله با سر و شانه فارکس وجود دارند، اما کمتر الگویی مانند سر و شانه سودده است. الگوی سر و شانه تنها یک شکل تکنیکالی نیست. بلکه خواندن حرکت قیمت از روی مقابله خریداران و فروشندگان است. اگرچه در بازار فارکس هیچ روش 100 درصدی وجود ندارد، ولی با کمک آموزش بالا و به کار بستن آن می توانید به سود معقولی دست پیدا کنید.

آموزش الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال و نحوه‌ی معامله

الگوهای قیمتی (Price Pattern) یا الگوهای کلاسیک، شکل‌های تکرارشونده در نمودارهای قیمت هستند. این الگوها در تحلیل تکنیکال بسیار کاربردی هستند و معامله‌گران زیادی در بازارهای مختلف از این الگوها استفاده می‌کنند. در این مطلب از چشم بورس یکی از قدرتمندترین الگوهای بازگشتی با نام الگوی سر و شانه (Head & Shoulders) را بررسی خواهیم کرد. فرقی ‌نمی‌کند معامله‌گر بازار بورس، فارکس یا ارز دیجیتال باشید، با یادگیری الگوی سر و شانه می‌توانید سینگال خرید، فروش و یا ادامه‎‌ی روند را شناسایی کنید.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوهای سر و شانه چیست؟

تحلیلگران تکنیکال معتقدند الگوی سر و شانه یکی از معتبرترین الگوها برای شناسایی سطوح تغییر روند است (سطوح ورود و خروج). مانند همه‌ی الگوهای نموداری، در پشت پرده‌ی این الگو نیز داستان همیشگی نبرد خریداران و فروشندگان نهفته است. این الگو در سه مرحله تشکیل می‌شود:

• سقف اول: پس از یک روند صعودی و ثبت یک سقف جدید، با افزایش قدرت فروشندگان سهم وارد یک روند نزولی کوتاه‌مدت می‌شود.
• سقف دوم: در مرحله‌ی دوم شاهد صعود دوباره‌ی قیمت به سطحی بالاتر از سقف اول هستیم. خریداران می‌خواهند قیمت سهم‌ را بالاتر ببرند اما دوباره فروشندگان قیمت را کاهش می‌دهند.
• سقف سوم: برای سومین بار خریداران تلاش می کنند تا قیمت نحوه معامله با سر و شانه را به سمت بالا بکشند، اما حتی در رسیدن به سقف دوم ناکام هستند. این ناکامی در عبور از بالاترین سطح، نشان‌دهنده شکست خریدارن و پیروزی فروشندگان است. در نهایت سهم وارد روند نزولی می‌شود.

اجزای الگوی سر و شانه

این الگو از یک خط پایه (Baseline) و سه قله (یا دره) تشکیل می‌شود.

قله‌ی میانی از دو قله‌ی دیگر بزرگتر است و سر (Head) نام دارد. دو قله‌ی کوچکتر نیز شانه‌ی چپ (Left Shoulder) و شانه‌ی راست (Right Shoulder) را تشکیل می‌دهند. خطی که این سه قله را به هم وصل می‌کند خط گردن یا بیس‌لاین است. به تصویر زیر نگاه کنید:

اجزای الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه در سقف

الگوی سر و شانه‌ی سقف تغییر روند از صعودی به نزولی را پیش‌بینی می‌کند. این الگو در انتهای یک روند صعودی ظاهر می‌شود و به معنای نحوه معامله با سر و شانه سیگنالی برای فروش است. در این الگو شانه‌ی راست در رسیدن به سقف قبلی (سر) ناکام است. این به معنای عدم تمایل سهم برای صعود بیشتر خواهد بود.

نقطه‌ی ورود

باید صبر کنید تا خط گردن شکسته شود. شکسته شدن خط گردن به معنای تایید الگو است. در بازارهای دوطرفه اینجا نقطه‌ی ورود است. در بازار یک طرفه نیز در این نقطه روند نزولی تایید می‌شود و از معامله خودداری کنید.

حد زیان و سود

در بازارهای دوطرفه حد زیان را در سقف شانه‌ی راست قرار دهید. سقف سر نیز می‌تواند به عنوان حد زیان مطمئن‌تر انتخاب شود البته ریسک به ریوارد کاهش می‌یابد.

میزان ریزش سهم به اندازه فاصله‌ی خط گردن تا بلندترین قله (سر) است و برای بازارهای دو طرفه می‌توانید نقطه‌ی خروج خود را اینجا تعیین کنید.

سر و شانه در سقف

الگوی سر و شانه در کف (معکوس)

سر و شانه‌ی معکوس بسیار شبیه به الگوی سر و شانه‌ی سقف است. این الگو نیز نشانه‌ی برگشت روند است با این تفاوت که برای تایید شروع یک روند صعودی از آن استفاده می‌کنیم. در این الگو، شانه‌ی معکوس راست به اندازه پایین‌تر کف (سر) ریزش نمی‌کند. این به معنای عدم تمایل سهم به ریزش بیشتر است.

نقطه‌ی ورود

برای تایید سر و شانه‌ی معکوس نیز باید تا شکست خط گردن صبر کنید. با شکست الگو تایید و سیگنال خرید صادر می‌شود.

حد زیان و سود

حد زیان را در نقطه کف شانه‌ی راست قرار دهید. البته می‌توانید راس سر را هم به عنوان حد زیان تعیین کنید هر چند ریسک به ریوارد مناسبی ندارد. میزان رشد سهم نیز به اندازه فاصله خط گردن تا دره‌ی بزرگتر (سر) است؛ نقطه‌ی خروج و سیو سود را در این نقطه قرار دهید.

سر و شانه در کف (معکوس)

الگوی سر و شانه‌ی در میانه‌ی روند

الگوهای سر و شانه از معروف‌ترین الگوهای برگشتی هستند، اما مهم است که بدانید در میانه‌ی یک روند و به عنوان یک الگوی ادامه‌دهنده نیز ظاهر شود. پس باید منتظر بمانید تا خط گردن شکسته شود. خط گردن در اصل نقش یک سطح حمایت و یا مقاومت معتبر را ایفا می‌کند.

زاویه‌ی خط گردن

مدرسان تحلیل تکنیال معمولا از مثال‌های ایده‌آل استفاده می‌کنند که به کامل‌ترین شکل الگوها را نشان می‌دهند. در این مطلب ما در مورد یک الگوی ایده‌آل صحبت کردیم، اما ممکن است ارتفاع دو شانه راست و چپ دقیقا به یک اندازه نباشد. نکته‌ی مهم دیگر زاویه‌دار بودن خط گردن است. لزومی ندارد خط گردن کاملا افقی باشد. البته این نکته را به یاد داشته باشید هر چقدر زاویه‌ی خط گردن کمتر باشد، الگو معتبرتر است.

نکات مهم در مورد الگوی سر و شانه

• در حین تشکیل الگو شاهد کاهش حجم هستیم. حجم در شانه‌ی راست کمتر از سر و شانه‌ی چپ است. پس از شکسته شدن خط گردن حجم به طور محسوسی افزایش می‌یابد.
• معمولا پس از شکست خط گردن در روند نزولی پولبک (Pullback) و در روند صعودی تروبک (Throwback) اتفاق می‌افتد. پولبک و تروبک به خط گردن یک نقطه‌ی خرید و یا فروش بسیار امن است.
• الگوهای سر و شانه یک الگوی برگشتی است، پس آن را در سطوح حمایت و مقاومت جستجو کنید. می‌توانید با استفاده از گذشته‌ی نمودار، سطوح احتمالی برگشت بازار را مشخص کنید.

سوالات متداول الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه (Head & Shoulder) یک الگوی قیمتیِ برگشتی است و در انتهای روندها ظاهر می‌شود. الگوهای قیمتی شکل‌های تکرارشونده در نمودار قیمت هستند.

این الگوها به دو دسته‌ی الگوی سر و شانه‌ی سقف و الگوی سر و شانه‌ی کف (معکوس) تقسیم می‌شود.

این الگوها از چهار بخش تشکیل شده‌اند: شانه‌ی چپ، سر، شانه‌ی راست و خط گردن.

الگوی سر و شانه

الگوهای قیمتی یکی از مهم ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال می باشند که به تحلیلگران بازارهای مالی در شناخت روند بازار کمک میکنند. معامله گران و تحلیلگران به طور مداوم روندها و الگوها را هنگام تماشای بازار مطالعه می کنند، به این امید که محتمل ترین حرکت قیمت بعدی را تشخیص دهند. شناسایی و تشخیص صحیح الگوها و درک اهمیت آنها برای موفقیت در تجارت ضروری است. یکی از این الگوها، الگوی سر و شانه است.

این الگو، به دلیل سابقه طولانی مدت قابل اعتماد آن در بین تحلیلگران بازار مهم است. الگوی سر و شانه یک شکل از نمودار است که به عنوان یک خط پایه با سه قله ظاهر می شود، جایی که دو قله بیرونی از نظر ارتفاع، نزدیک به هم و قله وسط بالاترین حد را دارد. در تحلیل تکنیکال، یک الگوی سر و شانه، شکل‌گیری نمودار خاصی را توصیف می‌کند که معکوس روند صعودی به نزولی را پیش‌بینی می‌کند.

اعتقاد بر این است که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند است. این الگو یکی از چندین الگوی برتر است که با درجات مختلف دقت نشان می دهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک می شود.

اصول اولیه الگوی سر و شانه

از نظر تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه یک نمودار پیش‌بینی‌کننده است که معمولاً نشان‌دهنده روند چرخشی است که در آن بازار از صعودی به نزولی یا بالعکس تغییر می‌کند. این الگو مدت هاست که به عنوان یک الگوی قابل اعتماد که معکوس روند را پیش بینی می کند، مورد استقبال قرار گرفته است. قبل از ادامه، مهم است که به خاطر داشته باشید که الگوی سر و شانه تقریباً هرگز کامل نیست، به این معنی که احتمالاً نوسانات قیمتی اندکی در بین شانه‌ها و سر وجود خواهد داشت و شکل‌گیری الگو به ندرت در ظاهر آن کاملاً شکل می‌گیرد. از سوی دیگر باید قبل از یادگیری الگوی سر و شانه با مفهوم ناحیه مقاومت و حمایت آشنا باشید.

تعریف الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه یک اندیکاتور فنی با الگوی نموداری متشکل از سه قله است که در آن دو قله بیرونی ارتفاع مشابه داشته و قله وسط بالاترین ارتفاع را داراست. الگوی سر و شانه، که یکی از قابل اعتمادترین الگوهای معکوس روند در نظر گرفته می شود، شکل گیری نموداری است که معکوس شدن روند صعودی به نزولی را پیش بینی می کند.

الگوی سر و شانه زمانی شکل می گیرد که قیمت سهام به اوج خود می رسد و متعاقباً به پایه حرکت صعودی قبلی کاهش می یابد. سپس، قیمت بالاتر از قله قبلی افزایش می‌یابد تا "نوک قله" را تشکیل دهد و سپس دوباره به پایه اصلی (original base- خط مبنا) کاهش می‌یابد. در نهایت، قیمت سهام دوباره افزایش می‌یابد اما تا سطح اولین قله اولیه، (قبل از اینکه یک بار دیگر به سمت پایه یا خط گردن الگوهای نمودار کاهش یابد). در این الگو قله وسط درواقع سقف قیمتی نیز به شمار رفته و بالاتر از دو قله کناری بوده و مانند یک سر درنظر گرفته می شود که دو قله راست و چپ، دو شانه را تشکیل داده اند.

الگوی سر و شانه به شما چه می گوید؟

الگوی سر و شانه از سه بخش تشکیل شده است:

• پس از روندهای صعودی طولانی مدت، قیمت به اوج می رسد و متعاقبا کاهش می یابد تا یک دره ایجاد کند.
• قیمت مجدداً افزایش می‌یابد تا به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از اوج اولیه به بالاترین سطح تبدیل شود و دوباره کاهش یابد.
• قیمت برای سومین بار افزایش می یابد اما فقط تا سطح اولین قله، قبل از اینکه یک بار دیگر کاهش یابد.

قله اول و سوم شانه هستند و قله دوم (وسط) سر را تشکیل می دهد. خطی که اولین و دومین دره یا فرورفتگی را به هم وصل می کند، خط گردن نامیده می شود.

الگوی سر و شانه معکوس و وارونه نیز یک شاخص قابل اعتماد است که می تواند نشان دهد که روند نزولی در شرف بازگشت به روند صعودی است. در نحوه معامله با سر و شانه این حالت، قیمت سهام به سه سطح متوالی در پایین ترین حد می‌رسد که با افزایش قیمت موقت جدا می‌شوند. از این میان، فرورفتگی دوم پایین‌ترین (سر) و اولی و سومی که کمی کم‌عمق‌تر هستند شانه‌ها را تشکیل می دهند. نکته مهم این است که افت اولیه به طور قابل توجهی به زیر سطح شانه اول نمی رسد، قبل از اینکه معمولاً یک تغییر خفیف به سمت بالا یا یکنواخت شدن حرکت قیمت رخ دهد. افزایش قیمت نهایی پس از سقوط سوم نشان می‌دهد که روند نزولی معکوس شده است و احتمالاً قیمت‌ها به افزایش صعودی ادامه خواهند داد.

سر و شانه معکوس

نقطه مقابل نمودار سر و شانه سقف، سر و شانه کف یا معکوس نام دارد که وارونه است و قسمت بالای سر و شانه برای پیش‌بینی معکوس‌ روندهای نزولی استفاده می‌شود. این الگو زمانی شناسایی می‌شود که عملکرد قیمت یک اوراق بهادار یا ارز دیجیتال دارای ویژگی‌های زیر باشد:

قیمت به پایین‌ترین حد سقوط می‌کند و سپس افزایش می‌یابد.

قیمت به زیر سطح قبلی سقوط می کند و سپس دوباره افزایش می یابد.

در نهایت، قیمت دوباره کاهش می یابد اما نه به اندازه دره دوم. هنگامی که فرورفتگی نهایی ساخته شد، قیمت به سمت بالا حرکت می کند، به سمت مقاومتی که در نزدیکی قسمت بالای دره های قبلی وجود دارد.

تفسیر بخش های مختلف الگوی سر و شانه

شکل گیری الگو (که در بازار صعودی دیده می شود):

شانه چپ: افزایش قیمت به دنبال اوج قیمت و به دنبال آن کاهش.

سر: افزایش دوباره قیمت و تشکیل یک قله بالاتر.

شانه راست: یک بار دیگر سقوط رخ می دهد و به دنبال آن بالا می رود تا قله سمت راست را تشکیل دهد که پایین تر از سر است.

اشکال به ندرت کامل هستند، به این معنی که ممکن است اختلالی بین شانه ها و سر مربوطه وجود داشته باشد.

سر و شانه معکوس

شکل گیری الگو (که در بازار نزولی دیده می شود):

شانه چپ: کاهش قیمت و به دنبال آن پایین آمدن قیمت و به دنبال آن افزایش.

سر: قیمت دوباره کاهش می یابد و پایین تر را تشکیل می دهد.

شانه راست: قیمت یک بار دیگر افزایش می یابد، سپس کاهش می یابد تا پایین سمت راست را تشکیل دهد.

باز هم، اشکال به ندرت کامل هستند. ممکن است اختلال بازار بین شانه ها و سر مربوطه وجود داشته باشد.

قرار دادن خط گردن

خط گردن سطح حمایت یا مقاومتی است که معامله گران برای تعیین مناطق استراتژیک برای ثبت سفارش استفاده می کنند. برای قرار دادن خط گردن، اولین قدم این است که شانه چپ، سر و شانه راست را روی نمودار قرار دهید. در الگوی استاندارد سر و شانه (بازار صعودی) قسمت پایینی بعد از شانه چپ را به پایین ایجاد شده بعد از سر وصل می کنیم. این "خط گردن" ما را ایجاد می کند، (خط آبی تیره یا سفید در نمودارهای بالا و پایین). در یک الگوی سر و شانه معکوس، بلندی بعد از شانه چپ را به بلندی تشکیل شده بعد از سر وصل می کنیم و به این ترتیب خط گردن خود را برای این الگو ایجاد می کنیم.

اقدامات بازار در پشت الگوی سر و شانه

مانند همه الگوهای نمودار، بالا و پایین الگوی سر و شانه، داستان بسیار خاصی را در مورد نبرد بین گاوها و خرس ها بیان می کند.

اوج اولیه و کاهش متعاقب آن، نشان دهنده حرکت رو به کاهش روند صعودی قبلی است. گاوها با تمایل به حفظ حرکت صعودی تا زمانی که ممکن است، تلاش می‌کنند تا قیمت را پشت سر بگذارند و از اوج اولیه عبور کنند تا به بالاترین حد جدید برسند. در این مرحله، هنوز این امکان وجود دارد که گاوها بتوانند سلطه خود را بر بازار بازگردانند و روند صعودی خود را ادامه دهند.

با این حال، هنگامی که قیمت برای بار دوم کاهش می یابد و به نقطه ای زیر اوج اولیه می رسد، واضح است که خرس ها در حال افزایش هستند. گاوها یک بار دیگر تلاش می‌کنند تا قیمت را به سمت بالا ببرند، اما فقط در رسیدن به اوج کمتری که در اوج اولیه به دست آمده بود موفق می‌شوند. این عدم موفقیت در سبقت گرفتن از بالاترین حد، نشان دهنده شکست گاوها و خرس ها است که باعث کاهش قیمت و تکمیل واژگونی می شود.

شناسایی الگوی سر و شانه

این الگو از یک "شانه چپ"، "سر" و سپس "شانه راست" تشکیل شده است که یک خط پایه را با سه قله نشان می دهد که قله میانی بالاترین است. شانه چپ با کاهش قیمت و به دنبال آن پایین و به دنبال آن افزایش متعاقب مشخص شده است. سر با کاهش قیمت دوباره تشکیل شده است و پایین تر را تشکیل می دهد. سپس وقتی قیمت یک بار دیگر افزایش یافت، شانه سمت راست ایجاد می‌شود، سپس پایین می‌آید و پایین سمت راست را تشکیل می‌دهد.

تصمیم گیری در معاملات با استفاده از الگوی سر و شانه

رایج ترین نقطه ورود، شکستگی خط گردن است، (با توقف در بالا (بالای بازار) یا پایین (پایین بازار) شانه راست). هدف کسب سود از تفاوت بین بالا و پایین با الگوی اضافه شده (بازار نزولی) یا کم شده (بازار صعودی) از قیمت شکست است. این سیستم کامل نیست اما روشی را برای معامله در بازارها بر اساس حرکات منطقی قیمت ارائه می دهد.

الگوی سر و شانه در میان معامله گران مورد پسند است، زیرا توانایی منحصر به فردی دارد که به آنها کمک می کند تا تخمین های خود در مورد قیمت را پس از تکمیل الگو و در نهایت عبور از خط گردن تعیین کنند. همچنین به معامله گران امکان می دهد تا سفارش های توقف ضرر (stop loss) را انجام دهند. در مورد الگوی سر و شانه سقف، استاپ ها معمولاً بالاتر از قیمت بالای سر قرار می گیرند. با الگوی سر و شانه معکوس، استاپ ها معمولاً زیر قیمت پایینی که توسط الگوی سر شکل می گیرد قرار می گیرند.

قبل از انجام هر معامله، مهم است که اجازه دهید یک الگوی سر و شانه کامل شود. اگر به نظرتان می‌رسد که الگو در حال شکل‌گیری یا در اواسط شکل‌گیری است، نباید تصور کنید که به طور کامل توسعه می‌یابد و معاملات را بر اساس آنچه که فکر می‌کنید اتفاق می‌افتد، انجام می‌دهد. بازار می تواند بی ثبات باشد و در یک آن تغییر کند، بنابراین نحوه معامله با سر و شانه به یاد داشته باشید که روندها را در حین پیشرفت تماشا کنید و صبور باشید. سعی کنید در پیش بینی بیش از حد گرفتار نشوید.

معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کنید تا زمانی که خط گردن شکسته شد آماده حرکت به جلو باشید. مراقب متغیرهایی باشید که ممکن است نیاز به تغییر ورودی‌ها، توقف‌ها و اهداف سود شما را داشته باشند.

یک نقطه ورودی جایگزین وجود دارد که معامله‌گران اغلب آن را انتخاب می‌کنند، با این حال، به دقت، صبر و اقدام سریع در زمان مناسب نیاز دارد. معامله‌گرانی که از این رویکرد جایگزین استفاده می‌کنند، الگو را تماشا می‌کنند و پس از شکسته شدن خط گردن، منتظر می‌مانند تا قیمت‌ها به سمت بالا یا کمی بالاتر از سطح گردن حرکت کنند. این یک ترید و تجارت محافظه کارانه تر است که اغلب به معامله گر نحوه معامله با سر و شانه این فرصت را می دهد که با قیمت مطلوب تری وارد شود. با این حال، این احتمال وجود دارد که شما منتظر اصلاحی باشید که هرگز ایجاد نشود و بنابراین فرصت معاملاتی را به طور کلی از دست بدهید.

مسابقه طناب کشی

قیمت سهام به اصطلاح نتیجه یک بازی مداوم طناب کشی است. اینکه قیمت سهام بالا می رود یا کاهش می یابد نتیجه مستقیم تعداد افراد در هر تیم است. به کسانی که معتقدند قیمت سهام بالا می رود گاو نر می گویند و به کسانی که معتقدند قیمت سهام پایین می آید خرس می گویند. اگر تعداد بیشتری از سهامداران یک سهم خرس باشند، قیمت آن کاهش می یابد زیرا آنها سهام خود را می فروشند تا پول خود را از دست ندهند. اگر افراد بیشتری خوش‌بین باشند، با خرید سهام توسط سرمایه‌گذاران جدید برای استفاده از این فرصت، قیمت افزایش می‌یابد.

جمع بندی

الگوی سر و شانه از نظر تاریخی نشان داده شده است که در فضایی که به طور مشخص غیرقابل پیش بینی است، نسبتاً قابل اعتماد است. همچنین یکی از قابل تشخیص ترین الگوهای نمودار است. هیچ الگوی نموداری در 100٪ مواقع پیش بینی کننده دقیقی نیست، اما زمانی که الگوی سر و شانه به درستی سیگنال یک تغییر روند اصلی را می دهد، نشان دهنده یک فرصت سود بزرگ است.

نکته مهم این است که معامله گران باید منتظر تکمیل الگو باشند. این موضوع به این دلیل است که یک الگو ممکن است اصلاً ایجاد نشود یا یک الگوی نیمه توسعه یافته ممکن است در آینده کامل نشود. الگوهای جزئی یا تقریباً تکمیل شده را باید تماشا کرد اما تا زمانی که الگوی خط گردن را نشکند، نباید معامله کرد.

در الگوی سر و شانه، منتظر حرکت قیمتی هستیم تا پس از پیک شانه راست، پایین تر از خط گردن حرکت کند. برای سر و شانه معکوس، پس از تشکیل شانه راست، منتظر حرکت قیمت در بالای خط گردن هستیم.

معامله را می توان با تکمیل الگو آغاز کرد. از قبل معامله را برنامه ریزی کنید، ورودی ها، توقف ها و اهداف سود را یادداشت کنید و همچنین به هر متغیری که توقف یا هدف سود شما را تغییر می دهد توجه کنید.

الگوی سر و شانه

تمامی معامله‌گران فعال در بازار های مالی ، برای کسب سود ، باید به سه تحلیل فاندامنتال ، تکنیکال و سنتیمنتال تسلط داشته باشند. از تحلیل فاندامنتال برای پیدا کردن بهترین سهام ها یا ارزها برای سرمایه‌گذاری ، از تحلیل تکنیکال برای پیدا کردن بهترین نقطه ورود به معامله و از تحلیل سنتیمنتال برای اینکه مشخص شود معامله‌گران به چه سمتی گرایش دارند و رفتارشناسی آنها استفاده می‌شود. در این مقاله قصد داریم شما را با مشخصات و انواع یکی از پرطرفدارترین الگوی های قیمتی در تحلیل تکنیکال، یعنی الگوی سر و شانه آشنا کنیم.

الگو سر و شانه چیست؟

این الگو یکی از انواع الگوی های بازگشتی است. همان طور که مشخص است، روند قیمتی پس از شکل گرفتن این الگو، تغییر جهت می‎‌دهد. الگوی سر و شانه، از سه قله و دو دره تشکیل شده است و معمولا قله وسط از دو قله دیگر بلندتر است که به آن “سر” گفته می‌شود و همچنین دو قله‌ای که در سمت چپ و راست قله وسط واقع شدند، تقریبا هم‌سطح هستند که به آن‌ها “شانه” نیز گفته می‌شود. خط گردن(Neck line)، یکی دیگر از اجزای تشکیل دهنده این الگو است که از به هم وصل کردن نقاط برخوردی سه قله، حاصل می‌شود.

انواع الگوی های سر و شانه

الگو سر و شانه سقف

این الگو در انتهای یک روند صعودی ایجاد می‌شود و باعث تغییر روند به حالت نزولی می‌شود. در این الگو ، سر (قله وسط) ارتفاع بیشتری نسبت به شانه ها (دو قله مجاور) دارد.

چگونه با استفاده از این الگو سود کسب کنیم؟

برای کسب سود با استفاده از این الگو ، باید هنگام بازگشت روند قیمتی و نزدیک شدن آن به خط گردن آماده معامله باشید. در صورتی که خط گردن توسط یک کندل پر قدرت به طرف پایین شکسته شود، می‌توانید پوزیشن فروش(sell) باز کنید.

حد سود و ضرر الگو سروشانه سقف

حد سود خود را در این حالت می‌توانید به اندازه فاصله قله وسط تا خط گردن در نظر بگیرید. همچنین حد ضرر را می‌توانید کمی بالاتر از خط گردن قرار دهید.

شیب خط گردن

توجه داشته باشید که در این نوع از الگوی سر و شانه، هر چقدر شیب خط گردن کمتر باشد، سیگنال خروج از ارز یا سهام مورد نظر زودتر برای شما ارسال می‌شود.

الگو سر و شانه کف

این الگو در انتهای یک روند نزولی ایجاد می‌شود و باعث تغییر روند به حالت صعودی می‌شود. در این الگو ، سر (قله وسط) عمق بیشتری نسبت به شانه ها (دو قله مجاور) دارد.

چگونه با استفاده از این الگو سود کسب کنیم؟

برای کسب سود از این الگو ، باید هنگام بازگشت روند قیمتی و نزدیک شدن آن به خط گردن ، برای باز کردن پوزیشن معاملاتی آماده باشید. در صورتی که خط گردن توسط یک کندل پر قدرت به طرف بالا شکسته شود ، می‌توانید پوزیشن خرید باز کنید.

حد سود و ضرر الگو سر وشانه کف

حد سود خود را در این حالت می‌توانید به اندازه فاصله قله وسط تا خط گردن در نظر بگیرید. همچنین حد ضرر را می‌توانید کمی پایین تر از خط گردن قرار دهید.

شیب خط گردن

در این نوع از الگوی سر و شانه ، هر چقدر شیب خط گردن بیشتر باشد ، سیگنال ورود به ارز یا سهام مورد نظر دیرتر برای شما ارسال می‌شود.

↵ همچنین اگر شما توانایی نوسان‌گیری از روند قیمتی را دارید ، حتی از نوساناتی که در الگو سر و شانه وجود دارد می‌توانید سود کسب کنید.

⇐نکته مهم : معامله‌گران باید توجه داشته باشند که در الگوی سر و شانه حتما بعد از شکسته شدن خط گردن، وارد معامله شوند. گاهی اوقات این الگو با این که تمام بخش هایش کامل شکل می‌گیرد ولی در نهایت امکان دارد در الگوی سر و شانه سقف، خط گردن نقش یک حمایت و یا در الگوی سر و شانه کف، خط گردن نقش یک مقاومت را بازی می‌کنند.

توجه به عدد شاخص ترس و طمع می‌تواند ، کمک شایانی به معامله‌گران برای تصمیم‌گیری در نزدیکی این ناحیه حساس خط گردن کند.

سخن پایانی

بسیاری از معامله‌گران و نوسان‌گیر های فعال در بازار های مالی تنها بر مبنای الگوهای قیمتی معامله می‌کنند. در این مقاله با مشخصات و چگونگی انجام معاملات با یکی از الگو های قیمتی معتبر ، یعنی الگوی سر و شانه آشنا شدیم. استفاده از این الگوهای قیمتی به تنهایی ، درست نیست و معمولا معامله‌گران حرفه‌ای از این الگو ها به عنوان تاییده‌ای بر تحلیل‌ های خود برای ورود یا خروج از یک سهم یا ارز استفاده می‌کنند.

معامله‌گران و اساتید فعال در بازار های مالی در آکادمی آینده، اقدام به برگزاری دوره‌های صفر تا صد آموزش ارزهای دیجیتال در مشهد (به صورت حضوری) و در سایر شهرها (به صورت غیرحضوری) کردند. برای دریافت مشاوره رایگان و ثبت نام در دوره‌های آموزشی آکادمی آینده می‌توانید به وبسایت این مجموعه مراجعه کنید.

الگوی سر و شانه در فارکس + آموزش معامله

یکی از الگوهای پر کاربرد و پر تکرار در بازار فارکس و دیگر بازارهای مالی، الگوی سو شانه می‌باشد. با وجود اینکه این الگوی پرایس اکشن تشخیص نسبتا سختی دارد اما با توجه به اینکه درصد موفقیت این الگو بالا است می‌توان با یادگیری آن و بررسی دقیق نمودارهای فارکس و بورس و ارزهای دیجیتال به آسانی از این الگو بهره مند شوید. در این مقاله قصد داریم تا به صورت تخصصی الگوی سر و شانه را به شما عزیزان آموزش دهیم.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه (head and shoulders pattern) یکی از الگوهای معکوس است و از الگوهای محبوب در بازارهای مالی می‌باشد. دلیل نام گذاری الگوی سر و شانه به این دلیل است که از سه قله تشکیل شده است که قله وسط از دو قله دیگر بالاتر است. قله وسط شبیه به سر یک انسان بوده و دو قله دو طرف ان شبیه به شانه یک انسان که این الگو را تشکیل داده اند. این الگو شامل سه بخش قله وسط ، قله راست و قله چپ می‌باشد. نکته مهم در الگوی سر و شانه این است که سر در این الگو باید بالاتر از شانه ها باشد. البته در الگوی سر و شانه معکس که دقیقا برعکس الگوی سر و شانه است، سر پایین تر از شانه ها قرار دارد.

شانه ها در الگوی سر و شانه در دو طرف سر قرار گرفته اند و با نام های شانه راست و شانه چپ معروف هستند. یکی از نکات کاربردی در این بخش، هم اندازه بودن شانه ها می‌باشد که در این صورت از کیفیت بهتری برخوردار هستند. البته هم اندازه نبودن شانه ها نیز پذیرفته می‌شود اما ایده آل هم اندازه بودن این دو می‌باشد.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و شانه معکوس دقیقا بر عکس الگوی سر و شانه است. تفاوت دیگری در این دو وجود نداشته و تنها این مورد است که با الگوی سر و شانه متفاوت است.

تشخیص و شناسایی الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه از جمله الگوهای می‌باشد که ترسیم دقیق آن از اهمیت بالایی برخوردار است. اینکه سر و شانه را به صورت دقیق ترسیم کنید در ورود به معاملات بسیار کمک کننده می‌باشد.

همان طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، الگوی سر و شانه از یک سر و دو شانه در سمت راست و چپ تشکیل شده است. هرچند ممکن است این شانه ها با یکدیگر برابر نباشند اما به صورت واضح قابل مشاهده است. با یک خط این دو را به یکدیگر متصل می‌کنیم. همان طور که تصویر قابل مشاهده است در ابتدا یک روند صعودی وجود دارد که پس از شکل گیری شانه سمت راست ، روند معکوس شده و روند نزولی شکل می‌گیرد.

نقاط قوت و ضعف الگوی سر و شانه

چه در الگوی سر و شانه و چه در نسخه معکوس آن نقاط قوت و ضعف وجود دارد. اولین نقطه قوت الگوی سر و شانه امکان تعیین حد سود و حد ضرر به صورت دقیق است. این الگو به دلیل واضح بودن نقاط تعیین حد سود و استاپ لاس یکی از الگوهای محبوب معامله گران است. همان طور که در ابتدا نیز گفته شد، الگوی سر و شانه یک الگوی معکوس می‌باشد. این ویژگی به این معنی است که در پایان یک روند شکل می‌گیرد.

یکی از نقاط ضعف الگوی سر و شانه در ورود به معاملات این است که در صورت قوی بودن روند، ممکن است قیمت حرکت معکوس خود را در این الگو انجام ندهد. با توجه به قوی بودن روند ممکن است روند خود را ادامه داده و از این الگو پیروی نکند.

معامله با الگوی سر و شانه در فارکس

در اولین مرحله از طریق بخش تشخیص الگوی سر و شانه، این الگو را شناسایی کرده و سر و شانه ها را مشخص می‌کنیم. پس از آن شانه ها را به یکدیگر متصل می‌کنیم. این خط را خط گردن نیز نام گذاری می‌کنند. پس از شکست خط گردن در الگوی سر و شانه عملا الگو فعال شده و وارد معامله می‌شویم.در الگوی سر و شانه، برای تعیین حد ضرر ، حد ضرر یا همان استاپ لاس را بالاتر از خط گردن قرار می‌دهیم. در الگوی سر و شانه معکوس نیز استاپ لاس را پایین تر از خط گردن قرار می‌دهیم. به تصویر زیر توجه کنید.

معامله با الگوی سر و شانه و معکوس آن در بازار فارکس و بورس و ارزهای دیجیتال تفاوتی ندارد. در تمامی بازارهای مالی این الگو در تمامی تایم فریم ها قابل مشاهده است. بهتر است قبل از ورود به معاملات واقعی در فارکس، با حساب دمو این الگو را تست کنید تا به تمامی نکات مهم آن مسلط شوید.